της Νένας Μεϊμάρη
Μετάφραση από την αγγλική γλώσσα: Κωνσταντινίδου Χαρούλα
Γνώρισα τον Michael Cassidy, έναν άνθρωπο που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, το 1997 στην πόλη Coventry της Αγγλίας, σε ένα διεθνές συνέδριο συμφιλίωσης. Μιλούσε για τη συμμετοχή του στον διάλογο όπου διαπραγματεύονταν ο F.W. de Clerk, εκ μέρους των λευκών, και ο Δρ. Νέλσον Μαντέλα, εκ μέρους των έγχρωμων. Διαπίστωσε ότι είχε έρθει η στιγμή να βάλουν ένα τέλος στον φαύλο κύκλο της βίας και να καταλήξουν σε αμοιβαία κατανόηση μέσα από τον διάλογο και τη συζήτηση. Υπήρχε μεγάλη ανάγκη για εποικοδομητική συνεισφορά στην ειρηνική διαδικασία της πολιτικής. Μάλιστα, ο ίδιος έγραψε και ένα βιβλίο με τίτλο The Politics of Love (Η πολιτική της αγάπης) στο οποίο αναφέρει ότι ο μόνος τρόπος να προχωρήσουμε μπροστά ως έθνος είναι μέσα από την αγάπη που κινείται στον δρόμο που χάραξε ο χριστιανισμός. Διάβασα πρόσφατα το βιβλίο του γιατί ο τίτλος του και το γεγονός ότι αντιτίθεται στην πολιτική μίσους που όλοι γνωρίζουμε μου κίνησαν το ενδιαφέρον. Θα μπορούσε ο Michael Cassidy να δώσει ιδέες και προτάσεις για τη σημερινή πολιτική μας κατάσταση; Η έννοια της αγάπης στην πολιτική είναι ρεαλιστική;
Στο βιβλίο του διαβάζουμε «Η Δημοκρατία της Νότιας Αφρικής ισχυρίζεται ότι είναι χριστιανικό έθνος. Ωστόσο, η ίδια χώρα μαστίζεται από ένα εξαθλιωμένο σύστημα βίας, αδικίας, φτώχειας, απόλυτης σπατάλης ικανών ανθρώπων, φόβου και καταπίεσης. Ως δεδηλωμένο χριστιανικό έθνος παρουσιάζει έλλειψη χριστιανικής ηθικής και παραβίαση των ηθικών νόμων. Ο φόβος για το μέλλον είναι εμφανής καθώς η κοινωνία βρίσκεται εκτός ελέγχου».
Ο Cassidy αναφέρει ότι πολιτική σημαίνει άνθρωποι που προσπαθούν να επικοινωνούν όσο καλύτερα μπορούν ο ένας με τον άλλον και ότι μόνο η αγάπη μπορεί να υποβοηθήσει τη διαδικασία της πολιτικής. Αν ένας άνθρωπος δεν δείξει έργα στην διαπροσωπική και προσωπική του ζωή, δεν μπορεί να κατανοήσει την πολιτική ζωή. Η πραγματικότητα είναι ότι βιώνουμε μία πολιτική σχιζοφρένεια και η πολιτική μίσους είναι κυρίαρχη ανά τον κόσμο εδώ και καιρό. Ο Edgar Brooks, Άγγλος βουλευτής, ιστορικός και καθηγητής Πολιτικών Επιστημών μας εξηγεί: «Η αγάπη συνιστά πολιτική αρετή. Οι άνθρωποι υποφέρουν γιατί η αγάπη δεν εξασκείται παρά ελάχιστα. Είναι επιτακτική ανάγκη να εισάγουμε την αγάπη στη σφαίρα της πολιτικής σκέψης.»
