Απολύσεις, ετήσια άδεια, δώρο Πάσχα, αποδοχές: Τα δικαιώματα των εργαζομένων εν μέσω αναστολής σύμβασης

Διατήρηση των θέσεων εργασίας, χορήγηση της ετήσιας άδειας μέχρι 30 Ιουνίου 2021, πάγωμα των απολύσεων και μειωμένο δώρο Πάσχα 2021 φέρνουν οι αναστολές των συμβάσεων εργασίας.

Ειδικότερα οι επιχειρήσεις που έχουν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τους δεν μπορούν να απολύσουν πάρα μόνο σε ορισμένες εξαιρέσεις. Επίσης το Δώρο Πάσχα 2021 θα καταβληθεί φέτος μειωμένο στους εργαζομένους, από τις επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή ή εντάσσονται μέσα στα ευνοϊκά μέτρα με τους πληττόμενους ΚΑΔ, διότι ήδη χιλιάδες εργαζόμενοι βρίσκονται σε αναστολή. Η καταβολή του δώρου Πάσχα αφορά το διάστημα από 1η Ιανουαρίου μέχρι 30 Απριλίου. Έτσι για μία ακόμη φορά οι εργαζόμενοι θα λάβουν την αναλογία του Δώρου ανάλογα με το διάστημα που έχουν εργαστεί.

Παράλληλα οι εργαζόμενοι των οποίων οι συμβάσεις εργασίας έχουν τεθεί σε αναστολή από το Μάρτιο του 2020 και συνεχίζουν να τελούν σε αναστολή αδιαλείπτως ή τίθενται σε αναστολή ανά διαστήματα μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2020 μπορούν να πάρουν το σύνολο ή το υπόλοιπο της ετήσιας κανονικής άδειας του έτους 2020, στο επόμενο έτος και συγκεκριμένα έως την 30η Ιουνίου 2021.

Διατήρηση θέσεων εργασίας

Αναφορικά με τις επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, των οποίων αναστέλλεται η λειτουργία με εντολή δημόσιας αρχής για τον μήνα Δεκέμβριο 2020 σημειώνεται ότι οι επιχειρήσεις – εργοδότες για όσο χρονικό διάστημα οι συμβάσεις των εργαζομένων τους τελούν σε αναστολή, και σε κάθε περίπτωση μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2020, υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με καταγγελία σύμβασης εργασίας και σε περίπτωση πραγματοποίησής της, αυτή είναι άκυρη. Αυτό αφορά τις επιχειρήσεις – εργοδότες του ιδιωτικού τομέα σε όλη την Επικράτεια, των οποίων αναστέλλεται η λειτουργία της έδρας ή των υποκαταστημάτων τους, με εντολή δημόσιας αρχής, βάσει Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ), που ορίζονται από το Υπουργείο Οικονομικών, για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η εντολή αυτή, θέτουν υποχρεωτικά σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τους, οι οποίοι έχουν προσληφθεί έως και την 4η Νοεμβρίου 2020 ή παρατείνουν υποχρεωτικά την αναστολή συμβάσεων των εργαζομένων τους, που έχουν ήδη τεθεί σε αναστολή, για τον μήνα Δεκέμβριο.

Για τις επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που πλήττονται για τον μήνα Δεκέμβριο 2020 τονίζεται ότι επιχειρήσεις-εργοδότες που κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής των συμβάσεων εργασίας, για τον μήνα Δεκέμβριο, υποχρεούνται μετά το πέρας της αναστολής των συμβάσεων εργασίας, να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας, για χρονικό διάστημα ίσο με το χρονικό διάστημα της αναστολής των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων αυτών. Για τον υπολογισμό του ισόχρονου διαστήματος, σε περίπτωση που οι συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τίθενται σε αναστολή σε διαφορετικής διάρκειας χρονικά διαστήματα, λαμβάνεται υπόψη το συνολικό διάστημα που οι επιχειρήσεις -εργοδότες έκαναν χρήση του μέτρου της αναστολής. Αυτό αφορά τις επιχειρήσεις – εργοδότες για όσο χρονικό διάστημα οι συμβάσεις των εργαζομένων τους τελούν σε αναστολή, και σε κάθε περίπτωση μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2020, υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με καταγγελία σύμβασης εργασίας και σε περίπτωση πραγματοποίησής της, αυτή είναι άκυρη.

