Μετά τις ακραίες προκλήσεις του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, περί μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έστειλε μήνυμα στη γειτονική χώρα για τον σεβασμό του μνημείου που φέρει έναν ειδικό συμβολισμό.
Η ετήσια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, για τις θρησκευτικές ελευθερίες ανά τον κόσμο, καταγράφει προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι θρησκευτικές μειονότητες στην Τουρκία.
Μεταξύ των πιο σημαντικών θεμάτων που παρουσιάζονται είναι οι δυσκολίες στο άνοιγμα ή τη λειτουργία χώρων λατρείας και η επίλυση περιουσιακών διαφορών που σχετίζονται με τις κυβερνητικές απαλλοτριώσεις που έχουν γίνει σε εκκλησιαστικές εκτάσεις και ακίνητα.
Η Αγία Σοφία, επισημαίνεται στην έκθεση, είναι ένα σύμβολο ειρηνικής συνύπαρξης, ουσιαστικού διαλόγου και σεβασμού μεταξύ των θρησκειών.
Συγκεκριμένα τονίζεται ότι ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ εκφράζουν δημόσια και ιδιωτικά σε Τούρκους αξιωματούχους την οπτική τους που θέλει την Αγία Σοφία να είναι μνημείο εξαιρετικής σημασίας, υποστηρίζοντας τη διατήρησή της κατά έναν τρόπο που θα σέβεται και θα είναι σύμφωνος με την πολυθρησκευτική της ιστορία.
Όπως αναφέρεται, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι «τόνισαν τη σημασία του ζητήματος με κυβερνητικούς αξιωματούχους (της Τουρκίας) και τόνισαν ότι η Αγία Σοφία είναι ένα σύμβολο ειρηνικής συνύπαρξης, ουσιαστικού διαλόγου και σεβασμού μεταξύ των θρησκειών».
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση, «ο υπουργός Εξωτερικών (Μάικ Πομπέο) και άλλοι ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι συνέχισαν να παροτρύνουν τους κυβερνητικούς αξιωματούχους (της Τουρκίας) να ανοίξουν ξανά την ελληνορθόδοξη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και να επιτρέψουν σε όλες τις θρησκευτικές κοινότητες να εκπαιδεύουν τους κληρικούς τους στη χώρα».