Πολλοί από εμάς μεγαλώσαμε παρατηρώντας τις μητέρες μας να σερβίρουν σε έναν δίσκο λικέρ και το χαριτωμένο φοντάν μαργαριτούλα, λίγο μετά την άφιξη μουσαφιριού στα σπίτια μας.
Μερικοί από εμάς αρχίζουμε την ημέρα μας με καφέ και την τελειώνουμε με ένα λικεράκι.
Καθώς, λοιπόν, έψαξα να μάθω κάποια πράγματα για την ιστορία του λικέρ, με έκπληξη ανακάλυψα ότι η χρήση του πάει πολύ πίσω στην ιστορία και έτσι αποφάσισα να συμμεριστώ μαζί σας ό,τι έμαθα.
Σε ελληνικούς και αιγυπτιακούς τάφους έχουν βρεθεί ποικίλες συνταγές από λικέρ, αλλά αυτοί που συνέβαλλαν καθοριστικά στην ανάπτυξή του, αρχικά ως φαρμακευτικό μέσο, είναι οι Ευρωπαίοι και κυρίως οι Ιταλοί μοναχοί στον 13ο αιώνα. Αφού πειραματίστηκαν με ποικιλία από βότανα, κατέληξαν σε συγκεκριμένες συνταγές του λικέρ ως φαρμακευτική αγωγή.
Στις Γαλλικές Άλπεις μοναχοί του τάγματος των Carthusians το 1764 δημιούργησαν το πράσινο Chartreuse – σήμερα βγαίνει και σε κίτρινο – ένα από τα πιο φημισμένα λικέρ. Περιέχει 130 βότανα και μπαχαρικά (όπως γλυκάνισο, εστραγκόν, μαύρο πιπέρι, τζίντζερ, κανέλα, θυμάρι, δεντρολίβανο, εσπεριδοειδή και άλλα). Μια συνταγή που οι μοναχοί κράτησαν μυστική για αιώνες.
Καθώς αναπτύχθηκε το εμπόριο και τα ταξίδια αυξήθηκαν, περισσότερα προϊόντα και γεύσεις προστέθηκαν στα ήδη υπάρχοντα λικέρ, όπως πορτοκάλι, σοκολάτα, κακάο και άλλα.
Στο μεταξύ οι άνθρωποι στα σπίτια τους πειραματίστηκαν με δικές τους συνταγές τις οποίες χρησιμοποιούσαν σαν φάρμακο στις γέννες, όπως επίσης και για καλή χώνεψη. Μέχρι σήμερα το λικέρ θεωρείται άριστο χωνευτικό μετά από κάθε γεύμα.
Η Catherine DeMedici και ο σύζυγός της Henry II της Γαλλίας εισήγαγαν την κουλτούρα του λικέρ στη γαλλική αυλή.
Σήμερα υπάρχουν πολλές ποικιλίες του λικέρ που παράγονται ανά τον κόσμο, χρησιμοποιώντας εποχιακά αλλά και εξωτικά και ασυνήθιστα φρούτα, προσθέτοντας ποικίλα μπαχαρικά για πιο έντονη γεύση. Τέλος, οι ξηροί καρποί δημιουργούν εξαιρετικά λικέρ. Ένα από τα σπουδαιότερα είναι το γνωστό Amaretto.
Όσο για τη λέξη λικέρ, προέρχεται από τη λατινική λέξη liquefacere που σημαίνει “λιώνω” και “διαλύω”, μας εξηγεί η συγγραφέας Anel Grobler, όπως επίσης και μας υπενθυμίζει ότι η 16η Οκτωβρίου θεωρείται National Liqueur Day (Αυστραλία).
Αν βρεθείτε σε μία από τις αγγλόφωνες χώρες του κόσμου και θέλετε να παραγγείλετε ένα λικεράκι, να το ζητήσετε ως cordial.
Θα αναφέρω μερικές εταιρείες στη χώρα μας που ασχολούνται αποκλειστικά με τοπικά λικέρ και γνωστά σε όλους μας. Ωστόσο σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν γυναικείοι συνεταιρισμοί που παράγουν υπέροχα λικέρ.
Polykala Distillery (Ποτοποιία Πολυκαλά): μια οικογενειακή επιχείρηση με αγάπη για τα λικέρ εδώ και 122 χρόνια. Ο παππούς της οικογένειας άρχισε να συλλέγει συνταγές από λικέρ από όλη την Ελλάδα, μελέτησε τα συστατικά και βελτίωσε τις συνταγές.
Mastiha Liqueur Enosis: από το νησί της Χίου εμπλουτισμένο με ιδιαίτερη γεύση και άρωμα μαστίχας.
Mavromatis Kumquat Distillery: Το οινοποιείο Μαυρομάτη ξεκίνησε το 1965, ως οικογενειακή επιχείρηση με εξειδίκευση σε λικέρ κουμ κουάτ. Το οινοποιείο επιλέγει πρώτες ύλες από την Κέρκυρα.
Τελειώνοντας, θα σας δώσω τη σπιτική συνταγή λικέρ από κυδώνι που μου αρέσει ιδιαίτερα. Η δροσερή και φρουτώδης γεύση του θα σας συναρπάσει. Το σερβίρουμε κρύο.
Λικέρ κυδώνι
3 κυδώνια με τη φλούδα πλυμμένα, χοντροκομμένα χωρίς τα κουκούτσια
4 φλυτζάνια ζάχαρη
4 φλυτζάνια τσίπουρο χωρίς γλυκάνισο
2 ξυλάκια κανένας (προαιρετικά)
Τα βάζουμε όλα σε ένα βάζο, ανακατεύουμε καλά για να λιώσει η ζάχαρη. Σε 20 ημέρες στραγγίζουμε το λικέρ και είναι έτοιμο.