Οι κάμπιες έχουν στατικό ηλεκτρισμό και αντιδρούν αμυντικά σε ηλεκτρικά πεδία παρόμοια με αυτά που εκπέμπουν οι φυσικοί θηρευτές τους, ανακάλυψαν επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ
Στον φυσικό κόσμο, το να ανιχνεύσει ένας οργανισμός που είναι θήραμα έγκαιρα ένα αρπακτικό ή ένας άλλος να χτυπήσει το θήραμά του, είναι συχνά η διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου.
Αυτός ο αγώνας επιβίωσης πολλών εκατομμυρίων ετών οδήγησε στην εξέλιξη των αυτιών που ανιχνεύουν θόρυβο και των ματιών που μπορούν να δουν σχεδόν 360 μοίρες.
Αλλά τώρα, οι επιστήμονες αποκαλύπτουν έναν άλλο κόσμο αλληλεπιδράσεων μεταξύ αρπακτικών και θηραμάτων όπου γίνεται χρήση ενός άλλου πεδίου αισθήσεων, της ηλεκτροαντίληψης. Μια μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ διαπίστωσε ότι οι κτύποι των φτερών μιας σφήκας παράγουν αρκετό ηλεκτρικό φορτίο ώστε να ανιχνευθεί από τις κάμπιες που είναι θύματά τους.
Στη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PNAS, οι ειδικοί έδειξαν ότι οι τρίχες της κάμπιας κινούνται ως απόκριση στα ηλεκτρικά πεδία και είναι πιο ευαίσθητες στις συχνότητες που αντιστοιχούν στις συχνότητες των φτερών των άλλων εντόμων, υποδεικνύοντας, ότι θα μπορούσαν να πιάσουν ηλεκτρικά σήματα των θηρευτών τους.
Η υπόθεσή δηλαδή είναι πως η κάμπια μπορεί να αισθανθεί την παρουσία της σφήκας γιατί η δεύτερη παραμορφώνει το ηλεκτρικό πεδίο γύρω της και κάνει τα μαλλιά της πρώτης να σηκώνονται.
Αυτά τα ευρήματα αποτελούν το πρώτο παράδειγμα στατικού ηλεκτρισμού που χρησιμοποιείται ως αισθητήριος «συναγερμός» σε μια αλληλεπίδραση θηρευτή-θηράματος.
«Τα ζώα στη φύση συσσωρεύουν πολύ εύκολα στατικό φορτίο όταν τρίβονται πάνω στα φύλλα ή στο χώμα ή σε άλλα αντικείμενα στο περιβάλλον τους.
Και ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που τα ηλεκτροστατικά φορτισμένα μπαλόνια μπορούν να σηκώσουν τα μαλλιά μας, εμείς αναρωτηθήκαμε αν τα φυσικά ηλεκτρικά φορτία των ζώων θα μπορούσαν να σηκώσουν τις τρίχες σε άλλα ζώα και αν αυτά τα ζώα μπορούσαν να το αισθανθούν αυτό.
Και η πραγματικά προφανής εφαρμογή αυτού ήταν αν ένα θήραμα όπως η κάμπια μπορούσε να ανιχνεύσει το στατικό φορτίο ενός αρπακτικού εντόμου όπως η σφήκα;», εξηγεί ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Dr Sam England.
Η ομάδα θέλησε πρώτα να ελέγξει το ηλεκτρικό φορτίο που συσσωρεύουν οι σφήκες και οι κάμπιες επειδή αυτό δεν είχε μετρηθεί ποτέ πριν. Το μέτρησαν προκαλώντας τις σφήκες να πετάξουν μέσω ενός αισθητήρα ηλεκτροστατικού φορτίου, αποδεικνύοντας ότι είναι όντως φορτισμένες και επομένως αποτελούν μια πηγή ηλεκτρικού πεδίου που μπορεί να ανιχνευθεί δυνητικά. Στη συνέχεια μέτρησαν και το φορτίο σε κάποιες κάμπιες μέσω του αισθητήρα.
Από τη στιγμή που οι ερευνητές μέτρησαν πόσο φορτισμένα ήταν αυτά τα έντομα, μπόρεσαν να κάνουν υπολογιστικές προσομοιώσεις του πόσο ισχυρού θα ήταν αυτό το ηλεκτρικό πεδίο μεταξύ των δύο οργανισμών και δοκίμασαν ηλεκτρικά πεδία αυτής της ισχύος σε διάφορα διαφορετικά είδη κάμπιας, παρακολουθώντας αν η συμπεριφορά τους έδειχνε ότι αντιλαμβάνονταν αυτά τα ηλεκτρικά πεδία ως απειλή.
