Δείγματα φυτών που συνέλεξε ο Δαρβίνος στο ταξίδι του με το Beagle ανακαλύφθηκαν σε αρχείο στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ.

Είχαν αποθηκευτεί από τον Τζον Χένσλοου, ιδρυτή του Βοτανικού Κήπου του Πανεπιστημίου

Τα δείγματα πρόκειται να αποκαλυφθούν στο κοινό για πρώτη φορά μέσα από ένα ντοκιμαντέρ του Channel 5 TV που εξερευνά τη σχέση μεταξύ του Δαρβίνου και του μέντορά του Χένσλοου.

Ο αιδεσιμότατος Χένσλοου δίδασκε αυτό που τότε ονομαζόταν φυσική θεολογία. «Αυτό αφορούσε τη συλλογή δειγμάτων φυσικής δημιουργίας δηλαδή πολυάριθμων δειγμάτων διαφορετικών ειδών φυτών, ώστε να γίνει κατανοητή η σοφία του Θεού και η δημιουργία του κόσμου.

Από αυτόν ξεκίνησε η μελέτη του φυσικού κόσμου στις αρχές του 19ου αιώνα», είπε στον Guardian ο Δρ Έντουιν Ρόουζ, ιστορικός επιστήμης στο Κέμπριτζ.

Όταν ο καπετάνιος του Beagle, Robert Fitzroy, αναζήτησε έναν φυσιοδίφη για να τον συνοδεύσει στο ταξίδι του το 1831, ο Henslow τού σύστησε τον 22χρονο τότε Δαρβίνο.

Κατά το ταξίδι του, ο Δαρβίνος ταχυδρομούσε δείγματα φυτών πίσω στον παλιό του δάσκαλο, ο οποίος του παραπονιόταν συχνά για τη συσκευασία τους.

«Οτιδήποτε μπορούσε να συλλέξει και να στείλει ο Δαρβίνος στον Χένσλοου ήταν πλεονέκτημα επειδή εκείνος έστηνε τη συλλογή του βοτανικού μουσείου του Κέμπριτζ εκείνη την εποχή», είπε ο Ρόουζ.

Ως αποτέλεσμα, το πανεπιστήμιο διατηρεί σήμερα τουλάχιστον 1.000 δείγματα του Δαρβίνου στη συλλογή αποξηραμένων φυτών Herbarium, η οποία ιδρύθηκε το 1761 και τώρα αποτελείται από περίπου 1,1 εκατ. δείγματα φυτών από όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων 50.000 «δειγμάτων αναφοράς», δηλαδή των αρχικών δειγμάτων που χρησιμοποιήθηκαν για να περιγράψουν νέα είδη.

«Σχεδόν όλα τα φυτά που συνέλεξε ο Δαρβίνος, τα οποία βρίσκονται τώρα στο Herbarium, είναι δείγματα αναφοράς», είπε ο Ρόουζ. «Έδινε μεγάλη προσοχή στο να εντοπίζει νέα είδη για την Ευρώπη εκείνη την εποχή. Σχεδόν όλα όσα συνέλεξε δεν τα είχε δει ποτέ κανείς στην Αγγλία πριν».

Τέτοιο είναι ένα δείγμα αγγουριού το οποίο είναι ο μόνος εκπρόσωπος αυτού του είδους που γνωρίζουν οι επιστήμονες και που μπορεί τώρα να έχει εξαφανιστεί.

Αν και η συλλογή του Herbarium, από τότε που δημιουργήθηκε ήταν προσβάσιμη στους μελετητές του Κέμπριτζ, εντούτοις δεν άνοιξε ποτέ στο κοινό και ο Ρόουζ λέει ότι ορισμένα από τα δείγματα που συνέλεξε ο Δαρβίνος δεν είχαν ποτέ μελετηθεί σωστά.

Οι επιμελητές του μουσείου υποψιάζονται ότι μπορεί και να έμειναν σχεδόν ανέγγιχτα από τότε που ο Χένσλοου τα έλαβε, τα αναγνώρισε και τα καταχώρισε για πρώτη φορά, δεκαετίες πριν ο Δαρβίνος δημοσιεύσει τη θεωρία του για τη φυσική επιλογή.

«Υπάρχουν θησαυροί που περιμένουν ακόμη τους επιστήμονες να έρθουν και να τους εξετάσουν», είπε ο Ρόουζ. Ένα τέτοιο εύρημα, ένα δείγμα λειχήνα του οποίου η ετικέτα αναφέρει ότι συλλέχθηκε από τον «C. Darwin» το 1833, στηρίζεται χαλαρά στο κομμάτι χαρτί στο οποίο πιέστηκε. «Δεν έχει καν τοποθετηθεί ή κολληθεί», λέει ο Rose.

Ένα άλλο δείγμα βοτάνου που συνέλεξε ο Δαρβίνος στη Βραζιλία ανακαλύφθηκε στο αρχείο τυλιγμένο στην αρχική εφημερίδα που χρησιμοποίησε ο ίδιος για να διατηρήσει τα ευρήματά του στο Beagle, αποκαλύπτοντας τις πρακτικές βοτανικής συλλογής του 19ου αιώνα σε δύσκολα, τροπικά, υγρά περιβάλλοντα. Μας φέρνουν «λίγο πιο κοντά στις πραγματικές στιγμές που αυτά τα δείγματα βρέθηκαν, συντηρήθηκαν και τυλίχτηκαν από τον ίδιο τον Δαρβίνο», είπε ο Rose.

Δύο δείγματα φυκιών που συνέλεξε ο Δαρβίνος στην ακτή της Γης του Πυρός το 1833 αντιστοιχούν σε γράμματα που έγραψε αναφέροντας ότι δεν θα ξεχάσει ποτέ την «κραυγή» που έβγαλαν οι ιθαγενείς που ζούσαν στο αρχιπέλαγος της Νότιας Αμερικής όταν τον είδαν να βγαίνει στην παραλία.

Ένα άλλο «παραμελημένο» δείγμα που θα παρουσιαστεί στο ντοκιμαντέρ του Channel 5 – Susan Calman’s Great British Cities, που θα προβληθεί την επόμενη Παρασκευή – είναι ένας κάκτος Opuntia (φραγκόσυκο). Αυτό το είδος ήταν «εντελώς άγνωστο» στους Ευρωπαίους όταν ο Δαρβίνος το έστειλε στον Χένσλοου μαζί με τις παρατηρήσεις του στα νησιά Γκαλαπάγκος.

«Ο Δαρβίνος παρατήρησε τόσο τις σαύρες όσο και τα πουλιά που το χρησιμοποιούσαν ως κύρια πηγή τροφής και νερού», είπε ο Ρόουζ.

«Η κατανόηση αυτών των ευρύτερων αλληλεπιδράσεων μεταξύ της φύσης, της λειτουργίας των διαφορετικών τροφικών αλυσίδων, αλλά και των μοναδικών, περιβαλλοντικών συνθηκών που ευνοούν αυτά τα ζώα να εξελίσσονται με πολύ συγκεκριμένο τρόπο, έθεσε τα θεμέλια για την εξελικτική θεωρία του Δαρβίνου».

 

Πηγή:dnews