Γεώργιος Μπαμπινιώτης στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κατερίνης: «Τι θα ήμασταν ως Έλληνες εάν δεν είχαμε επινοήσει την γραφή & το αλφάβητο;» (Πλούσιο φωτορεπορτάζ)
Η Σχολή Γονέων – Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Κατερίνης ξεκίνησε το πρόγραμμά της για το 2018-2019 τη Δευτέρα 15-10-2018 με τον καθηγητή Γλωσσολογίας και πρώην Πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γεώργιο Μπαμπινιώτη. Το θέμα της ομιλίας του ήταν: «Ο ρόλος του σχολείου, των δασκάλων και των γονέων στην κατάκτηση της μητρικής γλώσσας». Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με συνδιοργάνωση της Β/θμιας Εκπαίδευσης Πιερίας.
Πριν από την ομιλία του κ. καθηγητή προηγήθηκε ο καθιερωμένος αγιασμός από τον π. Χρήστο Αποστολό με τις ευχές του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη μας κ. Γεωργίου.
Ο κ. Μπαμπινιώτης αναφέρθηκε στον πιο δημοκρατικό θεσμό, κατά τον Κοραή, την γλώσσα μας που αποτελεί κοινό κτήμα και περιουσία μας. Μαθαίνουμε τις λέξεις όχι για τις λέξεις αλλά για τις έννοιες, για επικοινωνία με νοήματα με τα οποία λειτουργεί η σκέψη. Η γραμματική και το συντακτικό αποτελούν το μηχανισμό της λειτουργίας της γλώσσας.
Όπως επισήμανε, η τριαδικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης αποτελείται από τον κόσμο που περιλαμβάνει τα όντα και την ύπαρξη, το νου με τις έννοιες και τη νόηση και τη γλώσσα με τις σημασίες (λέξεις) και τη σήμανση. Η μητρική γλώσσα κατακτάται, η ξένη γλώσσα μαθαίνεται. Ο δάσκαλος θα μιλήσει και θα βοηθήσει τα παιδιά να κατανοήσουν τη σύνδεση γλώσσας, νου και σκέψης.
Η κατάκτηση της μητρικής γλώσσας επιτυγχάνεται σταδιακά. Το παιδί έως 2 χρόνων βρίσκεται στο προγλωσσικό στάδιο και η γνώση της γλώσσας είναι αισθησιοκινητική. Από τα 2 έως τα 5 χρόνια στο πρώιμο γλωσσικό με τη γλώσσα του συγκεκριμένου. Από τα 6 έως τα 12 χρόνια στο Δημοτικό Σχολείο, το παιδί βρίσκεται στο κυρίως γλωσσικό στάδιο και κατακτά τη λογική γνώση (γλώσσα ημι-αφηρημένη) με γνώσεις γραμματικής και συντακτικού σε επίπεδο πρότασης. Από 12 έως 18 χρόνων ο έφηβος βρίσκεται στο μεταγλωσσικό στάδιο, η γνώση είναι σε επίπεδο αφαιρετικό, μεταγραμματικό με τον εμπλουτισμό κειμένων.
Η γλωσσικά κρίσιμη ηλικία θεωρείται από τα 2 έως τα 12 χρόνια. Κατά τον Chomsky ο άνθρωπος γεννιέται με το προνόμιο του νου και των γλωσσικών καταβολών.
Η γλώσσα βελτιώνεται με τις δεξιότητες της ανάγνωσης και γραφής. Η νοηματική μεγαλόφωνη ανάγνωση αποδίδει σωστά το νόημα, βοηθά στην ορθοφωνία, στη σωστή άρθρωση και την άψογη σύνδεση των νοημάτων. Η χειρόγραφη γραφή βοηθά στο σωστό σχεδιασμό γραμμάτων και στην καλλιγραφία. Η ορθογραφία δίνει πληροφορίες για τη σημασία, την οικογένεια των λέξεων και τη μορφή της.
Ο εμπλουτισμός της γλώσσας επιτυγχάνεται με την διαχρονία της δηλαδή με επαφή και ανάγνωση κειμένων στην αρχαία και λόγια μορφή τους, στα παλιότερα ελληνικά κατά τον Σεφέρη.
Το χαρακτηριστικό της γλώσσας μας είναι η συνέχεια της, διότι ομιλείται συνεχώς για χιλιάδες χρόνια γι’ αυτό έχουμε υποχρέωση να την διαφυλάξουμε. Είναι γλώσσα όλων των επιστημών, διαχρονική γι’ αυτό αποτελεί αξία και πολιτιστική ταυτότητα του έθνους μας και όχι μόνον χρηστικό εργαλείο. Αν την αλλοτριώσουμε, χάνουμε τον πολιτισμό μας.
Ο κ. Μπαμπινιώτης σημείωσε επίσης πως πολύτιμοι αρωγοί για την μάθηση και κατάκτησή της είναι η οικογένεια, το σχολείο, οι φίλοι, η επαφή με καλλιεργημένη γλώσσα, η εκφορά του λόγου σε καλό θέατρο, τα λεξικά και η φιλαναγνωσία. Η κατάρτιση επιτυγχάνεται πρώτα στην οικογένεια και μετά στο σχολείο που βοηθούν το παιδί πρώτα να μιλά καλά και μετά να γράφει. Πρώτα η κατάκτηση της μητρικής γλώσσας και μετά με μέτρο οι ξένες γλώσσες και η χρήση του διαδικτύου. Με αυτές τις προϋποθέσεις το παιδί θα απολαμβάνει τη γλώσσα, γιατί είναι έργο ζωής.
Το πολυπληθές ακροατήριο με τις αρχές του τόπου παρακολούθησε με ενδιαφέρον το «σαγηνευτικό» μάθημα γλώσσας του κ. καθηγητή. Μετά τις ερωτήσεις των ακροατών και τις ικανοποιητικές απαντήσεις του κ. Μπαμπινιώτη η πρώτη εκδήλωση έκλεισε μελωδικά με τη χορωδία των εκπαιδευτικών της Α/θμιας Εκπαίδευσης υπό τη διεύθυνση του κ. Καραμούζα.
Η επόμενη ομιλία θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 29-10-2018 με ομιλητή τον κ. Βασίλειο Μαρτζούκο, αντιναύαρχο ε.α. ΠΝ, Επίτιμου Διοικητή ΣΝΔ, Πρόεδρο του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ) με θέμα: «Συγκριτική ανάλυση κρίσεων Φώκλαντ και Ιμίων».