Τα βότανα στη ζωή μας
Ολόκληρη η ιστορία του κόσμου θα μπορούσε να γραφτεί με γεύσεις και αρώματα βοτάνων, όπως διάβασα κάπου, αλλά δεν θυμάμαι που. Μου άρεσε πολύ!
Λατρεύω τα βότανα κυριολεκτικά! Ο κήπος μου «φιλοξενεί» λεβάντες, φασκόμηλο, δεντρολίβανο, βασιλικό, δυόσμο, θυμάρι, άγρια ρίγανη.
Και επειδή ενδιαφέρομαι να μάθω το ρόλο τους στη ζωή μας, ζήτησα από την Βασιλική Αγοράτσιου να μας μιλήσει γι’ αυτά.
Η Βασιλική είναι πτυχιούχος Γεωπόνος του Α.Π.Θ. και ειδικεύτηκε στη Βοτανοθεραπεία και Αρωματοθεραπεία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Έχει γνώσεις και σε εναλλακτικές θεραπείες, χρήσιμες για το σύγχρονο άνθρωπο.
Την ευχαριστώ για το χρόνο της και της εύχομαι να συνεχίσει να δημιουργεί χωρίς τέλος!
Βασιλική, τι σημαίνει σπουδάζω Γεωπονία με ειδίκευση στη Βοτανοθεραπεία; Περίγραψέ μας το σκεπτικό σου και πως ακριβώς ανακάλυψες αυτή σου την κλίση;
Από πολύ νεαρή ηλικία, είχα υιοθετήσει έναν τρόπο ζωής, που στηρίζονταν στην καθαρή τροφή και τα ελάχιστα φάρμακα. Όταν, λοιπόν, τέλειωσα την Γεωπονική στο Α.Π.Θ., ήμουν σίγουρη, ότι δεν μπορεί να με εκφράσει ο συμβατικός παρεμβατικός τρόπος καλλιέργειας της γης.
Πώς θα μπορούσα να συμβιβαστώ με την χρήση τόσων φαρμάκων στην τροφή που θα βοηθούσα να παραχθεί; Η βιομηχανία γύρω από αυτό το κομμάτι έχει πάρει, πλέον, ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Ανακάλυψα τότε, τον κόσμο της οργανικής καλλιέργειας και εργάστηκα τόσο στην πιστοποίηση, όσο και στην εμπορία των βιολογικών προϊόντων. Το θετικό με όλο αυτό ήταν, ότι ήρθα σε επαφή με έναν διαφορετικό τρόπο ζωής, ο οποίος εκτός από την καθαρή τροφή, με έφερε σε επαφή με τη γνώση πολλών φυσικών μεθόδων πρόληψης, ευεξίας και θεραπείας.
Κάπου εκεί, έκλεισε ένας πρώτος κύκλος εκπαίδευσης και εργασίας και άνοιξε ο κύκλος της οικογένειας. Κατάγομαι από αγροτική οικογένεια, μεγάλωσα από μικρή στη φύση και γνώρισα από πολύ νωρίς τις αλληλο-συσχετίσεις που υπάρχουν σ αυτήν. Μου ήταν αδιανόητο, τα παιδιά μου να μεγαλώσουν στο διαμέρισμα της Θεσσαλονίκης. Πήραμε, λοιπόν, την απόφαση να γυρίσουμε στα πάτρια εδάφη, στην επαρχία της Πιερίας.
Φτιάξαμε ένα όμορφο κτήμα, στο οποίο και ζούμε οικογενειακώς. Οπότε και η ενασχόληση με τη γη, ήταν μονόδρομος. Άρχισα δειλά δειλά να φτιάχνω το βοτανόκηπο μου, ο οποίος τώρα έχει περισσότερα από 30 βότανα. Το να αναγνωρίζω τα φυτά, μου ήταν εύκολο από μικρή ηλικία.
Ήθελα, όμως, να εμβαθύνω περισσότερο στις ιδιότητες των ιαματικών βοτάνων. Έτσι, συνέχισα τις σπουδές μου στο πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, παρακολούθησα σειρά σεμιναρίων στο Καποδιστριακό και πλέον, έχω αγαπημένους δασκάλους που συνεργαζόμαστε. Φυσικά, το ταξίδι έχει ξεκινήσει αλλά δεν τελειώνει…
Πότε ένιωσες την ανάγκη να “καταλάβεις” τα βότανα και τη σημασία τους στη ζωή μας;
Μεγάλωσα σ’ ένα σπίτι, όπου ο πατέρας μου έπινε κάθε πρωί τσάι του βουνού και τον θυμάμαι να το συνοδεύει με ελιές και ψημένο ψωμί. Μόλις έμπαινε ο Απρίλης, η μαμά μου με έστελνε να μαζέψω χαμομήλι και να έχω την ευθύνη της αποξήρανσής του. Το έκανα, λοιπόν, ματσάκια και το κρεμούσα στην αποθήκη που είχαμε δίπλα από το σπίτι μας. Το είχα δει που το έκανε έτσι και ο παππούς μου, ο οποίος παρεμπιπτόντως, ήξερε να βάζει και βεντούζες. Με τον πατέρα μου μαζεύαμε και άλλα βότανα «για να έχουμε τον Χειμώνα», όπως έλεγε. Όλα αυτά, κατά ένα μαγικό τρόπο, δούλευαν μέσα μου και όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, άρχισαν να εκφράζονται σε πιο εστιασμένη μελέτη, γνώση και δημιουργία.
Πιστεύεις, ότι τα βότανα παίζουν σημαντικό ρόλο στην καθημερινότητά μας; Μπορούν να χρησιμεύσουν στη ζωή μας;
Πιστεύω, ότι η πιο βασική χρήση των βοτάνων είναι το να σε φέρνουν συνειδητά πιο κοντά στον Δημιουργό. Το έχω δει στην πλειοψηφία των ανθρώπων, αλλά το κάνω και εγώ. Όταν είμαστε μπροστά σε κάποιο βότανο, κυρίως όταν δεν το γνωρίζουμε, δεν μας πιάνει ένα δέος; Μπορεί να μην το έχετε συνειδητοποιήσει, αλλά την επόμενη φορά θυμηθείτε το, αυτό που σας λέω. Λίγο η περιέργεια για τις ιδιότητες, λίγο η ανυπομονησία για το αποτέλεσμα, λίγο η χαρά και ο θαυμασμός όταν λειτουργεί, φτιάχνουν ένα περίεργο κράμα συναισθημάτων, που οδηγούν στην ευγνωμοσύνη απέναντι στην φύση.
Θα ήθελα να τονίσω, ότι η χρήση των βοτάνων, βέβαια, δεν αποτελεί ανθρώπινο επίτευγμα. Δεν ανακαλύφθηκε από το ανθρώπινο είδος. Είναι συμπεριφορά επιβίωσης σε όλα τα έμβια όντα και ιδίως στα ζωικά. Αν κανείς συνειδητοποιήσει αυτή την αλήθεια, κατανοεί, ότι για να μπορέσει να προσεγγίσει την πραγματικότητα των βοτάνων δεν δικαιούται να χρησιμοποιήσει κανόνες θεσπισμένους αποκλειστικά και μόνο από την ανθρώπινη λογική.
Πρέπει να ανατρέξει σε άλλες, βαθύτερες μορφές ενέργειας, όπως της διαίσθησης και του ενστίκτου, που υπάρχουν μέσα μας και μας συνδέουν άρρηκτα με το φυσικό κόσμο.
Μόνο αν κανείς εμπιστευτεί τις φυσικές αυτές πηγές γνώσης, θα μπορέσει πραγματικά να κατανοήσει τη φύση των βοτάνων και το μεγαλείο της Βοτανοθεραπείας.
Το να κατανοήσουμε ,λοιπόν, τα βότανα και την χρησιμότητά τους, σημαίνει να τους αποδώσουμε την ιερότητα και τον σεβασμό που δικαιούνται ως έμβια όντα.
Αν δείξουμε τη διάθεση να κατανοήσουμε μέσα από σεβασμό και ταπεινότητα, τους λόγους για τους οποίους υπάρχουν, τότε απλόχερα θα μας προσφέρουν και τις πολύτιμες θεραπευτικές ιδιότητές τους.
Άρα, λοιπόν, εμπιστοσύνη στη διαίσθησή μας, σεβασμό στις οντότητες των βοτάνων, παρατήρηση και μελέτη των συμπεριφορών που αναπτύσσουν προκειμένου να επιβιώσουν. Αν κανείς διαθέτει τα τρία αυτά στοιχεία, τότε αργά ή γρήγορα τα ίδια τα βότανα θ’ αρχίσουν να του αποκαλύπτουν τις δικές τους μυστικές γνώσεις.
Υπάρχει μια κινέζική παροιμία, που λέει, ότι ο θεός έχει κάνει μια συμφωνία με τους σπόρους, να τρέφουν και να θεραπεύουν τους ανθρώπους. Εγώ το πιστεύω αυτό και για τα βότανα.
Οι παλιοί έλεγαν, ότι όποια ασθένεια και να έχεις, το βότανο που θα σε θεραπεύσει, βρίσκεται στον κήπο σου ή στο κοντινότερο δασάκι. Αν αρχίσετε να το παρατηρείτε, θα εκπλαγείτε για το πόσο ισχύει. Να πίνετε, λοιπόν, βότανα. Θα παίρνετε τόσα οφέλη… Φυσικά, όταν πρόκειται να κάνετε συστηματική χρήση κάποιων ιδιαίτερων βοτάνων, μέσω ενός προγράμματος φυτοθεραπείας, αυτό θα πρέπει να γίνει με τη συμβουλή ειδικού.
Δώσε μας μερικά παραδείγματα για βότανα στην κουζίνα μας.
Τα βότανα, όταν είναι φρέσκα είναι τροφή. Είναι καθιερωμένη και πολύ όμορφη συνήθεια να χρησιμοποιούμε βότανα στην κουζίνα μας, για να απογειώνουμε τα φαγητά μας. Το ήξερες, ότι στην παραδοσιακή φασολάδα ταιριάζει απόλυτα η δάφνη, το δεντρολίβανο, η μαντζουράνα και το σκόρδο; Μια ωραία ιδέα είναι τα αρωματισμένα λάδια (βάζοντας για παράδειγμα ένα κλαδάκι βοτάνου μέσα στο μπουκάλι), ή αντίστοιχα τα τυριά και τα βούτυρα. Λίγη φαντασία και όρεξη για πειραματισμό και τα αποτελέσματα θα είναι φανταστικά.
Θα ήθελα να προτείνω δύο βιβλία: «Τα Χόρτα», της Μυρσίνης Λαμπράκη, το οποίο έχει αναφορές σε πολλά άγρια χόρτα και συνταγές και «Τα Βότανα στην Κουζίνα», της Μαρίας & Νίκου Ψυλλάκη. Έχουν υπέροχες συνταγές, χρησιμοποιώντας πληθώρα βοτάνων πέραν των πολύ γνωστών. Μπορούμε να κάνουμε ένα μικρό κηπάκι με βότανα, που θα είναι, όμως, κοντά στην κουζίνα μας. Εκτός, λοιπόν, του άνηθου, δυόσμου, μαϊντανού κλπ, μπορούμε να φυτέψουμε θρούμπι για τις σούπες, θυμάρι για τα πάντα, λεβάντα για το κρασί, μαντζουράνα για τις ομελέτες και τα ζυμαρικά (αυτή, τη βάζω σχεδόν παντού), μάραθο για το κρέας στη σχάρα, μελισσόχορτο για τις φρουτοσαλάτες, φασκόμηλο για το αλάτι βοτάνων, καλέντουλα για το πιλάφι και τις σούπες … ο κατάλογος είναι τεράστιος.
