Χρήστος Τζιουβάρας: Παρεμβάσεις για την χρονιά που πέρασε
Κατερίνη, 29/12/2022
Το 2022 ήταν η χρονιά που εξήλθαμε από τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα που μας επέβαλλε η πανδημία του κορονοϊού. Τα προηγούμενα δύο χρόνια ήταν δύσκολο να συναντήσουμε ανθρώπους και κύριο θέμα του δημοσίου διαλόγου ήταν φυσικά η πανδημία και οι συνέπειές της, κάτι που είναι απολύτως λογικό όταν τόσοι συνάνθρωποί μας έχουν χάσει την ζωή τους – και συνεχίζεται ακόμα και σήμερα – ενώ παράλληλα οι επιπτώσεις στην οικονομία και την καθημερινότητα ήταν επίσης σημαντικές, καθώς δημιουργήθηκαν μεγάλα προβλήματα στην κοινωνία. Το 2022 συνεχίσαμε τις επαφές μας με φορείς, πολίτες και την α’ βαθμού τοπική αυτοδιοίκηση, ενώ συνεχίσαμε τις παρεμβάσεις μας για αναπτυξιακά και κοινωνικά ζητήματα που απασχολούν το νομό μας και την Περιφέρεια συνολικά.
Η χρονιά ξεκίνησε με ερώτηση – παρέμβασή μας σχετικά με μέτρα πολιτικής για την τουριστική ανάπτυξη και την βιωσιμότητα της ορεινής Πιερίας και του Χιονοδρομικού Κέντρου Ελατοχωρίου (Χ.Κ.Ε.). Η Αντιπεριφέρεια Πιερίας απουσίαζε από σχετική εκδήλωση που αφορούσε στην φιλοξενία τουριστικών πρακτόρων από όλη την Ελλάδα με σκοπό την γνωριμία με την περιοχή, καθώς και από την συζήτηση για την λειτουργία του Χ.Κ.Ε. πέρα από την χειμερινή περίοδο τον χειμώνα που έχει χιόνι, μέσα από εναλλακτικές δραστηριότητες όπως η φύση, το ποδήλατο, ο περίπατος κ.ο.κ. Ρωτήσαμε για το ποιο είναι το επίπεδο συνεργασίας της Αντιπεριφέρειας με τον Δήμο Κατερίνης για τα θέματα αυτά, ρωτήσαμε ποιος είναι ο σχεδιασμός για την ανάδειξη του χειμερινού και εναλλακτικού τουρισμού στην περιοχή, ενώ αναδείξαμε την αρμοδιότητα της Περιφέρειας για τις επιπτώσεις που έχει η κλιματική αλλαγή στο Χ.Κ.Ε. και τον χειμερινό τουρισμό, και φυσικά την ανάληψη των σχετικών μέτρων.
Τα ζητήματα αυτά μαζί με άλλα τονίσαμε και σε συζήτηση για τον τουρισμό που διοργάνωσε το Λίκνο των Μουσών. Στην συζήτηση αυτή τονίσαμε δύο χαρακτηριστικά που θεωρούμε ότι πρέπει να αλλάξουμε σε σχέση με τον τουρισμό: το πρώτο είναι ότι το τουριστικό μοντέλο που χρησιμοποιούμε – αν υπάρχει – είναι παρωχημένο, και καταλήγει στον αυτοσχεδιασμό και ένας ολόκληρος κλάδος στηρίζεται κυρίως στις φιλότιμες προσπάθειες των επαγγελματιών του τουρισμού. Το δεύτερο χαρακτηριστικό είναι ότι όταν μιλάμε για τουριστική πολιτική, εννοούμε την τουριστική προβολή, ενώ σίγουρα απαιτείται κάτι πιο σύνθετο και ολοκληρωμένο, που εκτός από την προβολή του προϊόντος θα ασχολείται και με το ίδιο το προϊόν, κάτι που συστηματικά παραλείπει να κάνει η Περιφέρεια.
Το “σχέδιο” είναι η αναγκαία και ικανή συνθήκη για την ανάπτυξη της Περιφέρειας
Σε παρέμβασή μας σε ραδιοφωνικό σταθμό της Θεσσαλονίκης επαναλάβαμε αυτό που λέγαμε και προεκλογικά και που τονίζουμε με κάθε ευκαιρία και μέσα στο Περιφερειακό Συμβούλιο, ότι το “σχέδιο” είναι η αναγκαία και ικανή συνθήκη για την ανάπτυξη της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας συμπεριλαμβανομένης και της Πιερίας.
Απουσία σχεδίου, το πιο σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα της Περιφέρειας που είναι η στρατηγική της θέση κινδυνεύει να γίνει μειονέκτημα, όπως έχει αποδειχθεί από την αδυναμία να απαντήσουμε αποτελεσματικά στην πρόκληση του ανταγωνισμού από χώρε χαμηλού κόστους παραγωγής με τις οποίες συνορεύουμε.
Προσβολή για τους πολίτες και τις κρατικές διαδικασίες περί εκτέλεσης έργων η Περιφερειακή Οδός Κατερίνης
Στην ίδια παρέμβαση δεν παραλείψαμε να αναφερθούμε για άλλη μία φορά στην Περιφερειακή Οδό Κατερίνης. Ένα έργο που η υπέρβαση του χρονοδιαγράμματος, η υπέρβαση του προϋπολογισμού όταν ο εργολάβος έχει ήδη πάρει το σύνολο των χρημάτων αλλά δεν το έχει παραδώσει, και ένα έργο για το οποίο δεν τηρούνται οι συμβατικές όπως η περιβαλλοντική αποκατάσταση του παρακείμενου ποταμού “Πέλεκα”, και που διαφημίζεται συνεχώς ως ένα από τα σημαντικά έργα της Περιφερειακής Διοίκησης, αποτελεί πλέον προσβολή για τους πολίτες και τις κρατικές διαδικασίες περί εκτέλεσης έργων.
Κλιματική Κρίση και Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
Αρθογραφήσαμε και θέσαμε στον δημόσιο διάλογο τον κομβικό ρόλο των Περιφερειών για την υλοποίηση πολιτικών αντιστροφής ή και μείωσης των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή, που όπως φαίνεται και καταγράφεται σε μελέτες τα επόμενα χρόνια αυτές θα ενταθούν.
Τον Σεπτέμβριο του 2020 παραδόθηκε το Περιφερειακό Σχέδιο Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ). Εκεί επιβεβαιώνεται ότι τομείς όπως η γεωργία και ο αγροδιατροφικός τομέας, τα δάση, ο τουρισμός, (θερινός και χιονοδρομικός), η βιοποικιλότητα, το περιβάλλον, οι υδάτινοι πόροι (που επηρεάζουν και πλήθος άλλων χρήσεων), οι παράκτιες περιοχές και οι παραποτάμιες περιοχές θα επηρεαστούν άμεσα και αποτελούν προκλήσεις που πρέπει να διαχειριστεί η Περιφέρεια και η Πιερία.
Δασικές Πυρκαγιές: Πρώτα είναι η Πρόληψη
Οι επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής κάνουν όλο και περισσότερο αισθητή την παρουσία τους (παρατεταμένη ξηρασία, υψηλές θερμοκρασίες, ανομβρία) με συνέπεια να διαμορφώνονται στα δασικά οικοσυστήματα οι συνθήκες εκείνες που ευνοούν την ανάπτυξη πυρκαγιών. Έτσι, συμμετέχοντας στην σχετική Συνεδρίαση του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας της Π.Ε. Πιερίας (Σ.Ο.Π.Π) στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την νέα αντιπυρική περίοδο προτείναμε, πέρα από λεπτομέρειες πάνω σε ζητήματα συντονισμού και οργάνωσης για την αντιμετώπιση των κινδύνων από τις δασικές πυρκαγιές, να γίνει μία συζήτηση γύρω από περισσότερο σταθερά μέτρα πρόληψης, τα οποία όμως θα πρέπει να αποτελούν μέρος μίας ολοκληρωμένης δασικής πολιτικής. Μίας πολιτικής με τον άνθρωπο να αντιλαμβάνεται το δάσος ως πηγή πλούτου, υγείας και πολιτισμού, δηλαδή ως μία “αξία” και θα το περιφρουρεί.
Ανάγκη για σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις σε περιοχές της Πιερίας
Με ερώτησή μας τονίσαμε την ανάγκη συνεργασίας της Αντιπεριφέρειας Πιερίας με τους Δήμους για την δημιουργία σύγχρονων αθλητικών εγκαταστάσεων σε περιοχές όπως η νότια Πιερία που τις στερούνται. Αναδείξαμε την ανάγκη για ισότιμη πρόσβαση όλων των ανθρώπων σε σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις, ενώ τονίσαμε και την αναπτυξιακή διάσταση που έχει αυτό, ιδιαίτερα σε περιοχές του νομού μας που είναι τουριστικές και κατά τους θερινούς μήνες υποδέχονται χιλιάδες επισκέπτες.
Έλεγχοι για τυχόν αισχροκέρδεια στο εμπόριο
Καταθέσαμε ερώτηση σχετικά με τους ελέγχους για τον εντοπισμό αθέμιτων πρακτικών στο εμπόριο (αισχροκέρδεια). Ο πληθωρισμός στη χώρα μας όλους τους τελευταίους μήνες διαμορφώνεται σε διψήφια ποσοστά, και από αυτό δεν εξαιρείται ούτε η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, ούτε η Πιερία. Η απόσταση που χωρίζει τον πληθωρισμό άλλων χωρών της ΕΕ από αυτόν της Ελλάδας είναι μεγάλη, γεγονός που δείχνει ότι υπάρχει χώρος για εθνική πολιτική. Έτσι, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της Περιφέρειας εντάσσεται και ο έλεγχος στην αγορά για τον εντοπισμό και την αποτροπή αθέμιτων πρακτικών στις τιμολογήσεις προϊόντων και υπηρεσιών.
Αναγκαία η θεσμική κατοχύρωση της Πιερίας μέσα από ένα πλαίσιο χρήσεων γης
Η μυρωδιά που φτάνει στην πόλη της Κατερίνης ιδίως κατά τους θερινούς μήνες, αλλά και άλλα φαινόμενα εγκατάστασης χρήσεων σε περιοχές που δεν συνάσουν με τις υφιστάμενες χρήσεις γης κάνουν επιτακτική την ανάγκη για την θεσμική κατοχύρωση ολόκληρης της Πιερίας μέσα από ένα ξεκάθαρο πλαίσιο χρήσεων γης που δεν θα επιτρέπει τέτοια φαινόμενα συγκρούσεων. Η απουσία ενός τέτοιου πλαισίου, παράλληλα με ένα χαμηλό βαθμό συλλογικής συνείδησης και αίσθησης του που βρισκόμαστε δημιουργεί τεράστια προβλήματα συγκρούσεων χρήσεων γης όπου ξεκάθαρα μια χρήση μπορεί να υποβαθμίσει αισθητά την ποιότητα ζωής των κατοίκων και των επισκεπτών μίας περιοχής, ενώ παράλληλα να αποτελέσει και ζήτημα για την δημόσια υγεία και το περιβάλλον, επηρεάζοντας παράλληλα και την αναπτυξιακή της προοπτική.
Περιφερειακή Ανάπτυξη
Αρθρογραφήσαμε για την Περιφερειακή Ανάπτυξη και τονίσαμε ότι η επιδιωκόμενη οικονομική ανάπτυξη πέρα από το αριθμητικό της μέγεθος θα έπρεπε να περιλαμβάνει και τον όρο “ισόρροπη ανάπτυξη”, να αφορά δηλαδή όλες τις Περιφέρειες της Χώρας.
Η Π.Κ.Μ. ενώ είναι η μεγαλύτερη σε έκταση περιφέρεια της χώρας και η δεύτερη μεγαλύτερη σε πληθυσμό, και αν λάβουμε υπόψη την στρατηγική της θέση και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει, δεν δικαιολογείται καθόλου η κατάταξή της ως 8η στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ ανάμεσα στις 13 Περιφέρειες της Χώρας.
