της Χαρούλας Κωνσταντινίδου
Επίσημη μεταφράστρια – Διερμηνέας
Κειμενογράφος
Το άρθρο αυτό ξεκινά με μια ερώτηση. «Υπάρχει Δημοτική Βιβλιοθήκη στην Κατερίνη;» ήταν η απάντηση, διατυπωμένη σε μορφή ερώτησης, από τα χείλη μιας 15χρονης βιβλιοφάγου μαθήτριας όταν τη ρώτησα αν έχει κάρτα δανεισμού στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κατερίνης.
Η αφορμή για να γραφτεί το άρθρο αυτό ήταν γιατί δεν γνώριζε για την ύπαρξη της βιβλιοθήκης, ούσα βιβλιοφάγος. «Οι καθηγητές στο σχολείο δεν το ανέφεραν ποτέ, έστω οι φιλόλογοι;» Όχι, μου απάντησε. Λίγο αργότερα της έδωσα τα στοιχεία της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κατερίνης και αν μη τι άλλο της μετέδωσα μια χρήσιμη για εκείνη πληροφορία. Στον νου μου, ωστόσο, έμεινε η συζήτηση που είχαμε.
Έπειτα από σύντομη έρευνά μου περί της σημασίας των βιβλιοθηκών σε μια πόλη, ιδιαίτερα σε έναν τόπο όπως είναι η ελληνική περιφέρεια με λιγότερες ευκαιρίες για (ολιστική) εκπαίδευση συγκριτικά με τις μεγαλουπόλεις, κατανόησα ακόμη περισσότερο την αξία μιας βιβλιοθήκης: τον κοινωνικό της αντίκτυπο, τη διαμόρφωση χαρακτήρων, τη διεύρυνση του ορίζοντα ενός παιδιού, ενός ενήλικα, ενός μεγαλύτερου σε ηλικία. Μια βιβλιοθήκη δεν είναι μόνο ένας χώρος επίσκεψης και δανεισμού βιβλίων. Αυτή, ενδεχομένως, θα λέγαμε ότι είναι η περιγραφή της λειτουργίας της. Τα οφέλη και οι δυνατότητές της με τον κατάλληλο εξοπλισμό και το κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό επεκτείνονται πέραν των ορίων του κτιρίου της, δυνατότητες που ενισχύονται με τη σωστή δικτύωση και με τη χρήση της τεχνολογίας και του διαδικτύου.
Μια βιβλιοθήκη αποτελεί ή μπορεί να αποτελεί τόπο συνάντησης. Αποτελεί χώρο έμπνευσης και δημιουργικότητας. Ενισχύει τους δεσμούς της οικογένειας και τους φιλικούς δεσμούς. Τα μικρά παιδιά θα ξεφυλλίσουν βιβλία με τη μητέρα ή τον πατέρα τους, θα ακούσουν ένα παραμύθι, θα δουν άλλες εικόνες. Οι έφηβοι έχουν να επιλέξουν μεταξύ πολλών βιβλίων και να αποκτήσουν περισσότερα ερεθίσματα. Θα απομακρυνθούν, για λίγο έστω, από τις ηλεκτρονικές εφαρμογές και τα βιντεοπαιχνίδια και θα εστιάσουν σε κάτι διαφορετικό με πολλαπλά οφέλη. Οι ενήλικες θα ξεφύγουν από την πολλές φορές καταθλιπτική και μίζερη (ας είμαστε ειλικρινείς) πραγματικότητα και θα εξερευνήσουν νέους κόσμους μέσα από τις σελίδες των βιβλίων.
Μέσα από μια βιβλιοθήκη οξύνεται, θέλοντας και μη, ο νους και η κρίση μας. Θυμάμαι χαρακτηριστικά όταν λίγα χρόνια πριν επισκέφτηκα τη Βοστώνη και βρέθηκα στο παιδικό τμήμα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης της Βοστώνης. Ένας πανέμορφος μεγάλος χώρος γεμάτος χρώματα και πολλά χαριτωμένα παιδάκια με τους γονείς τους να απολαμβάνουν τη στιγμή. Στη συνέχεια, προχώρησα στο τμήμα των ενηλίκων όπου εντόπισα βιβλία σε πολλές γλώσσες, μεταξύ άλλων και τα ελληνικά.