Σε περίπτωση που οι συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τίθενται σε αναστολή σε διαφορετικής διάρκειας χρονικά διαστήματα, ως ισόχρονο διάστημα νοείται το συνολικό χρονικό διάστημα που οι επιχειρήσεις -εργοδότες έκαναν χρήση του μέτρου της αναστολής εντός του μηνός Δεκεμβρίου, ήτοι το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία που έθεσαν σε αναστολή τη σύμβαση εργασίας του πρώτου εργαζόμενου/ων εντός του μηνός Δεκεμβρίου έως και την ημερομηνία λήξης της τελευταίας αναστολής σύμβασης εργασίας εργαζόμενου/ων της επιχείρησης εντός του ίδιου μήνα.

Για παράδειγμα, επιχείρηση που έθεσε σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας κάποιων εργαζομένων της από 4/12/2020 έως 15/12/2020 και τις συμβάσεις εργασίας των ίδιων ή διαφορετικών εργαζομένων από 21/12/2020 έως 28/12/2020, υποχρεούται μετά τις 28/12/2020 να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας για χρονικό διάστημα είκοσι (20) ημερών, εφόσον η επιχείρηση-εργοδότης δεν κάνει χρήση του μέτρου των αναστολών για τον μήνα Ιανουάριο.

Ευνόητο είναι ότι, εάν μια επιχείρηση έθεσε σε αναστολή σύμβαση ή συμβάσεις εργασίας ενός ή περισσότερων εργαζομένων από 1/12/2020 έως 31/12/2020, υποχρεούται μετά την 31/12/2020 να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας για τριάντα μία (31) ημέρες, εφόσον η επιχείρηση-εργοδότης δεν κάνει χρήση του μέτρου των αναστολών για τον μήνα Ιανουάριο.

Απολύσεις

Η υποχρέωση διατήρησης της θέσης δεν υφίσταται όταν συντρέχει αντικειμενική αδυναμία εκπλήρωσής της, όπως σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που από τη μορφή, το είδος ή τη δραστηριότητά τους έχουν συγκεκριμένο χρόνο λειτουργίας. Στην έννοια του ιδίου αριθμού θέσεων εργασίας δεν συμπεριλαμβάνονται οι αποχωρούντες οικειοθελώς από την εργασία τους, οι αποχωρούντες λόγω συνταξιοδότησης ή θανάτου καθώς και οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου των οποίων η σύμβαση εργασίας τους λήγει κατά τη διάρκεια του ανωτέρω χρονικού διαστήματος.

Ως ίδιος αριθμός θέσεων εργασίας νοείται ο αριθμός των εργαζομένων που έχει η επιχείρηση κατά τη λήξη του μέτρου των αναστολών των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων της εντός του μηνός Δεκεμβρίου, συμπεριλαμβανομένου και του αριθμού τυχόν προσλήψεων που έγιναν εντός του χρονικού διαστήματος χρήσης του μέτρου από την επιχείρηση κατά τον μήνα Δεκέμβριο.

Αποδοχές

Στην περίπτωση που το κλείσιμο της επιχείρησης αποτελεί απόφαση της Πολιτείας λόγω κορωνοϊού ο εργοδότης απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής αποδοχών και ασφαλιστικών εισφορών για το χρονικό διάστημα που διαρκεί η απόφαση της αρχής. Ανωτέρα βία, με τη συνδρομή της οποίας ο εργοδότης απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής μισθών υπερημερίας στον εργαζόμενο κατά το άρθρο 656 του ΑΚ, συνιστά κάθε απρόβλεπτο και τυχαίο γεγονός, που ήταν αδύνατον να αποτραπεί, ακόμη και αν είχε καταβληθεί το ανώτατο δυνατό μέτρο επιμέλειας, σύνεσης και πρόνοιας. Θα πρέπει από το περιστατικό της ανωτέρας βίας να προκαλείται ολική και διαρκής αδυναμία του εργοδότη για αποδοχή της εργασίας του μισθωτού, ανεξάρτητα από την οικονομική του δυνατότητα.

