Δ.Αδαμόπουλος: Δεν ξεχνάμε τα τραγικά γεγονότα τού 1946 στο Λιτόχωρο, γι’ αυτό και βροντοφωνάζουμε: Ποτέ πια εμφύλιος στην Πατρίδα μας!
Το μήνυμα αποστροφής προς οποιοδήποτε ενδεχόμενο επανάληψης ενός εμφύλιου στην Ελλάδα, έστειλε από το Λιτόχωρο, το μεσημέρι τής Κυριακής, 2/4/2023, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν.Πιερίας, Δημήτρης Αδαμόπουλος, λέγοντας: Δεν ξεχνάμε την ιστορία, δεν ξεχνάμε τα τραγικά γεγονότα τού εμφύλιου, διότι αν τα ξεχάσουμε, κινδυνεύουμε ως Έλληνες να τα επαναλάβουμε. Αποστρεφόμαστε τυχόν ενδεχόμενο επανάληψης τέτοιων τραγικών γεγονότων τού παρελθόντος, γι’ αυτό και βροντοφωνάζουμε: Ποτέ πια εμφύλιος στην Πατρίδα μας!
Το ίδιο μήνυμα, με άλλα λόγια, έστειλε και η Λιτοχωρίτισσα Τριανταφυλλιά Τριανταφύλλου, δισέγγονη της εθνομάρτυρος, Ευαγγελίας (Μπουλιώς) Λαλουμίχου, η οποία έχασε τη ζωή της σ’ εκείνη τη μάχη. Η Τριανταφυλλιά Τριανταφύλλου, στη δική της ομιλία, τόνισε χαρακτηριστικά:
«Είμαστε ευγνώμονες προς εκείνους τούς Χωροφύλακες και τους Στρατιώτες που αντιστάθηκαν, θυσίασαν τη ζωή τους και έσωσαν το χωριό μας, το Λιτόχωρο. Σήμερα, 77 χρόνια μετά, δεν αισθανόμαστε μίσος γι’ αυτούς που δολοφόνησαν τους υπερασπιστές τού Λιτοχώρου, αν και οι επιτιθέμενοι δεν ζήτησαν ποτέ έστω μια τυπική συγγνώμη. Δεν αναγνωρίζουν καν τα εγκλήματα που έκαναν σε βάρος αθώων»…
Η εκδήλωση τιμής και μνήμης στο Λιτοχωρο.
Με την παρουσία τού πρώην Βουλευτή Πιερίας, Νίκου Κάκκαλου, του Προέδρου τής Δημοτικής Κοινότητας Λιτοχώρου, Ευστράτιου Κυριακάκη, του Δημοτικού Συμβούλου Κατερίνης, Τάκη Λεμονόπουλου, της Υποστρατήγου ε.α. ΕΛ.ΑΣ, Σοφίας Παπαδάτου, του Μέλου τού Δ.Σ. τής ΠΟΑΣΑ, Λεωνίδα Χαραλαμπίδη, του Προέδρου τού Παραρτήματος ΕΑΑΣ Πιερίας, Αντώνη Λαγογιάννη, του Αντιπροέδρου τής Ένωσης Αστυνομικών Ν.Πιερίας Γιώργου Γκουνέλα, του πρ. Προέδρου τής Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Αστυνομικών, Χρήστου Φωτόπουλου, Διοικήσεων και στελεχών Συνδέσμων Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας από διάφορες περιοχές τής Χώρας, συγγενών των νεκρών, καθώς και προσκυνητών από διάφορα μέρη τής Πιερίας, τελέστηκε, για μια ακόμη χρονιά, το μνημόσυνο των υπέρ Πίστεως και Πατρίδος αγωνισαμένων και πεσόντων στη μάχη τού Λιτοχώρου, μάχη η οποία σήμανε και την έναρξη του, τρίτου κατά σειρά, εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα (1946-1949).
Παρών, όχι μόνο νοερά αλλά και με τηλεφωνική του παρέμβαση, ήταν ο μοναδικός επιζών τής μάχης τού Λιτοχώρου, Νικόλαος Παπακωνσταντίνου, ετών 100, ο οποίος από τα Τρίκαλα απηύθυνε χαιρετισμό μέσα από το κινητό του τηλέφωνο, χαιρετισμό ο οποίος μεταδόθηκε ζωντανά από τα μεγάφωνα. Ο Νικόλαος Παπακωνσταντίνου εόρτασε πρόσφατα τα εκατοστά του γενέθλια με την παρουσία τού Προέδρου τού Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν.Πιερίας, Δημήτρη Αδαμόπουλου, καθώς και με την παρουσία τής Τριανταφυλλιάς Τριανταφύλλου.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το μνημόσυνο αυτό, στην εκκλησία τού Αγίου Νικολάου αλλά και στο Μνημείο πεσόντων, τελείται κάθε χρόνο. Μάλιστα, τελέστηκε ακόμη και κατά τα έτη 2020, 2021 και 2022, δηλαδή κατά την τριετή περίοδο στην οποία εφαρμόζονταν αυστηρά υγειονομικά μέτρα.
