Του Καθηγητή Γιώργου Πιπερόπουλου*
Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου σήμερα και νωρίς το πρωί οι Εκπαιδευτικοί, δάσκαλοι, καθηγητές, ειδικό επιστημονικό και βοηθητικό προσωπικό, παρουσιάσθηκαν στα Σχολεία τους…
Την Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου έχει προγραμματισθεί να χτυπήσει το πρώτο κουδούνι της νέας σχολικής χρονιάς 2024-2025 για τα Ελληνόπουλα στα Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια και σύντομα, ηλεκτρονικά, αρχίζουν οι εγγραφές στα Πανεπιστήμια για τα παιδιά που με τις επιδόσεις τους στις φετινές Πανελλήνιες Εξετάσεις πέτυχαν την εισαγωγή τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Καταθέτω και φέτος τις ευχές μου εδώ στον φιλόξενο χώρο, ως συνταξιούχος Πανεπιστημιακός δάσκαλος (και, για ευνόητους λόγους λεπτομέρειες δεν λέμε, περήφανος παππούς 18-χρονου εγγονιού που αφού τελείωσε το Λύκειο με άριστα θα είναι φοιτητής στο τμήμα επιλογής του στο Ε.Κ.Π.Α. και θα συνεχίσει σε νέα ομάδα το αγαπημένο του σπορ ως μπασκετμπολίστας) και μαζί με τις ευχές μου και κάποιες πρακτικές συμβουλές σε παιδιά, γονείς, συγγενείς και συναδέλφους μου όλων των βαθμίδων Παιδείας με το ξεκίνημα της Νέας Σχολικής Χρονιάς.
Για τα «πρωτάκια» και τους γονείς τους τα χτυποκάρδια έχουν μέσα τους την ανυπέρβλητη γοητεία και δυσκολία του πώς θα αποχωρισθεί η μανούλα τον κανακάρη ή την κανακάρισσά της, πώς θα φανεί στα παιδιά ο κόσμος του σχολείου όπου θα πρέπει να υποταχθούν σε νέους κανόνες, να μάθουν να συνυπάρχουν με ένα τσούρμο άλλα παιδάκια, να δεχθούν ότι δεν είναι ΟΛΑ δικά τους, ότι στο σχολείο ΔΕΝ πρόκειται να ικανοποιηθούν όλες οι επιθυμίες τους όπως συνέβαινε μέχρι τώρα στο σπίτι τους;
Η συμβουλή μου εδώ ήταν για αρκετές δεκαετίες και παραμένει απλή: Απογαλακτισμός!…
Μαμάδες (κυρίως και δευτερευόντως μπαμπάδες) κόψτε τον συμβολικό «ομφάλιο λώρο» και αφήστε το παιδί σας να ενταχθεί στην ομάδα, να απελευθερωθεί από την οικοστρέφεια που άθελά μας, γονείς και συγγενικό περιβάλλον, καλλιεργούμε.
Τη νεότερη στην ηλικία και σχετικά άπειρη δασκάλα, αυτήν που θα κληθεί, όπως το έγραψε και ο ποιητής μας, «να σμιλέψει ψυχές», θα συμβούλευα να επιτελέσει το λειτούργημά της με δυνατό αίσθημα Δικαιοσύνης!..
Ας επιτρέψουν οι νεότερες και νεότεροι στην εμπειρία συνάδελφοι δασκάλες και δάσκαλοι στον υπογράφοντα συνταξιούχο Πανεπιστημιακό «δάσκαλο» (αλλά ενεργό ως επίτιμο Καθηγητή) να τους παρακαλέσει να κρατούν ίσες αποστάσεις καθώς θα σκύβουν με αγάπη και αφοσίωση πάνω από όλα τα παιδιά, να ξεπεράσουν τις δικές τους ανθρώπινες υποκειμενικές αδυναμίες διαφορετικής αντιμετώπισης των παιδιών που η Πολιτεία τους εμπιστεύεται.
Για τους συναδέλφους «δασκάλους» της Μέσης Εκπαίδευσης οι συμβουλές μου υποχρεωτικά επικεντρώνονται στο ιδιόμορφα απαιτητικό θέμα της εφηβείας που ταλανίζει κάθε γενιά. Οι έφηβοι δεν βρίσκονται αντιμέτωποι μόνο με τις εγγενείς στα μαθήματα απαιτήσεις και δυσκολίες, αλλά παράλληλα και με ιδιαίτερη ένταση στις ποικίλες ψυχοκοινωνικές προκλήσεις καθώς οδεύουν από την παιδική στην εφηβική ηλικία.
Στο κρίσιμο σταυροδρόμι της εφηβείας αρχίζουν οι υποκειμενικές δυσκολίες της αποδοχής ή απόρριψης της σωματικής τους οντότητας και του ψυχολογικού τους ΕΓΩ, που ταυτίζεται με το πώς το ίδιο το παιδί «βλέπει» τον εαυτό του, πώς νομίζει ότι το βλέπουν οι άλλοι και κατά πόσο αισθάνεται ότι αυτό που ΕΙΝΑΙ βρίσκεται μέσα ή έξω από τα πρότυπα που το κοινωνικό σύστημα καθιερώνει και προβάλλονται από τα ΜΜΕ.