Συνεχίζει «Αν η δικαιοσύνη είναι πολιτική αρετή, τότε είναι και η αγάπη…Ήταν τόσο σοφό από μέρους μας να αποκλείσουμε την αγάπη; Ο φόβος, οι αναστολές μας ή η κοινή λογική μας έφεραν εδώ που είμαστε; Δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε την αγάπη στον δημόσιο βίο;»
Οι παραπάνω σκέψεις παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον αν τις σκεφτούμε υπό το πρίσμα του σημερινού πολυσύνθετου κόσμου. Ένας κόσμος γεμάτος μίσος με τις ανάλογες συνέπειες. Ο κόσμος μας χρειάζεται ζωντανές κοινωνίες και αν δεν υπάρχουν κοινωνίες, τότε εμείς, οι πολίτες, υπάρχουμε μόνο κατά το ήμισυ (fragmented lives).
Πώς, λοιπόν, βλέπουμε την αγάπη στην καθημερινή μας ζωή και πώς εκφράζεται στους ανθρώπους; Ο Cassidy μας λέει: «Στην κοινωνική ζωή και στον πολιτικό στίβο η αγάπη ταυτίζεται με τους ανθρώπους…Η αγάπη αγαπά τους συμφιλιωτές και συγχωρεί τους εχθρούς της, η αγάπη ακούει και βλέπει και την άλλη πλευρά». Το κυριότερο είναι ότι όλοι μας (συμπεριλαμβανομένων και των πολιτικών) είμαστε κοινοί θνητοί που βιώνουμε συναισθήματα χαράς, ειρήνης, αγάπης, κούρασης, πίεσης, έχουμε καθημερινά τις καλές και τις άσχημες στιγμές μας. Είμαστε όλοι άνθρωποι που κάνουμε καθημερινά τις δραστηριότητες που πρέπει να κάνουμε. Η συνειδητοποίηση αυτή καθαυτή πρέπει να μας βοηθήσει να τα πηγαίνουμε καλύτερα ο ένας με τον άλλον και να ζούμε μία ειρηνική ζωή. Ίσως η αγάπη βοηθήσει τη διαδικασία αυτή και εμποδίσει την ψυχολογική βία που οδηγεί στην καταστροφή.
Ο Cassidy θεωρεί ορθό να έχουμε το σωστό πνεύμα, να σταματήσουμε να κατηγορούμε τους άλλους, να συγχωρούμε και, ίσως, να προωθούμε και το καλό των άλλων. Αν βάλουμε σε εφαρμογή την κατανόηση και την αμοιβαία επικοινωνία, τη διαπραγμάτευση και τη δικτύωση, την αναζήτηση υγιών λύσεων, αν δείχνουμε συμπόνοια και ακεραιότητα, υπομονή και ταπεινοφροσύνη, θα έχουμε πράξει σωστά σύμφωνα με τον ίδιο. Όλα αυτά αποτελούν ισχυρά εργαλεία που αποτρέπουν την προσωπική και κοινωνική αποξένωση. Η μέθοδος της αγάπης το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να βοηθήσει έναν πληγωμένο κόσμο και, σε γενικές γραμμές, την παγκόσμια μακροπολιτική (macropolitics-politics on a global scale). Μέσα από αυτήν την πολύ απλή διαδικασία ο Michael Cassidy βοήθησε άμεσα στις διαπραγματεύσεις που έγιναν στη Δημοκρατία της Νότιας Αφρικής μεταξύ όλων των ηγετών των πολιτικών κομμάτων ώστε να προχωρήσουν ομαλά στις εκλογές.
Στην πόλη Coventry ο Michael Cassidyκαι αντιπρόσωποι κομμάτων ανέφεραν ότι για εκείνες τις εκλογές, διπλωμάτες από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση προέβλεπαν ότι θα χυθεί αίμα και είχαν όλοι τους σηκώσει τα χέρια ψηλά. Όχι όμως ο Michael Cassidy.
Έχουν κάποια σχέση τα λεγόμενα του με εμάς σήμερα; Οι αναγνώστες ας βγάλουν το δικό τους συμπέρασμα.