Προβληματισμοί και ερωτηματικά σχετικά με το έργο «Αναβάθμιση Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης»
Το έργο του fly over έχει διχάσει την τοπική κοινωνία, καθώς χιλιάδες συμπολίτες μας καλούνται καθημερινά να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις ενός πρόχειρου (ή ανύπαρκτου) σχεδιασμού, ο οποίος θα έπρεπε ήδη να έχει θέσει σε πρώτη προτεραιότητα την ασφάλεια των πολιτών, οικονομικές και περιβαλλοντολογικές παραμέτρους κτλ. Θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι τα προβλήματα που έχουν προκύψει – και τα οποία με μαθηματική ακρίβεια θα διογκωθούν- δεν αφορούν μόνο τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης αλλά ολόκληρης της Βόρειας Ελλάδος από τα Ιωάννινα έως την Αλεξανδρούπολη, καθώς και ταξιδιώτες/επισκέπτες/επαγγελματίες από το εξωτερικό.
Επιπροσθέτως τίθεται και ένα έτερο ζήτημα, αυτό της ελλιπής ενημέρωσης ενώ απούσα είναι και η διαβούλευση με τους Δήμους. Η ενεργητική συμμετοχή και ενημέρωση των πολιτών είναι θεμελιώδης για την ομαλή πρόοδο και την ανάπτυξη μιας κοινότητας. Είναι δυσάρεστο το γεγονός ότι οι αρμόδιοι φορείς επιμένουν στις κλειστές πόρτες, γεγονός που αυξάνει την ανησυχία και την καχυποψία των κατοίκων της Θεσσαλονίκης.
Σε αυτό το σημείο θα θέλαμε να τονίσουμε ότι ως παράταξη με ενεργό ρόλο στα κοινά της ΠΚΜ, θα μπορούσαμε να καταφύγουμε κι εμείς στην εύκολη λύση της στείρας και ανειλικρινούς αντιπολιτευτικής κριτικής, όπως παρατηρείται το τελευταίο διάστημα με βαρύγδουπες δηλώσεις, προερχόμενες από τους ίδιους που με ελαφρά την καρδία ψήφιζαν θετικά τη γνωμοδότηση της πρόχειρης Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων τον Ιούλιο του 2021. (https://pkm.gov.gr/inst/pkm/gallery///PKM%20files/Metropolitan%20Committee/%CE%91%CF%80%CF%8C%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%B7%2071-29-07-2021%20%CE%93%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7%20%CE%95%CF%83%CF%89%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%86.%20%CE%9F%CE%B4%CF%8C%CF%82%20%CE%9A5-%CE%9A10.pdf)
Κάτι τέτοιο όμως-όπως έχουμε δηλώσει ευθύς εξαρχής- δε μας εκφράζει διότι κύριο μέλημά μας είναι η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών με έργα, όχι με λόγια.
Ως εκ τούτου ως “ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ” καταθέσαμε μία σειρά από καίρια ερωτήματα προς τον περιφερειάρχη και τον πρόεδρο του περιφερειακού συμβουλίου, σχετικά με το εν λόγω έργο και αναμένουμε απαντήσεις.
