Γράφει ο Καθηγητής Γιώργος Πιπερόπουλος*
Επέλεξα για τίτλο τα 4 αυτά γνώριμα, και τολμώ να γράψω ίσως αναπόσπαστα από τo DNA της φυλής μας χαρακτηριστικά, επειδή επιθυμώ να επισημάνω τη διαχρονική σημασία της κοινωνικής ψυχολογίας ηγετών και αγωνιστών στους χρόνους της Εθνικής Επανάστασης του 1821 τη στιγμή που εσείς και εγώ όπως και οι απανταχού της γης Έλληνες θα αποτίνουμε το Σάββατο 25η Μαρτίου 2023, τον πρέποντα φόρο τιμής στους γνωστούς και τους άγνωστους αγωνιστές της Εθνικής μας Επανάστασης.
Το μάθημα της ιστορίας ήταν και παραμένει σαφές: εμείς οι Έλληνες κάθε φορά που κατορθώσαμε να παραμερίσουμε τις εθνικές αδυναμίες του διχασμού και της διχόνοιας μεγαλουργήσαμε σε συλλογικό ΕΘΝΙΚΟ επίπεδο δείχνοντας πρωτόγνωρες για το ανθρώπινο γένος εκφάνσεις ανδρείας και αυτοθυσίας!…
Από το 1821 μέχρι και σήμερα, (τώρα βιώνουμε προεκλογική περίοδο με εμφανή ένταση εξαιτίας της τραγωδίας των Τεμπών και με πολιτικές αντιπαραθέσεις και αντιδικίες που πλησιάζουν σε επίπεδα σχεδόν εθνικού διχασμού διχασμού) κάθε φορά που επιτρέψαμε στους εαυτούς μας την πολυτέλεια να λησμονήσουμε τα διδάγματα της εθνικής μας ιστορίας δυστυχώς ξαναζήσαμε οδυνηρά τα αιώνια πάθη και μίση και τα πληρώσαμε με βαρύ φόρο αλληλοσπαραγμών.
Το σημείωσε με πικρό λυρισμό ο εθνικός μας ποιητής:
«η διχόνοια που βαστάει ένα σκήπτρο η δολερή/
καθενός χαμογελάει πάρτο λέγοντας και σύ…»
Ποιος άλλος λαός στον πλανήτη, και το ρωτάω χωρίς να διακατέχομαι από εθνικοπατριωτικό παραλήρημα. έχει να επιδείξει συμπυκνωμένη μέσα σε τόσο μικρά χρονικά περιθώρια τέτοιες εκφάνσεις ηρωισμού, ανδρείας και αυτοθυσίας όση οι Έλληνες με Αρκάδι, Κάσο, Ζάλογγο, Αραπίτσα, Χίο, Ψαρά και άλλα τόσα; Ποιο άλλο εθνικό-απελευθερωτικό κίνημα είδε τους πρωταγωνιστές του να πέφτουν στα πεδία της μάχης μαζί με τους αφανείς αγωνιστές τους χωρίς να περιμένουν να «εισπράξουν» την επιβράβευση του αγώνα μετά τη δικαίωσή του και την επικράτηση της Επανάστασης;
Βαρύ το τίμημα…
Από τις πρώτες μέρες του ξεσηκωμού φάνηκε ότι ο δρόμος για τη Λευτεριά θα ήταν βαμμένος με αίμα, πόνο και δάκρυα ξεκινώντας με τη σφαγή του «Ιερού Λόχου» στη Μολδοβλαχία μέχρι την προδοσία του Υψηλάντη, από τη θυσία του Γεωργάκη Ολύμπιου μέχρι τον πνιγμό του Καρπενησιώτη στον Προύθο, από τον ανασκολοπισμό του Θανάση Διάκου, στη σφαγή του επισκόπου Σαλώνων Ησαΐα!
Στη Νάουσα ο Ζώτος βάζει μπουρλότο στο μπαρούτι και γίνεται κομμάτια, ο Μάρκος Μπότσαρης πέφτει στο κεφαλόβρυσο του Καρπενησίου, ο Παπαφλέσσας θανατώνεται στο Μανιάκι, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος αφήνει την τελευταία του πνοή στον ιερό λόφο της Ακρόπολης όπου πέφτει και ο Γιώργος Καραϊσκάκης.
Τα παραπάνω είναι μικρά μόνο δείγματα ανδρείας και αυτοθυσίας που μας καλούν, τις δύσκολες μέρες που περνάμε με τους γείτονες και «συμμάχους» (έστω και αν ξαφνικά με σεισμούς, Τέμπη και «οφίκια στον ΟΗΕ» βιώνουμε ξαφνικά μια απροσδόκητη «ηρεμία») , να σκύψουμε ευλαβικά πάνω στα ιστορικά κείμενα και χωρίς φόβο και πάθος να αναπλάσουμε τα διδακτικά παραδείγματα εκείνων των ανδρών και γυναικών.