Οι επιστήμονες, ανάλογα με το είδος της κάμπιας, παρατήρησαν μερικές διαφορετικές αμυντικές συμπεριφορές ως απάντηση σε αυτά τα ηλεκτρικά πεδία, όπως π.χ. μια αμυντική συμπεριφορά κατά την περιέλιξη, καθώς στις κάμπιες αρέσει να κουλουριάζονται σε μπάλα για να προστατευτούν από τους θηρευτές.
Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι αυτές οι αισθητήριες τρίχες στις κάμπιες μπορεί στην πραγματικότητα να είναι ηλεκτρομηχανικά συντονισμένες στον ρυθμό που χτυπούν τα φτερά οι θηρευτές τους. Σαν να έχουν εξελιχθεί δηλαδή, ώστε να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στο ηλεκτρικό πεδίο των θηρευτών τους.
Ωστόσο, τα αποτελέσματα της μελέτης είναι και ανησυχητικά γιατί δείχνουν ότι οι κάμπιες είναι επίσης ευαίσθητες στις συχνότητες ηλεκτρικών πεδίων που εκπέμπονται από άλλες γραμμές ισχύος και από άλλο ηλεκτρονικό εξοπλισμό.
Οι ερευνητές όταν έκαναν την έρευνα για το πώς οι τρίχες ανταποκρίνονται σε διαφορετικές συχνότητες ηλεκτρισμού, είδαν ότι στο εύρος των ηλεκτρικών σημάτων περιλαμβάνονται επίσης συχνότητες 50 έως 60 Hz, που είναι ακριβώς οι συχνότητες του εναλλασσόμενου ρεύματος που έχουμε στο ηλεκτρικό μας δίκτυο.
Έτσι, είναι πολύ πιθανό οι κάμπιες και πολλά άλλα ζώα να είναι πραγματικά ευαίσθητα στην ηλεκτρική ενέργεια που εκπέμπεται από τα καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος και από άλλο ηλεκτρικό εξοπλισμό και μπορεί να εμποδίζει την ικανότητά τους να ανιχνεύουν πραγματικά τους θηρευτές τους, επειδή βασικά «πνίγει» εντελώς αυτή την ηλεκτροαντίληψη.
Αυτό ουσιαστικά σημαίνει την ανακάλυψη ενός άλλου τρόπου με τον οποίο μπορεί να μολύνουμε το περιβάλλον, αυτή τη φορά με ηλεκτρική ηχορύπανση.
«Θα έλεγα ότι είναι επείγον τώρα να αξιολογήσουμε εάν εμποδίζουμε την ικανότητα της κάμπιας και άλλων ζώων να ανιχνεύουν τους θηρευτές τους εισάγοντας έναν νέο τύπο αισθητηριακής ρύπανσης – τον ηλεκτρικό ‘θόρυβο’.
Το καλό είναι ότι τώρα που πιθανώς αποκαλύψαμε αυτή τη ζημιά που κάνουμε, μπορούμε να βρούμε τρόπους για να την αποτρέψουμε.
Για παράδειγμα, προσπαθώντας να θωρακίσουμε καλύτερα τις γραμμές μας από την εκπομπή ηλεκτρισμού», προσθέτει ο Δρ England.
Η ανακάλυψη ότι ο στατικός ηλεκτρισμός παίζει ρόλο στις οικολογικές αλληλεπιδράσεις εισάγει εντελώς νέες διαστάσεις στην κατανόησή μας για το πώς τα ζώα αισθάνονται το ένα το άλλο, και γενικότερα πώς και γιατί εξελίσσονται με συγκεκριμένους τρόπους.
«Αυτή η μελέτη παρουσιάζει το πρώτο παράδειγμα ζώου που αντιλαμβάνεται τους κυνηγούς του ανιχνεύοντας τον στατικό ηλεκτρισμό που εκπέμπεται από αυτούς.
Αυτό αποκαλύπτει μια νέα διάσταση στις αλληλεπιδράσεις αρπακτικών-θηραμάτων στη στεριά, αλλά υποδηλώνει επίσης έναν απαρατήρητο μέχρι τώρα τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαμε να επηρεάσουμε αρνητικά την άγρια ζωή», καταλήγει ο Δρ England.
Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ
Πηγή: dnews