Τους βασικούς άξονες της ελληνικής προεδρίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τον μήνα Μάιο παρουσίασε ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στους ανταποκριτές του ΟΗΕ. Ο κ. Σέκερης σκιαγράφησε το πρόγραμμα εργασιών του Συμβουλίου, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της θαλάσσιας ασφάλειας και στην αποτελεσματικότερη προστασία των αμάχων σε ένοπλες συγκρούσεις.

Ο Έλληνας πρέσβης αναφέρθηκε λεπτομερώς στην ημερήσια διάταξη, τις κύριες προτεραιότητες και τις προγραμματισμένες συνεδριάσεις για τον τρέχοντα μήνα, ενώ απάντησε σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων σχετικά με φλέγοντα ζητήματα που απασχολούν τη διεθνή κοινότητα και το Συμβούλιο Ασφαλείας.

«Πρόκειται για την τρίτη συνεχόμενη προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας από κράτος-μέλος της ΕΕ, μετά τη Δανία και τη Γαλλία», τόνισε ο κ. Σέκερης, υπογραμμίζοντας τη θεσμική συνέχεια και τον ενεργό ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα παγκόσμια ζητήματα ασφαλείας. Η ελληνική προεδρία, όπως σημείωσε, επιδιώκει να συμβάλει σε μεγαλύτερη διαφάνεια, αποδοτικότητα και σε πιο συμμετοχικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων εντός του Συμβουλίου.

Η ενημέρωση ξεκίνησε με αναφορά στην Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου (3 Μαΐου). Η Ελλάδα, ως συμπροεδρεύουσα της Ομάδας Φίλων για την Προστασία των Δημοσιογράφων μαζί με τη Γαλλία και τη Λιθουανία, θα κυκλοφορήσει σχετική δήλωση τιμώντας την ημέρα και αναδεικνύοντας τον κρίσιμο ρόλο της ελευθερίας του Τύπου. «Αποτίουμε φόρο τιμής σε όλους τους δημοσιογράφους και εργαζόμενους στα μέσα που έχασαν τη ζωή τους εν ώρα καθήκοντος», δήλωσε ο κ. Σέκερης, επαναβεβαιώνοντας τη σταθερή δέσμευση της Ελλάδας για την προάσπιση των δικαιωμάτων των δημοσιογράφων.

Κεντρικό Θέμα της Ελληνικής Προεδρίας: Η Θαλάσσια Ασφάλεια

Κομβικό γεγονός της ελληνικής προεδρίας θα αποτελέσει η θεματική συζήτηση υψηλού επιπέδου που θα πραγματοποιηθεί στις 20 Μαΐου με τίτλο: «Ενισχυμένη Ασφάλεια στη Θάλασσα μέσω Διεθνούς Συνεργασίας για Παγκόσμια Σταθερότητα». Της συζήτησης θα προεδρεύσει ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ βασικοί ομιλητές θα είναι ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και η πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Μελίνα Τραυλού.

«Αναδείξαμε το γεγονός σε υψηλό επίπεδο ώστε να υπογραμμίσουμε το ενδιαφέρον της Ελλάδας για το πολύ σημαντικό αυτό θέμα», τόνισε ο κ. Σέκερης, εξηγώντας ότι η προσέγγιση θα είναι «ολιστική», εστιάζοντας στην ελευθερία της ναυσιπλοΐας, την ασφάλεια των εφοδιαστικών αλυσίδων και την ανάγκη για ενισχυμένη διεθνή συνεργασία για την αντιμετώπιση των πολλαπλών προκλήσεων στη θάλασσα.

Υπουργική Συζήτηση για την Προστασία των Αμάχων

Ένα ακόμη σημαντικό γεγονός κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας θα είναι η υπουργική συζήτηση για την προστασία των αμάχων σε ένοπλες συγκρούσεις, που θα λάβει χώρα στις 22 Μαΐου υπό την προεδρία του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη. Στους βασικούς εισηγητές περιλαμβάνονται εκπρόσωποι της Διεθνούς Επιτροπής Ερυθρού Σταυρού, ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας για ανθρωπιστικές υποθέσεις Τομ Φλέτσερ και ο Τζον Τίσλερ Πίνκο από τη ΜΚΟ “Save the Children”. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στην ανάγκη για αυστηρή συμμόρφωση με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και στην διασφάλιση της ασφάλειας του ανθρωπιστικού προσωπικού στις εμπόλεμες ζώνες. «Θέλουμε να αναδείξουμε και τη διάσταση του φύλου στην προστασία των αμάχων», υπογράμμισε ο κ. Σέκερης, αναγνωρίζοντας την ιδιαίτερη ευαλωτότητα των γυναικών και των παιδιών σε καταστάσεις σύρραξης.

