Ο φάκελος καθηγητή στο τμήμα ΕΜΜΕ του ΕΚΠΑ βρίθει περιστατικών σεξουαλικής παρενόχλησης, εκφοβιστικής και υποτιμητικής συμπεριφοράς εις βάρος φοιτητών αλλά και καθηγητών.
“Όταν η αδικία γίνεται νόμος, τότε η αντίσταση γίνεται καθήκον”. Με αυτό το… απόφθεγμα «καλωσορίζει» στην προσωπική του σελίδα σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης ο καθηγητής, που κατηγορείται για σεξουαλική παρενόχληση και εκφοβισμό απέναντι σε φοιτήτριες, φοιτητές και συναδέλφους του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).
Ε∆Ε
Έπρεπε να φτάσουμε στο σωτήριο έτος 2021 για να διερευνηθεί ενδελεχώς το ζήτημα από τα θεσμικά όργανα του Πανεπιστημίου, κάτι που έγινε υπό την οργανωμένη και συνεχή πίεση ομάδας φοιτητών, που απαιτούσαν την απονομή δικαιοσύνης. Έτσι, στις αρχές του έτους διατάχθηκε Ένορκη ∆ιοικητική Εξέταση (Ε∆Ε) προκειμένου να διερευνηθούν τα επίμαχα περιστατικά.
Οι φοιτήτριες και οι φοιτητές που εδώ και χρόνια αισθάνονταν απειλή από μια… άτυπη κατάσταση τρομοκρατίας και δίσταζαν να καταγγείλουν τα όσα ισχυρίζονται ότι βίωσαν από τον συγκεκριμένο καθηγητή, κλήθηκαν να καταθέσουν στο πλαίσιο της Ε∆Ε. Στο πλευρό τους στάθηκαν εκατοντάδες φοιτητές αλλά και συγκεκριμένοι καθηγητές που κατέθεσαν με τη σειρά τους τα όσα έχουν υποπέσει στην αντίληψή τους σχετικά με τη συμπεριφορά και την παρουσία του στο Τμήμα.
Από τη διαδικασία της Ε∆Ε προέκυψε ένας εμπιστευτικός φάκελος που περιέχει όλες τις καταθέσεις αλλά και τις ανωμοτί εξηγήσεις του ίδιου του διδάσκοντος. Το πόρισμα, μετά την έγκρισή του και από τη Σύγκλητο, βρίσκεται στα χέρια των μελών του Πειθαρχικού Συμβουλίου του ΕΚΠΑ, που αναμένεται να αποφασίσει εάν ο καθηγητής θα τεθεί σε αργία ή θα απολυθεί. ∆εν αποκλείεται, βέβαια, και το ενδεχόμενο της ποινικής δίωξης. Στην περίπτωση αυτή αναμένεται να ξεκινήσει εκ νέου έρευνα από τον αρμόδιο εισαγγελέα, σύμφωνα με το dikastikoreportaz.gr.
Στην έρευνα πρωτοστάτησε, μεταξύ άλλων, μια ομάδα φοιτητών, με το όνομα «EMME Whistleblowing», η οποία εδώ και μήνες είχε απευθύνει κάλεσμα σε όποιους/ες φοιτητές/τριες έχουν πέσει θύματα του συγκεκριμένου διδάσκοντος ή γνωρίζουν κάτι για την υπόθεση να επικοινωνήσουν μαζί τους μέσα από μια ασφαλή και απόλυτα εμπιστευτική διαδικασία. Με εχεμύθεια και διακριτικότητα συγκέντρωσαν μαρτυρίες και στοιχεία, τα οποία στη συνέχεια διαβίβασαν ενόρκως στην Επιτροπή της Ε∆Ε.
