του Στέργιου Καστόρη, βουλευτή Πιερίας του ΣΥΡΙΖΑ
Δε θα είχαμε πρόβλημα να δώσουμε κι εμείς τα εύσημα στην κ. Μαυρίδου για τις όποιες ενέργειές της για την αντιπλημμυρική θωράκιση της Πιερίας, αν υπήρχαν πράγματι τέτοιου είδους ενέργειες κι όχι απλά τακτικές του είδους «να σε κάψω Γιάννη μ’, να σ’ αλείψω λάδι». Γιατί όλοι γνωρίζουν, ιδιαίτερα όσοι «έπαθαν κι έμαθαν», ότι η θωράκιση της περιοχής, δεν επιτυγχάνεται με κατόπιν εορτής «σωστικές εργασίες», αλλά με ουσιαστικά έργα πρόληψης καταστροφών από πλημμύρες. Με στρατηγικό σχεδιασμό και όχι με αποσπασματικού χαρακτήρα παρεμβάσεις. Κι εκεί, δυστυχώς, η αντιπεριφέρεια εμφανίζει τραγικότατο έλλειμμα, όπως αποδεικνύουν τα ίδια, τα δικά της, στοιχεία, τα οποία εγγράφως ζητήσαμε και εγγράφως μας τα έδωσε.
Τι λένε τα στοιχεία (της); Πολύ απλά, ότι εδώ και τέσσερα χρόνια, δεν αξιοποίησε ούτε ένα ευρώ από τα περίπου 100 εκ. ευρώ που είχε στη διάθεσή της η περιφέρεια κεντρικής Μακεδονίας για την αντιπλημμυρική θωράκιση των εφτά περιφερειακών ενοτήτων της!
Ας δούμε ένα-ένα μερικά μόνο από τα νούμερα που εκθέτουν τη δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση του νομού, αρμόδια με βάση τις διατάξεις του Ν.3852/2010 (Καλλικράτης – Κεφάλαιο Ε, Άρθρο 186, παράγραφος ΣΤ’ εδάφιο 3), για τον σχεδιασμό, τη μελέτη, την κατασκευή και συντήρηση, αντιπλημμυρικών έργων.
Λίγο μετά τις τελευταίες πλημμύρες του Νοεμβρίου, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, έκανε λόγο για τις προσπάθειες που καταβάλλει η διοίκησή του από το 2014, για την αντιπλημμυρική θωράκιση της περιοχής ευθύνης του, «στη βάση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου» που, όπως είπε, έχει ήδη ένα συνολικό προϋπολογισμό περίπου 100 εκ. ευρώ. Από αυτά τα περίπου 85 εκ. είναι ευρωπαϊκά κονδύλια (κονδύλια του ΕΣΠΑ 2014-2020) και τα 13 εκατ. ευρώ, από το στριμωγμένο, λόγω μνημονίων, Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ποσό διόλου όμως ευκαταφρόνητο αν σκεφτεί κανείς ότι όλη την προηγούμενη πενταετία 2010-2014 είχαν διατεθεί από αυτό 24 εκ. ευρώ για όλη την επικράτεια της χώρας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της διοίκησης της περιφέρειας κεντρικής Μακεδονίας, δυο φορές (Αύγουστο του 2016 και Δεκέμβρη του 2017) ο περιφερειάρχης κάλεσε τους φορείς με αρμοδιότητα εκτέλεσης έργων αντιπλημμυρικής προστασίας να υποβάλουν τις προτάσεις τους για έργα πρόληψης και διαχείρισης κινδύνων από πλημμύρες, ανοίγοντας δυο προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ, με χρηματοδότηση ύψους 43.650.000 εκ. ευρώ το πρώτο και 30 εκατομμυρίων ευρώ το δεύτερο.
Στο ενδιάμεσο, Ιούλιο του 2017, με απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, Αλέξη Χαρίτση, εντάχθηκαν στο εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, 15 νέα έργα και μελέτες στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, με συνολική χρηματοδότηση 17 εκατ. ευρώ, πολλά εκ των οποίων αφορούσαν μελέτες για κατασκευή και συντηρήσεις αντιπλημμυρικών έργων, αποκατάστασης εκβολών ποταμών και διευθετήσεις υδατορεμάτων.
Ψάξαμε να βρούμε σε ποιες απ’ όλες τις παραπάνω χρηματοδοτικές ευκαιρίες ανταποκρίθηκε η περιφερειακή ενότητα Πιερίας για να διασφαλίσει τη θωράκιση της περιοχής μας από πλημμύρες, με δεδομένες και τις οδυνηρές διαπιστώσεις του περιφερειάρχη της ΠΚΜ, του κ. Τζιτζικώστα, ότι «στην περιοχή της κεντρικής Μακεδονίας, επί δεκαετίες δεν γίνονταν ουσιαστικά αντιπλημμυρικά έργα ή γίνονταν ελάχιστα σε σχέση με τις ανάγκες».
Δεν τη βρήκαμε πουθενά, ούτε καν στην ιστοσελίδα της, στο κεφάλαιο «έργα ΕΣΠΑ», στο οποίο, για κάποιους λόγους που αγνοούμε, δεν υπάρχει καμία απολύτως εγγραφή.