Έναρξη της εκδήλωσης με το τραγούδι
«Μακεδονία ξακουστή τού Αλεξάνδρου η Χώρα».
Οι φετινές εκδηλώσεις τιμής και μνήμης υπέρ των 12 πεσόντων Χωροφυλάκων και Στρατιωτών, καθώς και υπέρ τής Λιτοχωρίτισσας εθνομάρτυρος Ευαγγελίας (Μπουλιώς) Λαλουμίχου, που πραγματοποιήθηκαν στο Λιτόχωρο την Κυριακή, 2 Απριλίου 2023, συνδιοργανώθηκαν από τους συγγενείς των δεκατριών πεσόντων με την υποστήριξη του Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν.Πιερίας.
Το πρωί τής Κυριακής, στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Λιτοχώρου, μετά από τη Θεία Λειτουργία, τελέστηκε Επιμνημόσυνη Δέηση υπέρ των δεκατριών πεσόντων. Και στη συνέχεια, στο Μνημείο πεσόντων Ηρώων Λιτοχώρου τελέστηκε Τρισάγιο. Η εκδήλωση στο Μνημείο ξεκίνησε με το τραγούδι «Μακεδονία ξακουστή τού Αλεξάνδρου η Χώρα».
Ακολούθησε χαιρετισμός από το μέλος τής Διοίκησης της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού, Υποστράτηγο, Σοφία Παπαδάτου, καθώς επίσης και από το Μέλος τού Δ.Σ. τής Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας (ΠΟΑΣΑ), κ. Λεωνίδα Χαραλαμπίδη.
Αμέσως μετά, διαβάστηκε κείμενο ομιλίας που συνέταξε ο μοναδικός επιζών τής μάχης στο Μεταβατικό Απόσπασμα, κ. Νικόλαος Παπακωνσταντίνου. Το κείμενο διαβάστηκε από τον Πρόεδρο του ΣΑΣΑ Τρικάλων, Γιάννη Διαμαντή. Λίγο αργότερα όμως, έγινε και απευθείας σύνδεση με τον κ. Παπακωνσταντίνου, ο οποίος αναφέρθηκε, με λίγα λόγια, για τα ιστορικά γεγονότα τής 30ης προς 31η Μαρτίου 1946 ενώ απευθύνθηκε και προς τους διοργανωτές καθώς επίσης και προς τους επισκέπτες τής εκδήλωσης, ευχαριστώντας για την παρουσία τους.
Τριανταφυλλιά Τριανταφύλλου: Άλλοι μισούν,
άλλοι μας μισούν. Όχι εμείς!
Λίγα λόγια για το ιστορικό τής ημέρας ανέφερε, σε ομιλία της, η Λιτοχωρίτισσα, Τριανταφυλλιά Τριανταφύλλου, δισέγγονη της εθνομάρτυρος, Ευαγγελίας (Μπουλιώς) Λαλουμίχου, η οποία άφησε την τελευταία της πνοή στο κτίριο του Αποσπάσματος Χωροφυλακής κατά τη διάρκεια της επίθεσης των ανταρτών εναντίον των δυνάμεων Ασφαλείας του Λιτοχώρου.
Στην ομιλία της η κ. Τριανταφύλλου ανέφερε τα εξής: «Σεβαστέ μας πατέρα, αγαπητοί μου συντοπίτες, αγαπητοί συγγενείς των θανόντων, υπέρ πίστεως και πατρίδος ηρώων, της μάχης του Λιτοχώρου, αγαπητά στελέχη τού Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν.Πιερίας, αγαπητοί επισκέπτες, που ήρθατε από διάφορες περιοχές τής Πιερίας αλλά και από διάφορες περιοχές τής Ελλάδας για να τιμήσετε τους νεκρούς μας, τους νεκρούς τής Πατρίδος μας.
Σας καλωσορίζουμε στο χωριό μας, στο ηρωικό Λιτόχωρο, στο χωριό με τους υπέροχους ανθρώπους. Σας καλωσορίζουμε εδώ στους πρόποδες του Ολύμπου, του βουνού των θεών αλλά και των μεγάλων ηρώων τής Πατρίδας μας.
