της Νένας Μεϊμάρη
Ο Θεοδόσης Κυριακίδης είναι διδάκτορας Νεότερης Ιστορίας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, μεταξύ πολλών άλλων δράσεων. Είναι επίσης γνωστός στο ευρύ κοινό για την σειρά ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ3, «Σε μια Νέα Πατρίδα». Χρόνια πριν τον επισκέφτηκα στο γραφείο του και μου έδωσε βιβλία για την Δημοτική Βιβλιοθήκη Κατερίνης. Τον ευχαριστώ θερμά για την άμεση ανταπόκρισή του στην πρόσκλησή μου για μια συνέντευξη εφ’όλης της ύλης για να τον γνωρίσουμε από κοντά. Του εύχομαι καλή επιτυχία σε όλα τα projects του, τα οποία συγχρόνως εμπλουτίζουν και την δική μας ζωή.
Θεοδόσιε, ο καθηγητής Walter Rauschenbusch (Rochester, N.Y.), ανέφερε το εξής: «Το μέλλον της Θεολογίας βρίσκεται στην κατανόηση του Χριστιανισμού μέσα από την ιστορία». Ιστορία και θεολογία, λοιπόν, σε μια κοινή πορεία. Τι γνώμη έχεις γι’ αυτό;
Συμφωνώ απολύτως. Πρέπει να έχουμε στο νου μας ότι ο Χριστός υπήρξε εκτός των άλλων κι ένα ιστορικό πρόσωπο, δηλαδή έζησε και έδρασε μέσα σε ένα συγκεκριμένο ιστορικό περιβάλλον. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία να το αντιληφθούμε για να κατανοήσουμε τα ιστορικά σχήματα που προσέλαβε το ευαγγελικό μήνυμα. Αυτό σημαίνει ότι όλη η εξέλιξη του χριστιανικού μηνύματος, η διαμόρφωση των δογμάτων αλλά και οι προκλήσεις που αντιμετώπισε, οι διάφορες αιρέσεις κλπ., διαμορφώθηκαν σε συνάρτηση με το ιστορικό συγκείμενο. Δηλαδή τα κύρια χριστιανικά δόγματα αποκρυσταλλώθηκαν όταν οι Πατέρες έπρεπε να απαντήσουν στη διαστρέβλωση τους από τις διάφορες αιρετικές διδασκαλίες.
Η διδασκαλία των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας δεν είναι τίποτα άλλο από μια μεγαλειώδη σύνθεση της ελληνικής φιλοσοφίας και του χριστιανικού μηνύματος. Με άλλα λόγια οι μεγάλες ιστορικές περίοδοι της Εκκλησίας, όπως η εποχή των μεγάλων πατέρων κατά την οποία αναπτύχθηκε η Πατερική θεολογία ή αργότερα η περίοδος της Μεταρρύθμισης, αναπτύχθηκαν σε συνάρτηση με το περιβάλλον και τις αφορμές που λάμβαναν απ’ αυτό.
Για αυτό είναι κρίσιμο όταν μελετούμε τα δόγματα να κατανοούμε την εποχή κατά την οποία αναπτύχθηκαν. Διαμορφώθηκαν για να απαντήσουν σε συγκεκριμένες ιστορικές ανάγκες. Με άλλα και απλούστερα λόγια δεν υπάρχει απροϋπόθετη θεολογία, έξω δηλαδή από το ιστορικό και πολιτισμικό πλαίσιο.
Η θεολογία οφείλει να βρίσκεται σε ένα συνεχή διάλογο με τον κόσμο. Η έλλειψη μιας τέτοιας γνώσης ενέχει τον κίνδυνο της παρανόησης και του αναχρονισμού που είναι από τα συχνά σφάλματα που συναντάμε σε τοποθετήσεις μη ειδικών. Πολλές φορές οι άνθρωποι μπερδεύουν το περιεχόμενο μιας διδασκαλίας με τη μορφή και τα εξωτερικά χαρακτηριστικά που αυτή έλαβε προκειμένου να καταστεί κατανοητή στους ανθρώπους της συγκεκριμένης εποχής. Είναι άλλο πράγμα η φόρμα και άλλο πράγμα η ουσία.
Θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας την εμπειρία σου ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο La Sapienza στη Ρώμη; Ακολούθησε ένα βιβλίο στο τέλος αυτής της μαθητείας; Σωστά;
Το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 εργάστηκα ερευνητικά ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης στο διατμηματικό Ινστιτούτο, Storie, Religioni, Culture. Το θέμα της έρευνας μου αφορούσε την Αρμενοκαθολική κοινότητα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ουσιαστικά με ενδιέφερε να ερευνήσω από τις πηγές την ευρέως διαδεδομένη άποψη στην τουρκική και μερικώς στη διεθνή βιβλιογραφία ότι οι Καθολικοί Αρμένιοι εξαιρέθηκαν των γενικών μέτρων εξολόθρευσης του αρμένικου πληθυσμού, εξαιτίας της καθολικής τους πίστης και της προστασίας του Πάπα και των καθολικών Μεγάλων Δυνάμεων.
Από την έρευνα στο αρχειακό υλικό προέκυψε ότι πράγματι η παρέμβαση του Πάπα ανέστειλε για κάποιο διάστημα τις διώξεις, οι οποίες όμως εφαρμόστηκαν λίγες εβδομάδες αργότερα με τα ίδια καταστροφικά αποτελέσματα, όταν και κόπασαν οι διαμαρτυρίες των Μεγάλων Δυνάμεων και της διεθνούς κοινής γνώμης. Με άλλα λόγια δηλαδή, οι παρεμβάσεις είχαν μόνο πρόσκαιρο αποτέλεσμα και οι Καθολικοί, όπως και οι Ευαγγελικοί βέβαια, Αρμένιοι αλλά ακόμη και Έλληνες, δεν εξαιρέθηκαν από τα μέτρα της εξολόθρευσης εξαιτίας της διαφορετικής τους ομολογίας.
Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας ανακοινώθηκαν μεταξύ άλλων και στο 37ο Πανελλήνιο Ιστορικό Συνέδριο της Ελληνικής Ιστορικής Εταιρίας που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη το Μάιο του 2016. Το βιβλίο στο οποίο αναφέρεστε που αφορά τη μελέτη της Γενοκτονίας των Ελλήνων στον Πόντο μέσα από τα αρχεία του Βατικανού και το οποίο παρεμπιπτόντως φέτος μεταφράζεται στα αγγλικά, ολοκληρώθηκε λίγο νωρίτερα και συγκεκριμένα το 2015, από τις έρευνες που είχαν προηγηθεί για τη λήψη του διδακτορικού μου τίτλου.
Τι είναι ακριβώς το Διεθνές Πρόγραμμα, που αφορά τη Γενοκτονία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο;
Το Διεθνές Πρόγραμμα, που αφορά τη Γενοκτονία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο που πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Zoryan Institute είναι ένα εντατικό πρόγραμμα μεταπτυχιακού επιπέδου που διερευνά θεμελιώδη ζητήματα που σχετίζονται με την κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την πρόληψη της Γενοκτονίας.
Πρόκειται για ένα παγκοσμίου φήμης εντατικό πρόγραμμα συγκριτικών μελετών για τη γενοκτονία και τα ανθρώπινα δικαιώματα που διδάσκεται από κορυφαίους ειδικούς στον τομέα αυτό.
Σκοπός του προγράμματος είναι μαζί με τη θεωρητική και εννοιολογική κατάρτιση να μελετηθούν πολλές σημαντικές περιπτώσεις γενοκτονίας (case studies) προκειμένου να παρασχεθεί η απαραίτητη βάση για διεπιστημονική έρευνα και συγκριτική ανάλυση. Η μελέτη αυτών των γενοκτονικών περιπτώσεων μας βοηθά να κατανοήσουμε τις συνθήκες υπό τις οποίες είναι πιθανό να λάβει χώρα μια γενοκτονία και άλλες πράξεις μαζικής βίας.
Εκθέτει τα προειδοποιητικά σημάδια της επικείμενης βίας και παρέχει κατανόηση των μόνιμων συνεπειών ενός τέτοιου εγκλήματος προτείνοντας τρόπους με τους οποίους μπορεί να προληφθεί η γενοκτονία. Όταν το παρακολούθησα το 2009 έκρινα ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό και για το σκοπό αυτό διαμορφώσαμε μια υποτροφία, η οποία δίνεται κατά διαστήματα σε μεταπτυχιακούς φοιτητές προκειμένου να το παρακολουθήσουν.
