Πώς αναγνωρίζουμε έναν ναρκισσιστή
Οι ναρκισσιστές άνθρωποι γίνονται πιο ενσυναίσθητοι, γενναιόδωροι και ευχάριστοι με την ηλικία, σύμφωνα με νέα έρευνα για τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας όσων πάσχουν από ναρκισσισμό.
Ωστόσο, παρόλο που η αδικαιολόγητα υψηλή αίσθηση της σημασίας που έχουν για τον εαυτό τους μπορεί να μειώνεται, δεν απαλλάσσονται πλήρως από αυτήν ποτέ εντελώς, όπως έδειξε η μελέτη στην οποία συμμετείχαν περισσότερα από 37.000 άτομα.
Όσοι ήταν περισσότερο ναρκισσιστές από τους συνομηλίκους τους ως παιδιά, έτειναν να παραμένουν έτσι ως ενήλικες, ανακάλυψαν οι ερευνητές. Επίσης διαπίστωσαν ότι υπάρχουν τουλάχιστον τρεις τύποι ναρκισσιστικής συμπεριφοράς.
Όλοι μπορεί να δείξουμε κάποια ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά κατά καιρούς. Οι γιατροί όμως χρησιμοποιούν τον όρο για να περιγράψουν έναν συγκεκριμένο, διαγνώσιμο τύπο διαταραχής προσωπικότητας. Αν και οι ορισμοί μπορεί να ποικίλλουν, τα κοινά θέματα που μοιράζονται όσοι το έχουν είναι μια ακλόνητη πεποίθηση ότι αξίζουν καλύτερα ή αξίζουν περισσότερο από άλλους ανθρώπους, κάτι που μπορεί να περιγραφεί από άλλους ως αλαζονεία και εγωισμός.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Psychological Bulletin, προέρχεται από δεδομένα από 51 προηγούμενες μελέτες, στις οποίες συμμετείχαν 37.247 συμμετέχοντες, ηλικίας από οκτώ έως 77 ετών. Οι ερευνητές αναζήτησαν τρεις τύπους ναρκισσιστών, με βάση τα χαρακτηριστικά συμπεριφοράς:
Πρακτορικοί ναρκισσιστές – που αισθάνονται μεγάλοι ή ανώτεροι από τους άλλους και λαχταρούν τον θαυμασμό
Ανταγωνιστές ναρκισσιστές – που βλέπουν τους άλλους ως ανταγωνιστές και εκμεταλλεύονται και στερούνται ενσυναίσθησης
Νευρωτικοί ναρκισσιστές – που είναι επιρρεπείς στη ντροπή, ανασφαλείς και υπερβολικά ευαίσθητοι στην κριτική.
Oι αλλαγές στη συμπεριφορά αυτών των ανθρώπων καθώς μεγάλωναν ήταν μικρές και σταδιακές, όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές.
«Σαφώς, ορισμένα άτομα μπορεί να αλλάξουν πιο έντονα, αλλά γενικά, δεν θα περίμενες ότι κάποιος που γνωρίζατε ως πολύ ναρκισσιστικό άτομο θα είχε αλλάξει εντελώς όταν τον συναντήσετε ξανά μετά από μερικά χρόνια», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr Ulrich Orth, από το Πανεπιστήμιο της Βέρνης στην Ελβετία στο BBC News.
Ορισμένα ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά μπορούν να είναι χρήσιμα, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, προσθέτει ο ίδιος.
Μπορούν να ενισχύσουν τη δημοτικότητα κάποιου, την επιτυχία του και την πιθανότητα να αποκτήσει μια κορυφαία θέση, για παράδειγμα. Αλλά για μεγαλύτερες περιόδους, οι συνέπειες είναι ως επί το πλείστον αρνητικές, λόγω των συγκρούσεων που προκαλούν.
Η Dr Sarah Davies είναι μια εγκεκριμένη συμβουλευτική ψυχολόγος που έχει γράψει ένα βιβλίο για το πώς να αφήσεις έναν νάρκισσο.
Είπε στο BBC ότι παρόλο που οι άνθρωποι μπορεί να είναι αλαζονικοί ή εγωιστές μερικές φορές, αυτό δεν πρέπει να συγχέεται με τον πραγματικό κλινικό ναρκισσισμό. «Οι ναρκισσιστές τείνουν να ζηλεύουν και να ζηλεύουν τους άλλους και είναι ιδιαίτερα εκμεταλλευτικοί και χειριστικοί», είπε.
«Δεν βιώνουν τύψεις και δεν αισθάνονται άσχημα, ούτε έχουν αίσθημα ευθύνης όπως άλλοι μη ναρκισσιστές».
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν έναν ναρκισσιστή και φαίνεται πως όλο και περισσότεροι αναζητούν πληροφορίες για αυτή τη διαταραχή.
«Σε κάποιο βαθμό αυτό είναι χρήσιμο – βοηθά στην ενημέρωση περισσότερων ανθρώπων για αυτό και στην ευαισθητοποίηση για αυτό το θέμα. Ωστόσο, όπως με πολλούς όρους ψυχικής υγείας, η κλινική σημασία μπορεί να χαθεί λίγο».
Σύμφωνα με τη Δρ Davies, ορισμένα σημάδια που μπορεί να βοηθήσουν να αναγνωρίσουμε έναν ναρκισσιστή είναι:
Το συνεχές δράμα – ένας ναρκισσιστής χρειάζεται και αναζητά το χάος και τη σύγκρουση
Δεν προσφέρουν ειλικρινή συγγνώμη – ποτέ δεν αναλαμβάνουν την πλήρη ευθύνη για τις δικές τους συμπεριφορές
Blame game (Παιχνίδι κατηγοριών) – χειραγωγούν και εκμεταλλεύονται τους άλλους για τα δικά τους εγωιστικά κέρδη
«Τα καλά νέα είναι ότι ο ναρκισσισμός συνήθως μειώνεται με την ηλικία. Τα κακά νέα είναι ότι αυτή η μείωση δεν είναι υψηλού μεγέθους.
Μην περιμένετε ότι ο ναρκισσισμός θα βελτιωθεί δραματικά σε μια ορισμένη ηλικία – δεν συμβαίνει. Αυτό έχει συνέπειες για τον πολύπαθο σύζυγο που πιστεύει ότι ‘η βελτίωση είναι προ των πυλών’», είπε στο BBC News και ο δρ Tennyson Lee ψυχίατρος σχολιάζοντας τη μελέτη.
Με πληροφορίες από BBC news
Πηγή:lifo