Περιπέτεια στο δίχτυ του χρόνου

Τenet ★★★½
ΘΡΙΛΕΡ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ (2020)
Σκηνοθεσία: Κρίστοφερ Νόλαν
Ερμηνείες: Τζον Ντ. Ουάσιγκτον,
Ρόμπερτ Πάτινσον, Ελίζαμπεθ Ντεμπίκι

Μετά την εξαιρετική –και κάπως αδικημένη– «Δουνκέρκη», ο Κρίστοφερ Νόλαν επιστρέφει στο μονοπάτι της επιστημονικής φαντασίας που ακολούθησε σε προηγούμενες ταινίες του, όπως τα «Inception» και «Interstellar». Αντλώντας ιδέες και από τα δύο, στήνει εδώ ένα συναρπαστικό κατασκοπικό θρίλερ, το οποίο διαπερνά τις γραμμές του χωροχρόνου. Ο επονομαζόμενος «Πρωταγωνιστής», άνδρας με προηγμένη στρατιωτική εκπαίδευση, αναλαμβάνει μια μυστηριώδη αποστολή, οπλισμένος μονάχα με τη λέξη «tenet», η οποία ερμηνεύεται ως «αρχή». Σύντομα αντιλαμβάνεται πως το ταξίδι του θα τον οδηγήσει να αναμετρηθεί με τους νόμους της φυσικής αλλά και την ίδια τη λογική του.

Η αλήθεια είναι πως και η δική μας λογική δοκιμάζεται αρκετά, σε ένα φιλμ που χτίζει υπομονετικά το momentum, με σκοπό να μας εντυπωσιάσει στο δεύτερο μέρος του. «Μην προσπαθείς να καταλάβεις», ακούγεται κάποια στιγμή να λέει στον «Πρωταγωνιστή» ένας άλλος χαρακτήρας· στην πραγματικότητα πρόκειται μάλλον για τον ίδιο τον Νόλαν, ο οποίος μας καλεί να θαυμάσουμε περισσότερο το επιβλητικό κινηματογραφικό του οικοδόμημα, παρά να αναλωθούμε στην πλήρη κατανόηση των (ούτως ή άλλως αρκετά τραβηγμένων) υλικών του. Αυτή η αίσθηση της αυταρέσκειας ενός προφανώς ευφυούς δημιουργού είναι διάχυτη σχεδόν σε όλο το φιλμ, αν και σπάνια γίνεται ενοχλητική.

Από την άλλη, μάλλον χαμηλών τόνων, αλλά όχι άνευρη, μπορεί να χαρακτηριστεί η ερμηνεία του πρωταγωνιστή Τζον Ντ. Ουάσιγκτον («BlacKkKlansman»), ο οποίος θα βρεθεί σε πολλούς διαφορετικούς τόπους –η ταινία έχει γυριστεί σε επτά χώρες–, όμως η πραγματική πρόκληση θα έρθει όταν θα δει τη χρονική ροή γύρω του να αντιστρέφεται. Φανταστείτε ένα βίντεο που παίζει ανάποδα, κάποιοι ωστόσο από τους χαρακτήρες συνεχίζουν να προχωρούν κανονικά προς τα εμπρός. Σε επίπεδο εικόνας αυτή είναι η ιδέα του Νόλαν και το αποτέλεσμα επί της οθόνης δείχνει τουλάχιστον φαντασμαγορικό. Ταυτόχρονα μπορεί κανείς να σχηματίσει τις υπόλοιπες προεκτάσεις, από τις φιλοσοφικές γύρω από την ενότητα του χρόνου (παρελθόν-παρόν-μέλλον) μέχρι εκείνες που έχουν να κάνουν με το ίδιο το σινεμά, το οποίο απαθανατίζει με τον τρόπο του την παραπάνω ακολουθία. Οπως είπαμε, το «Tenet» αποτελεί για τον δημιουργό του επιστροφή στο γνώριμο για εκείνον είδος του θρίλερ φαντασίας με θέματα μάλιστα –αυτά των παράλληλων διαστάσεων– που έχουμε γενικώς ξαναδεί από εκείνον. Από αυτή την άποψη, και συγκριτικά με το ιστορικό δράμα της «Δουνκέρκης», θα μπορούσε κανείς να μιλήσει για αναμάσημα. Αν ωστόσο όλες οι… επαναλήψεις είναι τόσο εντυπωσιακές όσο αυτή, τότε τις περιμένουμε με ανυπομονησία.

Η γκαρσονιέρα ★★★★
Σκηνοθεσία: Μπίλι Ουάιλντερ
Ερμηνείες: Τζακ Λέμον, Σίρλεϊ
Μακ Λέιν, Φρεντ Μακ Μάρεϊ

Ο βραβευμένος με έξι Οσκαρ Μπίλι Ουάιλντερ υπογράφει εδώ μία από τις πιο σπουδαίες ταινίες της καριέρας του, η οποία απέσπασε πέντε χρυσά αγαλματίδια. Ο Σ.Σ. Μπάξτερ είναι ένας συνηθισμένος υπάλληλος γραφείου στην αχανή Νέα Υόρκη. Προκειμένου να κερδίσει την εύνοια των ανωτέρων του και να ανέβει στην ιεραρχία, τους παραχωρεί εκ περιτροπής το κλειδί της γκαρσονιέρας του, ώστε εκείνοι να φιλοξενούν τις εξωσυζυγικές τους περιπέτειες. Οταν ωστόσο ένας από αυτούς συνοδεύει εκεί τη γλυκιά Φραν, το κορίτσι με το οποίο ο Μπάξτερ είναι ερωτευμένος, τα πράγματα περιπλέκονται. Ο μοναδικός Τζακ Λέμον αναλαμβάνει τον ρόλο του «ανθρωπάκου» που προσπαθεί να διακριθεί μέσα από τα νύχια ενός σκληρού συστήματος, όπου οι σχέσεις εξουσίας μοιάζουν αδιαπέραστες. Το κωμικό εύρημα της γκαρσονιέρας, καθώς και τα αναρίθμητα λογοπαίγνια, κάνουν βέβαια το σύνολο ανάλαφρο και ανά στιγμές απολαυστικό, αν και το πραγματικό του περιεχόμενο είναι πολύ πιο σοβαρό και διαχρονικά επίκαιρο. Κυκλοφορεί σε επανέκδοση.

Τιμώμενος επισκέπτης ★★
Σκηνοθεσία: Ατόμ Εγκογιάν
Ερμηνείες: Ντέιβιντ Θιούλις,
Λουκ Γουίλσον. Λέιλα ντε Ολιβέιρα

Ο σημαντικός κινηματογραφιστής Ατόμ Εγκογιάν («Chloe») επιστρέφει με ένα αρκετά περίπλοκο οικογενειακό δράμα πάνω στα τραύματα του παρελθόντος που στοιχειώνουν τους ανθρώπους. Ο Ντέιβιντ Θιούλις υποδύεται έναν άμεμπτο επιθεωρητή υγείας, ο οποίος πηγαίνει από εστιατόριο σε εστιατόριο, αναζητώντας παραβάσεις του υγειονομικού κώδικα. Η κόρη του Βερόνικα, μια νεαρή δασκάλα μουσικής, βρίσκεται στη φυλακή μετά την καταδίκη της για ένα σεξουαλικής φύσεως έγκλημα. Παρόλο που δεν το διέπραξε, η ίδια πιστεύει πως η τιμωρία τής αξίζει, οπότε ο πατέρας της θα βαλθεί να ανακαλύψει το γιατί, φέρνοντας στην επιφάνεια μυστικά από το παρελθόν. Παράλληλα, η όλη υπόθεση αρχίζει να επηρεάζει τη δουλειά του. Ο Εγκογιάν μεταχειρίζεται διαφορετικούς χρόνους και μια σειρά από χαρακτήρες προκειμένου να χτίσει την ιστορία του, η οποία όμως έτσι χάνει σε συνοχή και πραγματικό ενδιαφέρον. Ο Ντέιβιντ Θιούλις είναι ομολογουμένως πολύ καλός στον ρόλο του μειλίχιου επιθεωρητή, ωστόσο δεν αρκεί για να υπερκαλύψει τις ευκολίες και τα κενά του κινηματογραφικού συνόλου.

ΕΜΕΙΣ…

Συμμετοχές-ρεκόρ κατέγραψε το διαγωνιστικό τμήμα των ελληνικών ταινιών μικρού μήκους «Ελληνικές Μικρές Ιστορίες» του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας», που θα διεξαχθεί τον Σεπτέμβριο. Από τις 342 συμμετοχές (πέρυσι ήταν 311) η ομάδα του φεστιβάλ ξεχώρισε 42 ταινίες που θα διαγωνιστούν για τα βραβεία καλύτερης ταινίας (Α΄ και Β΄), σκηνοθεσίας, σεναρίου, ανδρικής και γυναικείας ερμηνείας. Ανάμεσά τους είναι η «Αγρια Δύση» της Δέσποινας Κούρτη, η «Μελατονίνη» του Νίκου Πάστρα, το «Σεβαράμπες» του Τζορτζ Κόντος, το «Τέλος του πόνου» της Ζακλίν Λέντζου, το «Dear Joel» του Θανάση Τρομπούκη κ.ά. Το φεστιβάλ θα διεξαχθεί από τις 26 Σεπτεμβρίου έως τις 4 Οκτωβρίου, τηρώντας όλα τα υγειονομικά μέτρα.

…ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ

Αντιδράσεις έχει προκαλέσει το τρέιλερ της ταινίας «Ammonite», το οποίο βασίζεται στη ζωή της Βρετανίδας παλαιοντολόγου Μέρι Ανινγκ, με πρωταγωνίστριες τις Κέιτ Γουίνσλετ και Σάουαρς Ρόναν. Στην ταινία οι δύο γυναίκες αναπτύσσουν μια ερωτική σχέση και το φιλμ σκιαγραφεί την γκέι πλευρά μιας παραγνωρισμένης στην εποχή της –είμαστε στις αρχές του 19ου αιώνα– ερευνήτριας που μόλις πρόσφατα αναγνωρίστηκε για τις ανακαλύψεις της. Αυτή όμως η προσέγγιση προκάλεσε τις διαφωνίες απογόνων της, που υποστηρίζουν ότι οι επιλογές του σκηνοθέτη Φράνσις Λι δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, αλλά ο ίδιος τις υπερασπίζεται λέγοντας ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις περί του αντιθέτου. Η ταινία κάνει πρεμιέρα στο Φεστιβάλ του Τορόντο σε ένα μήνα.

Πηγή:kathimerini.gr