Η συμβουλή μου στους γονείς των εφήβων περικλείεται πάλι σε απλή αλλά ταυτόχρονα απαιτητική έννοια: Υπομονή…
Στους λιγότερο έμπειρους συναδέλφους της Μέσης Εκπαίδευσης θα συνιστούσα να επιδείχνουν στον σύγχρονο έφηβο Αγάπη και Ανοχή την ίδια στιγμή που θα απαιτούν και την προσήλωση σε κοινωνικά καθιερωμένα και αποδεκτά πλαίσια αρμόζουσας και ευπρεπούς συμπεριφοράς.
Στα παιδιά, στους «επαναστατημένους» και στους «ήρεμους» εφήβους, συνιστώ περισσότερη προσπάθεια για δημιουργικότητα και απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων με συνεπή και σταθερή προσήλωση στην επίτευξη των στόχων που θέτουν για την αυριανή τους πορεία στο κοινωνικό-οικονομικό σύστημα.
Για γονείς παιδιών Γυμνασίων και Λυκείων, οι συμβουλές μου αφορούν στις αυξημένες προσδοκίες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και εξηγώ:
Είναι δεδομένο ότι στα Πανεπιστήμια προετοιμάζονται τα αυριανά στελέχη και οι ηγέτες του κοινωνικού και οικονομικού μας συστήματος αλλά στην Ελλάδα του χθες και του σήμερα το Πανεπιστημιακό πτυχίο από μόνο του ποτέ ΔΕΝ εξασφάλιζε την επιθυμητή θέση εργασίας αλλά ήταν και παραμένει το ΚΛΕΙΔΙ με το οποίο οι κάτοχοί του θα ανοίξουν την πόρτα της προσωπικής τους κοινωνικής, οικονομικής και επαγγελματικής ολοκλήρωσης μέσα στα εντυπωσιακά δύσκολα δεδομένα υψηλής ανεργίας και χαμηλών μισθών που επέβαλαν τα περιβόητα «Μνημόνια» στην ελληνική οικονομία.
Και εσείς συνάδελφοι πανεπιστημιακοί «δάσκαλοι» φροντίστε, πέρα και πάνω από την τόσο άχαρη επικοινωνία με ηλεκτρονικά μέσα, με την ζωντανή σας παρουσία σε αμφιθέατρα και αίθουσες διδασκαλίας να εμπνεύσετε τους φοιτητές και τις φοιτήτριές σας βοηθώντας τους να αποκτήσουν γνώσεις που απαιτούν οι σύγχρονες εργασιακές συνθήκες.
Συνεχίστε άοκνα και δημιουργικά τις προσπάθειες για παραγωγική ζεύξη των γνώσεων και δεξιοτήτων που προσφέρει η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση με τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας (με την οποία προσωπικά δέχομαι την νομοτελειακή «διασύνδεση» αλλά απορρίπτω κατηγορηματικά την «υποτέλεια») σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα κορεσμένα με πληθώρα πτυχιούχων και ελάχιστες θέσεις εργασίας!…
Δεν μπορώ στο σημερινό μου άρθρο να «ξεχάσω» τους μαθητές και τις μαθήτριες, τους δασκάλους, καθηγητές και ειδικό επιστημονικό προσωπικό και τους γονείς των παιδιών που συμμετέχουν σε δομές «Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης».
Όσοι έχουν γνωρίσει από κοντά τον κόσμο των παιδιών με ειδικές ανάγκες και τις δομές που προσφέρει η Πολιτεία για την μόρφωσή και κατάρτισή τους και γνωρίζουν και το προσωπικό που απασχολείται στην ειδική αγωγή, εκπαιδευτικούς, ειδικό επιστημονικό και βοηθητικό προσωπικό, γνωρίζουν ότι γονείς και συγγενείς κουβαλούν τεράστια φορτία ψυχικών και κοινωνικών δυσχερειών και το προσωπικό αυτών των δομών επιτελεί τιτάνιο έργο και ήταν τα μόνα σχολεία που, για ευνόητους λόγους, λειτούργησαν με φυσική παρουσία και όχι μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών στη διάρκεια της πανδημίας covid-19.
Σίγουρα η σχολική χρονιά ξεκινά με πολλές δυσκολίες σε κάθε ελληνική οικογένεια και τα πράγματα είναι δραματικά όταν υπάρχουν άνεργος γονιός και παππούδες, γιαγιάδες με τις «σακατεμένες» από τους Πολιτικούς μας συντάξεις…
Κλείνοντας, από βάθος καρδιάς εύχομαι στις και στους συναδέλφους «δασκάλους» να είναι δημιουργική και συναισθηματικά ικανοποιητική, και στα παιδιά παραγωγική στην απόκτηση χρήσιμων γνώσεων η Σχολική Χρονιά 2024-2025..–
————————————–
* Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας – Ψυχολογίας, Επίτιμος Καθηγητής Μάνατζμεντ και Μάρκετινγκ στο Βρετανικό Πανεπιστήμιο Durham, Συνταξιούχος καθηγητής Μάνατζμεντ, Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων και πρώην Πρόεδρος του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.