Επισκόπηση του Προγράμματος Εργασιών για τον Μάιο

Ο κ. Σέκερης παρουσίασε αναλυτικά το πρόγραμμα εργασιών του Συμβουλίου Ασφαλείας για τον Μάιο του 2025, το οποίο περιλαμβάνει μια σειρά από σημαντικές συζητήσεις και ψηφοφορίες για κρίσιμα διεθνή ζητήματα:

  • 5 Μαΐου: Διαβουλεύσεις για το Ψήφισμα 1559 (Λίβανος).
  • 6 Μαΐου: Εξαμηνιαία συζήτηση για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη με ενημέρωση από τον Ύπατο Εκπρόσωπο Κρίστιαν Σμιντ.
  • 8 Μαΐου: Άτυπη συζήτηση για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ της Γενικής Συνέλευσης, του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Επιτροπής Ειρηνευτικής Δόμησης.
  • 13 Μαΐου: Ενημέρωση σχετικά με την Επιχείρηση IRINI στη Λιβύη.
  • 14 Μαΐου: Ενημέρωση για την κατάσταση στην Υεμένη, με ιδιαίτερη έμφαση στην ατζέντα «Γυναίκες, Ειρήνη και Ασφάλεια».
  • 15 Μαΐου: Ενημέρωση από τον Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου Καρίμ Καν για την κατάσταση στη Λιβύη.
  • 21 Μαΐου: Τακτική ενημέρωση για τη Συρία από τον Ειδικό Απεσταλμένο του ΓΓ του ΟΗΕ Γκέιρ Πέντερσεν.
  • 27 Μαΐου: Εκλογή δικαστή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την κενή θέση που προέκυψε μετά την ανάληψη των καθηκόντων του νέου Πρωθυπουργού του Λιβάνου.
  • 28 Μαΐου: Συζήτηση για τη Μέση Ανατολή, με ιδιαίτερη έμφαση στην ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη.
  • 29 Μαΐου: Ψηφοφορία για την ανανέωση των κυρώσεων στο Νότιο Σουδάν και της εντολής της Αποστολής UNMISS, καθώς και διαβουλεύσεις για το καθεστώς κυρώσεων στη Βόρεια Κορέα.
  • 30 Μαΐου: Συνεδρία αποτίμησης για την ολοκλήρωση της ελληνικής προεδρίας.

Ο κ. Σέκερης σημείωσε ότι το πρόγραμμα είναι δυναμικό και ενδέχεται να εμπλουτιστεί περαιτέρω λόγω των πολλαπλών κρίσεων και συγκρούσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η UNCLOS ως Βάση για την Αντιμετώπιση των Απειλών στη Θάλασσα

Απαντώντας σε ερώτηση του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων σχετικά με τον ρόλο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) στην αντιμετώπιση των σύγχρονων απειλών για τη θαλάσσια ασφάλεια, ιδίως σε περιοχές όπου υπάρχουν διαφωνίες όπως η Ανατολική Μεσόγειος και η Ερυθρά Θάλασσα, ο κ. Σέκερης τόνισε με έμφαση ότι «για την Ελλάδα, οι θαλάσσιες διαφορές πρέπει να επιλύονται μέσω της εφαρμογής της UNCLOS».

«Ένας από τους λόγους για τους οποίους διοργανώσαμε αυτή την εκδήλωση για τη θαλάσσια ασφάλεια είναι ακριβώς για να δείξουμε τη σημασία που έχει για το διεθνές δίκαιο, κυρίως δε για το διεθνές δίκαιο της θάλασσας. Και, φυσικά, πιστεύουμε ότι οι θαλάσσιες διαφορές θα πρέπει να διευθετούνται μέσω της εφαρμογής της UNCLOS», επανέλαβε ο Έλληνας πρέσβης.

Αναφέρθηκε επίσης στο Σύμφωνο για το Μέλλον που υιοθετήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο από τους ηγέτες των κρατών-μελών του ΟΗΕ, το οποίο περιλαμβάνει ρητές αναφορές στη σημασία του διεθνούς δικαίου της θάλασσας και της UNCLOS, υπογραμμίζοντας την ευρεία συναίνεση σχετικά με τη σημασία της. Σχετικά με την κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα, ο κ. Σέκερης ανέφερε το Ψήφισμα 2768 του 2025, το οποίο συντάχθηκε από την Ελλάδα και τις Ηνωμένες Πολιτείες, και τονίζει τη σημασία της θαλάσσιας ασφάλειας και της προστασίας των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού με βάση το διεθνές δίκαιο της θάλασσας.

Στήριξη στην Επίλυση του Κυπριακού

Απαντώντας σε ερώτηση του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων για τις εξελίξεις στο Κυπριακό μετά την άτυπη συνάντηση της Γενεύης, ο κ. Σέκερης διαβεβαίωσε ότι «παρότι δεν έχει προγραμματιστεί σχετική συζήτηση τον Μάιο, η Ελλάδα επαναλαμβάνει τη σταθερή στήριξή της στην επίλυση του Κυπριακού ζητήματος».