Μια βιβλιοθήκη προσφέρει ευκαιρίες για ενημέρωση και γνώση. Πολύπλευρη και όχι μονομερή ενημέρωση και γνώση. Προσφέρει ευκαιρίες που διαφορετικά μπορεί να μην τις γνωρίζαμε και μ’ αυτόν τον τρόπο συμβάλλει, κατά μία έννοια, στην εξομάλυνση των τρομερών ανισοτήτων που εμφανίζονται στην κοινωνία μας. Οι νέες κυκλοφορίες, για παράδειγμα, που εσύ θα αναζητήσεις αύριο στο βιβλιοπωλείο, για κάποιον άλλον είναι άπιαστες. Οι βιβλιοθήκες δίνουν την ευκαιρία σε όλους ανεξαιρέτως να έχουν πρόσβαση σε μια πλούσια πηγή πληροφοριών και στον όμορφο κόσμο των βιβλίων. Προσφέρει, αν θέλετε, και ένα καταφύγιο σε ανησυχίες, προβλήματα, δημιουργική φυγή από την καθημερινότητα και – γιατί όχι; – εξεύρεση λύσεων.
πηγή φωτογραφίαςWikipedia
Library of Trinity College Dublin. Πραγματικά μόλις ανεβαίνεις τις σκάλες αντικρίζεις αυτό το πανέμορφο θέαμα. Αν είσαι πιο ψηλός, αντικρίζεις το όμορφο θέαμα λίγο πιο νωρίς 🙂
Περισσότερο τώρα παρά ποτέ άλλοτε η γνώση και η σωστή ενημέρωση κρίνονται απαραίτητες. Κι αυτό θα καταστεί δυνατόν και μέσα από την όξυνση της κριτικής σκέψης των παιδιών, τα οποία θα αποτελέσουν τους μελλοντικούς πολίτες και ηγέτες αυτής της χώρας αλλά και των ενηλίκων οι οποίοι συγκροτούν επί του παρόντος το ενεργό σώμα της κοινωνίας.
Όλοι μας, με τον τρόπο μας, είμαστε σε θέση να προσφέρουμε στο τόσο σημαντικό έργο μιας βιβλιοθήκης γιατί όλοι μας αποτελούμε μέλη της κοινωνίας. Πώς θα το πράξουμε όμως; Και γιατί να το πράξουμε; Ας επιχειρηθεί απάντηση αρχικά για το δεύτερο ερώτημα. Γιατί όλοι μας, εκτός εάν έχουμε επιλέξει την ασκητική ζωή, ζούμε και δρούμε εντός μιας κοινωνίας, με τα όποια πλεονεκτήματα και μειονεκτήματά της. Αποτελούμε μέρος της και όταν κάτι πάει στραβά και η βάρκα γέρνει προς το ένα μέρος, αργά ή γρήγορα θα πέσουμε και εμείς. Αντιθέτως, όταν όλα (μεγάλη κουβέντα) βαίνουν καλώς, όλοι ωφελούμαστε από το ταξίδι. Η επένδυση στο σύνολο της κοινωνίας φέρνει μακροπρόθεσμα θετικά αποτελέσματα και σε κοινωνικό και σε ατομικό επίπεδο.
Το γεγονός ότι η έφηβη δεν γνώριζε για την ύπαρξη της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κατερίνης περισσότερο μου προξένησε λύπη, την οποία αποφάσισα να μετατρέψω σε δημιουργικότητα και να γράψω λίγες γραμμές προκειμένου να δοθεί στα αγαπημένα μας βιβλία η τιμή και αξία που τους αρμόζει αλλά και να μεταδοθεί μια χρήσιμη πληροφορία.
Δεν απάντησα στο ερώτημα «Πώς θα συνεισφέρουμε;» Αρχικά, ενημερώνοντας το κοινό, τους συμπολίτες μας, τους μαθητές και τις μαθήτριες των διάφορων βαθμίδων εκπαίδευσης, το εκπαιδευτικό προσωπικό, τους φορείς σχετικούς με την εκπαίδευση και τη φιλαναγνωσία για την ύπαρξη βιβλιοθηκών. Δάσκαλοι, δασκάλες, καθηγητές, καθηγήτριες, ενημερώστε και ενθαρρύνετε τα μικρά και μεγάλα παιδιά να επισκεφτούν τη βιβλιοθήκη. Να δουν από κοντά τι είναι και πώς λειτουργεί. Διευθυντές και διευθύντριες σχολείων, ενημερώστε συντονισμένα το σχολείο στο οποίο ηγείστε για την ύπαρξη της βιβλιοθήκης και προσφέρετε ευκαιρίες να βρεθούν οι μαθητές και οι μαθήτριες σε εκείνο το όμορφο περιβάλλον.
