Ένα κενό στην επιστημονική και αρχαιολογική έρευνα καλύπτει το βιβλίο «ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ» (εκδ. Ερωδιός) του δασκάλου και φιλόλογου Τσιαπαλιώκα Αλέξανδρου, ο οποίος κατάγεται από τα Καταλώνια Πιερίας. Ενώ έχουν γραφτεί αρκετά βιβλία για την αγωγή των Αθηναίων και των Λακεδαιμονίων, δεν υπήρχε μέχρι τώρα σχετικό βιβλίο για την αρχαία Μακεδονία.
Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντική τη μελέτη αυτή, και γιατί σχετίζεται με το ευαίσθητο θέμα της Μακεδονίας μας, το οποίο προσεγγίζεται από μια άλλη διάσταση, αλλά και γιατί συμβάλλει στην αναζήτηση των δεσμών μας με το ιστορικό παρελθόν και την ενίσχυση της συλλογικής μας ταυτότητας –ειδικά στο χώρο της Μακεδονίας μας στον οποίο ζούμε. Η προσέγγιση αυτή γίνεται μέσα από ουσιαστική, επιστημονική γνώση και απόδειξη.
Η αξιοποίηση των φιλολογικών μαρτυριών και κυρίως των ευρημάτων της Μακεδονικής γης, που η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως, αποδεικνύει την αγωνία του συγγραφέα τόσο για την επιστημονική εγκυρότητα του περιεχομένου όσο και για την αναζήτηση των πειστικότερων αποδείξεων για τις θέσεις του.
Εισαγωγικά ο συγγραφέας σημειώνει: «Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η προσέγγιση του θέματος της αγωγής και της εκπαίδευσης στην αρχαία Μακεδονία.
Η αγωγή εκλαμβάνεται με την ευρύτερή της έννοια. Πρόκειται για ένα ευρύ πλέγμα από πολύπτυχες διαπροσωπικές σχέσεις και κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, που ξεπερνούν τα όρια των προγραμματισμένων και μεθοδευμένων δραστηριοτήτων. Με την παρουσίαση των θεσμών, των ηθών και εθίμων, των θρησκευτικών παραδόσεων, της αισθητικής αντίληψης -μέσω της καλλιτεχνικής παιδείας- και γενικά του τρόπου διαβίωσης, γνωρίζουμε το πλαίσιο αγωγής των Μακεδόνων, το οποίο διαμόρφωνε ή και βελτίωνε συμπεριφορές των ατόμων σύμφωνα με τις επικρατούσες τότε συνθήκες και πρότυπα.
Ακόμη παρουσιάζεται ο άγνωστος και ανεξερεύνητος μέχρι τώρα τομέας της εκπαίδευσης στην αρχαία Μακεδονία. Θέματα όπως ποιοι γνώριζαν γράμματα, από πότε, ποιο ήταν το εκπαιδευτικό σύστημα τόσο για τους βασιλιάδες και την ανώτερη τάξη, όσο και για τον απλό λαό, καθώς και ποιο παιδαγωγικό ιδεώδες χαρακτήριζε τον προσανατολισμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας, προσεγγίζονται με βάση τις φιλολογικές μαρτυρίες και τις τελευταίες αρχαιολογικές ανακαλύψεις.
Με την αξιοποίηση των παραπάνω πηγών δίνεται-για πρώτη φορά-η εικόνα της εκπαίδευσης στην αρχαία Μακεδονία.
Το βιβλίο κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία της πόλης μας αλλά και πανελλαδικά.