Ακολουθούν οι ερωτήσεις:
- 1. Εντός δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών από την υπογραφή της σύμβασης, ο ανάδοχος υποβάλει χρονοδιάγραμμα συνολικής και τμηματικής εκτέλεσης της Σύμβασης. Μπορούμε να έχουμε αυτό το χρονοδιάγραμμα;
- Τα Μέτρα Ρύθμισης Οδικής Κυκλοφορίας καθορίζονται από μελέτες που έχουν εκπονηθεί όπως και η Κυκλοφοριακή Μελέτη και η Κανονιστική Απόφαση έγκρισης των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων. Μπορούμε να έχουμε αυτές τις μελέτες; Πως αντιμετωπίζονται τα ακινητοποιημένα αυτοκίνητα λόγω τρακαρίσματος ή βλάβης;
- Το Σχέδιο Ασφάλειας και Υγείας (ΣΑΥ) αποσκοπεί στην πρόληψη και περιορισμό των κινδύνων τόσο για το προσωπικό που απασχολείται με την κατασκευή του έργου όσο και για κάθε τρίτο που κινδυνεύει εξ αιτίας της κατασκευής του έργου, αποτελεί αναπόσπαστο και “ζωντανό’’ στοιχείο της κατασκευής του έργου και πρέπει να αναθεωρείται, κάθε φορά που κρίνεται απαραίτητο, ώστε να ανταποκρίνεται έγκαιρα στις κατασκευαστικές απαιτήσεις, όπως αυτές θα προκύπτουν κατά την εξέλιξη των εργασιών. «Ο Ανάδοχος εκτός από τον κύριο του έργου πρέπει να βρίσκεται σε συνεχή συνεργασία με τις τοπικές αρχές (Δήμους ή Κοινότητες, Αστυνομία) προκειμένου κατά την κατασκευή του έργου να γίνονται οι απαιτούμενες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις για την ασφαλή διεξαγωγή της διερχόμενης κυκλοφορίας». Θα οργανωθεί η ΠΚΜ και θα έρθει σε επαφή με τους δήμους και του ανάδοχου;
- Η ζώνη του εργοταξίου οριοθετείται πλησίον της ζώνης κυκλοφορίας, θα πρέπει να τηρηθούν κατ’ ελάχιστον οι κανονισμοί ασφάλειας όπως αυτοί εμφανίζονται στις Οδηγίες Μελετών Οδικών Έργων. Γνωρίζει η ΠΚΜ άμα τηρούνται οι κανονισμοί ασφαλείας;
- Ο διαχωρισμός φάσεων εκτέλεσης του έργου είναι ενδεικτικός και όχι δεσμευτικός για τον Ανάδοχο, εκτός αν ρητά αναφέρεται στα συμβατικά τεύχη. Ο Ανάδοχος μπορεί να εκτελεί ταυτόχρονα εργασίες δύο διαφορετικών φάσεων. Επίσης μπορεί να εκτελέσει τις εργασίες των διαφόρων φάσεων με διαφορετική σειρά. Υπάρχει κάποια σχετική πρόβλεψη για αυτό;
- Υπάρχει επαρκής εκτίμηση των κινδύνων που ενδέχεται να παρουσιαστούν. Ποια είναι η πρόνοια για ατυχήματα λόγω κίνησης μηχανημάτων του έργου (ανυψωτικά μηχανήματα κ.λ.π.). Ατυχήματα λόγω υφιστάμενης κυκλοφορίας. Αλληλεπίδραση κίνησης πεζών και οχημάτων γύρω από το εργοτάξιο. Αλληλεπίδραση διαφορετικών εργασιών στον ίδιο ή σε γειτονικό χώρο. Κίνδυνοι από χρήση εξοπλισμού. Πτώσεις αντικειμένων. Κύρια διεπαφή μεταξύ κίνησης κατασκευής και εργαζομένων;
- Σύμφωνα με το υπουργείο, τα πρώτα έργα θα έχουν να κάνουν με την κατάληψη και στα δύο ρεύματα κυκλοφορίας της δεξιάς λωρίδας. Για τους επόμενους περίπου τρεις μήνες θα γίνονται εργασίες εγκατάστασης οδοφωτισμού στα πλάγια του άξονα. Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η εργασία, τότε θα ελευθερωθούν και πάλι οι δεξιές λωρίδες και στα δύο ρεύματα και θα καταληφθούν οι λωρίδες επιτάχυνσης, δηλαδή οι αριστερές λωρίδες σε κάθε κατεύθυνση. Όλη αυτή η καθυστέρηση είναι εύλογη;
- Τι προτίθεται να κάνει η περιφέρεια για τις σοβαρές καταγγελίες αναφορικά με τα προβλήματα ανθρώπινης ασφάλειας των διερχομένων και των εργαζομένων;
