ΠΛΗΘΟΣ ΚΟΣΜΟΥ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ ΤΗΝ ΤΡΙΩΡΗ ΔΙΑΛΕΞΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΤΟΥ ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ
Ο Αστροφυσικός Δρ. Μάνος Δανέζης ήταν ο ομιλητής του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κατερίνης τηνΔευτέρα 5 Μαρτίου. Το θέμα της διάλεξης του ήταν «Η Σχετικότητα του χρόνου».
Ο Μάνος Δανέζης υπήρξε επίκουρος καθηγητής Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα στρέφονταν στις κατευθύνσεις: Δορυφορική φασματοσκοπία στο υπεριώδες, αστρικές ατμόσφαιρες, διπλοί και μεταβλητοί αστέρες, Ιστορία και Φιλοσοφία των Επιστημών κ.ά.
Είναι μέλος της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης, της Ελληνικής Αστρονομικής Εταιρείας της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών και της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας. Έχει συντάξει εκατοντάδες άρθρα στον ελληνικό ημερήσιο τύπο, καθώς και δεκαέξι βιβλία σχετικά με την Αστροφυσική και την Ιστορία και Φιλοσοφία των Επιστημών. Τέλος έχει παρουσιάσει 110 εκπομπές στην ελληνική τηλεόραση με σχετική θεματολογία.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με χορωδιακά τραγούδια από την Δημοτική Χορωδία Λιτοχώρου «Ιωάννης Σακελλαρίδης» υπό την Διέθυνση του μαέστρου Ευθύμιου Μαυρίδη.
Στην αρχή της ομιλίας του, που έγινε με τη συνδιοργάνωση του εργαστηριακού κέντρου Φυσικών επιστημών και διήρκεσε πάνω από τρεις ώρες, ο καθηγητής έθεσε γενικά το θέμα του χρόνου από φιλοσοφικής και θεολογικής άποψης και πώς τον ερμηνεύουν και τον διαχειρίζονται οι παραπάνω, και όχι μόνο, επιστήμες. Το βασικό ερώτημα που διαπραγματεύονταν για τον άνθρωπο πάντα ήταν το «τι ήμουν πριν, τι είμαι τώρα, τι θα είμαι στο μέλλον». Προσπαθούσαν πάντα να αποδεικνύουν πειραματικά τις θέσεις τους και να ανοίγουν ένα μονοπάτι στο χρόνο για τις αγωνίες του ανθρώπου. Όλες οι θεωρίες αυτές σήμερα επιβεβαιώνονται πανηγυρικά από τις θετικές επιστήμες και τη μαθηματική σκέψη. Το περισσότερο ενδιαφέρον είναι ότι οι αναζητήσεις της επιστήμης αντλούν άπειρα αποσπάσματα από τα θεολογικά κείμενα για να θεμελιώσουν τα συμπεράσματά τους.
Ο ομιλητής άρχισε να εξετάζει το θέμα της σχετικότητας του χρόνου από την ελληνική Αρχαιότητα, το περιεχόμενο της εννοίας αιωνιότητα. Ο Αριστοτέλης αντιλαμβανόταν την Δημιουργία σε μια ευθύγραμμη εξέλιξη του χρόνου μέσα σε μια έκδηλη κίνηση μέσω της ταχύτητας και τον συνέδεσε μαζί της. Ο Πλάτων υποστήριξε την ιδέα του συνεχούς χρόνου σε σχέση με τον αιώνα.
Στη συνέχεια ο καθηγητής αναφέρθηκε στο περιεχόμενο του χρόνου από την πλευρά του Χριστιανισμού. Ο Μέγας Βασίλειος υποστήριξε ότι ο χρόνος δεν ταυτίζεται με την κίνηση αλλά τον μετράει μέσω του φαινομένου της φθοράς. Η δημιουργία ισχυρίζεται ότι είναι άχρονη και αποτελεί έργο του Δημιουργού. Μίλησε επίσης για ένα ορατό σύμπαν.
Η δυτική Χριστιανοσύνη μέσω του Αγίου Αυγουστίνου δεν μετράει το χρόνο έξω από την ψυχή του ανθρώπου αλλά μέσω ψυχολογικών διαδικασιών. Ο Βουδισμός παρουσιάζει το χρόνο σαν μια συνεχή κίνηση της κυκλικής ροής του. Ελάχιστοι επιστήμονες υποστήριξαν ότι ο χρόνος αποτελεί απλά και μόνο μια διάσταση και ιδιότητα των Μαθηματικών και άλλοι ότι είναι μια υποκειμενική ύπαρξη. Σε πολλές περιπτώσεις στα πλαίσια της Θεωρίας της σχετικότητας εξετάστηκε η έννοια του όρου «Ηλικία» μέσα στο σύμπαν. Στη θεωρία της Σχετικότητας υπάρχει ένα χωροχρονικό συνεχές, που δεν διαχωρίζεται σε επί μέρους στοιχεία του χώρου και του χρόνου. Χρόνος στο σύμπαν δεν υπάρχει αλλά αυτό είναι άχρονο. Υπάρχει και μια κοσμολογική θεώρηση που ισχυρίζεται ότι το παρελθόν και το μέλλον είναι μια ψευδαίσθηση.
Στη συνέχεια ο ομιλητής αναφέρθηκε στην έννοια παρελθοντικό σύμπαν, στη γέννηση των γαλαξιών. Ανέλυσε το περιεχόμενο της ύλης, αναφέρθηκε στον Αϊνστάιν και στη θεωρία των τριών διαστάσεων. Προσπάθησε να απαντήσει στα ερωτήματα, τι είναι θάνατος και τι είναι ζωή. Σημείωσε ότι η περίπτωση της υλικής υπόστασης του ανθρώπου μεταφράζεται πρακτικά σαν ανάπτυξη και φθορά. Κατόπιν ο καθηγητής αναφέρθηκε στο θέμα του χρόνου στην Ινδική φιλοσοφία, που τον θεωρεί προσωπική διαδικασία της ανθρώπινης ψυχής. Επίσης μίλησε για τη στάση Κάντ, ο οποίος ήταν αρνητής της αντικειμενικής ύπαρξης της αιωνιότητας, καθώς και τον Νεύτωνα, που υποστήριζε ότι ο χρόνος εξαρτάται από το χώρο στον οποίο εξελίσσεται σε φανταστικές ροές χρόνου. Η διάλεξη έκλεισε με μακρά συζήτηση επί αποριών και ερωτήσεων.