της Χαρούλας Κωνσταντινίδου

Ο πολυάριθμος λαός, του βασιλιά είναι δόξα.
Χωρίς λαό χάνεται κι ο ηγεμόνας.

Παροιμίες 14:28

Το καλοκαίρι του περσινού έτους βρήκε τους Έλληνες να προσέρχονται στις κάλπες καλούμενοι να ψηφίσουν εκπροσώπους τοπικής αυτοδιοίκησης, εκπροσώπους της κεντρικής κυβέρνησης αλλά και εκπροσώπων στην Ευρωβουλή. Η προεκλογική αναμέτρηση (συνειδητά η χρήση της λέξης) περιλάμβανε υποσχέσεις, πρωτοβουλίες για την Ελλάδα, για την ανάπτυξή της, τη βελτίωση των κρατικών δομών και διόρθωση λαθών προηγούμενων κυβερνήσεων. Αντίστοιχες υποσχέσεις και πρωτοβουλίες ειπώθηκαν και από υποψήφιους διαφόρων παρατάξεων της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Το άρθρο αυτό δεν επικεντρώνεται σε συγκεκριμένα πρόσωπα, παρατάξεις ή κόμματα. Αντιθέτως, αποτελεί προβληματισμό και τροφή για σκέψη σχετικά με τον τρόπο επιλογής υποψηφίων κατά την εκλογική διαδικασία, τα κριτήρια επιλογής τους και το πρίσμα μέσα από το οποίο εμείς, οι ψηφοφόροι, βλέπουμε και φιλτράρουμε τα λόγια των μελλοντικών ηγετών, σε ευρωπαϊκό, κρατικό ή τοπικό επίπεδο.

Το πρώτο που παρατήρησα ήδη από την προεκλογική αναμέτρηση ήταν η ραγδαία ανάπτυξη δημοσίων σχέσεων και φιλικότητας από πλευράς των υποψηφίων. Δύο στοιχεία απαραίτητα για την επικοινωνία με τον κόσμο τα οποία ωστόσο δεν θα έπρεπε να σταματήσουν μετά τις εκλογές, όταν οι υποψήφιοι είτε έχουν εκλεγεί είτε όχι.

Επιπλέον, ως ψηφοφόροι, το κριτήριο για την επιλογή ενός ηγέτη, ενός ανθρώπου που καλείται στο ύψιστο αξίωμα να συμμετέχει στη διοίκηση μίας πόλης ή μίας χώρας, δεν θα έπρεπε να είναι ούτε η ικανότητά του/της στις δημόσιες σχέσεις αλλά ούτε και η συνεχής εμφάνιση σε διάφορα μέσα. Τα στοιχεία αυτά θεωρούνται αυτονόητα. Η εμφάνιση σε φωτογραφίες και βίντεο αποτελεί προνόμιο όλων των ανθρώπων και προσφέρεται στον κόσμο της πληροφορίας που όλο και αναπτύσσεται.

Η Παροιμία που αναγράφω στην αρχή του άρθρου δείχνει ότι όπως εμείς, οι απλοί πολίτες, χρειαζόμαστε τον ηγεμόνα, έτσι και ο ηγεμόνας, στη δική μας περίπτωση αντικαταστήστε το με τη λέξη ηγέτης, πρωθυπουργός, δημοτικός σύμβουλος, δήμαρχος, κτλ., χρειάζεται εμάς, τον λαό.

Φανταστείτε, για παράδειγμα, έναν εξαιρετικό δάσκαλο να βρίσκεται σε μία τάξη χωρίς μαθητές. Είναι ανούσιο. Φανταστείτε, όμως, και έναν κακό δάσκαλο να διδάσκει σε μία τάξη με μαθητές που έχουν διαφορετικές γνώσεις ο καθένας. Σκεφτείτε πόσο κακό μπορεί να προκαλέσει. Το ίδιο συμβαίνει και με έναν ηγέτη.

Συνεχίζοντας με τα κριτήρια επιλογής ηγετών, το δεύτερο σημαντικότερο είναι οι πράξεις. Τα λόγια, οι προεκλογικές διακηρύξεις και οι υποσχέσεις προβλέπονται. Ωστόσο, πώς μπορούμε να μείνουμε σε αυτά και να μην εξετάσουμε, όσο καλύτερα γίνεται, τους υποψηφίους που θέλουμε να ψηφίσουμε; Ως ενεργοί πολίτες της κοινωνίας, τι έχουν κάνει ως τώρα; Ποιο έργο ολοκλήρωσαν ή είναι σε διαδικασία να ολοκληρώσουν; Γνωρίζουν όλα όσα συμβαίνουν στην κοινωνία όπου δρουν; Αν βλέπουν ένα πρόβλημα, ποιες κινήσεις κάνουν για να το διορθώσουν; Ας θυμόμαστε πάντα ότι οι πράξεις ενός ηγέτη δεν κρίνονται πάντοτε από τα μεγάλα πράγματα αλλά από τις λεπτομέρειες.

Σε κάθε κατάσταση, πάντοτε προτείνω τη λύση της πρόληψης και όχι της θεραπείας. Αν χρειαστεί, θα περάσουμε και στο στάδιο της θεραπείας. Στην περίπτωση των ηγετών, πρέπει να εξετάσουμε αναδρομικά το ποιόν των υποψηφίων που θα ψηφίσουμε αλλά και, μετά τις εκλογές, το ποιόν των –πλέον- κυβερνώντων.

Συνεχίζω με το εξής παράδειγμα. Αν το σπίτι μας πλημμύριζε ή αν χαλούσε ένα πολύ ακριβό προϊόν τεχνολογίας, δεν θα θέλαμε τον καλύτερο επαγγελματία; Το ίδιο συμβαίνει και με την εξίσου πολύτιμη χώρα και πόλη μας καθώς οι αποφάσεις των ηγετών επηρεάζουν άμεσα και καταλυτικά και τη ζωή μας.

Μετά από τις πράξεις, έρχεται η δική μας κριτική σκέψη. Από όσα εξαγγέλλουν οι υποψήφιοι, πόσα από αυτά είναι πράγματι υλοποιήσιμα; Κάθε καλή πρόθεση, κάθε όνειρο και εξαγγελία πρέπει να συνοδεύονται και από ένα βιώσιμο σχέδιο δράσης. Τα κριτήριά μας για να ψηφίσουμε βασίζονται σε φιλικές, συγγενικές ή εργασιακές σχέσεις; Αν η απάντηση είναι θετική, η επιλογή υποψηφίου θα γίνει επί τη λάθος βάση με αποτελέσματα ορατά σε όλη την κοινωνία. Ή τα κριτήριά μας βασίζονται στην αξιοπιστία, την εγκυρότητα και τα απαραίτητα προσόντα του υποψηφίου;

Σήμερα, λοιπόν,βαδίζοντας προς το τέλος του Φεβρουαρίου, ήρθε η ώρα για αξιολόγηση.

Όπως ένας μαθητής αξιολογείται για να φανεί η πρόοδος, ήρθε η ώρα να αξιολογήσουμε όσα έχουν κάνει έως τώρα οι εκπρόσωποί μας σε ευρωπαϊκό, κρατικό και τοπικό επίπεδο.

Ας σκεφτούμε τα εξής:

  • Έπραξαν όσα ανήγγειλαν; Ναι ή όχι και γιατί;
  • Στέκονται δίπλα στους πολίτες ακόμη και μετά την εκλογή τους;
  • Βοηθούν όλη την κοινωνία στην οποία δρουν και όχι μόνο μέρος αυτής;
  • Ποια είναι τα βήματα που κάνουν για την πρόοδο και ανάπτυξη της χώρας/πόλης;

Έφτασε η στιγμή για την αξιολόγηση. Έφτασε η στιγμή να εξετάσουμε αμερόληπτα όλα όσα έχουν συντελεστεί από τη στιγμή που οι νέοι υποψήφιοι ανέλαβαν καθήκοντα, να επαινέσουμε ό,τι έχει γίνει σωστά και να απαιτήσουμε να διορθωθεί ότι ως τώρα δεν έχει γίνει.

Η αξιολόγηση των ηγετών από εμάς, τους απλούς πολίτες, διασφαλίζει την ποιότητα της ηγεσίας και κατ’ επέκταση επηρεάζει την ποιότητα της ζωής μας, ανάλογα πάντοτε αν θα είμαστε αμερόληπτοι, αν αξιολογήσουμε με γνώμονα το συλλογικό συμφέρον και αν θέλουμε πράγματι η χώρα και η πόλη μας να προοδεύσουν.

Είναι στο χέρι μας περισσότερο από όσο νομίζουμε.

 

Χαρούλα Κωνσταντινίδου

Μεταφράστρια-Διερμηνέας