Τρομερά διδακτική η περίοδος της καραντίνας και σίγουρα θα βγουν ποικίλα συμπεράσματα στο μέλλον για την ελληνική κοινωνία, για την πολιτική ζωή, για την ολιγοπωλιακή οικονομία μας. Ωστόσο είχαμε δυστυχώς οι περισσότεροι ευχέρεια χρόνου να ξετυλίξουμε πικρές αναμνήσεις από την περίοδο 2010-14 και να δούμε στάδια εκείνης της περιόδου να διαδέχονται με την ίδια σειρά αλλά με τρομακτική ταχύτητα το ένα το άλλο.
Κατ’ αρχάς υπήρξε η ρητορική του φόβου: ο ακήρυκτος πόλεμος, ο αόρατος εχθρός και η ατομική ευθύνη που κατέληγε ενοχή. Σίγουρα η συναίσθηση της ατομικής ευθύνης από πλευράς του κάθε πολίτη ήταν καταλυτική για τη μη εξάπλωση του ιού στη χώρα μας. Πόσο υπερτονίστηκε όμως η ατομική ευθύνη, για να μη βρίσκεται στο προσκήνιο η κυβερνητική ευθύνη για τη δημόσια υγεία και το Ε.Σ.Υ. Άραγε δεν υπήρξαν υπερβολές από ορισμένους κυβερνητικούς και από μερίδα των μέσων ενημέρωσης; Πόσο αβίαστα ήρθε στον νου μας η συστηματική τα χρόνια 2010-14 καλλιέργεια ενοχών (τύπου «μαζί τα φάγαμε») και φόβου (απειλή ανεργίας, φάσμα χρεοκοπίας, λόγος για έλλειψη ειδών πρώτης ανάγκης και πείνα) στους πολίτες για τις αστοχίες των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων με στόχο τη χειραγώγησή τους και την αδιαμαρτύρητη αποδοχή των μνημονίων.
Τα χρόνια 2010-14 είχε γίνει μεθοδική προσπάθεια ενεργοποίησης του κοινωνικού αυτοματισμού και κανιβαλισμού. Όσο η ανεργία κάλπαζε, υπήρχαν κυβερνητικοί και μέσα ενημέρωσης που εναγωνίως ζητούσαν για να κλείσουν τις αξιολογήσεις των μνημονίων, απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων. Στην αρχή της καραντίνας υπήρξαν κάποιοι πρόθυμοι να επισημάνουν πόσο τεμπέληδες είναι οι εκπαιδευτικοί (που δαπάνησαν ατελείωτες ώρες για την τηλε-εκπαίδευση των μαθητών) και ότι δεν είναι δυνατόν να μη μειωθούν άμεσα οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων. Στη διαφαινόμενη καταβαράθρωση των εισοδημάτων πολλών μισθωτών του ιδιωτικού τομέα και των ελεύθερων επαγγελματιών, υπήρξαν άνθρωποι που πρότειναν ως λύση και ανακούφιση τη μείωση του εισοδήματος των δημοσίων υπαλλήλων αντί να προτείνουν τρόπους στήριξης εργαζομένων και επαγγελματιών.
Τα χρόνια 2010-14 θεωρήθηκαν σχεδόν τυχεροί όσοι δεν ήταν άνεργοι και ζούσαν πάνω από το όριο της φτώχειας, ενώ αυτές τις μέρες της καραντίνας ακούστηκε ότι τα πολλά μετρητά είναι περιττά και θα στρέψουν τους πολίτες στην παχυσαρκία, άρα ήταν τυχεροί όσοι μπορούσαν να αγοράσουν απλώς τα στοιχειώδη από τα σούπερ μάρκετ.
Τα χρόνια 2010-14 καλλιεργήθηκε η συνολική απόρριψη των θεσμών του δημοκρατικού πολιτεύματος και η δυσπιστία απέναντι σε πολιτικούς και συνδικαλιστικούς εκπροσώπους και φορείς. Αυτές τις μέρες ακούστηκε ότι η επιμονή συνδικαλιστών να εφαρμοστεί ορθά ο νόμος και να καταβάλουν μισθούς οι υπόχρεοι εργοδότες, θα στοίχιζε στους εργαζομένους το επίδομα των 800 ευρώ (που τελικά άδικα θα επιβάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό). Το μήνυμα λοξό αλλά σαφές: η κυβέρνηση ξέρει καλύτερα από τους συνδικαλιστές, εμπιστευθείτε την τυφλά.
Και δυστυχώς όπως η κρίση του 2010-14 ήταν επιχειρηματική ευκαιρία για διαφόρους, έτσι πρόλαβαν να δουν την υγειονομική κρίση ορισμένοι που θέλησαν να ευτελίσουν την έννοια της κατάρτισης και της επιμόρφωσης ή να μοσχοπουλήσουν υγειονομικό υλικό.
Δυστυχώς οι αναμνήσεις, οι λόγοι, οι καταστάσεις και τα πρόσωπα από το 2010-14 που ήρθαν στον νου μας,δεν ήταν ευχάριστα. Δυστυχώς η τακτική ορισμένων πολιτικών και μηντιακών κύκλων φαίνεται πανομοιότυπη. Όμως ας έχουμε κατά νου ότι όσο διήρκεσε η καραντίνα προείχε η ατομική ευθύνη· καθώς σταδιακά επιστρέφουμε στην κοινή μας, δημόσια ζωή, ας συναισθανόμαστε τη συλλογική μας ευθύνη για να γίνει η ζωή μας αξιοπρεπέστερη και να μην επιτρέψουμε με κανένα πρόσχημα να υπάρξει οπισθοδρόμηση στον κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό και εργασιακό μας βίο. Ευτυχώς την περίοδο 2010-14 ο κόσμος δεν άντεξε την κατατρομοκράτηση, την παραπληροφόρηση, την ανεργία και τη φτώχεια, βγήκε στους δρόμους, διεκδίκησε και αγωνίστηκε. Το 2010-14 ακολούθησε το ελπιδοφόρο 2015. Ό, τι δηλαδή θα συμβεί και αυτή τη φορά.
Ζαρώτης Διονύσης, φιλόλογος-εκπαιδευτικός, υπ. βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Πιερίας στις εκλογές του 2019