Τελεφερίκ στη Μονεμβασιά: Υπέρμαχοι της καθολικής πρόσβασης και αντιδράσεις
Η προτεινόμενη κατασκευή τελεφερίκ στο Κάστρο της Μονεμβασιάς βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, διχάζοντας απόψεις σχετικά με την ανάδειξη και την προστασία της ιστορικής καστροπολιτείας.
Η διακεκριμένη βυζαντινολόγος Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, με τη διεθνή αναγνώριση και το πλούσιο έργο της, τόνισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ την αναγκαιότητα επίσκεψης στην Άνω Πόλη για την ολοκλήρωση της εμπειρίας στη Μονεμβασιά. Αναφέρθηκε στα θαυμαστά βυζαντινά μνημεία και το επί δεκαετίες έργο αποκατάστασής τους. Η ίδια αναγνώρισε την εξαιρετική δυσκολία πρόσβασης στην Άνω Πόλη για ηλικιωμένους και άτομα με κινητικά προβλήματα μέσω των υφιστάμενων διαδρομών. Για αυτό τον λόγο, χαιρέτισε το υπό κατασκευή έργο του τελεφερίκ, εκτιμώντας ότι θα προσφέρει καθολική πρόσβαση, εκφράζοντας έτσι την ευρωπαϊκή κοινωνική συνοχή.
Αντίστοιχα, ο ομότιμος καθηγητής Παναγιώτης Αλεξάκης, πρόεδρος της Ενώσεως Των Απανταχού Μονεμβασιτών «Η Παναγία η Χρυσαφίτισσα», υπογράμμισε την ιστορική και ιερή σημασία της Άνω Πόλης, σημειώνοντας πως η πρόσβαση σε αυτήν δεν είναι σήμερα καθολική. Χαρακτήρισε το ζήτημα της πρόσβασης ως βαθύτατα αξιακό και πρόβλημα κοινωνικής συμπερίληψης. Υπερασπίστηκε το έργο του τελεφερίκ, το οποίο χωροθετείται 150 μέτρα προ της εισόδου στην Κάτω Πόλη, λέγοντας πως καλύπτει αυτή την ανάγκη, αναδεικνύει τα μνημεία και δεν θέτει σε κίνδυνο τον χαρακτήρα του χώρου ή το περιβάλλον. Απέρριψε δε τις ανησυχίες για υπερτουρισμό τύπου Disneyland, επισημαίνοντας τα πραγματικά τουριστικά δεδομένα της περιοχής. Κατέληξε πως το τελεφερίκ είναι ένα έργο πολιτισμού και κοινωνικό έργο.
Το θέμα απασχόλησε πρόσφατα το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ), τα μέλη του οποίου έδωσαν ομόφωνα το «πράσινο φως» στις οριστικές μελέτες του αναβατορίου. Ωστόσο, στη συνεδρίαση εκφράστηκαν και αντιρρήσεις. Ο Σύλλογος Φίλων Μονεμβασίας ζήτησε αναβολή λόγω έλλειψης γνώσης της αρχιτεκτονικής μελέτης. Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων έκανε λόγο για εσπευσμένη συζήτηση παρά τις αντιδράσεις πολιτών και επιστημονικής κοινότητας, την διαμαρτυρία της Europa Nostra (που περιέλαβε το Κάστρο στα 7 πλέον απειλούμενα μνημεία στην Ευρώπη για το 2025 λόγω του τελεφερίκ) και την εκκρεμότητα της υπόθεσης στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Ανάλογες ανησυχίες για υποτίμηση της περιβαλλοντικής και πολιτιστικής αξίας εξέφρασε και η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού.