Ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τον ταφικό τύμβο Μεσιά στο Κιλκίς, έδωσαν η σωστική αρχαιολογική έρευνα και οι εργασίες που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα.
Όπως πληροφορεί με ανακοίνωσή του το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κιλκίς είχε διαπιστώσει πολλαπλές αρχαιοκαπηλικές απόπειρες σε διάφορα σημεία του τύμβου, ο οποίος βρίσκεται στα δυτικά του σύγχρονου οικισμού Μεσιάς του δήμου Παιονίας.
Η σωστική αρχαιολογική έρευνα κρίθηκε σκόπιμη και εργασίες πραγματοποιήθηκαν στον τύμβο από τον Σεπτέμβριο έως και τον Νοέμβριο 2020.
Η ανασκαφική έρευνα, «έφερε στο φως συλημένο ταφικό μνημείο ενδιαφέρουσας αρχιτεκτονικής μορφής του τύπου του κιβωτιόσχημου τάφου με θύρωμα και θήκες. Ο τάφος αυτός δομήθηκε αριστοτεχνικά εντός ορύγματος, που είχε διανοιχθεί σε ιζήματα αμμώδους και αργιλομαργαϊκής σύστασης και προστατεύθηκε με περισσή γνώση από τις πλευρικές πιέσεις τους».
Περιγράφοντας την ανακάλυψη αυτή στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι η σύληση του μνημείου, πιθανότατα επιχειρήθηκε περισσότερες της μίας φορές κατά την αρχαιότητα. Οι προσπάθειες αυτές είχαν ως αποτέλεσμα να προκληθεί η μερική καταστροφή της ανατολικής πλευράς του, να υπάρχουν μεγάλες φθορές στο εσωτερικό του και να έχουν αφαιρεθεί όλα τα αντικείμενα που μπορούσαν να μετακινηθούν. «Από τα κτερίσματα της ταφής εντοπίστηκαν ελάχιστα ψήγματα φύλλων και λιγοστοί καρποί χάλκινου επίχρυσου στεφανιού, πιθανότατα μυρτιάς», όπως τονίζεται στην ανακοίνωση.
Το μνημείο βρίσκεται ένα χιλιόμετρο νότια από τον επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Ευρωπού, σημαντικής πόλης κατά την αρχαιότητα (6ος/5ος αι. π.Χ. έως 6ο αι. μ.Χ.), γενέτειρας του Σελεύκου Α’ Νικάτορα, του σπουδαιότερου των διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και σε διακριτό φυσικό αναβαθμό δυτικά του Αξιού ποταμού, από τον οποίο διερχόταν ο οδικός άξονας Ευρωπού-Πέλλας.
Ο ταφικός τύμβος, διαμέτρου 32 μ. και ύψους 5,0 μ., δεσπόζει στην περιοχή, ‘τηλεφανές σήμα’ – σύμβολο της οικονομικής, πιθανότατα και της πολιτικής ισχύος επιφανούς μέλους της αριστοκρατικής τάξης της περιοχής κατά τον ύστερο 4ο αι. π.Χ. ή/και τον 3ο αι. π.Χ.
Όπως επισημαίνει το ΥΠΠΟΑ, «η περαιτέρω μελέτη του αναμένεται να προσφέρει πιο ακριβή στοιχεία για τη χρονολόγησή του», ενώ είναι βέβαιο ότι «πρόκειται για μνημείο, που φιλοξένησε την ταφή ατόμου από εύπορη οικογένεια της Ευρωπού, με μεγάλες εκτάσεις γης στην κατοχή της, ορατό από τον σημαντικότατο οδικό άξονα Ευρωπού-Πέλλας».