- Το Έργο εντάσσεται στο Ενιαίο Στρατηγικό Σχέδιο Υποδομών Μεταφορών Θεσσαλονίκης ή σε έστω σε άλλο εγκεκριμένο Σχέδιο/ Πλάνο;
- Οι τιμές των αιωρούμενων μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 στη Θεσσαλονίκη (πριν τον Flyover) ήταν ήδη 4 έως 4,5 φορές πάνω από το όριο προστασίας της υγείας του ΠΟΥ και εντάσσονται στη λεγόμενη «πορτοκαλί ζώνη». Μετά την έναρξη των πρόδρομων εργασιών κατασκευής του Flyover (αποκλεισμός μιας λωρίδας κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση στην περιφερειακή οδό) και το προκύπτον συνεχές μποτιλιάρισμα οχημάτων τόσο στην περιφερειακή οδό όσο και σε ολόκληρη την πόλη, οι τιμές των ΡΜ2,5 άλλαξαν επίπεδο και πέρασαν από την «πορτοκαλί ζώνη» στην «κόκκινη ζώνη», δηλαδή «5-7 φορές πάνω από το όριο προστασίας της υγείας του ΠΟΥ» με τεράστιες πλέον επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων. Τι προτίθεται να κάνει η περιφέρεια κεντρικής Μακεδονίας για την μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος;
- 11. Ποια είναι τα συμπεράσματα της Μελέτης Σκοπιμότητας και της Μελέτης Κόστους-Οφέλους του Έργου;
- 12. Υπάρχει ολοκληρωμένη Μελέτη Προέλευσης-Προορισμού Αστικών Μετακινήσεων; Αν ναι, περιλαμβάνουν το Πολεοδομικό Συγκρότημα ή περιορίζονται μόνο στην περιοχή της Εσωτερικής Περιφερειακής; Εφόσον η αρχική μελέτη έγινε προ δεκαετίας, σε ποια δεδομένα έχουν στηριχθεί και ποια είναι τα αποτελέσματά τους;
- Σε περίπτωση πυρκαγιάς στο δάσος του Σέιχ Σου δεν υπάρχει τρόπος απεγκλωβισμού από την περιφερειακή οδό η οποία θα βιώνει ένα μόνιμο μποτιλιάρισμα. Τι προτίθεται να κάνει η περιφέρεια για την πρόληψη αυτού του φαινομένου;
- Έχουν αξιολογηθεί οι επιπτώσεις στην κυκλοφορία στους κόμβους και στα τμήματα της υφιστάμενης εσωτερικής Περιφερειακής ανατολικά και δυτικά;
- 15. Η περιφερειακή οδός είναι ο μοναδικός δρόμος πρόσβασης στο αεροδρόμιο και η βασική αρτηρία σύνδεσης με Χαλκιδική όπου είναι ο βασικός άξονας μετακίνησης για τους Βαλκάνιους τουρίστες οι οποίοι αποτελούν μεγάλο μερίδιο της τουριστικής αγοράς της Χαλκιδικής. Υπάρχει πρόνοια για τους καλοκαιρινούς μήνες με την επιπλέον κίνηση; Δεν θα σημάνει στην πτώση του τουρισμού στην Χαλκιδική αυτή η ταλαιπωρία των οδηγών; τι προβλέπει η περιφέρεια για την περιχαράκωση του τουρισμού στην Χαλκιδική;
- 16. Παντού στον κόσμο οι παρεμβάσεις σε τόσο σημαντικούς οδικούς άξονες γίνονται βοηθητικά και τα έργα είναι λίγων μηνών και αυτά μέσα από ολοκληρωμένες μελέτες. Ποια ακριβώς είναι η αντίστοιχη μελέτη για το fly over;
- Σε περίπτωση έντονης χιονόπτωσης τα οχήματα που θα είναι μποτιλιαρισμένα δεν θα μπορούν να απομακρυνθούν και τα εκχιονιστικά οχήματα να μεταβούν στην περιφερειακή οδό με αποτέλεσμα να μείνουν ώρες ολόκληρες εγκλωβισμένοι στα οχήματα τους. Υπάρχει κάποιο σχέδιο δράσης σε περίπτωση που υπάρξει αυτό το φυσικό φαινόμενο;
- Υπάρχει πρόβλεψη για την αντιμετώπιση της δυσκολίας προσέγγισης στον ΣΜΑ Ευκαρπίας των απορριμματοφόρων και τρακτόρων που έχει ήδη επιβαρύνει με καθυστερήσεις τον προβληματικό τομέα καθαριότητας του Δήμου Θεσσαλονίκης και ανατολικά;
