Της Γνωσούλας Χαϊλατζίδου
Όταν το κεραμίδι πάνω απ’ το κεφάλι σου, σου τρώει τα μισά σου εισοδήματα, τότε το κεραμίδι πέφτει και σε πλακώνει.
Αυτό παθαίνει κάθε ένα νέο ζευγάρι όταν χρειάζεται κοντά στα 400 ευρώ μόνο για ενοίκιο στην Κατερίνη.
Αυτό παθαίνει κάθε γονιός όταν χρειάζεται να βρει σπίτι για το φοιτητή/τρια στη Θεσσαλονίκη, αλλά και σε μικρότερες ακόμη πόλεις και δεν του φτάνουν 350 ευρώ μόνο για το νοίκι.
Αυτό βιώνει σήμερα ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της χώρας. Τα 4 από τα 10 νοικοκυριά βρίσκονται σε στεγαστική κρίση, δηλαδή το 40% του πληθυσμού, όταν στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο μέσος όρος είναι 9,2%.
Αυτά παθαίνεις όταν τα έξοδα στέγης (ενοίκιο ή δάνειο, νερό, ηλεκτρικό, κοινόχρηστα, ψύξη, θέρμανση) είναι έξοδα στέγης Λονδίνου κι ο μισθός είναι μισθός Βαλκανίων, που εξαντλείται μετά τη 2η εβδομάδα.
Κι αν κάποτε περηφανευόμασταν για το υψηλό ποσοστό ιδιόκτητης στέγης , σήμερα τρέμουμε ότι θα το πάρει η τράπεζα. Οι παλαιότεροι, γιατί οι νέοι δεν τολμούν καν να ονειρευτούν ένα ιδιόκτητο σπίτι, αφού οι μισθοί τους που μειώνονται, ίσα που φτάνουν για τα νοίκια που αυξάνονται.
Η φράση «οι επόμενες γενιές θα ζήσουν χειρότερα από τις προηγούμενες», βρίσκει δυστυχώς απόλυτη εφαρμογή στο ζήτημα της στέγης στη χώρα μας. Το 1994, το 46% των νέων ζευγαριών έως 44 ετών είχαν ιδιόκτητη κατοικία. Το 2019 το ποσοστό μειώθηκε στο 30%. Σήμερα, με την ακρίβεια να καλπάζει και τους μισθούς να μετατρέπονται σε χαρτζιλίκι, είναι πλέον άπιαστο όνειρο όχι μόνο η αγορά, αλλά ακόμα και η ενοικίαση σπιτιού.
Αυτή η κατάσταση πρέπει να ανατραπεί.
Αυτή η πορεία πρέπει να αντιστραφεί.
Και τρόποι υπάρχουν. Μόνο που η κυβέρνηση της ΝΔ δεν πρόκειται να τους υιοθετήσει. Αυτή εφαρμόζει πιστά και στον τομέα της στέγης το νεοφιλελεύθερο δόγμα «λιγότερο κράτος» και «ελευθερία-ασυδοσία στις αγορές».
Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, έχοντας παρακαταθήκη κάποιες πρώτες κινήσεις στις οποίες προχώρησε την περίοδο της διακυβέρνησή τους, ακυρώνοντας το πάρτι εργολάβων ιδιωτών που εκμεταλλεύονταν τη δημόσια ακίνητη περιουσία και αξιοποιώντας μια σειρά δημόσιων ακινήτων που μέχρι εκείνη την ώρα ερήμωναν) επεξεργάστηκε μια σειρά τομών για τη δημιουργία Προσιτής Οικονομικής Κατοικίας, που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμά του:
–Δημιουργία αποθέματος στέγης από κενά, ανεκμετάλλευτα κτίρια του δημοσίου, των Δήμων, της Εκκλησίας και μη κερδοσκοπικών φορέων κοινωφελούς σκοπού (η Ελλάδα, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, έχει 2.249.813 κενά κτίρια!), δημιουργία συστήματος ισχυρών κινήτρων (φοροελαφρύνσεις, κατάργηση φόρου ενοικίου και ΕΝΦΙΑ, εξασφάλιση καταβολής ενοικίου 12 μήνες το χρόνο, ασφάλεια πυρός και νομική κάλυψη, εγγύηση καλής κατάστασης και ανακαίνιση του ακινήτου μετά τη λήξη της παραχώρησης, ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτου και ενεργειακό πιστοποιητικό) προς ιδιοκτήτες, για να παραχωρήσουν τα ακίνητά τους με ενοίκιο χαμηλότερο της αγοράς, τα οποία θα διατεθούν με κοινωνικά κριτήρια.
– Εφαρμογή περιοριστικών όρων στο καθεστώς airbnb, καθώς, η ανεξέλεγκτη δυνατότητα κάποιων ισχυρών, να αγοράζουν ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα και να μετατρέπουν παραδοσιακές οικιστικές ζώνες σε γειτονιές Airbnb, ξεσπίτωσε νέους και νέες, οικογένειες και νοικοκυριά, αλλοιώνοντας βίαια το χαρακτήρα των πόλεων.
-Επιδότηση ενοικίου από 140€ το μήνα το 1ο άτομο έως 350€ το μήνα για νέο ζευγάρι με 2 παιδιά και εισοδήματα από 10.000€ το άτομο μέχρι 25.000€. Επιπλέον, στοχευμένες φοροελαφρύνσεις στους ιδιοκτήτες που ενοικιάζουν τις κατοικίες σε νέα ζευγάρια και νέους.
Μαζί με μια σειρά μέτρα, όπως:
–κατάργηση του ακραία αντικοινωνικού Πτωχευτικού Νόμου που ψήφισε η κυβέρνηση της ΝΔ,
–επαναφορά της προστασίας τη κύριας κατοικίας των λαϊκών στρωμάτων και της μεσαίας τάξης,
–χορήγηση ρύθμισης για ευάλωτες κατηγορίες συμπολιτών μας, που θα συνοδεύεται από πρόγραμμα επιδότησης της αποπληρωμής των δόσεων και
–δημιουργία Ειδικού Ταμείου Αναδιαρθρώσεων εντός της Αναπτυξιακής Τράπεζας, που θα επιχορηγεί υπό προϋποθέσεις τμήμα της ρυθμισμένης οφειλής που δεν μπορεί να εξυπηρετήσει ο οφειλέτης,
μπορούμε να εξασφαλίσουμε ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι μας, με κανόνες και αρχές προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, αλλά και της υγιούς επιχειρηματικής δραστηριότητας, με προστασία των ευάλωτων συμπολιτών μας, με στήριξη των νέων που η κρίση απειλεί το μέλλον τους.
Γιατί το δικαίωμα αξιοπρεπούς στέγης, είναι ένα συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμά μας .
Αυτό, όπως και πολλά άλλα δικαιώματα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη τα έχει καταργήσει στην πράξη.
Είναι ώρα και ανάγκη ζωτικής σημασίας να τα επανακτήσουμε.
Γνωσούλα Χαϊλατζίδου, μέλους της ΝΕ Πιερίας του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