πηγή φωτογραφίας www.blp.org
Το παιδικό τμήμα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης της Βοστώνης
Το «βάρος» πέφτει και σε εμάς, τους «απλούς» πολίτες, εμάς που δεν ελπίζουμε σε κάποια θέση στο πολιτικό γίγνεσθαι, θέλουμε, όμως, να βλέπουμε βελτίωση και πρόοδο σε ένα άνυδρο τοπίο. Το βιβλίο που δεν χρειαζόμαστε πλέον μπορούμε να το χαρίσουμε σε μια βιβλιοθήκη. Τα βιβλία που κάποιος άλλος θα πετάξει, για κάποιον άλλον μπορεί να είναι το όνειρό του. One man’s trash is another man’s treasure, λένε. Κι εμείς, που το γνωρίζουμε, να ενημερώσουμε βιβλιοφάγους και βιβλιόφιλους φίλους και γνωστούς για την ύπαρξη και τη λειτουργία βιβλιοθηκών στην Κατερίνη και στην Πιερία.
Καιρό τώρα γίνεται προσπάθεια αναβάθμισης της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κατερίνης με σύμπραξη πολλών παραγόντων, είτε της τοπικής αυτοδιοίκησης είτε εθελοντών. Η συμμετοχή στο κοινό καλό και προσφορά στο κοινωνικό σύνολο μόνο θετικά μπορεί να επιφέρει. Μια βιβλιοθήκη, ούτως ή άλλως, ανήκει σε όλους. Η βιβλιοθήκη της Κατερίνης διαθέτει σελίδα στο Facebook ώστε να βρούμε τις πληροφορίες που θέλουμε. Λογαριασμός υπάρχει και στο Instagram για όσους διαθέτουν λογαριασμό.
Επιπλέον, απ’ όσο γνωρίζω, στην Πιερία λειτουργούν επίσης η Δημοτική Βιβλιοθήκη Κορινού, η Δημοτική Βιβλιοθήκη Λιτοχώρου και η Δημοτική Βιβλιοθήκη Ελατοχωρίου. Πέραν των Δημοτικών Βιβλιοθηκών, υπάρχει η βιβλιοθήκη του Επιμελητηρίου, ανοιχτή στο επιχειρηματικό – και όχι μόνο – κοινό με βιβλία στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα με μεγάλο ενδιαφέρον. Και γιατί όχι; Η δημιουργία βιβλιοθηκών σε σχολεία (σε όσα ακόμη δεν διαθέτουν) σαν πρώτο βήμα και σαν δεύτερο βήμα η αφύπνιση του ενδιαφέροντος των νεαρών μαθητών και μαθητριών για τα βιβλία.
Στο σημείο αυτό, θα «δανειστώ» τα όμορφα λόγια που διάβασα σ’ ένα βιβλίο και πιστεύω ότι ταιριάζουν: «Πώς να στραφείς στο Φως, όταν δεν ξέρεις ότι υπάρχει!» (από το βιβλίο Η θύελλα της σκέψης, του Απολλώνιου Γκλαβά, Εκδόσεις Συμπαντικές Διαδρομές).
Τέλος, η Νένα Μεϊμάρη, επί χρόνια εκπαιδευτικός σε δημόσιο σχολείο της Βοστώνης και με μεγάλη αγάπη για τα βιβλία και για τα παιδιά, προσφέρει τα έσοδα του πρώτου της βιβλίου Σου γράφω γιατί υπάρχεις από τις Εκδόσεις Μάτι για τον εμπλουτισμό της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κατερίνης. Αναμένω και ευελπιστώ η κίνηση αυτή να στηριχθεί αρχικά από την τοπική αυτοδιοίκηση και στη συνέχεια από καθέναν που ενδιαφέρεται να διαβάσει ένα βιβλίο, μοναδικό στο είδος του, γραμμένο με αφορμή τον αιφνίδιο θάνατο του Ιγνάτιου Μεϊμάρη. Οι ιστορίες του βιβλίου αποτέλεσαν αντίδοτο για το βαρύ πένθος του αδόκητου χαμού ενός ανθρώπους ιδιαίτερα αγαπητού από την κοινωνία της Κατερίνης και όχι μόνο. Η γλώσσα είναι απλή, αληθινή, έχει ροή και θα γοητεύσει τον κάθε αναγνώστη για την απλότητα, την ειλικρίνεια και τη ζωντάνια της.
πηγή φωτογραφίας e-mati.gr
Το πρώτο βιβλίο της Νένας Μεϊμάρη, a must have!