της Νένας Μεϊμάρη
Το βιογραφικό της κυρίας Μάνη μας πληροφορεί ότι σπούδασε Νομική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και εξελέγη βουλευτής Πιερίας με το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας για πρώτη φορά το 2012. Πέρα από την ενασχόλησή της με την πολιτική, είναι ενεργό μέλος σε πλήθος πολιτιστικών συλλόγων. Μπορεί κανείς να παρακολουθήσει το έργο της στα τοπικά και όχι μόνο blogs, εφημερίδες, σε ραδιόφωνο και τηλεόραση.
Όταν, μεταξύ άλλων, διάβασα ότι η κ. Μάνη είναι Πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης της Βουλής και επειδή έχω μεγάλη αγάπη για οτιδήποτε φέρει τη λέξη «βιβλιοθήκη», έκανα τρία πράγματα συγχρόνως.
Αρχικά, χάρηκα πάρα πολύ που μια ικανή γυναίκα του τόπου μας διατελεί πρόεδρος ενός τόσο σημαντικού έργου όπως η Βιβλιοθήκη της Βουλής και μάλιστα σε μία ανδροκρατούμενη κοινωνία. (Σύμφωνα με το Borgen Project που διερευνά την παγκόσμια φτώχεια, η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες με το χαμηλότερο ποσοστό εκπροσώπησης γυναικών στον τομέα της ηγεσίας. Το ποσοστό αγγίζει μόλις το 44,17%.)
Στη συνέχεια, μια πρόχειρη έρευνα μου έδειξε ότι όλες οι χώρες του δυτικού κόσμου έχουν κοινοβουλευτικές βιβλιοθήκες ή κάτι παρόμοιο.
Η βιβλιοθήκη της Μεγάλης Βρετανίας, the British Common Library, που μετρά περισσότερα από 700 χρόνια ζωής δημοσιεύει αντικειμενικές αναλύσεις πολιτικών και στατιστικές έρευνες για Μέλη του Κοινοβουλίου (MPs) και το βοηθητικό προσωπικό τους. Διαθέτει ποικιλία βιβλίων, επιστημονικών περιοδικών και μία εκτενή βάση δεδομένων για την υποστήριξη της έρευνας, την παροχή οδηγιών και εκπαίδευσης, άρθρων σε ηλεκτρονική μορφή και διαδραστική οπτικοποίηση δεδομένων.
Μεταφερόμαστε στη βιβλιοθήκη των ΗΠΑ, The Library of Congress. Λειτουργεί ως κύρια πηγή έρευνας του Κογκρέσου και αναγνωρίζεται ως η Εθνική Βιβλιοθήκη της χώρας. Ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 1800 και φιλοξενεί εκατομμύρια βιβλία και διάφορα άλλα έντυπα.
Προχωρώντας στη Γαλλία, ένα από τα αποτελέσματα της Γαλλικής Επανάστασης ήταν η διαμόρφωση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης (National Assembly). Με νόμο, το 1796, ορίστηκε η ίδρυση της κοινοβουλευτικής Βιβλιοθήκης. Σήμερα, η Βιβλιοθήκη διαθέτει μία συλλογή με περισσότερα από 1 εκατομμύριο βιβλία, 5000 περιοδικά και είναι ανοιχτή για τους βουλευτές.
Και η λίστα των κοινοβουλευτικών βιβλιοθηκών ανά τον κόσμο δεν σταματά εδώ.
Το τρίτο πράγμα που έκανα είναι να έρθω σε επαφή με την κυρία Μάνη και να της ζητήσω να μας ενημερώσει για τη δική μας βιβλιοθήκη, τη Βιβλιοθήκη της Βουλής, σε μία σύντομη και περιεκτική συνέντευξη.
Την ευχαριστώ δημόσια για την άμεση και ευγενική ανταπόκριση. Εύχομαι οι πληροφορίες που μας παραθέτει να μας βοηθήσουν να γίνουμε καλύτεροι πολίτες. Όπως, άλλωστε, γνωρίζουμε όλοι μας, οι βιβλιοθήκες είναι γνωστές για την επιρροή τους σε όσους τις αγαπούν.
1. Ποια είναι η διαδικασία ανάληψης της θέσης του προέδρου της Βιβλιοθήκης της Βουλής; Ποια είναι τα κριτήρια; Πόσο διάστημα διαρκεί η θητεία;
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης της Βουλής εκλέγεται από τους 11 Βουλευτές που αποτελούν τα μέλη της Επιτροπής, εκ των οποίων οι τρεις είναι οι Κοσμήτορες της Βουλής. Η θητεία του διαρκεί όσο και η Τακτική Σύνοδος της Βουλής των Ελλήνων για την οποία εκλέχθηκε.
2. Ποιος είναι ο ρόλος του προέδρου; Ποια καθήκοντα περιλαμβάνει;
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης της Βουλής ασκεί τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής και τον κανονισμό εσωτερικής λειτουργίας της βιβλιοθήκης.
