Πώς θα δίνονται δάνεια ως €25.000 χωρίς εξασφαλίσεις

Δάνεια ύψους έως και 25.000 ευρώ χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις και με διάρκεια αποπληρωμής έως 10 χρόνια, θα μπορούν να λαμβάνουν σύντομα οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, οι νέοι επιχειρηματίες, οι αυτοαπασχολούμενοι, αλλά και φυσικά πρόσωπα που αυτή τη στιγμή, λόγω των συνθηκών και της αδυναμίας τους να παράσχουν εγγυήσεις, είναι αποκλεισμένοι από το τραπεζικό. Η δυνατότητα αυτή θα δοθεί μέσω του νομοθετικού πλαισίου για τις μικροχρηματοδοτήσεις, το οποίο εντός του Νοεμβρίου αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή από τον υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης Γιάννη Δραγασάκη.

Το σχετικό νομοθέτημα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ευρεία χρήση του εργαλείου των μικροπιστώσεων στην Ελλάδα, καθώς μικροδάνεια θα μπορούν να χορηγούν αυτόνομα όσοι φορείς (επιχειρήσεις, τράπεζες, επιμελητήρια κ.ο.κ.) πληρούν τους όρους που θα τίθενται από το νόμο.

Σύμφωνα με το προωθούμενο πλαίσιο, τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων με έδρα την Ελλάδα θα ιδρύονται και θα λειτουργούν με τη μορφή ανώνυμης ή ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας ύστερα από άδεια λειτουργίας, η οποία θα χορηγείται από την Τράπεζα της Ελλάδος. Διευκρινίζουμε ότι σήμερα η χορήγηση μικροδανείων στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά περιορισμένη, καθώς οι φορείς μικροχρηματοδότησης που δραστηριοποιούνται σήμερα στη χώρα, όπως η AFI και το Κέντρο Επιχειρηματικής Πολιτιστικής Ανάπτυξης (ΚΕΠΑ), ελλείψει θεσμικού πλαισίου ανάλογου με αυτό που ισχύει στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν δανειοδοτήσεις μέσω του υφιστάμενου τραπεζικού συστήματος. Πλέον, ιδρύματα μικροχρηματοδότησης θα μπορούν να συσταθούν και να λειτουργούν εκτός τραπεζικού συστήματος, αρκεί να πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου.

Οι πρώτες άδειες για ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων, εκτιμάται ότι θα δοθούν εντός του πρώτου εξαμήνου του 2019, ενώ υπάρχει ανοικτό το ενδεχόμενο κάποια εξ αυτών να χορηγούν δάνεια και με επιδοτούμενο επιτόκιο, καθώς προβλέπεται ότι τα ιδρύματα αυτά θα μπορούν να εξασφαλίζουν κεφάλαια από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους. Όπως ισχύει σήμερα με το ΕΤΕΑΝ, στις περιπτώσεις αυτές, ένα μέρος του επιτοκίου θα είναι επιδοτούμενο. Ωστόσο, αυτές οι παράμετροι θα εξειδικευθούν με απόφαση του υπουργού Οικονομίας.

Οι μορφές των δανείων

Σύμφωνα με τη νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Οικονομίας, τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων που θα συσταθούν θα πρέπει να χορηγούν τις εξής μορφές μικροχρηματοδοτήσεων:

1) Επιχειρηματικές μικροχρηματοδοτήσεις

Ως τέτοιες νοούνται ιδίως:

α) όλες οι μορφές πιστώσεων έως το όριο των 25.000 ευρώ που χορηγούνται είτε για τη κάλυψη επενδυτικών αναγκών, είτε ως κεφάλαιο κίνησης,

β) προϊόντα χρηματοδοτικής μίσθωσης έως 25.000 ευρώ, για την απόκτηση εξοπλισμού,

γ) αυτοτελείς εγγυήσεις έως το όριο των 25.000 ευρώ, οι οποίες δεν μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τη λήψη δανείων από άλλα χρηματοδοτικά ιδρύματα.

2) προσωπικές μικροχρηματοδοτήσεις,

Ως τέτοιες νοούνται ιδίως προσωπικές πιστώσεις, τακτής λήξης, για:

α) εκπαιδευτικούς σκοπούς έως 10.000 ευρώ,

β) την ενίσχυση δημόσιων πολιτικών ή με σκοπό την κοινωνική και οικονομική ένταξη ευάλωτων κοινωνικά ομάδων έως το ποσό των 25.000 ευρώ, που αφορούν ιδίως την αντιμετώπιση των ακόλουθων καταστάσεων:

– ανεργία,

– αναστολή ή μείωση του χρόνου εργασίας για λόγους που δεν οφείλονται στη δική τους βούληση.

Ποιοι μπορούν να λάβουν δάνεια

1. Δικαιούχοι των επιχειρηματικών μικροχρηματοδοτήσεων είναι οι εξής:

α) πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις,

β) φυσικά πρόσωπα για τη σύσταση πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων,

γ) αυτοαπασχολούμενοι,

δ) φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

2. Δικαιούχοι των προσωπικών μικροχρηματοδοτήσεων είναι οι εξής:

α) φυσικά πρόσωπα για την κάλυψη εκπαιδευτικών αναγκών,

β) δικαιούχοι προγραμμάτων εφαρμογής δημόσιας πολιτικής,

γ) ευάλωτες κοινωνικά ομάδες.

Συμβουλευτικές υπηρεσίες

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι εκτός από τις δραστηριότητες χρηματοδότησης, τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων οφείλουν να παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες επιχειρηματικής εκπαίδευσης και καθοδήγησης για όλες τις επιχειρηματικές μικροχρηματοδοτήσεις στους δικαιούχους τους.

Στις συμβουλευτικές υπηρεσίες περιλαμβάνονται ιδίως:

– Επιχειρηματική εκπαίδευση στις τεχνικές διαχείρισης των επιχειρήσεων, όσον αφορά τη λογιστική διαχείριση, τη δημοσιονομική διαχείριση, τη διαχείριση προσωπικού.

– Στήριξη για την επίλυση νομικών, φορολογικών και διοικητικών προβλημάτων και ενημέρωση για τις σχετικές υπηρεσίες που διατίθενται στην αγορά.

– Στήριξη για τον ορισμό της πορείας ένταξης στην αγορά εργασίας.

– Υποστήριξη για τον εντοπισμό και τη διάγνωση της πιθανής κρισιμότητας της υλοποίησης του χρηματοδοτούμενου έργου.

Χωρίς υποθήκη

Με δεδομένο ότι η νομοθετική πρωτοβουλία αποσκοπεί στο να δώσει τη δυνατότητα λήψης δανείου σε όσους δεν μπορούν να παρέχουν τις εγγυήσεις που ζητούν σήμερα οι τράπεζες, προβλέπεται ότι η μικροχρηματοδότηση δεν θα εξασφαλίζεται με ενοχική ή εμπράγματη ασφάλεια αλλά και δεν θα υπερβαίνει το όριο των 25.000 ευρώ, για κάθε δικαιούχο.

Το ίδρυμα μικροχρηματοδοτήσεων μπορεί να χορηγεί στον ίδιο δικαιούχο νέα μικροχρηματοδότηση σε ποσό που προστίθεται στο υπόλοιπο, και συνολικά αυτή δεν υπερβαίνει το όριο των 25.000 ευρώ, ενώ μπορεί να απαιτεί την ύπαρξη τριτεγγυητή πριν τη χορήγηση επιχειρηματικής μικροχρηματοδότησης.

Η ελάχιστη διάρκεια αποπληρωμής της χορηγηθείσας μικροχρηματοδότησης είναι 12 μήνες, ενώ η μέγιστη διάρκεια αποπληρωμής δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 10 έτη. Οι μικροχρηματοδοτήσεις επιβαρύνονται με την εισφορά του άρθρου 1 του ν. 128/1975 (Α’ 178), για την απόδοση της οποίας υπεύθυνα είναι τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων. Σε κάθε περίπτωση, τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων ελέγχουν, πριν τη χορήγηση κάθε μορφής μικροχρηματοδότησης, αν τηρείται ο σκοπός αυτής και απαιτούν συγκεκριμένα αποδεικτικά έγγραφα από τον δικαιούχο.

