Η μυστηριώδης φωτεινότητα ενός μακρινού γαλαξία πιστεύεται ότι προκαλείται από υλικό που πέφτει σε μια τεράστια μαύρη τρύπα
Οι αστρονόμοι συνδέεουν τη μυστηριώδη λάμψη ενός μακρινού γαλαξία με το ξαφνικό «ξύπνημα» μιας γιγάντιας μαύρης τρύπας με 1 εκατομμύριο φορές μεγαλύτερη μάζα από τον Ήλιο.
Δεκαετίες παρατηρήσεων δεν βρήκαν τίποτα αξιοσημείωτο για τον μακρινό γαλαξία στον αστερισμό της Παρθένου, αλλά αυτό άλλαξε στα τέλη του 2019, όταν οι αστρονόμοι παρατήρησαν μια δραματική αύξηση της φωτεινότητάς του που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Οι ερευνητές πιστεύουν τώρα ότι γίνονται μάρτυρες αλλαγών που δεν έχουν παρατηρηθεί ποτέ στο παρελθόν, με τη μαύρη τρύπα στον πυρήνα του γαλαξία να δίνει ένα ακραίο κοσμικό σόου φωτός καθώς τεράστιες ποσότητες υλικού πέφτουν μέσα της.
«Ανακαλύψαμε αυτή την πηγή τη στιγμή που άρχισε να παρουσιάζει αυτές τις διακυμάνσεις στη φωτεινότητα. Είναι η πρώτη φορά που το βλέπουμε αυτό σε πραγματικό χρόνο», δήλωσε η Δρ Paula Sánchez-Sáez, αστρονόμος στην έδρα του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου στο Garching της Γερμανίας.
Ο γαλαξίας, ο οποίος φέρει την κωδική ονομασία SDSS1335+0728 και βρίσκεται σε απόσταση 300 εκατομμυρίων ετών φωτός, επισημάνθηκε στους αστρονόμους τον Δεκέμβριο του 2019, όταν ένα παρατηρητήριο στην Καλιφόρνια που ονομάζεται Zwicky Transient Facility κατέγραψε μια ξαφνική αύξηση της φωτεινότητάς του. Ο συναγερμός προκάλεσε έναν καταιγισμό νέων παρατηρήσεων και ελέγχων των αρχειοθετημένων μετρήσεων από επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια για να κατανοήσουν περισσότερα για τον γαλαξία και τη συμπεριφορά του στο παρελθόν.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ο γαλαξίας είχε πρόσφατα διπλασιάσει τη φωτεινότητά του στα μεσαία υπέρυθρα μήκη κύματος, είχε γίνει τέσσερις φορές φωτεινότερος στο υπεριώδες και τουλάχιστον 10 φορές φωτεινότερος στην περιοχή των ακτίνων Χ.
Πιθανότερη εξήγηση η δημιουργία ενός «ενεργού γαλαξιακού πυρήνα»
Τι προκάλεσε την ξαφνική φωτεινότητα είναι ασαφές, αλλά γράφοντας στο Astronomy and Astrophysics, οι ερευνητές λένε ότι η πιο πιθανή εξήγηση είναι η δημιουργία ενός «ενεργού γαλαξιακού πυρήνα», όπου μια τεράστια μαύρη τρύπα στο κέντρο ενός γαλαξία αρχίζει να καταναλώνει ενεργά το υλικό γύρω της.
Οι ενεργοί γαλαξιακοί πυρήνες εκπέμπουν ένα ευρύ φάσμα φωτός, καθώς το αέριο γύρω από τη μαύρη τρύπα θερμαίνεται και λάμπει, ενώ τα σωματίδια σκόνης που την περιβάλλουν απορροφούν ορισμένα μήκη κύματος και επανεκπέμπουν άλλα.
Οι ερευνητές δεν έχει αποκλείσει ωστόσο μια εξωτική μορφή «παλιρροϊκού συμβάντος διάσπασης», μια εξαιρετικά συγκρατημένη φράση για να περιγράψει ένα αστέρι που διαλύεται αφού απομακρυνθεί πολύ κοντά σε μια μαύρη τρύπα.
Τα γεγονότα παλιρροιακής διάσπασης τείνουν να είναι σύντομης διάρκειας, φωτίζοντας έναν γαλαξία για όχι περισσότερο από μερικές εκατοντάδες ημέρες, αλλά χρειάζονται περισσότερες μετρήσεις για να αποκλειστεί η διαδικασία.
«Με τα δεδομένα που έχουμε αυτή τη στιγμή, είναι αδύνατο να ξεχωρίσουμε ποιο από αυτά τα σενάρια είναι πραγματικό. Πρέπει να συνεχίσουμε να παρακολουθούμε την πηγή» δήλωσε η Sánchez-Sáez.
Με πληροφορίες από Guardian
Πηγή:lifo