Προσέγγιση
Στο σύνολο των καταθέσεων αναφέρεται ότι ο συγκεκριμένος καθηγητής ενθάρρυνε από το πρώτο κιόλας μάθημα κάθε εξαμήνου την επικοινωνία με τους φοιτητές του μέσω των κοινωνικών δικτύων, προκειμένου η επαφή τους να είναι «αμεσότερη». Με αυτόν τον τρόπο και με «όχημα» την ιδιότητά του, αποκτούσε προσωπική επαφή με τους φοιτητές/τριές του μέσω των προσωπικών τους λογαριασμών στα social media και όχι μέσω των ακαδημαϊκώς παρεχόμενων λογαριασμών e-mail, όπως προβλέπεται.
«Ο συγκεκριμένος καθηγητής διαρκώς προσπαθεί να κάνει τους φοιτητές να μην αισθάνονται άβολα με το να ανταλλάσσουν μηνύματα μέσω Facebook ή Instagram. Στα μαθήματα είναι άνετος και μιλά πάντα με έναν κώδικα επικοινωνίας προσιτό στους νέους. Ήταν δύσκολο να δεχτούμε στην αρχή ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με τη συμπεριφορά του, αν και είχαμε κάποια δείγματα που δημιουργούσαν αντιφάσεις. Το ίδιο “προσωπείο” διατηρεί και στο προφίλ του. Συχνά ανεβάζει δημοσιεύσεις κατά της έμφυλης βίας, υπέρ του φεμινισμού και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Άντε να φανταστείς ότι αυτός ο άνθρωπος που γράφει στο Facebook “σεντόνια” υπέρ των γυναικών και των θυμάτων σεξουαλικής παρενόχλησης και… πουλάει ιδεολογία με το “τσουβάλι”, θα έκανε αυτά για τα οποία υποτίθεται “ξεσπαθώνει”» αναφέρει στην «Μ» ένας εκ των φοιτητών που κατέθεσαν στην Ε∆Ε.
Σε συνδυασμό με την καλλιέργεια του συγκεκριμένου προφίλ, ως διδάσκων μαθημάτων που έχουν να κάνουν γενικά με ό,τι σχετίζεται με επεξεργασία ήχου και εικόνας, είχε το περιθώριο να εκφράσει τις «καλλιτεχνικές ανησυχίες» του. Σύμφωνα με καταθέσεις, σε ένα από τα μαθήματά του είχε αναθέσει ως εργασία στους φοιτητές να στείλουν «δύο καλλιτεχνικές φωτογραφίες, μία ολόσωμη και μία με ένα μέρος του σώματός τους»! Η εργασία αυτή είχε χαρακτηριστεί από τον ίδιο «προαιρετική» και τη συνιστούσε «σε όποιον/α θέλει να βελτιώσει τον βαθμό του/της»…
Με την ιδιότητα του διδάσκοντος, φέρεται ότι μάζευε υλικό προκειμένου να… διαλέξει ορισμένες φοιτήτριες. Στη συνέχεια, επανειλημμένως τις καλούσε στο Εργαστήριο Οπτικοακουστικών Μέσων και τους πρότεινε να κάνουν «καλλιτεχνικές φωτογραφήσεις», οι οποίες περιελάμβαναν και γυμνό. Όλα αυτά «στο πλαίσιο του επιστημονικού αντικειμένου» και με σκοπό να τις κάνει «να νιώσουν καλύτερα με το σώμα τους».
Εκφοβισμός
Εκτός από τις φοιτήτριες που φαίνεται ότι «του γυάλιζαν», ο φάκελος της Ε∆Ε βρίθει από καταγγελίες περιστατικών με θύματα άτομα που ο καθηγητής δεν συμπαθούσε. «Αν αποφάσιζε ότι δεν σε συμπαθεί, ήσουν τελειωμένος. Ξέρω πολλές περιπτώσεις παιδιών που προσπάθησαν πολλές φορές ανεπιτυχώς να περάσουν το μάθημά του και εκείνος απλά τους “έκοβε”. Όταν του ζητούσαν βοήθεια, τους ειρωνευόταν και τους έλεγε να διαβάσουν τις οδηγίες και τις κατευθύνσεις που γράφουν τα βιβλία και έκοβε “μαχαίρι” κάθε περαιτέρω συζήτηση» περιγράφει στην «Μ» φοιτητής του Τμήματος που κατέθεσε στο πλαίσιο της Ένορκης ∆ιοικητικής Εξέτασης.