Όμως τι θα πούμε για να εξηγήσουμε αυτό το γεγονός; ότι η Π.Κ.Μ. είναι απλώς μία γεωγραφική περιοχή για την κατάσταση της οποίας δεν ευθύνεται κανένας, ή θα πούμε ότι είναι πλέον μία από τις 13 αιρετές Περιφέρειες της χώρας, με διοίκηση, προϋπολογισμό και υπηρεσίες και η οποία έχει την δυνατότητα να σχεδιάσει και να υλοποιήσει την ανάπτυξη και την συνοχή στον χώρο ευθύνης της;
Αποτελέσματα Απογραφής ΕΛΣΤΑΤ 2021
Η απουσία συνοχής και ισορροπίας στην ανάπτυξη αποτυπώνεται και στα αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού 2021 για την Πιερία. Τονίσαμε ότι αθροιστικά η Πιερία μείωσε τον πληθυσμό της κατά 5,7%, ένα ποσοστό που είναι κοντά στο μέσο όρο της χώρας (3,5%). Ωστόσο, αν εστιάσουμε στο εσωτερικό της Πιερίας θα δούμε ότι ο Δήμος Πύδνας – Κολινδρού μείωσε τον πληθυσμό του κατά 17,4%, ενώ από στοιχεία που διαθέτουμε βλέπουμε ότι και η ορεινή ζώνη του Δήμου Κατερίνης παρουσιάζει μία μείωση της τάξεως του 20%, ποσοστά που δεν μπορούν να αγνοούνται από όσους έχουν την ευθύνη της διοίκησης.
Ολοκληρωμένες πολιτικές για την ορεινή Πιερία
Επισκεφτήκαμε το γαστρονομικό φεστιβάλ του βουνού και του δάσους που πραγματοποιήθηκε στο Ελατοχώρι, επισκεφτήκαμε τη Νεοκαισάρεια, τον Λόφο, και μέσα από δελτία τύπου τονίσαμε για άλλη μια φορά την ανάγκη να υπάρξει μια ολοκληρωμένη πολιτική για την ημιορεινή και ορεινή ζώνη της Πιερίας. Αναδείξαμε την παντελή έλλειψη πολιτικής για μία συγκροτημένη αγροτική παραγωγή εκεί, ενώ τονίσαμε ότι είναι ακριβώς δουλειά της Περιφέρειας να αξιοποιεί τους πόρους που της παρέχονται, να συντονίζει και να κατευθύνει τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου με στόχο ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη.
Στηρίζουμε τον Μαστόδοντα Νεοκαισάρειας
Σε αυτό το πλαίσιο, πρωτοβουλίες όπως ο Μαστόδοντα Νεοκαισάρειας θα πρέπει να στηριχθούν και να αποτελέσουν κομμάτια μίας τέτοιας πολιτικής που έχει ανάγκη η συγκεκριμένη περιοχή, αλλά και που αναδεικνύουν τον πολιτιστικό πλούτο της Πιερίας. Έτσι, με αφορμή τα εγκαίνια του εκθεσιακού χώρου που δημιουργήθηκε στην Νεοκαισάρεια δηλώσαμε ότι στηρίζουμε την πρωτοβουλία και στείλαμε σχετικό ενημερωτικό σημείωμα προς το Περιφερειακό Συμβούλιο ώστε να ενημερώσουμε για την δουλειά που έχει γίνει και που γίνεται εκεί γύρω από τα παλαιοντολογικά ευρήματα που έχουν ανευρεθεί, και φυσικά την ανάγκη να ενταχθούν στα προγράμματα και τις δράσεις της Περιφέρειας πρωτοβουλίες που αγκαλιάζουν και ενισχύουν την συγκεκριμένη προσπάθεια.
Λίκνο των Μουσών
Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσουμε και την πρωτοβουλία για την δημιουργία του Λίκνου των Μουσών και την ίδρυση θεματικού πάρκου – χωριού στις καρυές. Μία πρωτοβουλία πολιτών που αναδεικνύουν τον πολιτιστικό πλούτο της περιοχής μας και που μπορεί επίσης να αποτελεί κομμάτι μιας τέτοιας ολοκληρωμένης πολιτικής για την συγκεκριμένη περιοχή της Πιερίας. Ως παράταξη, συναντηθήκαμε με τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο του Λίκνου των Μουσών και συζητήσαμε εκτενώς την ιδέα, τρόπους εφαρμογής της και πως η Περιφέρεια μπορεί να συμβάλει στην υλοποίησή της.
