Νένα Μεϊμάρη: Οι οικονομικές επιπτώσεις της χηρείας
της Νένας Μεϊμάρη*
Όταν συνειδητοποίησα ότι έμεινα μόνη, το πρώτο πράγμα με το οποίο έπρεπε να ασχοληθώ ήταν τα οικονομικά μου. Η πικρή αλήθεια είναι ότι δεν ήξερα τι μου γινόταν. Και νομίζω ότι αντιπροσωπεύω το μεγαλύτερο μέρος των γυναικών αυτής της ομάδας. Δεν γνώριζα πώς πληρώνονταν οι λογαριασμοί, πόσα ακριβώς χρήματα υπήρχαν στην τράπεζα, τι δεν ήταν διαθέσιμο ώσπου να ανοίξει η διαθήκη και ποιες ήταν οι άμεσες υποχρεώσεις μου. Πάνω σ’ όλα αυτά, προστέθηκε και η διπλή υπηκοότητά μου και έτσι έπρεπε να διευθετήσω υποθέσεις και στις δύο χώρες.
Μετά που κάλμαρα τον πανικό μου και με τη βοήθεια της οικογένειάς μου, προσπάθησα να βάλω σε τάξη την οικονομική μου κατάσταση και την έφερα εις πέρας τελειώνοντας με όλα και στις δύο χώρες μέσα σε δύο χρόνια.
Στο μεταξύ έμαθα πολύ σπουδαία μαθήματα που εάν τα γνώριζα από πριν, η ζωή μου θα γινόταν πολύ πιο εύκολη.
Ας αρχίζω τονίζοντας ότι η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία. Η πρόληψη συμπεριλαμβάνει γνώση (knowledge) και η γνώση από μόνη της είναι δύναμη.
Η τεχνολογία, που υποτίθεται κάνει τη ζωή μας εύκολη, έκανε τη δική μου πιο δύσκολη και από δύσκολη. Αλλαγή κωδικών, ιδιαίτεροι νόμοι σε κάθε χώρα και προσωπικά δεδομένα έπαιζαν μπροστά στα μάτια μου για πολύ καιρό.
Η περιορισμένη υπομονή μου πέρασε από πολλά και ποικίλα τεστ. Ο μπλοκαρισμένος εσωτερικός σου κόσμος δεν τα αντιλαμβάνεται όλα αυτά με ιδιαίτερη ευκολία. Η προσπάθεια είναι έντονη.
Δεν είναι ότι δεν γνώριζα από οικονομικά θέματα. Επί χρόνια διάβαζα τα περιοδικά Money και Forbes και ακούω μέχρι και σήμερα οικονομικά podcast από χόμπι. Μου αρέσει πολύ να παρακολουθώ τι γίνεται στην οικονομία. Ωστόσο, όλα αυτά δεν με είχαν προετοιμάσει για τη νέα μου εμπειρία.
Στην Αμερική πολλές χήρες χάνουν το 50% του εισοδήματός τους. 26% από αυτές πρέπει να μετακομίσουν σε πιο ανέξοδη και προσιτή κατοικία που να ταιριάζει στη νέα οικονομική τους κατάσταση. Στην Ελλάδα δεν έχουμε καμία τέτοια στατιστική.
Τι, μπορούμε να κάνουμε, λοιπόν, με τα οικονομικά μας εμείς οι χήρες;
- Αρχικά, μπαίνουμε στα βαθιά σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση για τα οικονομικά μας. Μαθαίνουμε, διαβάζουμε, ακούμε σχετικά με οικονομικά θέματα, γνώμες και συζητάμε χωρίς να φοβόμαστε. Τα οικονομικά ζητήματα είναι πολλές φορές ευκολότερα από άλλες δουλειές που κάνουμε σαν γυναίκες.
- Το πρόβλημά μας είναι γενικό και καλό θα είναι να είμαστε έτοιμες να βοηθήσουμε εάν γνωρίζουμε κάτι παραπάνω. Μια συμβουλή μας ή απλά μια πληροφορία που μας φάνηκε χρήσιμη μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη σε μια άλλη φίλη.
- Να μη διστάζουμε να ρωτάμε εάν δεν καταλαβαίνουμε κάτι. Ρωτώντας πας στην πόλη. Ρωτάμε και ξαναρωτάμε και διασταυρώνουμε μια πληροφορία που μας ενδιαφέρει άμεσα. Προχωράμε μόνο όταν την κάνουμε δική μας.
- Δεν υπογράφουμε κανένα έγγραφο και τίποτα που δεν καταλαβαίνουμε σε βάθος. Δεν δεχόμαστε τέτοιου είδους πιέσεις από κανέναν. Ζητάμε τη βοήθεια ειδικών και μετά προχωράμε στην υπογραφή μας. Έχω ακούσει τρομακτικές ιστορίες πάνω σ’ αυτό το θέμα. Βάζουμε τέλος σ’ αυτή την κακή πρακτική. Αν θέλετε να το πω πιο απλά, προσέχουμε για να έχουμε.
- Ασχολούμαστε λεπτομερώς με τις διάφορες υποθέσεις μας μία-μία και συνεχίζουμε ώσπου να τελειώσουν όλες. Όσο μπερδεμένες και να είναι, πιστέψτε με, θα τελειώσουν μια μέρα. Αν μπορούμε μέσα στον πόνο μας, καλό θα είναι να γιορτάσουμε, έστω και απλά, αυτή τη νίκη. Είναι κάτι για το οποίο δουλέψαμε σκληρά, προσπαθήσαμε και τα καταφέραμε. Μας αξίζει λίγη χαρά μετά από τόσα που περάσαμε.
- Εάν συμβαίνει να μην υπάρχουν παιδιά, όπως στη δική μου περίπτωση, τότε πρώτα θα σας ευχηθώ καλή τύχη και μετά θα σας συμβουλέψω να είστε πολύ προσεκτικές. Η ελληνική νομοθεσία δεν είναι ιδιαίτερα φιλική σε αυτές τις περιπτώσεις.
- Απλοποιούμε όσο είναι δυνατόν την καινούρια μας κατάσταση και την κάνουμε φιλική προς εμάς, κατανοητή και λογική για εμάς, μιας και εμείς θα φροντίζουμε πλέον γι’ αυτά τα θέματα. Έχουμε εμείς τον έλεγχο σε ό,τι αφορά την προσωπική μας κατάσταση και τη διαμορφώνουμε ανάλογα. Τι θέλουμε να αφήσουμε πίσω μας όταν θα φύγουμε; Αυτή είναι μια ερώτηση που ήρθε για να μείνει, όσον αφορά εμάς. Πράττουμε ανάλογα, λοιπόν.
- Οι ειδικοί μας συμβουλεύουν μία φορά τον χρόνο, συνήθως στις αρχές του έτους, να ενημερωνόμαστε, να διορθώνουμε και να αλλάζουμε την προσωπική μας κατάσταση, όπως αυτή διαμορφώνεται, απλά επειδή τίποτα δεν μένει το ίδιο για πάντα.
- Φροντίζουμε το συμφέρον μας και αυτό των παιδιών μας, παίρνοντας αποφάσεις όσο το δυνατόν πιο σωστές, δίκαιες, νόμιμες και ολοκληρωμένες. Αποφεύγουμε τις μισές δουλειές, αναγκάζοντας την κρίση μας να γίνει κοφτερό μαχαίρι (και μ’ αυτό εννοώ να κρίνει σταθερά, τίμια και χωρίς περιστροφές).
Όσον αφορά στήριξη από τις τοπικές αρχές, ο ΔΗΜΟΣ και το Κέντρο Κοινότητας μπορεί να βοηθήσει αναφορικά με τα επιδόματα και εάν υπάρχει κάποια αναπηρική σύνταξη. Ουσιαστικά, λοιπόν, σε ό,τι αφορά τη στήριξη και τη συμπαράσταση στο ζήτημα της χηρείας, η Ελλάδα χρήζει βελτίωσης στη βοήθεια, την παροχή και τη στήριξη που προσφέρει.
Η χηρεία έχει τα δικά της ιδιαίτερα θέματα που θα πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε ανάλογα.
*Η Νένα Μεϊμάρη ήταν επί χρόνια εκπαιδευτικός με πλούσιο ακαδημαϊκό υπόβαθρο σε δημόσιο σχολείο της Βοστώνης. Συνταξιούχος, πλέον, ασχολείται με την αρθρογραφία και τον εθελοντισμό. Πρόσφατα δημιούργησε το πρώτο blog για χήρες και στήριξη αυτών με τίτλο Είμαι Χήρα – Έχω Φωνή και ολοκλήρωσε το πρώτο της βιβλίο Σου γράφω γιατί υπάρχεις.