Ο φάκελος της υπόθεσης βρίθει περιστατικών εκφοβιστικής και υποτιμητικής συμπεριφοράς εις βάρος φοιτητών αλλά και καθηγητών! Σε μία από τις περιπτώσεις, η υποτιμητική αντιμετώπιση καταγγέλλεται ότι γίνεται εις βάρος ατόμου ΑμεΑ, με καθαρά μισαναπηρικό πρόσημο! Σε μια άλλη κατάθεση που έγινε μέσω της ομάδας «EMME Whistleblowing» γίνεται λόγος για έναν φοιτητή που είχε έρθει από την Κύπρο μέσω του προγράμματος Erasmus και διάλεξε ένα από τα μαθήματα με διδάσκοντα τον συγκεκριμένο. Όπως ισχυρίζεται, ο καθηγητής τον απομόνωσε από τους συμφοιτητές του και του ανέθεσε αυστηρά ατομική εργασία και στη συνέχεια «τον έκοψε», όπως αναφέρει το dikastikoreportaz.gr.
Όταν εκείνος ζήτησε να μάθει τον λόγο για τον οποίο δεν «πέρασε» το μάθημα, φέρεται να του απάντησε «με βλάκες δεν μιλάω» και «άσε μας ρε κ@λοκύπριε», με τον διδάσκοντα να προσθέτει και επίθεση με καθαρή ρητορική μίσους λόγω εθνικής καταγωγής στο… παλμαρέ του.
Επιβράβευση
Με δεδομένο ότι ο καθηγητής δεν δίσταζε να «σπάει» τη βιτρίνα της προοδευτικής κοινωνικοπολιτικής ταυτότητας που διατηρούσε, με το να απειλεί και να εκφοβίζει μέχρι και μέλη του διοικητικού και του εκπαιδευτικού προσωπικού του Τμήματος ΕΜΜΕ, δεν είναι περίεργο το ότι πολλοί δίσταζαν να μιλήσουν ανοιχτά (πέρα από τους συνηθισμένους λόγους για τους οποίους ένα θύμα δυσκολεύεται να μιλήσει). Και πώς να μη φοβούνται όταν το ίδιο το Τμήμα αντί να τους «αγκαλιάσει», προστατεύει τον άνθρωπο που τους έχει ταπεινώσει;
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Μ», υπήρξαν ορισμένες καταγγελίες από φοιτητές για την υπόθεση στον πρόεδρο του Τμήματος, μέσω προσωπικής ακρόασης τον Μάιο του 2018. ∆ύο μήνες αργότερα, τον Ιούλιο, εισήχθη στη Γενική Συνέλευση του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ προ ημερησίας διάταξης θέμα για την ακαδημαϊκή εξέλιξη (!) του από Εργαστηριακό ∆ιδακτικό Προσωπικό (Ε∆ΙΠ) Γ’ Κλίμακας σε Β’ Κλίμακας. Ανάμεσα στους καθηγητές υπήρξε διχογνωμία για την προαγωγή ή μη του συγκεκριμένου διδάσκοντος, η οποία για να «λυθεί» χρειάστηκε ακόμα δύο διαδοχικές συνελεύσεις.
Τελικά (ω του μεγάλου θαύματος), στην τρίτη συνέλευση αποφασίστηκε με ψηφοφορία ότι οι καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση και βίαιη συμπεριφορά δεν είναι σημαντικές προκειμένου να εμποδίσουν την ακαδημαϊκή εξέλιξή του…
Σαν να μην έφτανε αυτό, εξίσου «προβληματική» φέρεται να ήταν και η πρόσληψή του στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ. Όπως αναφέρεται στο πόρισμα της Ε∆Ε, προσελήφθη ως Ε∆ΙΠ με απλό πτυχίο ΑΕΙ του Τμήματος ΕΜΜΕ (!), αλλά και με «φωτογραφική» διάταξη με τον τότε Πρόεδρο του τμήματος να βάζει την προσωπική του «σφραγίδα» στην επιλογή αυτή.