Και τούτο επειδή πιστεύω, καθώς μας έρχεται το Άγιο Πάσχα, ότι μόνο εάν ψηλαφίσουμε ως σύγχρονοι άπιστοι Θωμάδες «τους τύπους των ήλων» επί του σώματος της μητέρας μας Ελλάδας θα θυμηθούμε και θα μάθουμε έτσι ώστε να μην… ξανά-πάθουμε!…
Τρεις περίοδοι του αγώνα
Την 25η Μαρτίου 1821 στη Μονή της Αγίας Λαύρας ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλόγησε τα παλικάρια και ο αγώνας ξεκίνησε και σύμφωνα με μια προσεκτική προσέγγιση μπορεί να διαχωρισθεί σε τρεις σημαντικές περιόδους:
Στην πρώτη περίοδο (1821-1825) κυριάρχησε ο ενθουσιασμός, καταγράφηκαν απερίγραπτου μεγαλείου πράξεις ανδρείας και αυτοθυσίας, βοήθεια από φιλέλληνες της Δύσης και Ανατολής αλλά κόντεψε να χαθούν τα πάντα όταν ενεπλάκησαν σε εμφύλιο σπαραγμό Ρουμελιώτες και Μοραΐτες!
Στη δεύτερη περίοδο (1825 – 1827) η Επανάσταση έφτασε στα πρόθυρα της καθολικής κατάρρευσης όταν ο Αντιβασιλέας της Αιγύπτου Μεχμέτ Αλή ήρθε να ενισχύσει το Σουλτάνο με χερσαίες και ναυτικές δυνάμεις έχοντας επικεφαλής τον γαμπρό του στρατηγό Ιμπραήμ.
Στην τρίτη περίοδο (1827 – 1829) με την επιλογή του Ιωάννη Καποδίστρια ως πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας με επταετή θητεία γεννήθηκε το μικρό ελεύθερο ελληνικό Κράτος με Βόρεια σύνορα μέχρι τη Θεσσαλία και την Άρτα…
Ας σκύψουμε ευλαβικά…
Σκύβοντας στις 25 Μαρτίου 2023 ευλαβικά πάνω από τις ιστορικές μνήμες εκείνων των ανδρών και γυναικών, εκείνων των γεγονότων ας σίγουρα θα βρούμε αμέτρητα δείγματα ανδρείας και αυτοθυσίας, θα βρούμε και αρνητές της θυσίας της ζωής τους για κάποιο ιδεώδες που δεν είχε για αυτούς αμοιβή χειροπιαστή, άγγιγμα σαρκικό.
Θα βρούμε ανεξίτηλα σημάδια, επίσης, διχασμού και διχόνοιας όπως και σημάδια πράξεων έμπνευσης και ομόνοιας προερχόμενα όχι μόνο από Έλληνες αλλά και από κάθε εθνότητας φιλέλληνες.
Τα 4 χαρακτηριστικά της ανδρείας, της αυτοθυσίας του διχασμού και της διχόνοιας είναι, όπως έγραψα παραπάνω, κοινά γνωρίσματα του DNA της ελληνικής φυλής όπως και μέλη αναπόσπαστα από την συμβολική σάρκα και υπόσταση του Έθνους ήταν οι ηγέτες και αγωνιστές της Επανάστασης του 1821.
Υπάρχουν, δυστυχώς, οι συνεχιζόμενες μεγάλες οικονομικές επιπτώσεις που ξεκίνησαν το 2010 με το πρώτο Μνημόνιο, εντάθηκαν με την πανδημία covid-19 και συνεχίζουν ως παράπλευρες επιπτώσεις του Πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας …
Ως πανεπιστημιακός δάσκαλος, που είχα την τιμή να διδάξω αμέτρητες χιλιάδες παιδιών μας στα αμφιθέατρα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης διαπιστώνω ότι ακόμη και σήμερα στην εποχή του άκρατου ατομικισμού, των επιδερμικών μας διαπροσωπικών σχέσεων και της έλλειψης οραμάτων και αφοσίωσης σε ιδεώδη δεν έπαψαν να υπάρχουν ανάμεσά μας, εδώ στην Πατρίδα μας Ελλάδα, άνδρες γυναίκες και παιδιά που τρέχουν ΠΡΟΣ την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ την ίδια ώρα που πολλοί Λαοί εγκλωβισμένοι στην ευδαιμονία αποφεύγουν τις ευθύνες που συνεπάγεται η βίωση της Ελευθερίας…
Γονατίζοντας ταπεινά, με ευσέβεια και ευλάβεια, μπρος στις ιερές μνήμες επώνυμων ηγετών και αφανών αγωνιστών που υπάρχουν στο συλλογικό ελληνικό μας υποσυνείδητο τολμώ κλείνοντας να σας προτρέψω, να σας παρακαλέσω:
Το Σάββατο 25η Μαρτίου 2023, Ελληνίδες, Έλληνες, Ελληνόπουλα εντός συνόρων σε κάθε χωριό και κάθε πόλη της Πατρίδας μας Ελλάδας και εκτός συνόρων σε ολάκερη την Υφήλιο να βγούμε στα μπαλκόνια και κρατώντας τη γαλανόλευκη να βροντοφωνάξουμε:
Ζήτω η 25η Μαρτίου 1821 – Ζήτω το απανταχού της Γης ΕΘΝΟΣ των Ελλήνων!..
———————————-
*O Γιώργος Πιπερόπουλος, Δρ Κοινωνιολογίας – Ψυχολογίας, είναι Επίτιμος Καθηγητής Μάνατζμεντ και Μάρκετινγκ στο Βρετανικό Πανεπιστήμιο Durham, συνταξιούχος καθηγητής Μάνατζμεντ, Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων και πρώην Πρόεδρος του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας