της Νένας Μεϊμάρη*
Τιχουάνα. Η πρώτη πόλη που αντικρίζεις μόλις περάσεις τα σύνορα της Μπάχα στην Καλιφόρνια και μπεις στο Μεξικό. Δεν φημίζεται για την ηρεμία της ούτε και για την ασφάλεια που προσφέρει στους πολίτες της, αλλά ούτε και στους τουρίστες που την επισκέπτονται. Το αμάξι που θα νοικιάσεις στην Μπάχα, Καλιφόρνια δεν θα το καλύψει η ασφάλεια στην Τιχουάνα.
Αυτός δεν είναι, όμως, ο λόγος που την αναφέρω σήμερα.
Η Τιχουάνα έχει πολύ ωραία αρχιτεκτονική, με κτήρια παραδοσιακά τα οποία και αναφέρονται στην ιστορία της. Είναι, όμως, μισογκρεμισμένα, απεριποίητα και υποβαθμισμένα. Παραμελημένα, δείχνουν την έντονη ανάγκη άμεσης αποκατάστασης.
Κάτι σαν τα δικά μας, δηλαδή.
Ας πάρουμε, για παράδειγμα, την δική μας Αστική Σχολή. Σαν κτίριο σου εμπνέει θαυμασμό. Αν, όμως, το παρατηρήσεις από κοντά, θα διαπιστώσεις την άθλια κατάστασή του και την άμεση ανάγκη για αναβάθμιση και αποκατάσταση.
Πρόσφατα επισκέφτηκα μια πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση ενός συμπολίτη μας, εικαστικού. Η έκθεση αναφερόταν στο φως, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Κάθε εικόνα παρουσιαζόταν καθαρή και λουσμένη στο φως. Συγκλονιστική.
Δυστυχώς, όμως, σε λάθος χώρο.
Όταν την πρωτοείδα, ήρθε αμέσως στο μυαλό μου η Τιχουάνα. Την είχα επισκεφτεί τη δεκαετία του ‘80. Υπέροχες εκθέσεις μέσα σε ακατάλληλα κτήρια. Όταν τελείωσα την περιήγηση της έκθεσης στην Αστική Σχολή, σκέφτηκα ότι αυτό το μεγαλείο σαφώς και δεν ανήκει εδώ, ανήκει στο Aga Khan Museum, στο Τορόντο.
Ένα από τα ωραιότερα μουσεία που έχω επισκεφτεί στη ζωή μου. Το Ισλαμικό αυτό κέντρο έκανε την έναρξή του το 2014, με μία τεράστια συλλογή του μουσουλμανικού πολιτισμού. Σε ένα φωτεινό και καθ’ όλα άψογο κτίριο.
Σε γενικές γραμμές θεωρώ ότι δεν είναι δίκαιο να συγκρίνουμε, αλλά κάποιες φορές είναι αδύνατο να το αποφύγεις.
Ως πολίτες έχουμε πολλά δεινά, αλλά έχουμε και κάποια στάνταρ!
Χρόνια πριν έκανα εθελοντική δουλειά μέσα στην Αστική Σχολή και υποσχέθηκα στον εαυτό μου ότι δεν θα το ξανακάνω ποτέ. Σήμερα η κατάσταση είναι η ίδια.
Τον Μάρτιο η πόλη μας θα φιλοξενήσει στην Αστική Σχολή ένα σπουδαίο Έλληνα ζωγράφο, παγκοσμίως γνωστό. Εύλογα, λοιπόν, ρωτώ τι συμβαίνει με το κτίριο και γιατί δεν γίνονται άμεσα οι απαραίτητες παρεμβάσεις ώστε να μετριαστεί η αθλιοσύνη που επικρατεί. Και φυσικά πήρα την απάντηση.
Το κτίριο ανήκει στον οργανισμό Ο.Π.Π.Α.Π., στον Δήμο Κατερίνης. Ωστόσο απαγορεύονται κάθε είδους παρεμβάσεις γιατί πρέπει να δοθεί άδεια μετά από μελέτες της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κεντρικής Μακεδονίας, μία δημόσια υπηρεσία, η οποία εξετάζει μνημεία από το 1830 και μετά.