Έλαβες υποτροφία από την Επιτροπή του Βατικανού για την Πολιτιστική Συνεργασία. Τι περιλαμβάνει αυτό;
Ουσιαστικά έλαβα την υποτροφία που παρέχει η Καθολική Επιτροπή του Βατικανού για την Πολιτιστική Συνεργασία (Comitato Cattolico per la Collaborazione Culturale), και την χρησιμοποίησα για την διεξαγωγή διδακτορικής έρευνας στα Αρχεία του Βατικανού (Stato della Città del Vaticano), της Προπαγάνδας (Propaganda dei Fide) και των καθολικών ιεραποστολικών ταγμάτων που δραστηριοποιήθηκαν στον Πόντο.
Σε συνδυασμό με την υποτροφία που έλαβα από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος έμεινα περίπου τέσσερα χρόνια στη Ρώμη, όπου και ολοκλήρωσα την έρευνα και εν μέρει τη συγγραφή της διδακτορικής μου διατριβής. Η Επιτροπή αυτή του Βατικανού για την Πολιτιστική Συνεργασία ιδρύθηκε το 1964, ως μέρος των πρωτοβουλιών που αποσκοπούν στην αποκατάσταση των αδελφικών σχέσεων μεταξύ της Καθολικής Εκκλησίας, των Ορθοδόξων Εκκλησιών και των Ανατολικών Ορθοδόξων Εκκλησιών.
Σκοπός της είναι να προωθεί πολιτιστικά έργα αμοιβαίου ενδιαφέροντος και να προσφέρει υποτροφίες σε Ορθόδοξους και Ανατολικοορθόδοξους φοιτητές που σκοπεύουν να τελειοποιήσουν τις θεολογικές σπουδές τους ή άλλους εκκλησιαστικούς κλάδους σε καθολικά ακαδημαϊκά ιδρύματα. Η λήψη αυτής της υποτροφίας υπήρξε κρίσιμη για την ολοκλήρωση της έρευνας μου στη Ρώμη και διεύρυνε όχι μόνο τους ακαδημαϊκούς, αλλά και τους προσωπικούς μου ορίζοντες.
Ας αναφερθούμε στη συμβολή σου στην ιστορία του Πόντου και της Γενοκτονίας μέσα από την αρθρογραφία σου.
Η ενασχόληση μου με την ιστορία του Πόντου ξεκινά από τα λυκειακά μου χρόνια και ομολογώ ότι επηρεάστηκα πάρα πολύ από τον αδελφό του πατέρα μου, τον Κωνσταντίνο Κυριακίδη και αργότερα και από τον πατέρα μου Αριστείδη. Ο κυριότερος λόγος υπήρξε η προσωπική οικογενειακή σχέση που είχαμε με την φημισμένη Ιερά Μονή του Πόντου, του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα. Ο τελευταίος ηγούμενος Γρηγόριος Παντελίδης υπήρξε θείος μου.
Ο μοναχός της Μονής αρχιμανδρίτης Θεοδόσιος Παντελίδης επίσης θείος μου, από τον οποίο έλαβα και το όνομα μου. Ο παππούς μου υπηρετούσε ως λαϊκός στη Μονή, την επανίδρυση εδώ στην Ελλάδα πραγματοποίησε ο θείος μου Χαράλαμπος Κιαγχίδης και γενικά η οικογενειακή μου ιστορία είναι στενά συνυφασμένη με τη Μονή του Περιστερεώτα. Η ιστορία της συγκεκριμένης μονής υπήρξε και η πρώτη μελέτη μου και μάλιστα αποτέλεσε τη μεταπτυχιακή μου εργασία.