Υποχρέωση διαφάνειας στους όρους συναλλαγών

Τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων συνάπτουν σύμβαση με τους δικαιούχους, στην οποία μεταξύ άλλων περιγράφονται οι όροι δανειοδότησης και ειδικότερα:

– το επιτόκιο της μικροχρηματοδότησης, επισημαίνοντας αν πρόκειται για σταθερό ή κυμαινόμενο ή συνδυασμό και των δύο, καθώς και πληροφορίες για τυχόν επιβαρύνσεις που περιλαμβάνονται στο συνολικό κόστος της πίστωσης για τον καταναλωτή,

– το συνολικό κόστος της μικροχρηματοδότησης,

– η διάρκεια αποπληρωμής της μικροχρηματοδότησης,

– ο αριθμός και το ποσό των δόσεων,

– το περιεχόμενο των συμβουλευτικών υπηρεσιών, και το κόστος αυτών,

– η διαδικασία είσπραξης ανεξόφλητων οφειλών,

– το δικαίωμα καταγγελίας,

– η διαδικασία εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών.

Σημειώνεται ότι ο δικαιούχος έχει το δικαίωμα υπαναχώρησης εντός 14 ημερών από την υπογραφή της σύμβασης, ανεξαρτήτως αν στο διάστημα αυτό έχει ήδη γίνει εκταμίευση του δανείου. Στην τελευταία περίπτωση, το συνολικό ποσό επιστρέφεται άτοκα στο ακέραιο εφάπαξ, ταυτόχρονα με τη δήλωση υπαναχώρησης, αλλά ο δανειολήπτης επιβαρύνεται με το αντίστοιχο διαχειριστικό κόστος.

Σε περίπτωση μη εξυπηρετούμενης οφειλής, το ίδρυμα μικροχρηματοδότησης εφαρμόζει τις διαδικασίες που προβλέπονται στον Κώδικα Δεοντολογίας για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών.

Αρχικό κεφάλαιο

Άδεια για σύσταση ιδρύματος μικροχρηματοδότησης μπορούν να λάβουν τράπεζες, φορείς, επιμελητήρια, οργανώσεις κ.ο.κ. Σε καμία περίπτωση, ίδρυμα μικροχρηματοδότησης δεν μπορούν να συστήσουν τα ενεχυροδανειστήρια.

Για τη χορήγηση από την Τράπεζα της Ελλάδος άδειας λειτουργίας απαιτείται η κάλυψη αρχικού κεφαλαίου ίσου τουλάχιστον με το ποσό των 500.000 ευρώ. Τα ιδρύματα υποχρεούνται να διατηρούν το ως άνω αρχικό κεφάλαιο σε όλη τη διάρκεια λειτουργίας τους.

Επίσης, οι μετοχές των ιδρυμάτων μικροχρηματοδοτήσεων θα είναι ονομαστικές και το μετοχικό ή το εταιρικό κεφάλαιο καλύπτεται εξ ολοκλήρου σε μετρητά και κατατίθεται σε πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί στην Ελλάδα. Επισημαίνεται ότι αν το ίδρυμα μικροχρηματοδοτήσεων χορηγεί πιστώσεις που προέρχονται από ίδια κεφάλαια και δεν λειτουργεί ως διαχειριστής κεφαλαίων που προέρχονται από ιδιωτική τοποθέτηση ή δημόσιους πόρους, εθνικούς ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το αρχικό του κεφάλαιο δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από 2 εκατ. ευρώ.

Σημειώνεται ότι με απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος μπορεί να καθορίζονται ειδικότερες λεπτομέρειες για την κάλυψη του αρχικού κεφαλαίου, τον τυχόν καθορισμό ιδίων κεφαλαίων και τον τρόπο υπολογισμού τους, τη δυνατότητα αναπροσαρμογής του απαιτούμενου αρχικού κεφαλαίου ανάλογα με τις δραστηριότητες του ιδρύματος.

Διαβάστε τη συνέχεια του ρεπορτάζ του Σταμάτη Ζησίμου στο euro2day.gr