Οι ανακοινώσεις που έκανε το Υπουργείο Παιδείας, την προηγούμενη εβδομάδα, για τo άνοιγμα των σχολείων εντείνουν τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς τόσο στους μαθητές και τους γονείς, όσο και στους συναδέλφους εκπαιδευτικούς.
Τα χρόνια προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα σχολεία παραμένουν, χωρίς να καταβάλλεται καμία προσπάθεια από την κυβέρνηση να επιλυθούν, όπως για παράδειγμα: η έλλειψη καθαριότητας, οι ανεπαρκείς κτιριακές υποδομές, τα εκπαιδευτικά κενά, τα μέσα ατομικής προστασίας και τα υλικά καθαρισμού κλπ. Η κυβέρνηση προβάλλει για άλλη μια φορά την ατομική ευθύνη αντί να αναλάβει τη δική της ευθύνη, για την προστασία όλων των εργαζομένων, των εκπαιδευτικών, των μαθητών και των οικογενειών τους.
Το κύριο ζήτημα που παραμένει είναι πώς θα διασφαλιστούν οι όροι και οι προϋποθέσεις προκειμένου να ανοίξουν τα σχολεία, αν πραγματικά διασφαλίζεται η υγεία των μαθητών και των εκπαιδευτικών με ευθύνη του κράτους, χωρίς να μετακυλύει το κόστος και την ευθύνη σε γονείς και μαθητές.
Οι εκπαιδευτικοί γνωρίζουμε από πρώτο χέρι και έχουμε αντίληψη της άσχημης πραγματικότητας που επικρατεί στα σχολεία μας. Συγκεκριμένα:
1. Για την κτιριακή υποδομή
Τα προβλήματα στην κτηριακή υποδομή είναι γνωστά και διαχρονικά. Οι σχολικές αίθουσες σε πολλά σχολεία δεν ξεπερνούν τα 30τ.μ. Σε πολλά σχολικά συγκροτήματα έχουν δημιουργηθεί αίθουσες με παρεμβάσεις που έγιναν σταδιακά σε διαδρόμους και άλλους κοινοχρήστους χώρους, χωρίς το σωστό εξαερισμό και τις αναγκαίες διαστάσεις. Τα εργαστήρια (πληροφορικής, φυσικών επιστημών, ΕΠΑΛ) δεν έχουν τις απαιτούμενες χωροταξικές προδιαγραφές. Πολλές αίθουσες στεγάζονται σε προκάτ κατασκευές. Τα προαύλια και οι κοινόχρηστοι χώροι (διάδρομοι, βρύσες, τουαλέτες) είναι στενάχωρα και σε πολλές περιπτώσεις ακατάλληλα να καλύψουν τις ανάγκες των μαθητών ακόμα και σε κανονικές συνθήκες λειτουργίας των σχολείων. Πολλά σχολεία συστεγάζονται, με συνέπεια το συνωστισμό εκατοντάδων μαθητών στους κοινόχρηστους χώρους. Τα γραφεία των καθηγητών είναι στην πλειοψηφία τους μικροί και ακατάλληλοι χώροι για να εργαστούν, ακόμα και για να σταθούν οι εκπαιδευτικοί του σχολείου.
Οι όροι που έχουν τεθεί από την επιστημονική κοινότητα είναι πρακτικά ανεφάρμοστοι για πολλά σχολικά κτήρια. Στις υπάρχουσες σχολικές αίθουσες, τα τμήματα θα πρέπει να χωριστούν σε ομάδες των 4-8 μαθητών προκειμένου να τηρούνται οι αναγκαίες αποστάσεις.