Ερεύνησα για πρώτη φορά τα αρχεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την ιστορία της Μονής και το 2010 την εξέδωσα σε βιβλίο. Στη συνέχεια ασχολήθηκα με διάφορα ζητήματα της ιστορίας του ποντιακού ελληνισμού, τα οποία μου κέντριζαν το ενδιαφέρον. Όπως όμως είναι γνωστό η ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού σημαδεύτηκε από την έξωση του από τις πατρογονικές του εστίες και μάλιστα μια έξωση που υπήρξε συνέπεια μιας ξεκάθαρα γενοκτονικής πολιτικής του νεοτουρκικού και κεμαλικού καθεστώτος στο πλαίσιο της δημιουργίας του νέου έθνους-κράτους της σύγχρονης Τουρκίας.
Συνεπώς, ως μελετητής της ιστορίας του Ποντιακού Ελληνισμού, το ζήτημα της Γενοκτονίας δεν θα μπορούσε να με αφήσει αδιάφορο. Άλλωστε στο στενό οικογενειακό μου περιβάλλον και από τις δυο πλευρές, δηλαδή του πατέρα μου και της μητέρας μου, υπήρξαν θύματα της Γενοκτονίας.
Επιπλέον, είχαμε την αγαθή τύχη τη βασική ερευνητική δουλειά, που αποτελεί προαπαιτούμενο, για να μπορέσει κάποιος ερευνητής να προσεγγίσει το ζήτημα, να την έχει πραγματοποιήσει, θα έλεγα σχεδόν εξαντλητικά, ο καθηγητής Κώστας Φωτιάδης, με τον οποίο άλλωστε ολοκλήρωσα τη διδακτορική μου διατριβή.
Έτσι με απασχολούσε και συνεχίζει να με απασχολεί το ζήτημα αυτό και μάλιστα πρόσφατα εκδόθηκε ο τόμος των Πρακτικών του μεγάλου συνεδρίου που πραγματοποίησε η Έδρα Ποντιακών Σπουδών το 2019, από τον διεθνή εκδοτικό οίκο Rutledge, σε συνεπιμέλεια του Taner Akcam και του καλού μου φίλου και συναδέλφου Κυριάκου Χατζηκυριακίδη. Οι επόμενες εκδόσεις που προγραμματίζω αφορούν στα ορφανά, τις επιδημικές ασθένειες και μια διεπιστημονική μελέτη για το ζήτημα της Γενοκτονίας.
Ενημέρωσέ μας, σε παρακαλώ, για την Έδρα Ποντιακών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έχει αγαπηθεί από τους φοιτητές;
Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης υπέγραψε το 2016 μνημόνιο συνεργασίας με το Φιλανθρωπικό Ίδρυμα Ιβάν Σαββίδη για τη δημιουργία της Έδρας Ποντιακών Σπουδών. Η δημιουργία της γιορτάστηκε με μια μεγάλη εκδήλωση στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ, ενώ η επίσημη έναρξη των μαθημάτων πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 4 Οκτωβρίου 2017. Ο αριθμός των φοιτητών που επιλέγουν τα προπτυχιακά μαθήματα της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπήρξε από την αρχή ιδιαίτερα μεγάλος, γεγονός που δείχνει την επιτυχία του εγχειρήματος και το οποίο ήδη έχει ολοκληρώσει, με μεγάλη επιτυχία την πρώτη πενταετία.
Προσφέρονται μαθήματα από τον επίκουρο καθηγητή κ. Κυριάκο Χατζηκυριακίδη που αφορούν την Ιστορία του Πόντου το διάστημα 1774–1922, τον Ελληνισμό της Τσαρικής Ρωσίας και της Πρώην Σοβιετικής Ένωσης, καθώς και ευρύτερα την ιστορία των Ελλήνων στη Μικρά Ασία. Ενδεικτικό είναι πως όλα αυτά τα χρόνια έχουν παρακολουθήσει τα μαθήματα της Έδρας από την αρχή της λειτουργίας της περίπου 3.000 φοιτητές.
Το γεγονός δε, πως τα μαθήματα της Έδρας Ποντιακών Σπουδών έχουν πολύ μεγάλη απήχηση, παρόλο που είναι κατ΄ επιλογήν, δείχνει το πόσο πετυχημένη είναι. Παρά το γεγονός πως η Έδρα υπάγεται στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, τα μαθήματά παρακολουθούν φοιτητές και από άλλα τμήματα της συγκεκριμένης σχολής, καθώς και από άλλες σχολές του πανεπιστημίου.