Πες μας και κάποια βότανα, που θα ήταν καλά για την υγεία μας.
Όσον αφορά τα βότανα για πρόληψη και καλή υγεία, θα ήταν πολύ ωραίο ο καθένας να έκανε ένα ετήσιο πρόγραμμα, στο οποίο θα έβαζε κάποια βότανα που θα ήθελε να δει πως δουλεύουν πάνω του, πιάνοντας ένα-ένα τα οργανικά συστήματα του σώματος, με την καθοδήγηση πάντα ενός Ειδικού.
Θα αναφέρω παραδείγματα, τα οποία σε καμία περίπτωση δε συνιστούν προτροπή. Αν ήθελα για παράδειγμα να ενισχύσω το ανοσοποιητικό μου σύστημα, τώρα που μπαίνουμε στο Χειμώνα, θα έπαιρνα πρόπολη, κυνόροδα , εχινάκεια, κίστο κλπ.
Την Άνοιξη θα έβαζα στο πρόγραμμα μία αποτοξίνωση με γαϊδουράγκαθο, ταραξάκο, τσουκνίδα. Αν ήθελα να προστατεύσω την καρδιά, θα έπαιρνα κράταιγο. Φυσικά, κατανάλωση βοτάνων γίνεται με βάση το ιστορικό του κάθε ανθρώπου και τις ιδιαίτερες ανάγκες που έχει.
Ένα πράγμα είναι σίγουρο. Όταν χρησιμοποιούμε ποιοτικά προϊόντα, αγνά, βιολογικά και φρέσκα, νιώθουμε καλύτερα. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Το θέμα αυτό είναι τεράστιο και αναφέρθηκα και στην αρχή. Ο σημερινός τρόπος καλλιέργειας για μένα είναι ύβρις. Αυτό που ξέρω είναι, ότι από τη δεκαετία του 1950, που ξεκίνησε η τότε «πράσινη επανάσταση» με τα φυτοφάρμακα, τις ορμόνες, τα λιπάσματα, φτάσαμε στα μεταλλαγμένα.
Προφανώς, έπρεπε να αυξηθεί η παραγωγή για να χορτάσει μια ανθρωπότητα, που πολλαπλασιάζονταν εκθετικά. Ναι, αλλά έπρεπε να γίνει με αυτό τον τρόπο και τις αμέτρητες επιπτώσεις;
Είμαι ρομαντική και δεν τα βλέπω σωστά; Να το δούμε, δεν ξέρω. Αυτό που ξέρω είναι, ότι δε συμφωνώ με αυτό το μακελειό που γίνεται και έχουμε χάσει την ποιότητα ζωής. Προσωπικά, επιμένω στον καθαρό τρόπο καλλιέργειας και αρκούμαι σε ό,τι μου δίνει η γη. Καταλαβαίνω το οικονομικό κόστος, αλλά θα πρέπει να πάρουμε θέση και πρακτικά, όσο μπορεί ο καθένας.
Μίλησέ μας για την εταιρεία σου, ALL EARTH.
Στην ALL EARTH εξειδικευόμαστε στα βότανα, αξιοποιούμε όλες τις μορφές τους και παράγουμε πραγματικά αγνά, φυτικά και αποτελεσματικά προϊόντα περιποίησης, ομορφιάς και υγείας.
Οι πρώτες ύλες προέρχονται από δικές μας καλλιέργειες με φυσικές μεθόδους, από βότανα που συλλέγουμε στις σωστές εποχές και από μικρές επιχειρήσεις που διαθέτουν τις απαιτούμενες προδιαγραφές καλλιέργειας.
Βασιζόμαστε στην παραδοσιακή βοτανοθεραπεία, την οποία εμπλουτίζουμε με την καινούργια γνώση, και στην αρωματοθεραπεία, χρησιμοποιώντας τα αιθέρια έλαια, τα οποία αντιμετωπίζουμε σαν την Πεμπτουσία των βοτάνων.
Τι σου αρέσει περισσότερο στη δουλειά σου; Τι ικανοποιεί τον ψυχικό σου κόσμο; Η δουλειά μας μπορεί να είναι και απόλαυση, συμφωνείς;
Είναι ενδιαφέρον, ότι στη σύγχρονη Ελλάδα χρησιμοποιούμε την λέξη «δουλειά» που προέρχεται από το «δούλος», αντί της αρχαιοελληνικής λέξης «εργασία»… Προσωπικά, είμαι πολύ τυχερή και ευγνώμων που κάνω αυτή την εργασία. Αισθάνομαι, ότι βρίσκομαι σ’ ένα μονοπάτι που έχει όλα όσα χρειάζομαι.
Έχει καταρχάς την αυτογνωσία, την ένωση με το Όλον, την προσφορά, την ομορφιά, τις μυρωδιές, τις γεύσεις. Όταν ανοίγω την πόρτα του εργαστηρίου, νιώθω ένα σύννεφο με αρώματα να με κατακλύζει.
Τα χαίρομαι πάρα πολύ τα αιθέρια έλαια. Τα αγαπώ. Γαληνεύουν την ψυχή! Είναι το αίμα των βοτάνων, η πεμπτουσία τους. Έχουν τόση δύναμη, που με συναρπάζει.
Τη βλέπω και στα καλλυντικά που φτιάχνω και στα θεραπευτικά σκευάσματα. Κάθε φορά που χρησιμοποιώ ένα αιθέριο έλαιο, εστιάζω στην κάθε σταγόνα που πέφτει και σκέφτομαι το συγκεκριμένο θέμα, στο οποίο θέλω να βοηθήσει. Για πολλά χρόνια, προσπαθούσα να καταλάβω την έννοια της προσευχής. Η δουλειά μου με βοήθησε πάρα πολύ σ αυτό.
Στην εποχή μας, η πλειοψηφία των ανθρώπων έχει απομακρυνθεί από τους φυσικούς τρόπους ζωής και η αρρώστια οφείλεται, ακριβώς σ’ αυτήν την αλλαγή. Το πολύ όμορφο με την δουλειά μου είναι ότι δείχνει ένα μοντέλο του πως να αντιστρέψει κανείς αυτήν την κατάσταση και να βρει διέξοδο από την απελπισία της καταπίεσης, της στρέβλωσης, της ανεξέλεγκτης επέκτασης και της ασθένειας.
Αυτό ακριβώς είναι που χαίρομαι πάρα πολύ: να δείχνω, ότι μέσω τους σθένους και της ελεύθερης βούλησης του ίδιου του ατόμου και με τη βοήθεια των θεραπευτικών βοτάνων, μπορεί να εξυψώνεται η υπόσταση του ανθρώπου.
Η επανάκτηση της ψυχικής και σωματικής υγείας και η ανάληψη της ευθύνης μας για αυτή την υγεία, εξυψώνει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ώστε ο ασθενής να έχει ήδη διανύσει το μισό δρόμο προς την ανάρρωση.
Ασχολείσαι και με εναλλακτικές θεραπείες για την καταπολέμηση του stress. Διαβάζω για βελονισμό, μασάζ, αρωματοθεραπεία. Εξήγησέ μας το ρόλο τους στην υγεία μας.
Καταρχάς, η ταμπέλα «εναλλακτική» επιβλήθηκε στη σύγχρονη Δύση, ως αντιπαράθεση με τη συμβατική δυτική ιατρική. Όμως, ο βελονισμός, η αρωματοθεραπεία και η βοτανοθεραπεία, έχουν ιστορία πάνω από 3-4 χιλιάδες έτη και σε πολλές χώρες της Ασίας είναι μέρος της συμβατικής ιατρικής τους, μαζί με τις δυτικές μεθόδους. Προτιμώ, λοιπόν, τον όρο «Φυσικές» αντί του «Εναλλακτικές».
Κάποια στιγμή, λοιπόν, ένιωσα πόσο πολύτιμο είναι το θεραπευτικό άγγιγμα και ξεκίνησα την εκπαίδευσή μου σε διάφορες πρακτικές μάλαξης και βελονισμού.
Έτσι, είμαι σε θέση να συνδυάζω τα βότανα με αυτές τις πρακτικές, να προτείνω το καλύτερο δυνατό πρόγραμμα με στόχο την ανακούφιση, την ευεξία, την απομάκρυνση του στρες και τη φυσική ολιστική φροντίδα και ομορφιά προσώπου και σώματος. Πιστεύω στην ολιστική προσέγγιση του ανθρώπου, τόσο για την υγεία του, όσο και για την ομορφιά του.
Όσον αφορά ειδικά το guasha, τον αισθητικό βελονισμό, το shiatsu κεφαλής, είναι τεχνικές ολιστικής φροντίδας, απόλυτα φυσικές και καθόλου παρεμβατικές και γι’ αυτό συνδυάζονται άριστα με τη βοτανοθεραπεία. Οι τεχνικές αυτές ανανεώνουν και ομορφαίνουν το δέρμα, τονώνουν τον οργανισμό, και προσφέρουν παράλληλα χαλάρωση και ηρεμία.
Βασιλική, τι θα έλεγες σε μια γυναίκα, που δε διαθέτει πολλά χρήματα, αλλά θέλει να μπει στον κόσμο των βοτάνων; Από που μπορεί να αρχίσει;
Αυτό που θα μπορούσε να κάνει είναι καταρχάς, να ψάξει για αξιόπιστα βιβλία και να διαβάσει όσο μπορεί (ποτέ δεν είναι αρκετό…). Κατόπιν, να φτιάξει το δικό της βοτανικό κηπάκι, ακόμα και στο μπαλκόνι.
Να αρχίσει να φτιάνει ροφήματα, να δοκιμάζει βότανα και να μαθαίνει και κάποιες από τις ιδιότητες τους.
Θα ήταν πάρα πολύ ωραίο, να χρησιμοποιεί καλλυντικά και είδη φροντίδας, που είναι φτιαγμένα από φυσικές πρώτες ύλες, με αρωματικά βοτανόλαδα, αιθέρια έλαια, εκχυλίσματα και βάμματα. Έτσι, θα έχει βότανα σε διάφορες μορφές μέσα στο βαζάκι της και θα απολαμβάνει τις θεραπευτικές και καλλυντικές τους ιδιότητες.
Αν μπορεί να συνδυάσει και κάποιο μασάζ αρωματοθεραπείας για παράδειγμα, φανταστείτε τι όμορφα θα είναι και τι προοπτικές μπορεί να έχει!
Μπορείτε να προμηθευτείτε τα προϊόντα της από την ιστοσελίδα https://allearth.gr/
Υ.Γ. Η χρήση βοτάνων απαιτεί καθοδήγηση από ειδικούς.
Η Νένα Μεϊμάρη ήταν επί χρόνια εκπαιδευτικός με πλούσιο ακαδημαϊκό υπόβαθρο σε δημόσιο σχολείο της Βοστόνης. Συνταξιούχος, πλέον, ασχολείται με την αρθρογραφία και τον εθελοντισμό. Πρόσφατα δημιούργησε το πρώτο blog για χήρες και στήριξη αυτών με τίτλο Είμαι Χήρα – Έχω Φωνή που ενημερώνεται τακτικά με χρήσιμα και ενδιαφέροντα άρθρα, μουσικά κομμάτια και τη δική σας φωνή, και ολοκλήρωσε το πρώτο της βιβλίο: “Σου γράφω γιατί υπάρχεις”.