Καλούμε τους Συλλόγους Διδασκόντων να σταθμίσουν τα δεδομένα σε κάθε σχολείο, με μοναδικό γνώμονα την ασφάλεια και την υγεία όλων των μελών της σχολικής κοινότητας. Να ΜΗΝ χρησιμοποιηθούν ΚΑΘΟΛΟΥ τάξεις που κρίνονται ακατάλληλες, ή να μειωθεί και άλλο ο αριθμός των παιδιών σε κάθε τμήμα, αν αυτό κρίνει ο Σύλλογος, προκειμένου να τηρείται η οδηγία του 1,5 μέτρου. Να βρεθούν κτίρια, όπου τα σχολεία είναι παντελώς ακατάλληλα (π.χ. Δημοτικά). Καμία αύξηση του αριθμού των παιδιών στην τάξη, όπως προβλέπει το νομοσχέδιο, αντίθετα μείωση.
2) Για την καθαριότητα των σχολείων, τις απολυμάνσεις και την επάρκεια σε αναλώσιμα:
Τα προβλήματα στην καθαριότητα και την υγιεινή των σχολείων είναι χρόνια. Οι σχέσεις εργασίας πολλών καθαριστριών είναι ελαστικές με συμβάσεις έργου και αμοιβές πείνας. Σε πολλά σχολεία η καθαριότητα των σχολικών κτηρίων γίνεται μετά το πέρας του ωραρίου ή στην καλύτερη περίπτωση γύρω στις 12:00. Τα σωματεία των καθαριστριών, οι εκπαιδευτικοί, το γονεϊκο κίνημα απαιτούμε, εδώ και χρόνια, τη μονιμοποίηση και την πλήρους ωραρίου εργασία των καθαριστριών στα σχολεία. Έστω και τώρα, η κυβέρνηση οφείλει να κάνει μόνιμο το προσωπικό της καθαριότητας στα σχολεία, με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα. Να προχωρήσει και σε νέες προσλήψεις, καθώς τα σχολεία είναι απαραίτητο να καθαρίζονται μετά από κάθε διάλειμμα κι όχι δυο φορές την ημέρα, όπως εξήγγειλε η Υπουργός Παιδείας. Η προσωρινή λύση της μεταφοράς καθαριστριών από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια είναι «μπαλώματα» που δεν καλύπτουν το πρόβλημα.
Να δοθεί γενναίο έκτακτο κονδύλι στις Σχολικές Επιτροπές για την αγορά όλων των αναλώσιμων με ευθύνη του Κράτους, για τη συχνή απολύμανση των σχολείων. Να προμηθευτούν όλα τα σχολεία όλα τα ατομικά μέσα προστασίας για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς (αντισηπτικά – μάσκες – γάντια κλπ.).
Τα μέτρα υγιεινής και ασφαλείας είναι ζωτικής σημασίας και δε μπορεί να αντιμετωπίζονται ως κόστος για τον κρατικό κορβανά. Η τοποθέτηση της Υπουργού ότι «τα ταμεία των σχολικών επιτροπών πλεονάζουν και επαρκούν για την κάλυψη των αναγκών» είναι εκτός πραγματικότητας.
3) Για την υγεία των εκπαιδευτικών, ιδιαίτερα όσων ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες (ειδική άδεια) και την άδεια ειδικού σκοπού (για τη φύλαξη των παιδιών):
Η διαχρονική πολιτική της αδιοριστίας και των απανωτών αντιασφαλιστικών νόμων όλων των κυβερνήσεων τα τελευταία 30 χρόνια έχει οδηγήσει σε γηρασμένο εκπαιδευτικό δυναμικό. Ο μέσος όρος ηλικίας των εκπαιδευτικών είναι μεγάλος. Το 73% είναι άνω των 50 ετών και το 15% είναι άνω των 60 ετών. Κατά συνέπεια, ένα μεγάλο μέρος των συναδέλφων μας μπορεί να μην εντάσσεται στις ευπαθείς ομάδες αλλά αντιμετωπίζει σοβαρά ζητήματα υγείας.
Στις εγκυκλίους, ωστόσο, του ΥΠΕΣ δεν αναφέρονται μια σειρά ασθένειες (ΧΑΠ, σκλήρυνση, υπερτασικοί κ.α.), ενώ και όσες αναφέρονται είναι με γενικό, ασαφή, μη επιστημονικό τρόπο διατυπωμένες.
Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για όσους δεν ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, αλλά φροντίζουν συγγενικά τους άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.
Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για συναδέλφισσες που βρίσκονται σε εγκυμοσύνη.
Οι εκπαιδευτικοί που θα κάνουν χρήση της άδειας ειδικού σκοπού για τη φύλαξη των παιδιών, χρεώνονται με κανονική άδεια (στις 4 μέρες, οι 3 είναι δικαιολογημένες από την υπηρεσία και η 1 χρεώνεται κανονική-υπολογίζονται μόνο οι εργάσιμες).
Είναι απαράδεκτο να χρεώνεται κανονική άδεια, όταν τα Δημοτικά Σχολεία, οι Βρεφονηπιακοί Σταθμοί παραμένουν κλειστά (σημειώνουμε ότι η άδεια ειδικού σκοπού έχει επεκταθεί και για παιδιά που ΔΕΝ πάνε σε βρεφονηπιακό σταθμό). Ειδικά οι συνάδελφοι αναπληρωτές που θα χρεωθούν μέρες κανονικής άδειας, θα δουν τις αποδοχές τους να περικόπτονται από τη μείωση του επιδόματος μη ληφθείσας άδειας, γεγονός δυο φορές απαράδεκτο!
Με βάση όλα τα παραπάνω:
• Απαιτούμε την προστασία όλων των εκπαιδευτικών και μαθητών που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες. Κανείς από αυτούς να μην επιστρέψει στο σχολείο! Καλούμε τους συναδέλφους με υποκείμενα νοσήματα να υποβάλουν αίτηση για ειδική άδεια, ακόμα και αν δεν περιγράφεται σαφώς στις εγκυκλίους το νόσημα που αντιμετωπίζουν. Για το σκοπό αυτό, να προσκομίσουν (μέσω του σχολείου τους) ιατρική γνωμάτευση (βλέπε εγκύκλιο με αριθμό πρωτοκόλλου ΔΙΔΑΔ/Φ.69/110/οικ.8189, ημερομηνία 20-3-2020) και να συμπληρώσουν υπεύθυνη δήλωση. Καλούμε τους συναδέλφους να ενημερώνουν τις ΕΛΜΕ για προβλήματα που αντιμετωπίζουν στη λήψη της ειδικής άδειας, ώστε να γίνονται παρεμβάσεις.
• Για τους συναδέλφους που φροντίζουν άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, να δοθεί η δυνατότητα εργασίας από απόσταση (τηλε-εκπαίδευση). Η δυνατότητα αυτή περιγράφεται και δίνεται σαφώς στην εγκύκλιο με αριθμό πρωτοκόλλου ΔΙΔΑΔ/Φ.69/110/οικ.8189, ημερομηνία 20-3-2020, του ΥΠΕΣ-Ενότητα Α).
• Απαιτούμε να δοθεί ειδική άδεια για τις συναδέλφισσες που είναι σε εγκυμοσύνη.
• Απαιτούμε να μη χρεωθεί καμία ημέρα κανονικής άδειας. Ειδικά για τους αναπληρωτές να μη γίνει καμία περικοπή αποδοχών, με νομοθετική ρύθμιση της κυβέρνησης (τόσες και τόσες πέρασαν “νύχτα” για λογαριασμό της εργοδοσίας).
• Να γίνουν άμεσα προσλήψεις-μόνιμοι διορισμοί εκπαιδευτικών.
• Με ευθύνη του κράτους και των υγειονομικών αρχών να οργανωθεί η πραγματοποίηση μαζικών τεστ ανίχνευσης του ιού και τεστ αντισωμάτων στα σχολεία. Δημιουργία, άμεσα, δομών σχολικής υγιεινής και ασφάλειας με τη στελέχωση όλου του απαραίτητου προσωπικού (σχολίατροι, νοσηλευτές κ.τ.λ.).
