Την ανακήρυξη του 2022 σε έτος Προσφυγικής Μνήμης, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την Μικρασιατική Καταστροφή, ζητούν με ερώτησή τους στη Βουλή (Αρ. Πρωτ. 5013/11.03.2021) 34 Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, μεταξύ των οποίων και η βουλευτής Πιερίας Ελισσάβετ (Μπέττυ) Σκούφα.
Οι Βουλευτές τονίζουν ότι η Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά γεγονότα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και καθόρισε την πορεία του ελληνισμού. Η ελληνική πολιτεία οφείλει να πάρει πρωτοβουλίες για να αναδείξει τόσο τα δεινά που υπέστησαν από τον ξεριζωμό οι Έλληνες όσο και την πολύτιμη προσφορά των προσφύγων στην πορεία του σύγχρονου Ελληνισμού.
Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης.
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς την Υπουργό Πολιτισμού & Αθλητισμού
Θέμα: «Άμεση ανακήρυξη του έτους 2022 ως έτους Προσφυγικής Μνήμης».
Το Υπουργείο Πολιτισμού με δελτίο τύπου στις 2 Μαρτίου 2021 ανακοίνωσε επίσημα την ανακήρυξη του 2022 ως έτους Ιακώβου Καμπανέλλη.
Η απόφαση αυτή της Υπουργού προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Ομοσπονδίας Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος (ΟΠΣΕ), η οποία με ανακοίνωσή της στηλίτευσε την υποτίμηση της σημασίας της Μικρασιατικής Καταστροφής, της μεγαλύτερης τραγωδίας του Ελληνισμού και κάλεσε την ελληνική πολιτεία, σε επίπεδο εθνικό, «να κηρύξει το έτος 2022 ως έτος Προσφυγικής Μνήμης».
Μάλιστα η Υπουργός υποχρεώθηκε με καθυστέρηση δύο ημερών να προβεί σε διευκρινιστική δήλωση προκειμένου να «συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα». Όπως αναφέρεται στη δήλωση της 4ης Μαρτίου 2021: «Η κήρυξη του 2022, ως έτους Καμπανέλλη, αναφέρεται στο έτος λογοτεχνίας που κηρύσσει κάθε χρόνο το ΥΠΠΟΑ… Δεν έχει καμία απολύτως σχέση με μία εθνική επέτειο, όπως αυτή των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή, που έχει αφήσει τραυματικό αποτύπωμα στη συλλογική συνείδηση, όχι μόνον των Μικρασιατών που ξεριζώθηκαν από τη γενέθλια γη τους, αλλά και όλων των Ελλήνων».
Αδιαμφισβήτητα, το ζήτημα της προσφυγικής μνήμης θα έπρεπε να αποτελεί κεντρική ευθύνη της Πολιτείας αλλά και προτεραιότητα για κάθε Ελληνική Κυβέρνηση και όχι να υποβαθμίζεται κατά αυτόν τον τρόπο.
Η προκήρυξη εκδήλωσης ενδιαφέροντος για δράσεις από το Υπουργείο Πολιτισμού, σχετικές με την τραυματική μνήμη της Γενοκτονίας, του ξεριζωμού και της προσφυγιάς του Μικρασιατικού Ελληνισμού αλλά και την τεράστια, πολύ-επίπεδη προσφορά των προσφύγων στη Χώρα, είναι σημαντική αλλά το κεντρικό γεγονός υποβαθμίζεται.
Ενόψει της επετείου των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή και την πυρπόληση της Σμύρνης, η ελληνική Πολιτεία θα έπρεπε να καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις και να αναλάβει κεντρικές πρωτοβουλίες πανελλαδικής εμβέλειας έμπρακτης τιμής και σεβασμού στη Μνήμη του Μικρασιατικού Ελληνισμού (Ίωνες, Πόντιοι, Καππαδόκες, Ανατολικοθρακιώτες), με ιδιαίτερη συμβολική σημασία όπως:
Α. Η δημιουργία Μουσείων Προσφυγικού Ελληνισμού, στην Αθήνα, και πιο συγκεκριμένα στα «Προσφυγικά» της Λεωφόρου Αλεξάνδρας και στη Θεσσαλονίκη στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά, στη Δυτική Θεσσαλονίκη, ως κιβωτός μνήμης, ιστορίας, πολιτισμού, λαογραφίας των αλησμόνητων πατρίδων. Έργα που είχε εξαγγείλει στις 19 Μαΐου του 2019 ο Αλέξης Τσίπρας ως Πρωθυπουργός αποτίοντας τον οφειλόμενο φόρο τιμής στον προσφυγικό ελληνισμό, την Ημέρα Μνήμης για τα 100 χρόνια από την έναρξη της δεύτερης φάσης της Γενοκτονίας του Ελληνισμού της Ανατολής.
Β. Όπως επίσης η ανακήρυξη από τον Αλέξη Τσίπρα ως τόπου ιστορικής Μνήμης του σημείου αποβίβασης και προσωρινής εγκατάστασης στην Καλαμαριά (1914-1924) δεκάδων χιλιάδων προσφύγων από τον Πόντο, τον Καύκασο, την Κωνσταντινούπολη και τη Μικρά Ασία, των λεγόμενων «απολυμαντηρίων – λοιμοκαθαρτηρίων» στην παραλιακή ζώνη της Αρετσούς, εκεί όπου χάθηκαν χιλιάδες ψυχές από τις ασθένειες και τις κακουχίες.
Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται η αρμόδια Υπουργός:
1. Πως προτίθεται το Υπουργείο αλλά και ευρύτερα η Κυβέρνηση να αναδείξει το έτος ορόσημο για την πορεία του απανταχού προσφυγικού ελληνισμού;
2. Πέρα από τη γενικόλογη αναφορά σε «πρόγραμμα μνήμης της επετείου», πως σκοπεύει το Υπουργείο να τιμήσει ουσιαστικά, κεντρικά και πανελλαδικά τη μνήμη του Προσφυγικού Ελληνισμού;
3. Ποια είναι η εξέλιξη και η πορεία του έργου κατασκευής του Μουσείου Προσφυγικού Ελληνισμού στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά;
4. Προτίθεται το Υπουργείο να ικανοποιήσει το πάνδημο αίτημα για την ανακήρυξη των Απολυμαντηρίων Καλαμαριάς σε Τόπο Ιστορικής Μνήμης;
(Δελτίο τύπου)