Στην εικόνα βλέπουμε την εκκλησία της Αγίας Τριάδας στην παλαιά Λεπτοκαρυά. Πρόκειται για μία σπάνια εικόνα, πριν από την δεκαετία του 1960. (Το έδαφος της παλαιάς Λεπτοκαρυάς πάθαινε καθίζηση, με αποτέλεσμα να πέφτουν τα σπίτια του χωριού, η πολιτεία αναγκάστηκε από το 1952 έως το 1960, να μεταφέρει το χωριό στην καινούργια του θέση, όπου βρίσκεται σήμερα η ομώνυμη κωμόπολη).
Στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας, βρισκόταν και το νεκροταφείο του χωριού. Πρόκειται για μονόκλιτη Βασιλική. Η εκκλησία έπαθε πολλές ζημιές και ανακαινίστηκε τελευταία το 1986, εκτός από το ιερό της, (όπου είναι και το παλιότερο τμήμα της εκκλησίας) και στο οποίο υπάρχουν αγιογραφίες. Οι παλαιότερες εικόνες του ναού χρονολογούνται το 1750, επομένως η εκκλησία χτίστηκε (τουλάχιστον) στις αρχές του 18ου αιώνα.
Τη γιορτή της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος, γιόρταζε η εκκλησία της Αγίας Τριάδας. Δύο ημέρες πριν την Κυριακή της Πεντηκοστής άρχιζαν οι προετοιμασίες. Έξω από την Αγία Τριάδα υπήρχαν ψηλά πουρναρόδεντρα (διακρίνονται στην εικόνα μας) και μπαϊρια μεγάλα. Εκεί έστηναν πρόχειρες παράγκες και άπλωναν τα τραπέζια με τις καρέκλες. Έρχονταν και οργανοπαίχτες από άλλα μέρη.
Την Κυριακή της Πεντηκοστής, μετά την Θεία Λειτουργία, οι λεπτοκαρίτες άρχιζαν το γλέντι. Τις απογευματινές ώρες έβγαιναν βόλτα όλοι οι κάτοικοι του χωριού. Γίνονταν χοροί μεγάλοι. Πάνω “στ’ ράχη” γίνονταν η βόλτα. Είναι το ύψωμα που βρίσκεται νότια της Αγίας Τριάδας. Ονομάστηκε “Ράχη”, γιατί από νότια το ύψωμα φαίνεται σαν ράχη ζώου. Το πανηγύρι της παλαιάς Λεπτοκαρυάς ήταν ξακουστό σ’ όλη τη γύρω περιοχή. Γι’ αυτό μαζεύονταν κόσμος από όλα τα γύρω χωριά. Κρατούσε τρεις ολόκληρες ημέρες.
Όταν έφτανε η εικόνα της Παναγίας, από τη “μονή Κανάλων” στην παλαιά Λεπτοκαρυά, όλοι μαζί έκαναν πομπή και την έφερναν στον “Άγιο Νικόλαο”. Το βράδυ έκαναν αγρυπνία και το πρωί Θεία Λειτουργία. Μετά γίνονταν “η ύψωση” της εικόνας της Παναγίας, δηλ. γίνονταν δημοπρασία. Έβγαζαν έναν δίσκο και μάζευαν χρήματα. Στη συνέχεια άρχιζε η περιφορά της εικόνας στο χωριό. Όποιος έδινε το μεγαλύτερο ποσό, έπαιρνε την εικόνα κατά τη διάρκεια της περιφοράς και μετά το τέλος, στο σπίτι του.
Από αυτόν, μετά την έπαιρνε την εικόνα όποιος άλλος ήθελε. Φρόντιζαν ώστε, στις σαράντα ημέρες που θα έμενε η εικόνα στο χωριό, να φιλοξενηθεί από όλους τους νοικοκυραίους. Τα χρήματα που συγκέντρωναν τα διέθεταν για τις διάφορες ανάγκες της εκκλησίας της Αγίας Τριάδας.
Στην εποχή μας, κάθε χρόνο το πρωί της γιορτής του Αγίου Πνεύματος, γίνεται η Θεία Λειτουργία στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας στην παλαιά Λεπτοκαρυά, ενώ μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας, μεταφέρεται “η εικόνα” με πομπή από την Αγία Τριάδα στον ναό του Αγίου Νικολάου της σημερινής Λεπτοκαρυάς. Επίσης, ο μακαριστός ιερέας “Γεώργιος Σκιρλής”, την ημέρα της “Ζωοδόχου Πηγής” καθιέρωσε το έθιμο, να επισκέπτονται οι λεπτοκαρίτες την παλαιά Λεπτοκαρυά, ώστε να θυμούνται τη γενέτειρα των προγόνων τους.
Πρέπει ο δήμος Δίου – Ολύμπου, να συνεργαστεί με την εφορεία αρχαιοτήτων Πιερίας, ώστε να εντάξουν σε πρόγραμμα ΕΣΠΑ, τη συντήρηση και την αποκάλυψη των αγιογραφιών που απέμειναν στο Ιερό του ναού, αλλά και στο ξύλινο τέμπλο του. Επίσης πρέπει να εντάξουμε σε πρόγραμμα LEADER, την ανακατασκευή στην αρχική τους μορφή, όλων των παραδοσιακών βρυσών της παλαιάς Λεπτοκαρυάς, όπως “το βρυσούλι”, “το κρυονέρι”, “η Γκιλοβίτη”, “η Βρυσοπούλα”, “η Τρανή Βρύση”, κλπ. Τέλος, η δημιουργία λαογραφικού μουσείου είναι αναγκαία, αφού θα μας θυμίζει την καθημερινή ζωή, τα ήθη & τα έθιμα, αλλά και τις ασχολίες των κατοίκων της παλαιάς Λεπτοκαρυάς.
Γράφει ο ΤΖΙΟΛΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Φιλόλογος – αρχαιολόγος