Γράφει ο Θεοφάνης Θ. Γκατζής
Οικονομολόγος – διεθνολόγος, Αρθρογράφος
ΜSc Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Τουρισμού και Πολιτισμού, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Facebook: Θεοφάνης Γκατζής
Το παρόν άρθρο το αφιερώνω στην μνήμη του πατέρα μου Θωμά, των παππούδων μου Βασιλείου Γκατζή και Βασιλείου Μακρυγιάννη, καθώς και των γιαγιάδων μου Φανής Μακρυγιάννη και Στυλιανής Γκατζή
Αφορμή για τη συγγραφή του παρόντος άρθρου αποτελεί η προ ενός έτους περίπου, διοργάνωση από το Δήμο Κατερίνης του Πανελλήνιου Πρωταθλήματος Στίβου Εφήβων-Νεανίδων (Κ20). Τα αθλητικά γεγονότα διακρίνονται σε μικρά, μεσαία και μεγάλα. Πριν προβούμε όμως στην ανάλυση των οφελών από τη διοργάνωση ενός αθλητικού γεγονότος για μια περιοχή θα ήταν σκόπιμο να παρέχουμε μια σύντομη περιγραφή των κατηγοριών που συνιστούν τα ειδικά αθλητικά γεγονότα (special sports events). Δύο σημαντικά κριτήρια με βάση τα οποία πραγματοποιείται η κατηγοριοποίηση των αθλητικών γεγονότων είναι ο αριθμός των θεατών που τα παρακολουθούν και το κόστος διοργάνωσής τους.
Tα αθλητικά γεγονότα διαιρούνται στις εξής κατηγορίες:
– Mεγάλα αθλητικά γεγονότα (Mega sports events). Σύμφωνα με τον Marris (1987) για να θεωρηθεί ένα αθλητικό γεγονός μεγάλο πρέπει να πληροί τις εξής προϋποθέσεις: α) Τα άτομα που επισκέπτονται την πόλη για να παρακολουθήσουν δια ζώσης αυτό να είναι τουλάχιστον 1.000.000 άτομα και β) ο προϋπολογισμός της διοργάνωσης να είναι μεγαλύτερος από 500 εκατομμύρια δολάρια και γ) να διαθέτει διεθνή απήχηση. Τέτοια γεγονότα είναι, επί παραδείγματι, οι Ολυμπιακοί αγώνες και το παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου.
– Ηallmark γεγονότα. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα γεγονότα που είναι προγραμματισμένο να διεξάγονται σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο και ο τόπος τέλεσής τους είναι μόνιμος. Επίσης, αυτά είναι παγκόσμιας σπουδαιότητας.
– Μεσαία αθλητικά γεγονότα (Μedium sports events). Στην κατηγορία αυτή ανήκουν αθλητικά γεγονότα μικρότερης εμβέλειας από την προηγούμενη κατηγορία που διαθέτουν κυρίως πανεθνική ή σε κάποιες περιπτώσεις περιορισμένη διεθνή σημασία. Η πόλη μας στο παρελθόν και πρόσφατα φιλοξένησε γεγονότα αυτής της κατηγορίας (ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου νέων, Πανελλήνιο πρωτάθλημα πάλης εφήβων-νεανίδων, Πανελλήνιο πρωτάθλημα μπάσκετ εφήβων).
– Mικρά αθλητικά γεγονότα (Small sports events). Στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα αθλητικά γεγονότα με την μικρότερη εμβέλεια και διαθέτουν τοπική σημασία. (π.χ. αγώνας καλαθοσφαίρισης μεταξύ δύο λυκείων της ίδιας περιοχής)
Ποια είναι τα οφέλη όμως από τη διοργάνωση ενός αθλητικού γεγονότος -κυρίως μεγάλης και δευτερευόντως μεσαίας κλίμακας- για μια πόλη; Καταρχήν, η φιλοξενία μιας αθλητικής διοργάνωσης παρέχει τη δυνατότητα ανάπτυξης ενός τόπου. Στο σημείο αυτό αξίζει να επισημανθεί ότι, όσο περισσότερες είναι οι εταιρείες που αναλαμβάνουν να φέρουν σε πέρας ένα αθλητικό γεγονός και διαθέτουν την έδρα τους στην περιοχή που διεξάγεται αυτό, τόσο λιγότερες οι εκροές χρήματος από αυτήν και συνεπώς τα οικονομικά οφέλη για την τοπική κοινωνία είναι μεγάλα. Επιπρόσθετα, η ανάληψη ενός αθλητικού γεγονότος από έναν τόπο εξασφαλίζει την αστική αναζωογόνησή του, καθότι παρέχεται η ευκαιρία δημιουργία έργων υποδομής (π.χ. πλατείες, έργα οδοποιίας, ανάπλαση παραλιακού μετώπου) συμβάλλοντας στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων του. Προσέτι, επιτυγχάνεται η αναγνωρισιμότητά μιας περιοχής (city branding) ενώ, παραλλήλως, παρέχεται η ευκαιρία διαμόρφωσης κοινωνικής αλληλεπίδρασης και αισθημάτων περηφάνειας στους κατοίκους της.
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι η διοργάνωση αθλητικών γεγονότων (sports events) – κυρίως μεγάλου και δευτερευόντως μεσαίου μεγέθους- από ένα αστικό κέντρο παρέχουν πολλαπλασιαστικά οφέλη σε αυτό. Μέσω της ανάληψης αυτών οι ιθύνοντες των πόλεων επιτυγχάνουν τη βιώσιμη ανάπτυξη, την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και την επίτευξη αναγνωρισιμότητας των χωρικών ενοτήτων που διοικούν. Υπό αυτό το πρίσμα οι πρωτοβουλίες των ιθυνόντων του Δήμου Κατερίνης, να διεξαχθούν αθλητικές διοργανώσεις (π.χ. τελική φάση ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου νέων τον Ιούλιο του 2015 και Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Εφήβων Καλαθοσφαίρισης που έλαβε χώρα από τις 27 Απριλίου έως την 1η Μαΐου 2017) είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Θα ήταν καλό όμως στα μακροπρόθεσμα σχέδια της διοίκησης του Δήμου Κατερίνης, δεδομένου ότι θα επανέλθει η κανονικότητα με το τέλος της παρούσας πανδημίας του COVID-19, να συμπεριληφθεί η διοργάνωση μεγαλύτερων βεληνεκούς αθλητικών γεγονότων (π.χ. βαλκανικό τουρνουά ποδοσφαίρου συλλόγων ανδρών), ώστε να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη που αναφέρθησαν παραπάνω, καθότι όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος ενός αθλητικού γεγονότος, τόσο περισσότερα τα οφέλη για τον τόπο που το διοργανώνει.
ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Marris, T. (1987) ‘The Role and impact of mega events and attractions on regional and national tourism development resolutions’, The Tourist Review, 42 (4): 3 -12