4) Για τη μετακίνηση εκπαιδευτικών και μαθητών
Σε πολλά σχολεία και ιδιαίτερα στα ΕΠΑΛ, η μετακίνηση των μαθητών γίνεται με τη χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Είναι αναγκαίο να υπάρχει ειδική μέριμνα για τη δωρεάν μετακίνηση των μαθητών, που αναγκάζονται να πηγαίνουν σε σχολεία μακριά από τη γειτονιά τους (π.χ. επιπρόσθετα δρομολόγια, για να αποφευχθεί ο συνωστισμός). Να υπάρχει ειδική μέριμνα για τη μεταφορά των εκπαιδευτικών (μόνιμων και αναπληρωτών), που θα μετακινηθούν προς τις περιοχές που υπηρετούν καθώς και για τη στέγαση και τη σίτισή τους με ευθύνη του κράτους.
Σε πολλά σχολεία με διαδημοτικό χαρακτήρα (μουσικά, καλλιτεχνικά, διαπολιτισμικά σχολεία) και σχολεία που καλύπτουν μεγάλες γεωγραφικές περιοχές η μετακίνηση των μαθητών γίνεται με πούλμαν. Υπάρχει συνωστισμός μαθητών και χρειάζεται να εξασφαλιστούν αυξημένα δρομολόγια και τήρηση όλων των απαραίτητων κανόνων υγιεινής (απολυμάνσεις, αποστάσεις, ατομικά μέσα προστασίας.
5) Για τους συναδέλφους που μετακινούνται σε πολλά σχολεία και ειδικά για τους συναδέλφους της ειδικής αγωγής.
Οι οδηγίες για το χωρισμό των τμημάτων δημιουργούν πραγματικό αδιέξοδο στην κατάρτιση ωρολόγιου προγράμματος για τους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν σε πάνω από 1 σχολεία9*. Θα υπάρχουν αλληλοεπικαλύψεις, που θα είναι αδύνατον να ρυθμιστούν (εδώ υπήρχε πρόβλημα πριν την πανδημία). Το πιο κρίσιμο σημείο όμως είναι το γεγονός ότι οι συνάδελφοι αυτοί βρίσκονται σε διαρκή μετακίνηση και πολλαπλασιάζουν τον αριθμό των ατόμων με τα οποία έρχονται σε επαφή! Αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο! Απαιτούμε από την κυβέρνηση να καθορίσει ότι όσο διαρκεί η πανδημία, οι συνάδελφοι θα προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε ένα και μόνο σχολείο.
Ειδικά για τους συναδέλφους της παράλληλης στήριξης το παραπάνω μέτρο είναι επιτακτικό! Πρέπει, επιπλέον, να παρθούν μέτρα σε κάθε σχολείο που να επιτρέπουν να γίνει η παράλληλη στήριξη και να τηρηθεί η αναγκαία απόσταση εκπαιδευτικού-μαθητή (π.χ. συγκεκριμένος χώρος. Θυμίζουμε ότι η παράλληλη στήριξη γίνεται μέχρι τώρα με τον εκπαιδευτικό να βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο μαθητή, γεγονός απαγορευτικό πλέον).
Το Υπουργείο δεν ανακοίνωσε απολύτως κανένα μέτρο πέρα από τη συνέχιση της αναστολής. Το πιο ευαίσθητο κομμάτι της Εκπαίδευσης για μια ακόμα φορά μένει στην αθέατη πλευρά της σελήνης. Αναρωτιόμαστε αν απασχολεί το Υπουργείο έστω το ζήτημα των ειδικών θεραπειών (εργοθεραπείες, λογοθεραπείες, φυσικοθεραπείες κ.ά.) τμημάτων των μαθητών της Ειδικής Αγωγής που τις έχουν άμεση ανάγκη, το γεγονός ότι πολλά παιδιά με Ειδικές Ανάγκες κάνουν βήματα “πίσω”, με τον υποχρεωτικό εγκλεισμό. Πίσω από τις κλειστές πόρτες εκτυλίσσονται καθημερινά οικογενειακά δράματα.