Στη μνήμη των 12 χωροφυλάκων και στρατιωτών, αλλά και στη μνήμη τής γιαγιάς μου, τής Μπουλιώς, της εθνομάρτυρος Ευαγγελίας Λαλουμίχου, θα ανάψω σήμερα ένα κεράκι ιστορίας, ένα σύντομο ιστορικό τής μάχης τού Λιτοχώρου που έμελλε να συμβεί το βράδυ τού Σαββάτου 30 Μαρτίου προς ξημερώματα Κυριακής 31 Μαρτίου 1946, ημέρας εθνικών εκλογών για την Ελλάδα, ημέρα Δημοκρατίας!
Τριαντατέσσερις Χωροφύλακες και Στρατιώτες, εκείνη την ημέρα, ήταν εγκατεστημένοι σε τρία κτίρια. Μια περιπολία εντοπίζει μέσα στο χωριό έναν επιτιθέμενο. Και τότε αρχίζει η μάχη τού Λιτοχώρου, μια μάχη άνιση, διότι οι επιτιθέμενοι ήταν τουλάχιστον τριπλάσιοι από τις δυνάμεις ασφαλείας τού Χωριού αλλά και με βαρύτερα όπλα.
Η μάχη κράτησε μέχρι τα ξημερώματα. Οι Χωροφύλακες και οι Στρατιώτες πολέμησαν υπέρ Πίστεως και Πατρίδος. Το Λιτόχωρο σώθηκε από σφαγή, σύμφωνα με κάποιες υπηρεσιακές αναφορές εκείνης τής εποχής. Η κηδεία των νεκρών έγινε στην Κατερίνη όπου εκατοντάδες πολίτες προσήλθαν και θρήνησαν τη μνήμη εκείνων που χάθηκαν.
Αυτό το χτύπημα στο Λιτόχωρο σήμανε και την έναρξη του εμφύλιου στην Ελλάδα, με Έλληνες που μάχονταν εναντίον Ελλήνων, με χιλιάδες νεκρούς, με πολύ μεγάλες καταστροφές, με αναπήρους, με αγνοούμενους. Η Ελλάδα απελευθερώθηκε από τους Γερμανούς και από τους Βουλγάρους το 1944 αλλά ό,τι δεν κατέστρεψαν οι Γερμανοί το κατέστρεψε ο καταραμένος εμφύλιος.
Είμαστε ευγνώμονες προς εκείνους τούς Χωροφύλακες και τους Στρατιώτες που αντιστάθηκαν, θυσίασαν τη ζωή τους και έσωσαν το χωριό μας, το Λιτόχωρο. Σήμερα, 80 περίπου χρόνια μετά, δεν αισθανόμαστε μίσος γι’ αυτούς που δολοφόνησαν τους υπερασπιστές τού Λιτοχώρου, αν και οι επιτιθέμενοι δεν ζήτησαν ποτέ έστω μια τυπική συγγνώμη. Δεν αναγνωρίζουν καν τα εγκλήματα που έκαναν σε βάρος αθώων…
Κάποια εγγόνια των επιτιθέμενων αλλά και κάποιοι υποστηρικτές τους, ζητούν σήμερα να ξεχάσουμε εκείνα τα τραγικά γεγονότα, τα οποία και διαστρεβλώνουν. Μας ζητούν να τα ξεχάσουμε, να μην τιμούμε τους νεκρούς μας, και μας επιτίθενται συνεχώς. Εμείς όμως θα τιμούμε πάντοτε τους νεκρούς μας, εκείνους που έπεσαν υπέρ Πίστεως και Πατρίδος και που μας χάρισαν το παράδειγμα του αγώνα για την ελευθερία.
Θα θυμόμαστε πάντοτε εκείνα τα γεγονότα όχι για να μισούμε ο ένας τον άλλον, όχι για να μισιόμαστε, αλλά για να μην τα επαναλάβουμε. Κάποιοι άλλοι μισούν! Όχι εμείς!
Οι 12 Χωροφύλακες και Στρατιώτες, αλλά και η γιαγιά μου, η Μπουλιώ, ή αλλιώς, Ευαγγελία Λαλουμίχου, θα μείνουν πάντοτε στο πάνθεον των ηρώων. Τα ονόματά τους ήδη έχουν προστεθεί κοντά σ’ εκείνα τα ονόματα των αγωνιστών Ελλήνων, ανδρών και γυναικών, από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Διότι έπεσαν υπέρ Πατρίδος.
Έπεσαν υπέρ Πατρίδος, διότι πάνω απ’ όλα, το πολυτιμότερο είναι η Πατρίδα! «Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερον εστίν η πατρίς και σεμνότερον και αγιώτερον και εν μείζονι μοίρα και παρά θεοίς και παρ’ ανθρώποις τοις νουν έχουσιν», όπως γράφει ο Πλάτωνας στο βιβλίο του «Κρίτων».
Σας ευχαριστώ. Ευχαριστώ για την παρουσία όλων σας, σήμερα»!
Δ.Αδαμόπουλος: Εκείνοι που βρίσκονταν πίσω από την επίθεση
στο Λιτόχωρο, το παραδέχθηκαν τρία χρόνια μετά (1949).
Η κεντρική ομιλία έγινε από τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν.Πιερίας, κ. Δημήτριο Αδαμόπουλο, ο οποίος την αφιέρωσε στον αείμνηστο Στρατηγό, Κόρκα Κωνσταντίνο, που ήταν ο γηραιότερος αξιωματικός και δεν έλειψε από κανένα μνημόσυνο υπέρ των πεσόντων στο Λιτόχωρο.
«Σεβαστέ μας πατέρα, αγαπητοί Λιτοχωρίτες, αγαπητοί συγγενείς των θανόντων, υπέρ πίστεως και πατρίδος ηρώων, της μάχης του Λιτοχώρου, συνάδελφοι Αστυνομικοί, είτε είσαστε εν ενεργεία, είτε είσαστε απόστρατοι, αγαπητοί επισκέπτες, συμπροσκυνητές, που ήρθατε για να τιμήσετε τους νεκρούς μας, νεκρούς τής Πατρίδος μας, αγαπητοί μας συμπατριώτες, συνέλληνες, σας καλοσωρίζουμε στο χωριό τής καρδιάς μας, στο όμορφο Λιτόχωρο.
Σας ευχαριστούμε που ήλθατε εδώ σήμερα για να τιμήσουμε όλοι μαζί μια μεγάλη στιγμή της σύγχρονης Ιστορίας μας. Να θυμηθούμε μαζί ότι εδώ σ΄ αυτό το χωριό, πριν από 77 χρόνια, ξημερώνοντας η 31η Μαρτίου του 1946, ημέρα εθνικών εκλογών, κάποιοι βαριά οπλισμένοι τους οποίους η Άκρα Αριστερά τούς χαρακτηρίζει σαν «δημοκράτες κομμουνιστές», στάλθηκαν για να αποτρέψουν την πραγματοποίηση αυτών των εκλογών. Και το σημαντικότερο, στάλθηκαν για να ξεκινήσουν το «δεύτερο αντάρτικο» ή τον «Τρίτο γύρο» και να οδηγήσουν την Ελλάδα σε νέα, αχρείαστα δεινά.
Ήρθαμε λοιπόν όλοι εδώ σήμερα για να αποτίσουμε φόρο τιμής στους νεκρούς νεαρούς χωροφύλακες και στρατιώτες που περιφρουρώντας τις εκλογές, έπεσαν «…τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι».
ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ ΕΚΕΙΝΑ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΗΝ ΤΑ ΕΠΑΝΑΛΑΒΟΥΜΕ ΠΟΤΕ!
Αναφερόμενοι, σήμερα, σ’ εκείνη την ιστορική επέτειο, θέλουμε να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Εμείς οι Αστυνομικοί, είτε είμαστε απόστρατοι, είτε είμαστε εν ενεργεία, μέσα απ’ αυτή την τελετή μνήμης, δεν προτιθέμεθα να ανάψουμε μίση και πάθη, όπως υποκριτικά ισχυρίζονται κάποιοι. Ο λόγος μας δεν είναι ούτε κομματικός, ούτε ακραίος. Και δεν ήρθαμε εδώ, μαζί με τους συγγενείς των νεκρών πεσόντων, για να ρίξουμε λάδι ή βενζίνη στη φωτιά. Άλλοι το έκαναν εκείνη την τραγική ιστορική ημέρα τού 1946, όχι εμείς!
Η παρουσία μας εδώ, τούτη τη μέρα, είναι για να αποτίσουμε φόρο τιμής στους ήρωες συναδέλφους μας, Χωροφύλακες και Στρατιώτες, και παράλληλα να μην ξεχάσουμε εκείνα τα γεγονότα, να μην ξεχάσουμε την αλήθεια για τον εμφύλιο σπαραγμό. Διότι αν ξεχάσουμε την ιστορική αλήθεια, τότε είναι βέβαιο ότι η λησμονιά τής αλήθειας θα μας εκδικηθεί, και μπορεί να επαναληφθούν εκείνα τα γεγονότα τού παρελθόντος. Εμείς, λοιπόν, αποστρεφόμαστε ένα ενδεχόμενο επανάληψης μιας τέτοιας τραγωδίας, γι’ αυτό και βροντοφωνάζουμε: Ποτέ πια εμφύλιος στην Πατρίδα μας!
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΕΞΑΓΟΝΤΑΙ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΟΡΚΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ.
Σύμφωνα με την Ένορκη Διοικητική Εξέταση που, εκείνη την εποχή, πριν από 77 χρόνια, διενεργήθηκε από το Υπουργείο Δημοσίας Τάξεως για την επίθεση στο Λιτόχωρο, την νύκτα της επιθέσεως υπήρχαν τρία κυρίως στρατιωτικά Τμήματα: 1) Ο Σταθμός Χωροφυλακής εκ δεκατριών εν όλω ανδρών 2) Το Μεταβατικό Απόσπασμα εκ δέκα ανδρών (λόγω εκλογών) και, 3) Το Στρατιωτικό Απόσπασμα (επίσης λόγω των εκλογών) εξ 11 ανδρών, δηλαδή υπήρχε τότε στο Λιτόχωρο συνολική δύναμη 34 ανδρών.
Κατά την ίδια Ένορκη Διοικητική Εξέταση, από αυτή τη δύναμη των Χωροφυλάκων και των Στρατιωτών φονεύθηκαν και απανθρακώθηκαν ένας Λοχίας και τρεις Χωροφύλακες, φονεύθηκαν επίσης ένας Λοχίας, ένας Στρατιώτης και έξι (6) χωροφύλακες και τραυματίσθηκε ένας στρατιώτης. Σύνολο, 12 Χωροφύλακες και στρατιώτες.
Επίσης φονεύθηκε η καθαρίστρια, Ευαγγελία Λαλουμίχου, η οποία είχε σταλθεί από την Κοινότητα Λιτοχώρου για να υποδεχθεί και να καθαρίσει τον χώρο τού κτιρίου Αποσπάσματος των Χωροφυλάκων. Αυτή είναι το 13ο θύμα τής επίθεσης, γι’ αυτό και για εμάς είναι εθνομάρτυρας!
Από το κτίριο του Αποσπάσματος των Χωροφυλάκων, ο μόνος επιζών μέχρι σήμερα είναι ο Χωροφύλακας, Νικόλαος Παπακωνσταντίνου, ετών 100. Πριν από λίγες ημέρες, μάλιστα, γιορτάσαμε μαζί του τα εκατοντάχρονα της ζωής του. Και του ευχηθήκαμε, ο καλός Θεός να τον στηρίζει και να μας διηγείται, ξανά και ξανά, για εκείνες τις δύσκολες στιγμές για την Πατρίδα μας, για εκείνους τούς συναδέλφους του που έπεσαν υπέρ πίστεως και Πατρίδος.
Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΕΓΙΝΕ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ, ΜΕΤΑ ΑΠΟ 10 ΧΡΟΝΙΑ,
ΕΘΝΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ!
Την Κυριακή 31/3/1946, ήταν, όπως προαναφέραμε, οι πρώτες, μετά από δέκα (10) χρόνια, εθνικές εκλογές. Η διενέργεια αυτών των εκλογών προβλέπονταν από τη Συμφωνία τής Βάρκιζας την οποία υπέγραψε και η τότε ηγεσίας τού ΚΚΕ. Οι εκλογές αυτές θα γινόταν με το σύστημα της Απλής Αναλογικής και με την παρουσία παρατηρητών των Μεγάλων Συμμάχων.
Όλοι, στο τότε ΕΑΜ, ήθελαν αυτές τις εκλογές. Όλοι, εκτός από το ΚΚΕ, το οποίο επειδή ταλαντεύονταν μεταξύ αποχής και ένοπλης επανάστασης «οχτωβριανης έμπνευσης», έστειλε τον Παρτσαλίδη στην Μόσχα να ζητήσει τις συμβουλές τού Κομμουνιστικού Κόμματος Σοβιετικής Ένωσης. Ο τότε Υπουργός Εξωτερικών της Σοβιετικής Ένωσης, ο Μολότωφ, συμβούλευσε το τότε ΚΚΕ να συμμετάσχει στις εκλογές, στη φάση εκείνη. Και εάν στο τότε ΚΚΕ άκουγαν τη συμβουλή του, αυτή η αιματοχυσία θα είχε αποφευχθεί… Ωστόσο, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας αποφάσισε όχι απλώς αποχή αλλά ένοπλη κατάλυση του Κράτους ξεκινώντας από εδώ, από το Λιτόχωρο.
Όμως ενώ αποφάσισαν την επιχείρηση ένοπλης κατάλυσης του Κράτους, δεν το παραδεχόταν για χρόνια εργαλειοποιώντας ακόμη και αυτό το θλιβερό περιστατικό τού Λιτοχώρου, άλλοτε ξεχνώντας το, άλλοτε υποβαθμίζοντάς το και άλλοτε αναδεικνύοντάς το
σε άθλο και παράσημο. Ας παρακολουθήσουμε, λοιπόν, πως αντιμετωπίστηκε από το τότε ΚΚΕ αυτή η δολοφονική ένοπλη επίθεση κάποιων πιστών ενόπλων τού Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας εναντίον μιας δημόσιας αρχής.
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1/4/1946: ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΕΠΙΘΕΣΗ
ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ …ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ!
Όπως προαναφέραμε, η ένοπλη επίθεση έγινε το βράδυ τού Σαββάτου 30 Μαρτίου 1946 προς ξημερώματα Κυριακής 31 Μαρτίου.
Την επόμενη ημέρα, Δευτέρα, 1η Απριλίου 1946, χωρίς να είναι πρωταπριλιάτικο αστείο, η εφημερίδα ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, που δεν είναι απλώς μία εφημερίδα που υποστηρίζει το κομμουνιστικό κόμμα, αλλά είναι το επίσημο δημοσιογραφικό όργανο της Κεντρικής Επιτροπής τού ΚΚΕ, αναδημοσίευε απλώς την τότε ανακοίνωση της Χωροφυλακής χωρίς να αλλάξει τίποτα σ΄ αυτήν, ούτε καν την καθαρεύουσα. Αλλά στην επικεφαλίδα που έβαλε σ’ αυτή την ανακοίνωση, παρουσίαζε την επίθεση ως σκηνοθετημένη από την Κυβέρνηση. Δηλαδή, έλεγε ο Ριζοσπάστης ότι η Κυβέρνηση είχε σκηνοθετήσει τον θάνατο δώδεκα οργάνων τάξης, Χωροφυλακής και Στρατού (!!!). Η όλη υπόθεση δηλαδή ήταν, κατά τον Ριζοσπάστη, κάτι σαν ταινία μυθοπλασίας…
Όμως, δύο ημέρες μετά, η ίδια εφημερίδα τού ΚΚΕ έγραψε κάτι το διαφορετικό. Έγραψε δηλαδή ότι επρόκειτο για ένα φτιαχτό επεισόδιο που το προκάλεσε η ίδια η χωροφυλακή.
Δεκατρείς ημέρες μετά, ο Νίκος Ζαχαριάδης τού ΚΚΕ, μετά την επιστροφή του από την Πράγα, σε ομιλία του στη Θεσσαλονίκη, αναφέρθηκε στο περιστατικό αυτό και υποστήριξε ότι αφορούσε σε ενέργεια (δήθεν) αυτοάμυνας. Έστω και με καθυστέρηση, έστω και έτσι, το τότε ΚΚΕ εκείνης τής εποχής παραδεχόταν, τελικά, ότι ήταν δική του η ένοπλη επίθεση. Αλλά, ήταν, άραγε, «ενέργεια αυτοάμυνας»; Και εναντίον ποίου; Εναντίον, μήπως, του Κράτους ή μήπως εναντίον «συμμοριών της δεξιάς;», όπως ήταν η, αρχική, εντολή τού Μακεδονικού Γραφείου τού ΚΚΕ;
Την ίδια τακτική ακολούθησε το ΚΚΕ και το 1947, επιμένοντας στην άποψη του Ζαχαριάδη ότι η επίθεση στο Λιτόχωρο εντάσσονταν στην τακτική χρησιμοποίησης των ίδιων μέσων «..που χρησιμοποιούσε και η αντίδραση ενάντια στο λαό» και επομένως ήταν, λέει, πράξη αντίδρασης στη «Λευκή Τρομοκρατία». Όμως, όπως παραδέχονται οι πρωτεργάτες τής επίθεσης, έστω και αντιφάσκοντας, ο Βαφειάδης και ο Ρόσιος, τέτοιες «ομάδες δεξιών συμμοριών ή μοναρχοφασιστών» δεν βρέθηκαν… και γι’ αυτό αναβλήθηκε για μερικές μέρες η επίθεση, και …απλώς συνέπεσε με τις εκλογές(!!!).
ΤΟ 1947, ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΕΞΟΡΜΗΣΗ»:
ΤΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ, ΕΝΑΡΞΗ ΤΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ.
