Κροκόδειλοι εναντίον… δεινόσαυρων, σημειώσατε… 1! Δεν πρόκειται για… ποδοσφαιρική αναμέτρηση που διεξήχθη κάπου στο μακρινό παρελθόν, αλλά για μία ιστορία που ξεκίνησε πριν από περίπου 66 εκατομμύρια χρόνια. Τότε, που ένας μεγάλος μετεωρίτης διαπέρασε την ατμόσφαιρα της Γης και έπληξε την επιφάνεια του πλανήτη μας με την ισχύ εκατοντάδων ατομικών βομβών. Ήταν η περίοδος που προκλήθηκε η μεγάλη αλλαγή του κλίματος, συνέπεια της οποίας ήταν η εξαφάνιση των δεινοσαύρων. Και όμως, ένα είδος της εποχής εκείνης όχι μόνο κατάφερε να επιβιώσει, αλλά απαντάται σήμερα σε κάθε σημείο που έχει διατηρηθεί η άγρια φύση. Το είδος αυτό δεν είναι άλλος από τους… κροκόδειλους!
Οι κροκόδειλοι μπορούν να ευδοκιμήσουν μέσα ή έξω από το νερό και να ζήσουν σε απόλυτο σκοτάδι. Είναι επίσης πολύ ανθεκτικά, που σημαίνει ότι μπορούν να επιβιώσουν από φοβερούς τραυματισμούς. Γενικά προτιμούν τις ζεστές συνθήκες, όπως αυτές κατά την εποχή των δεινοσαύρων, επειδή δεν μπορούν να ελέγξουν τη θερμοκρασία του σώματός τους και έχουν ανάγκη ζεστασιά από το περιβάλλον.
Όταν ένας διαστημικός βράχος μεγέθους πόλης έπεσε στην επιφάνεια της Γης, δημιουργώντας τον Κόλπο του Μεξικού πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια, προκλήθηκε μία τεράστια έκρηξη και ένα νέφος που κάλυψε την ατμόσφαιρα του πλανήτη, αλλάζοντας το κλίμα. Αποτέλεσμα ήταν πολλά φυτά να εξαφανιστούν και μαζί τους πολλά είδη που τρέφονταν με αυτά. Οι κροκόδειλοι, όμως, επέζησαν αντλώντας ενέργεια από τον ήλιο και τροφή απ’ ότι έβρισκαν. Αυτό σήμαινε ότι δεν χρειάζονταν να τρώνε τόσα θερμόαιμα ζώα όπως πουλιά ή θηλαστικά και δεν χρειάστηκε να αλλάξουν για να επιβιώσουν. Έκτοτε, οι κροκόδειλοι έχουν αλλάξει πολύ λίγο, και οι ερευνητές πιστεύουν ότι η κλειδί της επιτυχίας τους είναι η περιορισμένη ποικιλομορφία και η προφανής έλλειψη εξέλιξης.
Ελάχιστη εξέλιξη τα τελευταία 200 εκατ. χρόνια
Οι σημερινοί κροκόδειλοι μοιάζουν πολύ με αυτούς της ιουρασικής περιόδου, πριν περίπου 200 εκατομμύρια χρόνια. Ο αργός εξελικτικός ρυθμός τους οφείλεται στο ότι φτάνουν σε ένα σχήμα που ήταν αρκετά ευέλικτο και αρκετά αποτελεσματικό για να αντιμετωπίσει μια σοβαρή παγκόσμια καταστροφή, σύμφωνα με ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ.
«Αυτό θα μπορούσε να είναι μια εξήγηση για την επιβίωση των κροκόδειλων από τις επιπτώσεις του μετεωρίτη στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου, κατά την οποία οι δεινόσαυροι χάθηκαν», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Δρ Max Stockdale. «Οι κροκόδειλοι προσαρμόστηκαν σε έναν τρόπο ζωής που ήταν αρκετά ευέλικτος για να επιβιώσουν στις τεράστιες περιβαλλοντικές αλλαγές που έχουν συμβεί από τότε», πρόσθεσε.
Οι κροκόδειλοι μπορούν να κρατήσουν την αναπνοή τους κάτω από το νερό για μια ώρα, λόγω της αξιοσημείωτης ικανότητάς τους να συγκρατούν οξυγόνο.
Μπορούν επίσης να κινηθούν στην ξηρά με εκπληκτική ταχύτητα – ιδιαίτερα όταν ανησυχούν ή θυμώνουν.
Ο Δρ Stockdale και οι συνάδελφοί του διαπίστωσαν ότι ο λόγος είναι ότι οι κροκόδειλοι έχουν ένα πρότυπο εξέλιξης «stop-start», που διέπεται από την περιβαλλοντική αλλαγή.
Το φαινόμενο που περιγράφεται στο Nature Communications Biology είναι γνωστό ως «διάτρητη ισορροπία». Εξηγεί γιατί ορισμένοι προϊστορικοί τύποι δεν υπάρχουν πλέον σήμερα. Περιλάμβαναν γίγαντες τόσο μεγάλους όσο και τους δεινόσαυρους, τους φυτοφάγους, τους γρήγορους δρομείς, τους εκσκαφείς και τέρατα σαν φίδια που ζούσαν στη θάλασσα. Ο ρυθμός εξέλιξής τους είναι γενικά αργός, αλλά περιστασιακά εξελίσσονται πιο γρήγορα επειδή το περιβάλλον έχει αλλάξει. Συγκεκριμένα, η εξέλιξη επιταχύνεται όταν το κλίμα είναι πιο ζεστό, με το μέγεθος του σώματός τους να αυξάνεται.
Ο αλγόριθμος που βασίστηκε η έρευνα
Ο Δρ Stockdale, γεωγραφικός επιστήμονας, δήλωσε: «Η ανάλυσή μας χρησιμοποίησε έναν αλγόριθμο μηχανικής μάθησης για να εκτιμήσει τα ποσοστά εξέλιξης. Το εξελικτικό ποσοστό είναι το ποσό της αλλαγής που έχει πραγματοποιηθεί σε ένα δεδομένο χρονικό διάστημα, το οποίο μπορούμε να επεξεργαστούμε συγκρίνοντας τις μετρήσεις από τα απολιθώματα και λαμβάνοντας υπόψη το πόσο χρονών είναι. Για τη μελέτη μας μετρήσαμε το μέγεθος του σώματος, το οποίο είναι σημαντικό επειδή αλληλεπιδρά με το πόσο γρήγορα μεγαλώνουν τα ζώα, πόση τροφή χρειάζονται, πόσο μεγάλοι είναι οι πληθυσμοί τους και πόσο πιθανό είναι να εξαφανιστούν».
Οι κροκόδειλοι γενικά ευδοκιμούν καλύτερα σε θερμές συνθήκες επειδή δεν μπορούν να ελέγξουν τη θερμοκρασία του σώματός τους και απαιτούν ζεστασιά από το περιβάλλον. Το κλίμα κατά την εποχή των δεινοσαύρων ήταν πιο ζεστό από ό, τι είναι σήμερα, γι ‘αυτό υπήρχαν πολλές περισσότερες ποικιλίες κροκοδείλων εκείνη την εποχή.
«Είναι συναρπαστικό να βλέπουμε πόσο περίπλοκη υπάρχει σχέση μεταξύ της Γης και των ζωντανών πραγμάτων με τα οποία μοιραζόμαστε», πρόσθεσε ο Δρ Stockdale.
Έρευνα για τα είδη που εξαφανίστηκαν
Οι ερευνητές σχεδιάζουν τώρα να ανακαλύψουν γιατί ορισμένοι τύποι προϊστορικών κροκοδείλων εξαφανίστηκαν, ενώ άλλοι δεν πέθαναν.
Οι κροκόδειλοι ονομάστηκαν «απόλυτοι επιζώντες». Εμφανίστηκαν πριν από περίπου 200 εκατομμύρια χρόνια και έχουν επιβιώσει μετά την εξαφάνιση των δεινοσαύρων πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια.
Έχουν επίσης επιβιώσει από δύο εποχές παγετώνων. Ακόμα και οι άνθρωποι, τα μεγαλύτερα αρπακτικά στη Γη, δεν κατάφεραν να εξαναγκάσουν κανένα είδος να εξαφανιστεί. Η τελευταία μελέτη υποστηρίζει μια θεωρία που παρουσιάστηκε πριν από περισσότερα από 20 χρόνια, υποδηλώνοντας ότι η αντοχή τους βασίζεται σε έναν μοναδικό σχεδιασμό.
Οι κροκόδειλοι είναι εξαιρετικά ανθεκτικοί και έχουν ανοσοποιητικά συστήματα που μπορούν να αντιμετωπίσουν τρομερούς τραυματισμούς. Σε εδαφικές μάχες συνήθως κόβουν τα πόδια του άλλου. Φεύγουν και βουλιάζουν για λίγο – και στη συνέχεια θεραπεύονται. Ζουν επίσης συνήθως για δεκαετίες.
Πηγή: protothema.gr