- Κατά μήκος της περιφερειακής οδού και πάνω από αυτήν λειτουργούν τρία νοσοκομεία ενώ σχεδιάζεται και παιδιατρικό στο Φίλυρο. Τα ασθενοφόρα και οι ασθενείς αντιμετωπίζουν ήδη μεγάλο πρόβλημα πρόσβασης με ότι κόστος μπορεί να έχει αυτό για την ανθρώπινη ζωή. Υπάρχει κάποια πρόβλεψη για την ταχεία μεταφορά των ασθενών;
- Έχουν αξιολογηθεί οι επιπτώσεις στην κυκλοφορία εκατέρωθεν της Υ.Τ.Λ., δηλαδή στους κόμβους και στα τμήματα της υπόλοιπης εσωτερικής Περιφερειακής ανατολικά και δυτικά;
- Στην πόλη κινούνται καθημερινά περίπου 500.000 αυτοκίνητα, από αυτά περίπου 170.000 στην περιφερειακή. Οι καθυστερήσεις στην μετακίνηση μετα την έναρξη των εργασιών υπολογίζονται σε 45΄ ανα μετακίνηση. Το κόστος από τις χαμένες εργατοώρες όλα αυτά τα χρόνια είναι αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια, ομοίως το κόστος από την αυξημένη κατανάλωση καυσίμων, όλο αυτό το κόστος είναι διατεθειμένη η περιφέρεια να το αναλάβει;
- Στην γνωμοδότηση της Μητροπολιτικής Επιτροπής για την Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων αναφέρονται προϋποθέσεις οι οποίες πρέπει να τηρούνται καθώς συμπεριλαμβάνονται και στην Απόφαση Έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Ελέγχονται αυτοί οι όροι από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας;
- Γνωρίζετε ότι τα αυτοκίνητα/μηχανήματα των εργοταξίων μετακινούνται σε ώρες αιχμής στην λωρίδα κυκλοφορίας απροειδοποίητα όπως και ότι μηχανήματα έργου δουλεύουν δίπλα ακόμα και πάνω από τα διερχόμενα αυτοκίνητα αυξάνοντας πολύ τις πιθανότητες ατυχημάτων;
- 24. Γνωρίζετε αν τοποθετήθηκαν υαλοπετάσματα σε όλα τα σημεία που αναφέρει η Γνωμοδότηση περιβαλλοντικών όρων της ΠΚΜ;
- 25. Γνωρίζετε αν τοποθετήθηκε μετεωρολογικός – περιβαλλοντικός σταθμός για την παρακολούθηση των βιοκλιματικών χαρακτηριστικών της περιοχής όπου θα καταγράφονται τα δεδομένα, θα αναλύονται και θα αξιολογούνται ενώ θα είναι διαθέσιμα για υπηρεσίες, πολίτες, φορείς και για οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο;
- Ποιος είναι ο φάκελος του έργου, το ιστορικό, αλλά και ποιες είναι οι προτάσεις, οι οποίες κατατέθηκαν για να μπορέσουν να γίνουν πιο σύντομα οι εργασίες και να μην πάρει ακόμη μεγαλύτερη έκταση χρονικά η ταλαιπωρία των πολιτών;
- Σε όλον τον σύγχρονο δυτικό κόσμο, έργα τέτοιου είδους υλοποιούνται άμεσα, συγκεκριμένα βλέπουμε πως δουλεύουν σε όλον τον άξονα δύο συνεργεία, δεν θα έπρεπε κανονικά να δουλεύουν ταυτόχρονα και παράλληλα τουλάχιστον δέκα συνεργεία και μάλιστα καθόλη την διάρκεια της ημέρας και της νύχτας για την πιο γρήγορη υλοποίηση του έργου;
- Η συλλογική δράση και η ενότητα της κοινότητας αποτελούν τους θεμέλιους λίθους για τη δημιουργία μιας κοινωνίας που ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις επιθυμίες των πολιτών της. Δεν θα έπρεπε σαν περιφέρεια να ενημερώνουμε τους πολίτες ώστε συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία διαμόρφωσης του μέλλοντος της πόλης τους;
Βασίλης Ρόκος – Επικεφαλής ομάδας “ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ” – Περιφερειακός σύμβουλος Θεσσαλονίκης ΠΚΜ