Τη δεκαετία του ’60 γνωστή και ως «χρυσή» δεκαετία του ελληνικού κινηματογράφου η παραγωγή των εγχώριων ταινιών ήταν μεγάλη με το κοινό να στηρίζει ένθερμα το σινεμά ως μια από τις αγαπημένες του μορφές ψυχαγωγίας.
Πρόκειται για ταινίες που χαρακτηρίστηκαν «διαχρονικές», καθώς ακόμα και σήμερα προβάλλονται στις οθόνες μας, σημειώνοντας σημαντικά ποσοστά στην τηλεθέαση.
Ακόμα κι αν δεν υπήρξατε λάτρεις των ταινιών αυτών, όλοι θα έχετε παρακολουθήσει -έστω και αποσπασματικά- την Αλίκη Βουγιουκλάκη ως «Λίζα Παπασταύρου» να τρώει χαστούκια από τον καθηγητή της, τον Κώστα Βουτσά ως καλοκάγαθο έγχρωμο υπηρέτη να γίνεται αντικείμενο χλευασμού και απαξίωσης ή τον Σταύρο Παράβα να γίνεται περίγελος, υποδυόμενος τον γκέι, δίδυμο αδερφό ενός… σκληρού ναυτικού.
Είναι κάποιες μόνο από τις ταινίες που αποθεώθηκαν και που επί χρόνια γέμισαν τα Σαββατόβραδα αμέτρητων οικογενειών με άφθονο γέλιο!
Αλήθεια, γελάμε ακόμα με μια μαθήτρια που τρώει «ξύλο» από τον καθηγητή της;
Σαρκάζουμε και σήμερα έναν άνθρωπο επειδή είναι έγχρωμος ή ομοφυλόφιλος;
Επρόκειτο για «άστοχες» σκηνές κάποιων ταινιών ή για τη δομή ολόκληρων έργων που περνούσαν ξεκάθαρα μηνύματα;
«Το ξύλο Βγήκε από τον Παράδεισο»
Από τον τίτλο της ακόμα, η πασίγνωστη αυτή ταινία του ελληνικού κινηματογράφου με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ και τον Διονύση Παπαγιαννόπουλο στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, προάγει και απενοχοποιεί τη βία ενάντια των γυναικών και μάλιστα, των ανηλίκων. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο εφόσον οι «άτακτες» μαθήτριες συμμορφώνονται εν τέλει στους κανόνες του σχολείου έπειτα από πολλά χαστούκια στα οποία ο φακός ζουμάρει επανειλημμένως. «Ζήτω η βία στα σχολεία» με άλλα λόγια…
«Τον Αράπη κι αν τον πλένεις…»
Ο Κώστας Βουτσάς υποδυόμενος τον Αφρικανό υπηρέτη εμφανίζεται στην ταινία με μια αμφίεση που παραπέμπει σε μια απόλυτα στρεβλή εκδοχή ενός ανθρώπου που κατάγεται από το Κονγκό. Χαμόγελα περιφρόνησης και απαξίωσης, φράσεις προσβλητικές και ρατσιστικές είναι διάχυτες στην ταινία σε μια εποχή που το «διαφορετικό» φάνταζε αν όχι αντιπαθητικό, σίγουρα περίεργο ή αστείο. Άλλωστε, και ο τίτλος: «Τον Αράπη κι αν το πλένεις» δεν αφήνει περιθώρια… παρεξηγήσεως, αν όχι της πρόθεσης, σίγουρα του επιπέδου…
https://youtu.be/vO01UHxyQF0
«Φίφης ο Ακτύπητος»
Στην ταινία ο Σταύρος Παράβας υποδύεται έναν ναυτικό, τον Φώτη, που γυρίζει στην Ελλάδα με σκοπό να παντρευτεί την αγαπημένη του, αλλά και να τακτοποιήσει κάποια κληρονομικά με τον δίδυμο αδερφό του, Φίφη. Ο σεξουαλικός προσδιορισμός του τελευταίου, δικαιολογεί την εποχή εκείνη να παρουσιάζεται ως ρόλος – καρικατούρα.
Σε ανάλογο ύφος, είδαμε τον ηθοποιό Μάκη Δεμίρη να υποδύεται σε πολλές ταινίες τον άνθρωπο που τραυλίζει, κάτι που αυτόματα τον έκανε στους ρόλους του άξιο χλευασμού ή εκνευρισμού, όπως επίσης και την Ευαγγελία Σαμιωτάκη στην ταινία «Νεράιδα και το Παλικάρι» να αντιμετωπίζεται υποτιμητικά με αφορμή το βάρος της.
Η λίστα, δυστυχώς, δεν τελειώνει καθώς δεκάδες αν όχι εκατοντάδες ρατσιστικά και βίαια περιεχόμενα σκηνοθετήθηκαν προκειμένου να… γελάσει το κοινό! Ένας σκοπός που, μάλιστα, επετεύχθη και με το παραπάνω.
Κι εδώ προκύπτει το ερώτημα:
Θα μπορούσαν τέτοιες σκηνές να χαρακτηριστούν ως «χιούμορ» μιας μακρινής και «αθώας» εποχής;
Μήπως το κοινό δε συνειδητοποιούσε ότι γελά με κάτι που προσβάλλει τεράστια μερίδα συνανθρώπων τους;
Σαφώς και όχι είναι η απάντηση. Η βία ήταν αποδεκτό μέσο διαπαιδαγώγησης τον καιρό εκείνο, τόσο στα σχολεία όσο και στο οικογενειακό περιβάλλον. Η ομοφυλοφιλία αποτελούσε ντροπή (!), ενώ ο… ξένος έμπαινε συχνά στο περιθώριο.
Αυτή, απλά, ήταν η κοινωνία μας και τα εν λόγω… χιουμοριστικά σενάρια, τίποτα παραπάνω και τίποτα λιγότερο από τον καθρέφτη της.
Έναν καθρέφτη που δεν τρόμαζε και δεν προβλημάτιζε, αλλά που χρόνια μετά, όλα δείχνουν ότι αρχίζει να σπάει. Μαζί με τα στερεότυπα μια εποχής που μόνο αθώα δεν ήταν τελικά…
Πηγή: topontiki.gr