17 Οκτωβρίου 1912: Η Απελευθέρωση του Κολινδρού από τους Οθωμανούς Τούρκους – Μηνύματα στο σήμερα
Σωτήριος Θεολόγου, Μεταπτυχιακός Φοιτητής Θεολογίας Α.Π.Θ.
1912, ένα έτος ορόσημο για την μισή υπόδουλη Ελλάδα, καθώς η μισή Ελλάδα (Θεσσαλία και κάτω) είχε απελευθερωθεί το προηγούμενο χρονικό διάστημα, αφού ο ελληνικός στρατός ξεκινάει εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες. Αρχές Οκτωβρίου, ωριμάζει η σκέψη της απελευθέρωσης.
5 αιώνες διήρκησε η οθωμανική σκλαβιά· καταπίεση, κακουχίες, τρομοκρατία, φόνοι, ιεροσυλίες, βεβηλώσεις, βιασμοί και άλλα έκτροπα ήταν μερικά από τα χαρακτηριστικά που βίωσαν οι Έλληνες ανά τους αιώνες.
Ίδια πορεία στο χρόνο είχε και ο Κολινδρός.
Από τον 14ο αι., ξεκίνησε η οθωμανική σκλαβιά για τον οικισμό. Έγιναν αρκετές απόπειρες επανάστασης και εξέγερσης εναντίον της οθωμανικής σκλαβιάς, αλλά όλες απέβησαν άκαρπες. Ανάμεσα στις επαναστάσεις, ξεχωριστή θέση κατέχει η Επανάσταση του 1878 υπό τον πρωτεργάτη αυτής, Επίσκοπο Κίτρους Νικόλαο Λούση.
Μέχρι το 1912, σημαντικό ρόλο απετέλεσε και ο Μακεδονικός Αγώνας· ο Μακεδονικός Αγώνας έδωσε την αφορμή για την μετέπειτα απελευθέρωση της Μακεδονίας.
Ελλάδα, Μαυροβούνιο, Σερβία και Βουλγαρία ξεσπούν εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ζητάνε την ελευθερία και την ανεξαρτησία τους.
Η Ελλάδα ξεκινάει στις 5 Οκτωβρίου 1912 την προέλαση για την απελευθέρωση των ελληνικών περιοχών και με κύριο στόχο την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.
Στον Κολινδρό, η Οθωμανική αυτοκρατορία παραχώρησε τον σχηματισμό της Δημογεροντίας. Η Δημογεροντία ήταν η κοινοτική αυτοδιοίκηση των χριστιανικών κοινοτήτων, κατά τη διάρκεια της οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Το 1912, έτος απελευθέρωσης της Μακεδονίας, πρόεδρος της Δημογεροντίας στον Κολινδρό Πιερίας ήταν ο Βασίλειος Μανώλας και μέλη οι Θωμάς Κομψελίδης, Νικόλαος Σιούμης, Σωτήρης Θεολογίδης, Αθανάσιος Γαλατσόπουλος και Μανώλης Αντωνιάδης.
Ο Κολινδρός, εκτός από τη Δημογεροντία, ήταν και η έδρα του μουδίρη της εποχής. Ο μουδίρης ήταν ανώτερος διοικητικός υπάλληλος στην Οθωμανική αυτοκρατορία.
Από τις αρχές Οκτωβρίου 1912, ο μουδίρης του Κολινδρού ήταν αρκετά ταραγμένος, το οποίο έγινε κατανοητό από τους κατοίκους του τόπου.
Τετάρτη 10 Οκτωβρίου 1912. Ο μουδίρης φεύγει εκτάκτως για τη Βέροια, έδρα της κεντρικής διοίκησης της περιοχής, και, όταν φτάνει στον Κολινδρό, ενημερώνει τον πρόεδρο της Δημογεροντίας για απαγόρευση κυκλοφορίας των κατοίκων μία ώρα πριν τη δύση του ηλίου.
Ο πρόεδρος της Δημογεροντίας, Βασίλειος Μανώλας, ενημερώνει, και αυτός με τη σειρά του, όλους τους κατοίκους και δόθηκε η εντολή για παρακολούθηση των κινήσεων των Οθωμανών.
