Ένα πρωτοφανές σε έκταση μπλακάουτ βύθισε στο σκοτάδι το μεσημέρι της Δευτέρας ολόκληρη σχεδόν την Ιβηρική Χερσόνησο και τμήμα της Γαλλίας, προκαλώντας χάος στις δημόσιες συγκοινωνίες, εγκλωβίζοντας χιλιάδες ανθρώπους και διαταράσσοντας την καθημερινότητα εκατομμυρίων πολιτών. Ενώ οι αρχές «τρέχουν» για την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης, οι πρώτες ενδείξεις απομακρύνουν το ενδεχόμενο δολιοφθοράς.
Σύμφωνα με ανώτερο στέλεχος της Κομισιόν, την εκτελεστική αντιπρόεδρο Τερέζα Ριμπέρα, καθώς και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα και τον Πορτογάλο πρωθυπουργό Λουίς Μοντενέγκρο, «προς το παρόν, δεν υπάρχουν ενδείξεις» ότι η εκτεταμένη διακοπή οφείλεται σε σκόπιμη ενέργεια, όπως σαμποτάζ ή κυβερνοεπίθεση.
Οι πρώτες εκτιμήσεις για την αιτία κάνουν λόγο για ένα σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο. Ο διαχειριστής του πορτογαλικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, REN, ανακοίνωσε ότι το πρόβλημα ξεκίνησε από το ισπανικό δίκτυο. Όπως διευκρίνισε, στην Ισπανία σημειώθηκαν έντονες μεταβολές της θερμοκρασίας που προκάλεσαν «ανώμαλες ταλαντώσεις» στις γραμμές υπερυψηλής τάσης. Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως «επαγόμενη ατμοσφαιρική μεταβολή», επηρέασε τη σταθερότητα του διασυνδεδεμένου ευρωπαϊκού συστήματος, οδηγώντας σε αποτυχίες συγχρονισμού και αλλεπάλληλες διαταραχές. Η πολυπλοκότητα του προβλήματος ενδέχεται να απαιτήσει έως και μία εβδομάδα για την πλήρη ομαλοποίηση, αν και οι αρχικοί στόχοι αποκατάστασης ήταν εντός ωρών.
Το ξαφνικό μπλακάουτ, που επηρέασε την Πορτογαλία από τις 13:33 ώρα Ελλάδας, παρέλυσε άμεσα την κίνηση. Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης τέθηκαν η Ιβηρική Χερσόνησος και τμήμα της Γαλλίας. Τρένα, τραμ και ο συρμοί του μετρό σε πόλεις όπως η Μαδρίτη και η Λισαβόνα ακινητοποιήθηκαν, εγκλωβίζοντας επιβάτες. Πολίτες παγιδεύτηκαν σε ανελκυστήρες, ενώ η διακοπή λειτουργίας των φωτεινών σηματοδοτών προκάλεσε μεγάλα κυκλοφοριακά προβλήματα, ιδιαίτερα στο κέντρο της Μαδρίτης. Στα αεροδρόμια σημειώθηκαν σημαντικές καθυστερήσεις στις πτήσεις, με τις λειτουργίες να υποστηρίζονται από εφεδρικές γεννήτριες.
Η εικόνα στους δρόμους της Μαδρίτης και της Βαρκελώνης ήταν πρωτόγνωρη, με πολλούς κατοίκους να βγαίνουν αναζητώντας σήμα στα κινητά τους. Ουρές σχηματίστηκαν έξω από ΑΤΜ, ενώ ορισμένα τραπεζικά υποκαταστήματα διέκοψαν τη λειτουργία τους. Στη Μαδρίτη, ένας από τους πύργους που στεγάζει τη βρετανική πρεσβεία εκκενώθηκε προληπτικά.
Οι κυβερνήσεις Ισπανίας και Πορτογαλίας συγκάλεσαν έκτακτες συνεδριάσεις, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε επαφές για να συνδράμει στις έρευνες για τα αίτια και τις εργασίες αποκατάστασης. Ο ισπανικός διαχειριστής δικτύου Red Electrica ανακοίνωσε ότι εργάζεται για τη σταδιακή επαναφορά της ηλεκτροδότησης, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός έξι έως δέκα ωρών. Τα νοσοκομεία τέθηκαν αμέσως σε λειτουργία με εφεδρικά συστήματα.
Η κατάσταση στη Γαλλία βαίνει προς αποκατάσταση, σύμφωνα με τον εθνικό διαχειριστή RTE. Στην Ιβηρική Χερσόνησο, η σταδιακή επαναφορά ξεκίνησε από το βόρειο και νότιο τμήμα, ωστόσο η πλήρης ομαλοποίηση απαιτεί χρόνο. Οι αρχές συνεχίζουν να αναλύουν τις ακριβείς αιτίες αυτού του σπάνιου συμβάντος που ανέδειξε την τρωτότητα των διασυνδεδεμένων ενεργειακών συστημάτων μπροστά σε ακραία φαινόμενα. Τα Κανάρια Νησιά και οι Βαλεαρίδες Νήσοι δεν επηρεάστηκαν από το μπλακάουτ.