“Κερκόπορτα”
Με λίγα λόγια, έλαβε ακαδημαϊκή θέση στο ΕΚΠΑ από την «κερκόπορτα», εν μέσω καταγγελιών για τις προαναφερθείσες συμπεριφορές, και η ΓΣ των καθηγητών του Τμήματος ΕΜΜΕ τον επιβράβευσε με ακαδημαϊκή εξέλιξη κάνοντάς τον de facto υπεύθυνο του Εργαστηρίου Οπτικοακουστικών Μέσων και «δίνοντάς του τα κλειδιά» του τηλεοπτικού στούντιο της Σχολής, το οποίο άνοιγε μόνο για τις «καλλιτεχνικές» του φωτογραφήσεις…
“Αποφασίσαµε να πάρουµε την κατάσταση στα χέρια µας”
«Η άκρως ύποπτη στα µάτια µας συµπεριφορά και “ασυλία” του συγκεκριµένου καθηγητή µάς εξόργισε και αποφασίσαµε να πάρουµε την κατάσταση στα χέρια µας. Μετατρέψαµε ‘‘ανάστατους’’ φοιτητές σε µάχιµους και οργανωµένους και αποφασίσαµε να δράσουµε» αναφέρει στην «Μ» εκπρόσωπος της οµάδας «ΕΜΜΕ Whistleblowing».
«Λειτουργήσαµε σε συνεργασία µε συµφοιτητές, καθηγητές, καθώς και τον πρόεδρο του Τµήµατος Γιώργο Πλειό, που η στάση και η δράση τους τιµά την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Τους ευχαριστούµε και θα τους θυµόµαστε για πάντα ως αρωγούς στο έργο µας. Με επαγγελµατικό σχεδόν χειρισµό και δικτύωση ως προς τη συλλογή πληροφορίας και µε κίνδυνο για τη θέση τους και την ακαδηµαϊκή τους πορεία, όλοι έβαλαν και βάζουν τον εαυτό τους στην πρώτη γραµµή, σε µία µάχη που δεν θα έπρεπε καν να δίνεται σε ένα υγιές ακαδηµαϊκό και κοινωνικό περιβάλλον. Το ζήτηµα δεν είναι να είναι εύκολο να κρυφτεί η κατάσταση κάτω από το χαλί, όπως διαβάσαµε σε έντυπο δηµοσίευµα, αλλά να ξεριζωθεί αυτό το απόστηµα µια για πάντα από τα ελληνικά πανεπιστήµια. Είδαµε από πρώτο χέρι τι σηµαίνει συγκάλυψη και διαπλοκή και είµαστε περήφανοι για την πορεία µιας δουλειάς ετών» συµπληρώνει.
Παράλληλα, ο εκπρόσωπος της οµάδας «EMME Whistleblowing» ανέφερε ότι όλη η κατάσταση γύρω από την υπόθεση και «λοιπών εµπλεκοµένων» είναι γνωστή στους αρµοδίους και η πορεία της παρακολουθείται στενά. «Αν καταφέραµε κάτι τέτοιο, φοιτητές µε µικρή εµπειρία, εµπεδώστε το πόσο θα επωφελείτο η ακαδηµαϊκή κοινότητα από θεσµικές δικλίδες ασφαλείας και έµπειρους ανθρώπους να τις στελεχώνουν, µακριά από λύσεις που πηγάζουν από παλιές κοµµατικές ονειρώξεις, δηµιουργώντας µια συνεργασία µεταξύ ενός Εκσυγχρονισµένου ∆ηµόσιου Πανεπιστηµίου και µιας ενεργής Φοιτητικής Κοινότητας» επισήµανε ο εκπρόσωπος της οµάδας.