«Είναι πολύ σημαντικό, όπως αναφερθήκατε και στην ερώτησή σας, το Συμβούλιο Ασφαλείας να συνεχίσει να ασχολείται με το Κυπριακό. Στην πραγματικότητα, είχαμε την πρόσφατη ανανέωση της εντολής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ τον περασμένο Ιανουάριο με ένα πολύ στιβαρό κείμενο, το οποίο συμφωνήθηκε ομόφωνα από το Συμβούλιο. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό να έχουμε μια ομόφωνη συμφωνία για αυτό το πολύ σημαντικό θέμα», τόνισε ο κ. Σέκερης, εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη της Ελλάδας προς τον Γενικό Γραμματέα για τη μακροχρόνια δέσμευσή του στην αναζήτηση μιας ειρηνικής διευθέτησης στη βάση μιας δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, καθώς και για την πρωτοβουλία του να πραγματοποιήσει τη συνάντηση στη Γενεύη.

Καταδίκη της Τρομοκρατίας και Εγρήγορση για Διεθνείς Κρίσεις

Σε ερώτηση για την επίθεση στο Τζαμού και Κασμίρ, ο κ. Σέκερης δήλωσε ότι η Ελλάδα «παρακολουθεί στενά την κατάσταση, καταδικάζει κάθε πράξη τρομοκρατίας και εκφράζει τα θερμά της συλλυπητήρια». Παρά το ότι δεν έχει ληφθεί επίσημο αίτημα για συνεδρίαση για το θέμα τον Μάιο, ο κ. Σέκερης σημείωσε ότι «εάν δεν υπάρξει αποκλιμάκωση, ενδέχεται να υπάρξει έκτακτη σύγκληση του Συμβουλίου».

Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με πιθανές συνεδριάσεις για το Ιράν, την Ουκρανία και τη Μη Διάδοση Πυρηνικών Όπλων, ο κ. Σέκερης διευκρίνισε ότι «δεν υπάρχει προγραμματισμένη υποχρεωτική συνεδρίαση, αλλά αναμένουμε ότι τουλάχιστον σε μία από αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να υπάρξει σχετικό αίτημα», δεδομένης της σοβαρότητας των ζητημάτων. «Η μη διάδοση πυρηνικών παραμένει κοινός στόχος», πρόσθεσε, επιβεβαιώνοντας την υψηλή προτεραιότητα του θέματος για το Συμβούλιο Ασφαλείας. Όσον αφορά στην Ουκρανία, ο κ. Σέκερης επανέλαβε την σταθερή υποστήριξη της Ελλάδας στην εδαφική ακεραιότητα της χώρας, τονίζοντας την αλληλεγγύη της Ελλάδας και την πεποίθηση ότι «δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη χωρίς την Ουκρανία – και χωρίς την Ευρώπη στο τραπέζι».

Αντιμετώπιση των Μεταναστευτικών Ροών και η Ισραηλινο-Παλαιστινιακή Σύγκρουση

Για τις μεταναστευτικές ροές στη Μεσόγειο, ο κ. Σέκερης αναγνώρισε ότι «η Μεσόγειος αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις, τόσο σε θέματα ασφάλειας όσο και από ανθρωπιστική σκοπιά», διευκρινίζοντας ότι παρότι δεν προβλέπεται ξεχωριστή συνεδρίαση για το μεταναστευτικό, το ζήτημα «θα συμπεριληφθεί στις τοποθετήσεις κρατών-μελών» και θα αναδειχθεί στο πλαίσιο της γενικότερης θεματικής για τη θαλάσσια ασφάλεια.

Σχετικά με την Ισραηλινο-Παλαιστινιακή σύγκρουση, ο κ. Σέκερης ανέφερε ότι η προγραμματισμένη συνεδρίαση για τη Μέση Ανατολή είναι στις 28 Μαΐου, αλλά δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο επιπλέον συνεδριάσεων νωρίτερα, δεδομένης της κρισιμότητας της κατάστασης. Τόνισε την πάγια θέση της Ελλάδας υπέρ της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας και της άμεσης απελευθέρωσης των ομήρων, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για άμεση εφαρμογή εκεχειρίας. «Οι σχέσεις μας με τον αραβικό κόσμο είναι μακρόχρονες και παράλληλα διατηρούμε στρατηγική σχέση με το Ισραήλ», σημείωσε, προσθέτοντας ότι η Ελλάδα επιδιώκει «το χτίσιμο γεφυρών μεταξύ Ανατολής και Δύσης, Βορρά και Νότου» και αναφέρθηκε στη σημασία της Διάσκεψης Γαλλίας-Σαουδικής Αραβίας για την ανοικοδόμηση της Γάζας, στην οποία η Ελλάδα εργάζεται στενά με την ομάδα των Αράβων Πρέσβεων στη Νέα Υόρκη, ελπίζοντας σε υψηλή πολιτική εκπροσώπηση και απτά αποτελέσματα.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