3. Πότε ιδρύθηκε η Βιβλιοθήκη της Βουλής και για ποιο σκοπό; Έχει αλλάξει ο σκοπός από την ίδρυση έως σήμερα;
Η Βιβλιοθήκη της Βουλής ιδρύθηκε από την πρώτη Βουλή που συγκροτήθηκε μετά την ψήφιση του Συντάγματος του 1844. Είναι γενική βιβλιοθήκη με κύριο σκοπό την υποστήριξη του κοινοβουλευτικού έργου. Στηρίζει ειδικά τους βουλευτές και τους επιστημονικούς συνεργάτες τους, καθώς και όλες τις υπηρεσίες της Βουλής των Ελλήνων, παρέχοντας πληροφόρηση σε θέματα κοινοβουλευτικού ενδιαφέροντος. Παράλληλα, είναι ανοικτή και στο κοινό, το οποίο μπορεί να πληροφορηθεί για τη λειτουργία της Βουλής και τη νομοθετική διαδικασία, να λάβει γνώση των νομοσχεδίων και των συζητήσεων της Ολομέλειας και να μελετήσει τις συλλογές της στα αναγνωστήριά της.
Η κύρια αποστολή παραμένει και έχει διευρυνθεί με την ικανοποίηση πληροφοριακών αναγκών της ακαδημαϊκής κοινότητας και εν γένει του κοινού καθώς την προσέγγιση παιδιών, νέων και εκπαιδευτικών. Σημαντική είναι και ανάπτυξη κοινότητας (communitydevelopment) που παρακολουθούν τις δράσεις της Βιβλιοθήκης.
4. Ποιος διοικεί τη βιβλιοθήκη και πώς παίρνονται οι αποφάσεις για τα διάφορα projects;
Επικεφαλής της Βιβλιοθήκης της Βουλής είναι ο/η Προϊστάμενος Διεύθυνσης, η οποία αποτελείται από πέντε Τμήματα.
Όσον αφορά τις νέες ιδέες και προτάσεις ακολουθείται η διοικητική διαδικασία: εισηγητικά σημειώματα που περιλαμβάνουν την περιγραφή της πρότασης, το σκεπτικό, τα οφέλη και το πιθανό κόστος προς όλες τις βαθμίδες (Προϊστάμενος, Γενικός Προϊστάμενος, Γενικός Γραμματέας ή Πρόεδρος της Βουλής), προκειμένου να λάβουν έγκριση. Η υποστήριξη της Επιτροπής Βιβλιοθήκης είναι ουσιαστική και πολύ σημαντική σε ορισμένες περιστάσεις. Και είναι βέβαιο ότι μπορεί να ενισχυθεί περαιτέρω.
5. Ποιος μπορεί να τη χρησιμοποιήσει και για ποιο σκοπό; Είναι ανοιχτή στο ευρύ κοινό; Δέχεται τουρίστες;
Η Βιβλιοθήκη της Βουλής είναι ανοικτή στο κοινό για να ικανοποιήσει τις πληροφοριακές, ερευνητικές, εκπαιδευτικές ακόμα και ψυχαγωγικές ανάγκες του. Ναι, δέχεται τουρίστες αρκεί να έχουν μαζί τους μια ταυτότητα, διαβατήριο και έχει δεχθεί. Σπάνια όμως.
6. Πόσους υπαλλήλους έχει;
Περίπου εκατό.
7. Πώς χρησιμοποιεί το Κοινοβούλιο τη Βιβλιοθήκη; Με ποιον τρόπο μπορούν οι πολίτες να επωφεληθούν από αυτήν;
Η Βιβλιοθήκη προσφέρει τις υπηρεσίες της στους βουλευτές και τους συνεργάτες τους, την Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής καθώς και όλες τις υπηρεσίες της Βουλής με ποικίλους τρόπους. Η Βιβλιοθήκη είναι ανοικτή και προσβάσιμη στο γενικό κοινό που μπορεί να συμβουλευτεί και να μελετήσει το περιεχόμενο όλων των συλλογών της Βιβλιοθήκης.