Το επεισόδιο του Λιτοχώρου έμεινε για το τότε ΚΚΕ, στην αφάνεια γενικά, για πάνω από έναν χρόνο, μέχρι που το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας έφερε ξαφνικά στην επιφάνεια το επεισόδιο αυτό όταν στην εφημερίδα τού «Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας», την «ΕΞΟΡΜΗΣΗ», στο φύλλο τής 28ης Οκτωβρίου 1947, δημοσιεύτηκε ένα άρθρο που για πρώτη φορά αναγορεύει την επίθεση αυτή ως την έναρξη του «δεύτερου αντάρτικου», όπως έλεγε το ΚΚΕ, ή του τρίτου γύρου, όπως έλεγε η τότε Κυβέρνηση της Χώρας.
Την ευθύνη της επίθεσης, όμως, δεν την αναλαμβάνει επίσημα το τότε ΚΚΕ αλλά -επειδή, φαίνεται, βόλευε στο κόμμα- την αποδίδει σε αυθόρμητη πρωτοβουλία, σαν πηγαία «.. αντίδραση ομάδας αγανακτισμένων ενόπλων κομμουνιστών…». Κάτι τέτοιο όμως για ένα σκληρό Σταλινικό κόμμα, όπως ήταν τότε το ΚΚΕ, είναι αδιανόητο.
Μόλις τον Νοέμβριο του 1948, σε δημοσίευση στο περιοδικό ¨ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ¨ «..αναγορεύεται η επίθεση στο Λιτόχωρο σε σχεδιασμένη απαρχή τού Εμφυλίου» ο οποίος, όμως, είχε αποφασιστεί κατά την διάρκεια της 2ης Ολομέλειας της Κεντρικής Επιτροπής τού ΚΚΕ, στις 12 Φεβρουαρίου 1946, ενάμισι μήνα πριν την επίθεση στο Λιτόχωρο. Δηλαδή, ενώ είχε αποφασιστεί ο εμφύλιος, το ΚΚΕ, από το 1946 έως το 1948, ισχυριζόταν διάφορες εκδοχές…
Γιατί όμως τον Νοέμβριο του 1948 οι του ΚΚΕ αποκάλυψαν την αλήθεια για την επίθεση; Η εξήγηση πιθανότατα είναι η εξής: Όταν έγινε φανερό ότι έχανε ο «Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας», όταν οι μαχητές του αυτομολούσαν μαζικά, όταν δεν μπορούσε να κάνει ούτε καν βίαιη στρατολόγηση, όταν το ΚΚΕ εγκαταλείπονταν από τους συμμάχους του (π.χ. τη Γιουγκοσλαβία κλπ.), τότε το ΚΚΕ θυμήθηκε το Λιτόχωρο. Και προκειμένου να ενδυναμώσει το χαμένο ηθικό των μαχητών της, η «Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση» του νεοϊδρυθέντος «Κράτους» τής «Ελεύθερης Ελλάδας» απένειμε «μετάλλιο ανδρείας στους μαχητές και αξιωματικούς τού Δημοκρατικού Στρατού που πήραν μέρος στην πρώτη μάχη τού Λιτοχώρου (30-31 Μαρτίου 1946)».
Το «Διάταγμα» της απονομής υπογράφονταν από τον τότε «Πρόεδρο» της «Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης», στις 24 Μάρτη 1949, ΓΙΑΝΝΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ. Έπρεπε, λοιπόν, να φθάσουμε στο 1949 για να αποδεχθεί το τότε ΚΚΕ, τελικά, ότι ο Τρίτος Γύρος του Εμφυλίου άρχισε στο Λιτόχωρο. Το έγγραφο της απόφασης απονομής τού μεταλλίου μπορεί κάποιος να το ζητήσει, σήμερα, από το τοπικό ΚΚΕ…
Η καθυστερημένη αυτή παραδοχή καταρρίπτει το ούτως ή άλλως αδύναμο και ατεκμηρίωτο, όπως αποδείξαμε προηγουμένως, επιχείρημα της κομμουνιστογενούς Αριστεράς ότι η επίθεση έγινε δήθεν εναντίον συμμοριών που ταλαιπωρούσαν τους «δημοκρατικούς πολίτες»…
Εβδομήντα χρόνια μετά, το 2016, ο Γραμματέας του ΚΚΕ κ. Κουτσούμπας, αναφερόμενος στο τραγικό περιστατικό του Λιτοχώρου, του προσέδωσε μία καινούργια διάσταση καθώς, όπως είπε, σήμανε ουσιαστικά «…την έναρξη της Επανάστασης ενάντια στο αστικό κράτος»…Εννοεί, μήπως κάτι η φράση αυτή τού Γραμματέα τού ΚΚΕ;
ΝΑ ΑΠΟΤΙΣΟΥΜΕ ΦΟΡΟ ΤΙΜΗΣ, ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ,
ΝΑ ΜΗ ΓΙΝΕΙ ΠΟΤΕ ΠΙΑ ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ!