Μάλιστα, τις παραδόσεις πολλές φορές παρακολουθούν και απλοί παρατηρητές, οι οποίοι δεν είναι φοιτητές, αλλά ενδιαφέρονται για την ιστορία και τον πολιτισμό του ποντιακού ελληνισμού. Στο παρελθόν έχουν προσέλθει από απλοί πολίτες, μέχρι και διδάκτορες αλλά και καθηγητές πανεπιστημίου.
Πέρα από τη διδασκαλία σημαντικό είναι και το ερευνητικό έργο της Έδρας, τα συνέδρια, και οι διεθνείς συνεργασίες της. Η Έδρα οργάνωσε και συμμετείχε με το επιστημονικό της προσωπικό σε πλήθος συνεδρίων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, πραγματοποίησε αρχειακές μελέτες και έρευνες, συνεργάστηκε με σημαντικούς φορείς και υπουργεία, ενώ προχώρησε και στην έκδοση σημαντικών άρθρων και μελετών.
Επιπλέον, σημαντική παράμετρος υπήρξε η δημιουργία και απόκτηση σημαντικής βιβλιοθήκης και αρχειακού υλικού. Πολύτιμη ήταν η δωρεά από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και το Κέντρο Πολιτισμού ΠΚΜ, του Αρχείου του Κέντρου της Μαύρης Θάλασσας.
Το σημαντικό αυτό αρχείο περιλαμβάνει πάνω από 3.500 μονογραφίες που χρονολογούνται από το 1600 μέχρι και σήμερα, καθώς και χάρτες, επίσημα έγγραφα, φωτογραφικό και οπτικοακουστικό υλικό, καρτ ποστάλ, περιοδικά, εφημερίδες και χειρόγραφα έγγραφα σε συνολικά εννέα γλώσσες.
Επιπλέον, σημαντικές δωρεές έχουν γίνει από σπουδαίους καθηγητές ιστορίας όπως οι ομότιμοι Ιωάννης Χασιώτης και Άρτεμη Ξανθοπούλου-Κυριακού, ενώ δωρήθηκαν και σημαντικές συλλογές όπως το αρχείο της κας Άννας Θεοφυλάκτου, η βιβλιοθήκη της κας Κωνσταντίνας Κισκήρα κ.α. Από το 2019 λειτουργεί και το διεπιστημονικό Κέντρο Ποντιακών Ερευνών του ΑΠΘ.
Υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον από τους σημερινούς φοιτητές ως προς την επιρροή που έχει η ιστορία στον άνθρωπο; Σπουδάζουν ιστορία τα παιδιά σήμερα;
Είναι γεγονός ότι στη σημερινή εποχή οι ανθρωπιστικές σπουδές γενικά διέρχονται μια κρίση και το φαινόμενο αυτό είναι παγκόσμιο. Υπάρχει μια διαρκής αμφισβήτηση για την ωφελιμότητα, όχι μόνο της ιστορίας, αλλά γενικά των ανθρωπιστικών σπουδών. Το φαινόμενο αυτό βέβαια είναι πολυπαραγοντικό.
Η έκρηξη των τεχνολογικών δυνατοτήτων αποτελεί έναν βασικό παράγοντα. Προσωπικά θεωρώ πως το μεγάλο πρόβλημα έγκειται στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε την εκπαίδευση και τις σπουδές γενικότερα. Θεωρώ δηλαδή ότι η μόρφωση από μόνη της έχει αξία.
Δηλαδή η καλλιέργεια με σπουδές ευρύτερου ενδιαφέροντος είναι σημαντική για τον άνθρωπο και την κοινωνία ανεξάρτητα από την άμεση χρηστική αξιοποίηση των σπουδών αυτών. Κατανοώ ότι ένα νέο παιδί θα προσεγγίσει το ζήτημα των σπουδών του έχοντας στο μυαλό του την επαγγελματική του αποκατάσταση.
Αυτό είναι απολύτως λογικό και φυσιολογικό. Τα αντικειμενικά δεδομένα όμως, μας δείχνουν ότι από τους νέους που θα σπουδάσουν κάποια ανθρωπιστική επιστήμη ένα μικρό ποσοστό θα βρει εργασία στο απολύτως ή ευρύτερα συναφές αντικείμενο των σπουδών του.