Τη νύχτα, οι κάτοικοι έβλεπαν φορτωμένα μουλάρια από το κτήριο της χωροφυλακής και από σπίτια των Οθωμανών να κατευθύνονται στην έξοδο του οικισμού. Με το πρώτο φως της ημέρας, όλοι οι Οθωμανοί, οι οποίοι έμεναν στον Κολινδρό, είχαν αποχωρήσει από το χωριό.
Το πρωί της ημέρας, χτυπούν χαρμόσυνα οι καμπάνες των εκκλησιών, με εντολή της Δημογεροντίας, και όλος ο κόσμος συγκεντρώνεται στην πλατεία, όπου ο Βασίλειος Μανώλας ενημερώνει την αποχώρηση των Οθωμανών από τον οικισμό και την προσμονή της έλευσης του ελληνικού στρατού.
Λόγω της τεράστιας έλλειψης σε πολεμοφόδια και σε τρόφιμα του ελληνικού στρατού, δίνεται η εντολή για συγκέντρωση όλων των υλικών που χρειάζεται ο στρατός από τις 11 μέχρι τις 16 Οκτωβρίου.
Καθώς, λοιπόν, οι προετοιμασίες για την υποδοχή του ελληνικού στρατού στον Κολινδρό είναι πυρετώδεις, ο ελληνικός στρατός προελαύνει προς Κατερίνη.
Γύρω στις 9.00 π.μ., καταφθάνει η εμπροσθοφυλακή με 2 διμοιρίες από 20 άνδρες με διοικητές τους Αλέξανδρο Ζάννα και Νικόλαο Πετρωτό. Παραμένουν για λίγο στην κεντρική πλατεία, όπου γεύονται της αβραμιαίας φιλοξενίας των Κολινδρινών.
Ο Κολινδρός απελευθερώνεται από τμήματα της VII Μεραρχίας, υπό τον διοικητή Κλεομένη Κλεομένους, η οποία χωρίζεται σε δύο φάλαγγες, με τη δεύτερη φάλαγγα υπό τον λοχαγό Γ. Κολοκοτρώνη κινείται προς Κίτρος – Καστανιά – Κολινδρό. Στον Κολινδρό, η φάλαγγα καταφθάνει περίπου στις 14.00 της 17ης Οκτωβρίου 1912.
Με την είσοδο του ελληνικού στρατού στον Κολινδρό, κωδωνοκρουσίες, επευφημίες, αγκαλιές, συγκίνηση ήταν λίγα από τα πολλά συναισθήματα που είχαν οι κάτοικοι. Οι Κολινδρινοί ρίχνουν στο δρόμο τα φέσια για να τα πατήσουν οι Εύζωνοι και οι Κρήτες εθελοντές, οι οποίοι ήταν ενωμένοι με την 7η Μεραρχία. Οι ελληνικές σημαίες βγαίνουν από τα σεντούκια και σημαιοστολίζεται όλος ο Κολινδρός.
Οι Κολινδρινοί με τη Δημογεροντία προσφέρουν αβραμιαία φιλοξενία προς τους ελευθερωτές τους. Η πρώτη φάλαγγα υπό τον Μαζαράκη φεύγει από τον Κολινδρό προς την Αλεξάνδρεια, ενώ η δεύτερη υπό τον Γ. Κολοκοτρώνη διανυκτερεύει στον οικισμό, για να φύγει προς Αλεξάνδρεια την επόμενη μέρα.
Την επόμενη ημέρα, στον Ι. Ν. Αγίου Δημητρίου τελούν επίσημη Δοξολογία, στην οποία δοξολογούν το Θεό για το ύψιστο δώρο της ελευθερίας που τους δώρισε.
Μετά από 5 αιώνες σκλαβιάς και υποδούλωσης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, ο Κολινδρός δεν ξέχασε την ιστορία του και δεν ξέχασε τις ρίζες του.
Χρειάζεται να παλέψουμε για τον τόπο μας. Να παλέψουμε για τα ηρωικά χώματά μας. Ας φύγουμε από τις μικρότητες και από τις αντιζηλίες που μας χωρίζουν. Να εργαστούμε ενωμένοι, μονιασμένοι για τα παιδιά μας. Για το μέλλον μας.
Το χρωστάμε στις επόμενες γενιές μας.
Χρόνια πολλά!