Η στρέβλωση του συστήματος ΦΠΑ στην Ελλάδα, με τον υψηλό συντελεστή του 24% να εφαρμόζεται σε περιορισμένο φάσμα κατανάλωσης, έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις για τους καταναλωτές.
Η δομή του ελληνικού ΦΠΑ όχι μόνο δημιουργεί ανισότητες, αλλά περιορίζει και τη συνολική αγοραστική δύναμη των πολιτών, οδηγώντας σε χαμηλότερη ποιότητα ζωής και περιορισμένες ευκαιρίες οικονομικής ανάπτυξης. Αυτό το πλαίσιο καθιστά αναγκαία τη συνολική αναθεώρηση του συστήματος για να ενισχυθεί η δικαιοσύνη και η αποτελεσματικότητα στην κατανομή του φορολογικού βάρους.
Οι αρνητικές επιπτώσεις από την τρέχουσα δομή του ΦΠΑ εντοπίζονται κυρίως στους εξής τομείς:
Η δομή του ελληνικού ΦΠΑ επιβαρύνει δυσανάλογα τους καταναλωτές με χαμηλά εισοδήματα, καθώς το βάρος του φόρου πέφτει κυρίως σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες.
Οι χαμηλότερες εισοδηματικές τάξεις καταναλώνουν μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους σε είδη πρώτης ανάγκης, στα οποία συχνά εφαρμόζεται ο υψηλός συντελεστής, αφήνοντας μικρότερο περιθώριο για αποταμίευση ή άλλες δαπάνες.
Ο συνδυασμός υψηλού συντελεστή και περιορισμένου εύρους εφαρμογής του τείνει να ευνοεί τα υψηλότερα εισοδήματα, τα οποία καταναλώνουν μεγαλύτερο μέρος σε προϊόντα και υπηρεσίες που υπάγονται σε χαμηλούς συντελεστές.
Αυτό δημιουργεί μία αντίστροφη αναδιανομή εισοδήματος, όπου το φορολογικό βάρος μεταφέρεται δυσανάλογα στους οικονομικά ασθενέστερους.
Η υψηλή φορολογία σε συγκεκριμένα προϊόντα ή υπηρεσίες οδηγεί στη μείωση της ζήτησης τους, πλήττοντας την οικονομική δραστηριότητα.
Αυτό μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες όχι μόνο για τους καταναλωτές, που περιορίζουν τις επιλογές τους, αλλά και για τις επιχειρήσεις που παρέχουν αυτά τα προϊόντα ή υπηρεσίες, μειώνοντας την ανταγωνιστικότητά τους.
Οι καταναλωτές που υπόκεινται σε υψηλό ΦΠΑ δυσκολεύονται να αποταμιεύσουν ή να επενδύσουν σε μακροπρόθεσμες ανάγκες, καθώς οι καθημερινές τους δαπάνες φορολογούνται υπέρμετρα.
Η επιβάρυνση αυτή περιορίζει τη δυνατότητα οικονομικής ανάπτυξης σε ατομικό επίπεδο.
Το ελληνικό σύστημα ΦΠΑ δεν ενθαρρύνει περιβαλλοντικά ή υγειονομικά ευεργετική κατανάλωση.
Για παράδειγμα, προϊόντα υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη ή λιπαρά συχνά βρίσκονται σε χαμηλούς συντελεστές, αντί να φορολογούνται περισσότερο.
Αυτό μειώνει την αποτελεσματικότητα της δημόσιας πολιτικής στη διαμόρφωση υπεύθυνων καταναλωτικών συνηθειών.
Το πολύπλοκο σύστημα με πολλαπλούς συντελεστές δημιουργεί σύγχυση στους καταναλωτές, αλλά και στους επαγγελματίες, καθιστώντας τη συμμόρφωση με τη φορολογική νομοθεσία δύσκολη.
Αυτό ενισχύει τη φοροδιαφυγή και δημιουργεί περαιτέρω αδικίες μεταξύ των πολιτών.
Σε έναν κόσμο όπου οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές είναι πιο διεθνώς συνδεδεμένοι από ποτέ, το υψηλό ΦΠΑ μειώνει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής αγοράς, καθώς οι καταναλωτές μπορούν να αναζητήσουν φθηνότερες επιλογές σε αγορές του εξωτερικού.
Πηγή:dnews