Τις περισσότερες φορές θα καταλήξουν να εργάζονται σε κάποια άλλη, σε σχέση με τις σπουδές τους, κατεύθυνση. Βλέπουμε όμως ότι παρά τα παραπάνω οι νέοι εξακολουθούν να επιλέγουν την ιστορία ως αντικείμενο σπουδών κι αυτό έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Ασφαλώς σχετίζεται με την κλίση του καθενός αλλά και με την κατανόηση της σπουδαιότητας της ιστορίας γενικά. Η ιστορική παιδεία πράγματι είναι μια σημαντική ψηφίδα της συνολικής μόρφωσης που οφείλει να έχει ένας άνθρωπος. Εκτός από το γεγονός ότι η ιστορία μας βοηθάει να κατανοήσουμε το παρόν, οι άνθρωποι ενδιαφέρονται για το παρελθόν, για τις ρίζες τους κι αυτό δεν θα πάψει ποτέ να υφίσταται ως πραγματικότητα.
Ασχολείσαι με ένα project, που πρόκειται να γίνει σειρά στην ΕΡΤ. Ποιο είναι το θέμα της σειράς;
Η σειρά των 12 ωριαίων ντοκιμαντέρ που προβάλλεται στην ΕΡΤ3 με τον τίτλο «Σε μια νέα πατρίδα» αφορά μια παραγωγή που καταγράφει για πρώτη φορά, σε όλη τη γεωγραφική τους διασπορά, τη ζωή των προσφύγων στους τόπους εγκατάστασής τους, μετά το βίαιο εκπατρισμό τους από τις περιοχές της Μικράς Ασίας.
Η σειρά καταγράφει τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι χιλιάδες πρόσφυγες από τη στιγμή που εγκαταστάθηκαν στη νέα τους πατρίδα και παρουσιάζοντας τις συνθήκες ζωής στη νέα πατρίδα, τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης, την ενσωμάτωσή τους στις τοπικές κοινωνίες στις οποίες εγκαταστάθηκαν.
Η σειρά παρουσιάζει ένα οδοιπορικό στα γεωγραφικά σημεία της βόρειας Ελλάδας όπου εγκαταστάθηκαν οι περισσότεροι προσφυγικοί πληθυσμοί: Ορεστιάδα, Αλεξανδρούπολη, Κομοτηνή, Ξάνθη, Καβάλα, Δράμα, Σέρρες, Κιλκίς, Θεσσαλονίκη, Γιαννιτσά, Βέροια, Νάουσα, Φλώρινα, Πτολεμαΐδα, Κατερίνη, Καστοριά, Κοζάνη, Βόλος και Αττική.
Σε όλες αυτές τις περιοχές καταγράφεται η ιστορία μέσα από μαρτυρίες, ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό και τεκμήρια, ενώ πραγματοποιήθηκαν πάνω από 65 συνεντεύξεις με καθηγητές πανεπιστημίου, ειδικούς επιστήμονες, ερευνητές και μέλη προσφυγικών συλλόγων. Στη συγκεκριμένη σειρά, που είναι μια παραγωγή της καβαλιώτικης εταιρίας παραγωγής Gullwing, είχα την επιστημονική επιμέλεια και έγραψα το σενάριο. Χαίρομαι ιδιαίτερα για την επιτυχία της και για την αγάπη με την οποία την αγκάλιασαν οι τηλεθεατές.
* Η Νένα Μεϊμάρη ήταν επί χρόνια εκπαιδευτικός με πλούσιο ακαδημαϊκό υπόβαθρο σε δημόσιο σχολείο της Βοστώνης. Συνταξιούχος, πλέον, ασχολείται με την αρθρογραφία και τον εθελοντισμό. Πρόσφατα δημιούργησε το πρώτο blog για χήρες και στήριξη αυτών με τίτλο Είμαι Χήρα – Έχω Φωνή και ολοκλήρωσε το πρώτο της βιβλίο Σου γράφω γιατί υπάρχεις . Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί της στο email της [email protected].