Όλα αυτά που αναφέρθηκαν προηγουμένως, είναι κάποια στοιχεία ιστορικής αλήθειας για ένα τραγικό γεγονός που έζησε το μαρτυρικό Λιτόχωρο.
Και όπως είπαμε και στην αρχή αυτής της αναφοράς, η παρουσία μας εδώ, τούτη τη μέρα, είναι για να αποτίσουμε φόρο τιμής στους ήρωες συναδέλφους μας Χωροφύλακες και Στρατιώτες, και παράλληλα να μην ξεχάσουμε εκείνα τα γεγονότα, να μην ξεχάσουμε την αλήθεια για τον εμφύλιο σπαραγμό. Διότι αν ξεχάσουμε την ιστορική αλήθεια, τότε είναι βέβαιο ότι η λησμονιά τής αλήθειας θα μας εκδικηθεί, και μπορεί να επαναληφθούν εκείνα τα γεγονότα τού παρελθόντος.
Εμείς, λοιπόν, αποστρεφόμαστε ένα ενδεχόμενο επανάληψης μιας τέτοιας τραγωδίας, γι’ αυτό επαναλαμβάνουμε και βροντοφωνάζουμε: Ποτέ πια εμφύλιος στην Πατρίδα μας»!
Προσκλητήριο νεκρών και Εθνικός Ύμνος.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με καταθέσεις στεφάνων, με «Προσκλητήριο Νεκρών», με τήρηση ενός λεπτού σιγής, καθώς επίσης και με ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου.
Το προσκλητήριο νεκρών διάβασε, γεμάτος συγκίνηση, το μέλος τού Δ.Σ. τού Συνδέσμου Αποστράτων Σωμάτων Ασφαλείας Ν.Πιερίας, Χρήστος Δέλλας:
Χωροφύλαξ, Ευαγγελίδης Γεώργιος του Κωνσταντίνου, ετών 21, εκ Μεσοχώρας Τρικάλων. ΑΠΩΝ. Έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Χωροφύλαξ, Ευαγγελίδης Γεώργιος του Σταύρου, ετών 21, εκ Μεσοχώρας Τρικάλων. ΑΠΩΝ. Έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Χωροφύλαξ, Κλάντζος Γεώργιος του Ιωάννου, ετών 23, εκ Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων. ΑΠΩΝ. Έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Χωροφύλαξ, Λιάγκας Ηλίας τού Χαρίσση, ετών 20, εκ Μεγάλου Ελευθεροχωρίου Ελασσόνος Λάρισας. ΑΠΩΝ. Έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Χωροφύλαξ, Μαντάς Θεμιστοκλής τού Νικολάου, ετών 23, εκ Προδρόμου Τρικάλων. ΑΠΩΝ. Έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Χωροφύλαξ, Μήτσου Αναστάσιος του Κωνσταντίνου, ετών 21, εκ Πύργου Τρικάλων. ΑΠΩΝ. Έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Χωροφύλαξ, Ξηντάρας Γεώργιος του Νικολάου, ετών 23, εκ Μεσοχώρας Τρικάλων. ΑΠΩΝ. Έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Χωροφύλαξ, Πουλιανίτης Νικόλαος του Χρήστου, ετών 23, εκ Πυργετού Τρικάλων. ΑΠΩΝ. Έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Χωροφύλαξ, Σακκάς Αριστείδης τού Ιωάννου, ετών 23, εκ Μεσοχώρας Τρικάλων. ΑΠΩΝ. Έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Λοχίας, Γκουνός Νικόλαος του Αθανασίου, ετών 28, εκ Λεπτοκαρυάς Πιερίας. ΑΠΩΝ. Έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Λοχίας, Τσούκας Νικόλαος του Αθανασίου, ετών 27, εκ Λιτοχώρου Πιερίας. ΑΠΩΝ. Έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Στρατιώτης, Μουσκεφτάρας Γεώργιος του Κωνσταντίνου, ετών 28, εκ Κορυφής Ημαθίας. ΑΠΩΝ. Έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.
Λαλουμίχου Ευαγγελία, σύζυγος Ευαγγέλου, το γένος Κόλπη Ιωάννου, ετών 59, εκ Λιτοχώρου Πιερίας. ΑΠΟΥΣΑ. Έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.