της Νένας Μεϊμάρη*
Πρωταγωνιστούν οι: Robert Duvall, Carrie Coon, Elizabeth Debicki, Liam Neeson, Viola Davis
Σε σκηνοθεσία του Steve McQueen (2018), Σικάγο
Οι Χήρες δεν είναι ένα κλασικό έργο για τις κλασικές χήρες. Βέβαια, να ρωτήσω «Τι είναι κλασική χήρα; Πώς την προσδιορίζουμε και τι περιμένουμε από αυτήν;» Είμαι σίγουρη ότι θα δημιουργήσουμε μία καθώς πρέπει λίστα με αυτά τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά. Ωστόσο, για κάθε κανόνα υπάρχει και η εξαίρεση, σωστά;
Κάπως έτσι θα περιγράψω τις χήρες του έργου. Εκ των πραγμάτων έξω από το κατεστημένο. Από τη μια στιγμή στην άλλη, η ζωή τους αλλάζει δραστικά. Οι άνδρες τους σκοτώνονται σε μια ληστεία και ανταλλαγή πυροβολισμών. Αυτές μένουν με μοναδική συντροφιά τον πόνο τους, τα παιδιά τους και το τεράστιο χρέος των αντρών τους. Και ενώ δεν έχουν τίποτε κοινό μεταξύ τους, ενώνουν τις δυνάμεις τους για να βρουν μία βιώσιμη λύση στο γιγαντιαίο πρόβλημα που τις παρουσιάζεται.
«Θέλω τα παιδιά μου να ξέρουν ότι έκανα κάτι γι’ αυτό», λέει μία και ανασκουμπώνει τα μανίκια της για δουλειά. «Έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε. Το κλάμα δεν είναι μέσα σ’ αυτήν τη λίστα», λέει μια άλλη.
Η ιστορία περιέχει άφθονη χολιγουντιανή δράση με όλα τα συναφή. Βία, σκοτωμοί, χυδαία γλώσσα, κακοποίηση γυναικών. Η πολιτική διαπλοκή και διαφθορά είναι μέσα στο παιχνίδι. Οι κενές λέξεις και η έλλειψη ειλικρίνειας στο ζενίθ. Η κακία του ανθρώπου, το συμφέρον, ο έρωτας, ο θάνατος, το σκοτάδι της ψυχής, η καθημερινότητα, η αγάπη, η πώρωση με το χρήμα.
Μέσα σ’ όλα αυτά, η άγρια πραγματικότητα της χηρείας πρωτοστατεί. Οι έντονες αναμνήσεις έρχονται και φεύγουν, παίζοντας με το μυαλό και τα συναισθήματα των γυναικών αυτών. Ποια είναι η αντίδρασή σου όταν ακούσεις για πρώτη φορά μετά τον χαμό του το τραγούδι που ακούγατε μαζί; Η ημέρα της κηδείας, η εικόνα της γης να καταπίνει μέσα της τον άνθρωπο που αγάπησες και υπηρέτησες μια ζωή. (Η χειρότερη εικόνα της ζωής μου, να προσθέσω εδώ. Αποκλείεται να υπάρχει χειρότερη). «Δεν πρόλαβα να του πω αντίο όπως έπρεπε», σχολιάζει μια από τις χήρες. Καταλαβαίνω, αυτό είναι ένα άλυτο θέμα, θα της έλεγα εγώ.
Πώς νιώθεις όταν το χέρι σου πηγαίνει από συνήθεια στο μαξιλάρι του; Πώς διαχειρίζεσαι το κλάμα σου; Μέχρι πού το αφήνεις να πάει; Τι κάνεις με τη μοναξιά σου; Η θλίψη που έρχεται σαν τα κύματα θα σε παρασύρει ή θα μπορέσεις να της αντισταθείς; Τι θα κάνεις;
«Με τα κύματα δεν παίζεις», μου είπε κάποτε η νοσοκόμα όταν πήγα να φροντίσει τις πληγές στις γάμπες μου από ένα κύμα που με πέταξε επάνω σε κοράλλια σε μια παραλία στη Χαβάη. «Ποτέ δεν έχεις την πλάτη σου στη θάλασσα, δεν θέλεις εκπλήξεις σαν αυτήν». Να προστατευτώ, μου έλεγε, να κοιτάω μπροστά, να κάνω πρόληψη.
Μέσα σ’ όλα αυτά, να μην παίξουν ρόλο και τα σχόλια των άλλων; «Είναι δικό σου το λάθος», «Λυπάμαι τόσο πολύ για τον χαμό σου», «Πώς τα βγάζεις πέρα μόνη σου;», «Είσαι ένα τίποτα τώρα», «Γιατί δεν έκανες αυτό ή το άλλο ή το παράλλο;»
Οι χήρες του έργου φέρνουν εις πέρας το project στο οποίο εμπλέκονται και η ιστορία τελειώνει με την τύχη να τις ευνοεί. «Θέλω ν’ αρχίσω απ’ την αρχή κάπου αλλού», εκφράζει την επιθυμία της μία από αυτές στις άλλες. Και μ’ αυτό επιδιώκει να περιγράψει τη δύναμη της ζωής που στο τέλος, εάν την αφήσεις, θα σε κατακλύσει.
Το Soundtrack #1 του έργου με τον τίτλο Wild is The Wind σε εκτέλεση της Nina Simone είναι πραγματικά συγκινητικό. Δημιουργεί την κατάλληλη ατμόσφαιρα για την πλοκή του έργου.
Οι Χήρες, ένα έργο για την περιπέτεια, τις εκπλήξεις και τη δύναμη της ζωής μέσα στην χηρεία.
*Η Νένα Μεϊμάρη ήταν επί χρόνια εκπαιδευτικός με πλούσιο ακαδημαϊκό υπόβαθρο σε δημόσιο σχολείο της Βοστώνης. Συνταξιούχος, πλέον, ασχολείται με την αρθρογραφία και τον εθελοντισμό. Πρόσφατα δημιούργησε το πρώτο blog για χήρες και στήριξη αυτών με τίτλο Είμαι Χήρα – Έχω Φωνή και ολοκλήρωσε το πρώτο της βιβλίο Σου γράφω γιατί υπάρχεις.