8. Μπορείτε να μας δώσετε ορισμένα ενδεικτικά παραδείγματα υλικού που συμπεριλαμβάνει η βιβλιοθήκη; Έχει αναβαθμιστεί τεχνολογικά π.χ. ebooks, online προγράμματα, κτλ.;
Η Βιβλιοθήκη της Βουλής σε αριθμούς περιλαμβάνει:
– Βιβλία & φυλλάδια 750.000 τόμοι
– Σπάνιες εκδόσεις (1471-1800) 10.000 τόμοι
– Κώδικες και χειρόγραφα 500
– Εφημερίδες και περιοδικά, ελληνικά και ξενόγλωσσα 100.000 τόμοι περίπου
– Αρχεία πολιτικών προσωπικοτήτων
– Κοινοβουλευτικά αρχεία
– Ιδιωτικά αρχεία
– Ειδικές συλλογές
– Χάρτες 4.500 (1500-σήμερα)
– Μικροταινίες 29.000
– Φωτογραφίες περισσότερες από 5.000
– Οπτικοακουστικά τεκμήρια500 CD-ROMs
– Ψηφιακά τεκμήρια περισσότερα από 10 εκατομμύρια
– Έργα Τέχνης σχεδόν 1000
– Ιστορικά κειμήλια
– Έπιπλα: π.χ. γραφείο Σπ. Τρικούπη, Κ. Παπαρρηγόπουλου, Κ.Θ. Δημαρά, Α. Σαμαράκη
Ναι, η Βιβλιοθήκη έχει αναβαθμιστεί τεχνολογικά και εκσυγχρονίζεται συνεχώς και συστηματικά με την υποστήριξη της διοίκησης. Ορισμένα παραδείγματα της τεχνολογικής κατεύθυνσης της Βιβλιοθήκης:
Είναι συνδρομήτρια σε ελληνικές και αλλοδαπές βάσεις δεδομένων: HEAL-link, Sakkoulas 0n-line, QUALEX, PressReader, ξενόγλωσσα περιοδικά σε ηλεκτρονική μορφή και άλλες.
Έχει ιστότοπο https://library.parliament.gr και facebook με 11.220 ακολούθους, όπου αναρτά δύο με τρεις φορές την εβδομάδα ειδήσεις, ενημερώσεις, τεκμήρια της Βιβλιοθήκης από διάφορες συλλογές.
Ο Δημόσιος Κατάλογος της Βιβλιοθήκης περιλαμβάνει και συνδέσμους που οδηγούν σε ψηφιακά αντίτυπα βιβλίων και περιοδικών.
Οργανώνει διαδικτυακές δράσεις: Λέσχη Ανάγνωσης και «Πολύτιμες Δευτέρες».
Η έκθεση «Γλωσσόpolis» είναι αναρτημένη διαδικτυακά στον ιστότοπο της Βιβλιοθήκης περιλαμβάνοντας διαδραστικές εκπαιδευτικές δράσεις.
Με την αναδρομική ανάρτηση του κοινοβουλευτικού παραγόμενου έργου που προγραμματίζει στοχεύει στην πραγμάτωση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
9. Τι είδους βιβλία και υλικό εκδίδει; Κάνει δωρεές σε σχολεία και άλλες βιβλιοθήκες στην Ελλάδα;
Οι εκδόσεις της Βιβλιοθήκης σκοπό έχουν την δημοσιοποίηση των πηγών της. Εκδίδει τις σειρές: « Ημερολόγια», «Κατάλογοι Εκθέσεων», «Μικρή Βιβλιοθήκη», «Πηγές», «Μέθοδοι & Εργαλεία», «Φάκελος Κύπρου», «Από το στόμα στο χαρτί» (παραμύθια) βλ. αναλυτικό κατάλογο των πρόσφατων εκδόσεων στον ιστότοπο.
Δέχεται αιτήματα στήριξης σχολικών, δημόσιων και δημοτικών βιβλιοθηκών, καθώς και Συλλόγων, Εταιρειών και φορέων, στα οποία ανταποκρίνεται ανάλογα με τις δυνάμεις της. Έχει αναπτύξει ένα Πρόγραμμα Υποστήριξης βιβλιοθηκών και υπολογίζεται ότι ανταποκρίνεται σε πενήντα αιτήματα ετησίως. Το 2020 το Πρόγραμμα δεν ενεργοποιήθηκε καθόλου εξαιτίας της κρίσης υγείας.
10. Τι σας αρέσει περισσότερα στην προεδρία σας στη Βιβλιοθήκη της Βουλής; Ποιο είναι το σπουδαιότερο μάθημα που σας δίδαξε και ποια είναι η πιο ευχάριστη εμπειρία σας;
Οι βιβλιοθήκες και περισσότερο η Βιβλιοθήκη της Βουλής είναι χώροι δημοκρατίας γιατί η πρόσβαση στο αγαθό της πληροφορίας γίνεται με όρους ισότητας και αντικειμενικότητας προς όλους και όλες. Επιπλέον, είναι ένα δυναμικό εργαλείο πολιτισμού και αέναης εκπαίδευσης όλων μας. Αποστολή εθνικής και ανθρώπινης αυτογνωσίας.
Το σπουδαιότερο μάθημα, νομίζω, είναι ότι απαιτείται υπομονή, επιμονή και αντοχή και μόνο αν το αντικείμενο σε εμπνέει και έχεις πίστη δεν το βάζεις κάτω. Τίποτα δεν έρχεται εύκολα και τίποτα δεν θα πρέπει να θεωρείται αυτονόητο.
Αθήνα, 19 Φεβρουαρίου 2021