Ενεργειακή φτώχεια στις ορεινές περιοχές
Η ενεργειακή φτώχεια στις ορεινές περιοχές είναι ένα ακόμα δεδομένο που πρέπει να ληφθεί υπόψη. Υπολογίζεται ότι ένα νοικοκυριό που κατοικεί σε υψόμετρο 1000μ έχει τετραπλάσιες θερμικές ανάγκες από ένα αντίστοιχο που ζει στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος αλλά σε μηδενικό υψόμετρο. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την παλαιότητα των κτηρίων που υπάρχουν στους ορεινούς οικισμούς έχει ως αποτέλεσμα η ενεργειακή φτώχεια στις περιοχές αυτές να κινείται σε ένα ποσοστό τς τάξεως του 75%.
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορούν να συμβάλλουν καταλυτικά στην αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου. Φωτοβολταϊκά, μία ανεμογεννήτρια ή ένα μικρό υδροϋλεκτρικό έργο μπορούν να στηρίξουν ένα χωριό 1000 κατοίκων, και παράλληλα να εξοικειώσουν τις τοπικές κοινωνίες με τις σύγχρονες τεχνολογίες και τις ΑΠΕ.
Κρίνουμε ότι είναι μια σημαντική συζήτηση για την Πιερία, ειδικά δε όταν θέλουν αν εγκατασταθούν φαραωνικά έργα ανεμογεννητριών στα Πιέρια όρη χωρίς καμία εμπλοκή της τοπικής κοινωνίας.
Κάμπικ ΕΟΤ Σκοτίνας
Το κάμπικ ΕΟΤ Σκοτίνας δημοπρατήθηκε το 2011-2013 αλλά η επένδυση σε αυτό δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί, ενώ δεν υπάρχει καμία σχετική ενημέρωση για την πορεία των μελετών και την εξέλιξη του έργου. Είναι μια επένδυση που τη χρειαζόμαστε, θα βοηθήσει σημαντικά το τουριστικό προϊόν της νότιας Πιερίας και της Πιερίας συνολικά, θα βοηθήσει τους γύρω οικισμούς, θα τονώσει την απασχόληση και την τοπική αγορά, και γι’ αυτόν τον λόγο, μαζί με την κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής και τον Βουλευτή Χαλκιδικής, Απόστολο Πάνα, καταθέσαμε Ερώτηση προς τους αρμόδιους Υπουργούς ώστε να ενημερωθούμε για το χρονοδιάγραμμα και την εξέλιξη της επένδυσης και να πιέσουμε προς την κατεύθυνση υλοποίησής της.
Μία ολοκληρωμένη στρατηγική για την ανάπτυξη του Ολύμπου
Με αφορμή εκδήλωση που έγινε στο Λιτόχωρο για την ανάπτυξη του Ολύμπου, τονίσαμε για άλλη μία φορά την υποστήριξή μας στην προοπτική ένταξης του Ολύμπου στην λίστα Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και την δυνατότητα αυτό να αποτελέσει μία ομπρέλα που θα στεγάσει την ταυτότητα για την ανάπτυξη ολόκληρης της ευρύτερης περιοχής.
Παράλληλα, αναδείξαμε την τεράστια σύγκρουση χρήσεων γης που συμβαίνει στην περιοχή αυτή από τις υπώρειες του Ολύμπου έως και το παραλιακό μέτωπο – κάτι που δείχνει την απουσία στρατηγικής – και επισημάναμε την ανάγκη για ορθή χωροταξική οργάνωση που θα αποτυπώνει και την στρατηγική μας για μία βιώσιμη ανάπτυξη στην περιοχή.
Ευχόμαστε το 2023 να είναι μία χρονιά που θα έχουμε πρώτα απ’ όλα υγεία και ειρήνη. Που θα αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα απασχολούν την κοινωνία μας όλα τα τελευταία χρόνια. Και που θα σχεδιάσουμε το μέλλον μας και θα υλοποιήσουμε πολιτικές για την ευημερία της κοινωνίας και της χώρας μας. Ευχές για μία καλή νέα χρονιά.
Χρήστος Τζιουβάρας
Περιφερειακός Σύμβουλος Πιερίας
Γραμματέας του Περιφερειακού Συμβουλίου Π.Κ.Μ.