Κύριοι Έλληνες πολιτικοί, εσείς που φτιάχνετε νόμους ανεφάρμοστους και ευνοείτε προκλητικά το κάπνισμα σε δημόσιους χώρους.
Εσείς πάλι από τους τοπικούς άρχοντες που η δουλειά σας είναι να φροντίσετε για την εφαρμογή του νόμου αλλά προκλητικά κι εσείς το αποφεύγετε.
Κύριοι καπνιστές, όσοι από εσάς θεωρείτε δικαίωμα σας να καπνίζετε στους χώρους αυτούς. Δίπλα στο μαθητή, τον ασθενή, τον εργαζόμενο, τον πελάτη, τον πολίτη, τον άγνωστο που έτυχε να βρεθεί στον ίδιο χώρο μαζί σας.
Δεν θα σας πω σήμερα πόσο βλαβερό είναι το κάπνισμα. Άλλωστε το ξέρετε καλά. Ούτε θα προσπαθήσω να σταματήσω το ραντεβού σας με τον καρκίνο. Όπως εσείς συνηθίζετε να λέτε, είστε ενήλικοι και υπεύθυνοι για τους εαυτούς σας.
Δεν θα μπω στον κόπο να σας θυμίσω πόσο ενοχλητικό είναι να αναπνέεις τον καπνό του διπλανού σου. Δεν θα μιλήσω για πολιτισμό, ευγένεια, κοινωνικότητα, συνείδηση τέλος πάντων. Αυτά είναι πράγματα που η εξάρτηση από τη νικοτίνη τα σκοτώνει εύκολα.
Θα σας πω μόνο τούτο.
Κύριοι, ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙ. 600.000 άνθρωποι σ’ όλο τον κόσμο. 150.000 παιδιά. Κάθε χρόνο. ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΣΑΣ. Και βέβαια μιλώ μόνο για τους θανάτους από το παθητικό κάπνισμα*.
Κάθε χρόνο χίλιοι Έλληνες πεθαίνουν από το παθητικό κάπνισμα. Ανάμεσα τους πολλά παιδιά. Μόνο και μόνο επειδή κάποιοι άλλοι θεωρούν μαγκιά να τους φυσάνε τον καπνό τους. Μόνο και μόνο επειδή οι πολιτικοί μας ξέρουν το πείσμα αυτών των ανθρώπων και φοβούνται να μη χάσουν ψήφους.
Κάθε χρόνο η καπνοβιομηχανία μοιράζει λεφτά. Θέλει να κάνει τον καλό και μοιράζει λεφτά. Ένα ισχνό μέρος από τα κέρδη που αποκομίζει πουλώντας προϊόντα που προκαλούν καρκίνο. Λεφτά και σε διαφημιστικές εταιρίες επωνύμων. Σε μια χώρα που η διαφήμιση των καπνικών προϊόντων απαγορεύεται. Λεφτά και σε σχολεία, όμως τα ορφανά των νεκρών από το παθητικό κάπνισμα ίσως προτιμούσαν να έχουν τους γονείς τους από το να έχουν καινούργιες εγκαταστάσεις.
Η βιομηχανία στρέφεται πια σε άλλα προϊόντα που να μη μοιάζουν με παραδοσιακά τσιγάρα. Προσπαθεί να προλάβει την έρευνα. Αν δεν ξέρουμε με ακρίβεια πόσο επικίνδυνα είναι ίσως πλασαριστούν πιο εύκολα. Προϊόντα που κυκλοφορούν πολύ πιο εύκολα κι από μια καινούργια συσκευασία πασατέμπο. Προϊόντα που ήδη ξέρουμε ότι είναι καρκινογόνα. Προϊόντα που δεν χρειάζονται σταχτοδοχεία και μπορούν να καπνίζονται «στη λούφα».
Οι πολιτικοί μας όμως στην πλειοψηφία τους δεν τα βλέπουν όλα αυτά. Οι πολιτικοί μας που δεν σεβάστηκαν την έγκυο συνάδελφο τους όταν τους ζήτησε να μη καπνίζουν μέσα στη βουλή. Οι πολιτικοί που πρέπει κάποτε να συνειδητοποιήσουμε ότι και εμείς στηρίζουμε. Εμείς, το 78% των Ελλήνων, που στο τελευταίο ευρωβαρόμετρο αναφέραμε έκθεση σε παθητικό κάπνισμα στα εστιατόρια.