Ο Δήμος έχει παραχωρήσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία, έχει ορίσει το χρηματικό ποσό που θα χρειαστεί για το project, και περιμένει την άδεια για να προβεί το κτίριο σε αναγκαίες παρεμβάσεις.
Πολύ ωραία και μπράβο στην τωρινή αυτοδιοίκηση που έκανε σωστά την δουλειά της ακολουθώντας το σχετικό πρωτόκολλο.
Ρωτώ, όμως, γιατί το όλο θέμα αργεί τόσο πολύ; Γιατί πρέπει να περάσει τόσο μεγάλο διάστημα για να ολοκληρωθεί ένα τόσο μικρό έργο; Πόσα παρόμοια έργα υπάρχουν στη Βόρεια Ελλάδα αυτή την εποχή;
Η ιστοσελίδα της υπηρεσίας μας πληροφορεί ότι ανήκει στην Γενική Διεύθυνση Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων.
Υπάρχουν οι λέξεις κλειδιά, όπως ανάδειξη της νεώτερης πολιτιστικής κληρονομιάς, προστασία, σχεδιασμός και εκτέλεση έργων, διάσωση και προβολή, έγκριση αιτημάτων, εκτέλεση εργασιών και επεμβάσεων, συντήρηση, αποκατάσταση, Προεδρικό Διάταγμα και πολλά άλλα τέτοια, τα οποία και όταν τα διαβάσεις σε μεταφέρουν σε μία κατάσταση νιρβάνα. Κάπου εκεί στα επουράνια. Παύεις να βλέπεις το πρόβλημα. Μόνο που το πρόβλημα παραμένει κάθε φορά που περνάμε μπροστά από την Αστική Σχολή.
Η επόμενη ερώτησή μου είναι γιατί το Ελληνικό Δημόσιο μας προκαλεί με τέτοιον τρόπο σε όλες τις φάσεις της ζωής μας;
Και γιατί στην προκειμένη περίπτωση χρειαζόμαστε μία δημόσια υπηρεσία που λειτουργεί από το 1830; Γιατί δεν μπορούν να αναλάβουν το project σύγχρονοι αρχιτέκτονες μηχανικοί, ειδικευμένοι σε θέματα ανάπλασης; Αυτό γίνεται στο εξωτερικό, γιατί όχι και εδώ; Υπάρχουν εταιρείες στην Ελλάδα οι οποίες αναλαμβάνουν τέτοια έργα.
Ωστόσο, εμείς οι φορολογούμενοι πολίτες, είμαστε υποχρεωμένοι να περιμένουμε πάρα πολύ καιρό για να δούμε μία κατάσταση να βελτιώνεται, λες και θα ζήσουμε 200 χρόνια.
Και είμαστε υποχρεωμένοι επίσης να παρακολουθούμε αξιόλογα πολιτιστικά γεγονότα μέσα σε παλιά βρώμικα και ανθυγιεινά κτίρια.
Να συνεχίζουμε να ζούμε σε ένα καθεστώς Τιχουάνας.
Εύχομαι η γενιά μου, η οποία έχει μπει πλέον στην τελευταία σεζόν της ζωής της να προλάβει να δει ριζικές αλλαγές νοοτροπίας, φιλοσοφίας και αισθητικής. Ουσιαστικές αλλαγές οι οποίες κάνουν την καθημερινότητά μας όχι απλώς διαχειρίσιμη, αλλά όμορφη και ευχάριστη.
Το αξίζουμε ως πολίτες μιας μοναδικής χώρας!
* Η Νένα Μεϊμάρη ήταν επί χρόνια εκπαιδευτικός με πλούσιο ακαδημαϊκό υπόβαθρο σε δημόσιο σχολείο της Βοστώνης. Συνταξιούχος, πλέον, ασχολείται με την αρθρογραφία και τον εθελοντισμό. Πρόσφατα δημιούργησε το πρώτο blog για χήρες και στήριξη αυτών με τίτλο Είμαι Χήρα – Έχω Φωνή και ολοκλήρωσε το πρώτο της βιβλίο Σου γράφω γιατί υπάρχεις . Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί της στο email της [email protected].