6) Για τους μαθητές που δεν μπορούν να προσέλθουν στο σχολείο:
Το “μέτρο” της on-line παρακολούθησης του μαθήματος είναι, εκτός από ανεφάρμοστο για τεχνικούς λόγους, και επικίνδυνο, μιας και παραβιάζει τα προσωπικά δεδομένα, τόσο ανήλικων μαθητών, όσο και εκπαιδευτικών. Το ουσιαστικό ζήτημα όμως είναι το εξής: η σχέση εμπιστοσύνης που υπάρχει και προστατεύεται μέσα στη σχολική αίθουσα πρέπει να διαφυλάσσεται. Η δυναμική που δημιουργείται μέσα σε μια τάξη, οι σχέσεις των μαθητών μεταξύ τους αλλά και μεταξύ του εκπαιδευτικού και των μαθητών, η επικοινωνία αλλά και η παιδαγωγική πρακτική είναι μοναδική. Η εκπαιδευτική διαδικασία είναι μία σύνθετη υπόθεση που δεν είναι ούτε για live streaming, ούτε για παρακολούθηση από την οθόνη του υπολογιστή από οποιονδήποτε έχει πρόσβαση και δεν μπορεί να ελεγχθεί από τον ίδιο τον εκπαιδευτικό. Το μέτρο αυτό δεν έχει καμία σχέση με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
Οι εκπαιδευτικοί, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, διατυπώσαμε τους κινδύνους και τα προβλήματα της σύγχρονης και ασύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Στις ειδικές συνθήκες που διαμορφώθηκαν από την πανδημία, σταθήκαμε με όλα τα μέσα δίπλα στους μαθητές μας χωρίς καμία απολύτως στήριξη από το Υπουργείο Παιδείας. Γνωρίζουμε τον τρόπο να σταθούμε έμπρακτα και ουσιαστικά δίπλα σε όλους τους μαθητές μας και σε αυτές τις νέες συνθήκες. Καλούμε τους συναδέλφους να αγνοήσουν αυτό το απαράδεκτο μέτρο και τις ΕΛΜΕ να τους καλύψουν συνδικαλιστικά.
7) Για την παρουσία των εκπαιδευτικών στα σχολεία στις 6/5
Με εγκύκλιο το Σάββατο (!) 2/5 το Υπουργείο Παιδείας ζητά από όλους τους εκπαιδευτικούς να είναι στα σχολεία τους από 6/5, ώστε να προετοιμάσουν την έναρξη των μαθημάτων.
Πρακτικά το μέτρο αυτό δεν έχει κανέναν νόημα και ειδικά για τους συναδέλφους των Γυμνασίων. Την ίδια στιγμή υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός συναδέλφων που βρίσκεται αρκετά μακριά από το σχολείο που εργάζεται. Δεν προσφέρει κανένα πρακτικό αποτέλεσμα να μαζεύονται κάθε μέρα 30 και πλέον εκπαιδευτικοί σε ένα ακατάλληλο γραφείο καθηγητών. Ειδική μέριμνα πρέπει να υπάρχει για τους συναδέλφους που υπηρετούν σε σχολεία μακριά από τον τόπο κατοικίας τους. Οι Σύλλογοι Διδασκόντων, μπορούν με ψυχραιμία και σχέδιο να καθορίσουν και να καταμερίσουν τις απαραίτητες εργασίες. Καμία παράλογη πίεση που θα ασκηθεί προς τους συναδέλφους δεν θα γίνει ανεκτή.
Συνάδελφοι,
ΟΛΟΙ μαζί μέσα από τα σωματεία μας, με τις Ενώσεις και τους συλλόγους γονέων μπαίνουμε μπροστά και διεκδικούμε για κάθε σχολείο τη διασφάλιση των αναγκαίων όρων.
Είναι ώρα η κυβέρνηση να αναλάβει επιτέλους την ευθύνη της, ώστε να διασφαλίζονται ισότιμοι όροι μόρφωσης και προστασίας της υγείας για όλους.
Για το Δ.Σ. της ΕΛΜΕ Πιερίας
Ο Πρόεδρος Ο Γ. Γραμματέας
Αντωνίου Χρήστος Τόκας Αστέριος