Βλέπω στην έκτη έκδοση του «The Tobacco Atlas»** την Ελλάδα να κοκκινίζει σε όλα τα διαγράμματα και τους χάρτες. Μόνο από ντροπή δεν κοκκινίζει. Ναι, και σε άλλες χώρες υπάρχουν προβλήματα. Μόνο που εκεί οι νόμοι εφαρμόζονται και βελτιώνονται. Εδώ είναι απλώς προσχηματικοί. Λένε κάποιοι δήμαρχοι, ο νόμος είναι αυστηρός, προβλέπει μακροπρόθεσμα ακόμη και κλείσιμο καταστημάτων. Το λένε αυτό όμως τη στιγμή που δεν επιβάλλεται ούτε ένα πρόστιμο. Εννιά χρόνια μετά τον 3868/2010. Εκατόν εξήντα τρία χρόνια μετά το Β.Δ. της 31-7-1856!*** Και για τα σχολεία; Τα νοσοκομεία; Για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα; Ο νόμος λέτε είναι αυστηρός; Ο θάνατος κύριοι είναι αυστηρότερος. ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙ.
Έχω γίνει αποδέκτης δηλώσεων επιθετικών από καταστηματάρχες που πιστεύουν ότι αν εφαρμόσουν το νόμο θα μειωθεί ο τζίρος τους. Κάποιοι από αυτούς βέβαια θα στερηθούν και το τσιγαράκι τους. «Στο μαγαζί μου ρε;» είναι μια κλασσική ατάκα. «Δεν είμαι χωροφύλακας» ή «κρίση έχουμε» ή «Έλληνες είμαστε» κάποιες άλλες. Οι ίδιοι Έλληνες βέβαια που περνώντας τα σύνορα ξαφνικά σέβονται το νόμο. Ή ακόμη και στην Ελλάδα σε χώρους όπως το μετρό. Τα καταστήματα στο εξωτερικό δεν κλείνουν επειδή ο νόμος εφαρμόζεται. Αλυσίδες καταστημάτων που εφαρμόζουν το νόμο στην Ελλάδα ευημερούν. Πολλοί καταστηματάρχες αναφέρουν ότι αυξήθηκε ο τζίρος τους ακριβώς επειδή σεβάστηκαν το νόμο. Πέρα όμως από όλα αυτά κύριοι καταστηματάρχες ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙ.
Σε κάποιες χώρες η έρευνα ήδη ασχολείται με το «τριτογενές κάπνισμα». Αυτός ο όρος περιγράφει το αόρατο τοξικό μείγμα ουσιών που επικάθεται στα μαλλιά και στα ρούχα των καπνιστών, στο εσωτερικό των αυτοκινήτων, στους τοίχους, στα έπιπλα, στο πάτωμα. Το μείγμα παραμένει εκεί και αφότου ο χώρος αεριστεί. Στις ουσίες αυτές περιλαμβάνονται βαρέα μέταλλα, καρκινογόνα και ραδιενεργά υλικά τα οποία μπορούν να αγγίξουν τα παιδιά, να τα μεταφέρουν στο στόμα τους και να τα καταπιούν, ειδικά εάν μπουσουλάνε ή παίζουν στο πάτωμα. Το τριτογενές κάπνισμα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για τα παιδιά. Είναι όμως, από την προσωπική μου εμπειρία, ένα θέμα που προκαλεί στη χώρα μας άφθονο γέλιο στους παραβατικούς και όσους τους στηρίζουν. Αν αυτό σας φαίνεται αστείο, τότε κύριοι γελάστε. Φροντίστε μόνο να γελάτε και μπροστά στα ορφανά που αφήνουν πίσω τους οι παθητικοί καπνιστές. Ξεκαρδιστείτε αλλά και μπροστά σε γονείς που χάνουν τα παιδιά τους από το παθητικό κάπνισμα. Ελάτε τώρα, 150.000 παιδιά το χρόνο, θα βρεθεί ένα στη γειτονιά σας για να διασκεδάσετε γελώντας. Ενήλικοι και υπεύθυνοι πολίτες είστε, έχετε δικαιώματα! Όμως εγώ να σας θυμίσω, ότι ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙ.
Ζάχος Κανταδόρος
* πρόσφατα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
***http://www.elinyae.gr/el/category_details.jsp?cat_id=714