Από το χρονικό σημείο επαναλειτουργίας της επιχείρησης και μετά, ο εργοδότης υποχρεούται να αποδέχεται τις πραγματικές και προσηκόντως προσφερόμενες υπηρεσίες του εργαζομένου, διαφορετικά περιέρχεται σε κατάσταση υπερημερίας και υποχρεούται να καταβάλει αποδοχές στον εργαζόμενο, σύμφωνα με το άρθρο 656 του ΑΚ.Το προσωρινό, λοιπόν, κλείσιμο των επιχειρήσεων, έπειτα από κρατική απόφαση, λόγω της επιδημίας του κορονοϊού, συνιστά ανωτέρα βία, εξαιτίας της οποίας ο εργοδότης αδυνατεί να αποδεχτεί τις υπηρεσίες των εργαζομένων και, συνεπώς, απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής αποδοχών σε αυτούς για όσο χρονικό διάστημα παραμένει κλειστή η επιχείρηση, χωρίς υπαιτιότητα του εργοδότη, λόγω της παραπάνω ανωτέρας βίας.

Οι εργαζόμενοι που απασχολούνται σε επιχειρήσεις οι οποίες έκλεισαν, κατόπιν απόφασης της αρχής, δικαιούνται αποζημίωση ειδικού σκοπού, καθώς και ασφαλιστική κάλυψη, που καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Εάν η απόφαση για το κλείσιμο μίας επιχείρησης λαμβάνεται από τον εργοδότη, τότε ο μισθός καταβάλλεται κανονικά στους εργαζόμενους. Ο εργαζόμενος, επομένως, έχει δικαίωμα να απαιτήσει το μισθό του στην περίπτωση που η αποδοχή της εργασίας είναι αδύνατη για λόγους που αφορούν τον εργοδότη και δεν οφείλονται σε ανωτέρα βία. Στην περίπτωση που ο εργοδότης αποφάσισε αρχικά ο ίδιος τη διακοπή της δραστηριότητάς του και, στη συνέχεια, ακολούθησε απόφαση της δημόσιας Αρχής, καταβάλλει τις αποδοχές στους εργαζόμενους για το χρονικό διάστημα, μέχρι την απόφαση της Αρχής.

Μετατροπή συμβάσεων

Κατά την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας ή κατά τη διάρκειά της, ο εργοδότης και ο μισθωτός μπορούν με έγγραφη ατομική σύμβαση να συμφωνήσουν ημερήσια ή εβδομαδιαία ή δεκαπενθήμερη ή μηνιαία εργασία, για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, η οποία θα είναι μικρότερης διάρκειας από την κανονική (μερική απασχόληση).Αν η συμφωνία αυτή δεν καταρτιστεί εγγράφως ή δεν γνωστοποιηθεί εντός οκτώ ημερών από την κατάρτισή της στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, τεκμαίρεται η πλήρης απασχόληση του μισθωτού. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, για να μετατραπεί η σύμβαση εργασίας πλήρους απασχόλησης σε μερικής, απαιτείται συμφωνία του εργαζομένου. Η νομοθεσία προβλέπει ότι, όταν η καταγγελία σύμβασης εργασίας (απόλυση) οφείλεται σε άρνηση του μισθωτού να αποδεχτεί την εργοδοτική πρόταση για μετατροπή της από πλήρους απασχόλησης σε μερικής απασχόλησης, η εν λόγω καταγγελία.

Πηγή: dikaiologitika.gr