Έτσι, απευθυνθήκαμε, με τον πλέον επίσημο τρόπο, με έγγραφό μας προς την αρμόδια υπηρεσία της αντιπεριφέρειας, με συγκεκριμένα ερωτήματα, όπως ποια αντιπλημμυρικά έργα έχουν γίνει ή βρίσκονται σε εξέλιξη, ποιες προτάσεις και μελέτες έχει υποβάλλει στις δυο προσκλήσεις της περιφέρειας για το νέο ΕΣΠΑ, ή στο Υπουργείο Υποδομών για ένταξη στο πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Μετά από περίπου δυο βδομάδες, λάβαμε την απάντηση (17.1.2018), που έχει ως εξής:
Αναφορικά με τα αντιπλημμυρικά έργα που πραγματοποιεί η ΠΕ Πιερίας από το 2014 ως σήμερα: «Υλοποιήθηκε το έργο «καθαρισμός συλλεκτήριας τάφρου Λιτοχώρου
, ανάντη του τμήματος του κωπηλατοδρομίου, προϋπολογισμού 60.000 ευρώ με χρηματοδότηση από Πρόγραμμα Επενδυτικών Δαπανών της Π.Ε, από ίδιο πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί να πραγματοποιηθούν άλλοι δυο καθαρισμοί προϋπολογισμού 74.000 ευρώ και 100.000 ευρώ αντίστοιχα και υπάρχει και υπό σύνταξη μελέτη για οριοθέτηση – διευθέτηση του ρέματος Μαυρονερίου προϋπολογισμού 130.000 ευρώ. Δηλαδή, το σύνολο των έργων που έγιναν και που προγραμματίστηκαν από το 2014 έως σήμερα, 4 μόλις τον αριθμό, κόστους 364.000 ευρώ, που καλύφθηκε ή θα καλυφθεί από το Πρόγραμμα Επενδυτικών Δαπανών της Π.Ε Πιερίας.
Όσο για το ΕΣΠΑ 2014-2020 της περιφέρειας κεντρικής Μακεδονίας, από το οποίο έχουν ήδη αξιοποιήσει δεκάδες εκατομμύρια άλλες περιφερειακές ενότητες της, όπως οι Σέρρες (11,5 εκ. ευρώ), η Χαλκιδική (8 εκ. ευρώ), η Πέλλα (4 εκ. ευρώ), άνθρακες για την Πιερία ο θησαυρός. Η μόνη πρόταση που υπέβαλε η αντιπεριφέρεια Πιερίας, σύμφωνα πάντα με την έγγραφη απάντησή της, ήταν μια αίτηση προς την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΠΚΜ, το καλοκαίρι του 2017 (τότε που είχε ανοίξει το πρώτο πρόγραμμα ΕΣΠΑ με τα περίπου 44 εκ. ευρώ), για χρηματοδότηση του έργου «Αποκατάσταση κατολίσθησης στον οικισμό Άνω Αγίου Ιωάννη δήμου Κατερίνης», προϋπολογισμού 366.510 ευρώ, η οποία όμως ατύχησε, γιατί αξιολογήθηκε αρνητικά και ο φάκελος επεστράφη.
Και αφού, τέσσερα χρόνια τώρα, η κ. αντιπεριφερειάρχης Πιερίας δεν μπήκε σε κανέναν ουσιαστικό κόπο να σχεδιάσει σοβαρά έργα αντιπλημμυρικής προστασίας σε μια περιοχή που κάθε τόσο κηρύσσεται πλημμυροπαθής, που κάθε τόσο καταστρέφονται περιουσίες και υποδομές και που έχει να δει αντιπλημμυρικά έργα από την εποχή του σχεδίου Μάρσαλ, αφού απαξίωσε τα εκατομμύρια του ΕΣΠΑ 2014-2020 της περιφέρειας κεντρικής Μακεδονίας, κι αφού πέταξε στο καλάθι των αχρήστων ό,τι είχαν συντάξει σε μελέτες προηγούμενοι από αυτήν αυτοδιοικητικοί παράγοντες της περιοχή (π.χ μελέτη Γρ. Παπαχρήστου για τον κάμπο του Δίου),
συνέταξε ένα πρόχειρο έγγραφο, παραθέτοντας σε τίτλους όσα θυμήθηκε από έργα στην Πιερία, αντιπλημμυρικά ή μη, ζητώντας από το Υπουργείο Υποδομών 16,25 εκ. ευρώ, ως «οικονομική ενίσχυση-αποζημίωση» της Πιερίας για τις ζημιές που προκάλεσε το πέρασμα της ΕΥΡΙΔΙΚΗΣ στην προηγούμενα «ειδυλλιακή», όπως την χαρακτηρίζει (στο έγγραφό της προς το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών) εικόνα της Πιερίας! Προφανώς η κ. αντιπεριφερειάρχης ή δε γνωρίζει την κατάσταση της Πιερίας ή δυσκολεύεται με τους στρατηγικούς σχεδιασμούς και βολεύεται καλύτερα με τις αποσπασματικές κι εμβαλωματικές παρεμβάσεις. Όπως πολλοί από τους αυτοδιοικητικούς παράγοντες της περιοχής μας, που δεν έχουν καταλάβει ή έχουν παρεξηγήσει (για πολλούς, ευνόητους και συγκεκριμένους λόγους) το σοβαρό ρόλο της αυτοδιοίκησης, πρώτου και δεύτερου βαθμού, στη ζωή των τοπικών κοινωνιών.