της Νένας Μεϊμάρη
Το Λεξικό Merriam Webster ορίζει την εμπορία ανθρώπων (human trafficking) ως την επιχειρηματική δραστηριότητα που ωθεί έναν άνθρωπο να εκτελεί μια εργασία ή να συμμετέχει στην πορνεία μέσω πίεσης, απάτης ή καταναγκασμού. Στο ίδιο λεξικό εντοπίζουμε τον ορισμό της σωματεμπορίας (sex trafficking) ως την νόμιμη επιχειρηματική δραστηριότητα της στρατολόγησης, υπόθαλψης, μεταφοράς, απόκτησης ή παροχής ενός ανθρώπου, και ιδιαίτερα ενός ανηλίκου, για ερωτικούς σκοπούς.
Ορισμένα από τα στοιχεία της εμπορίας ανθρώπων είναι η στρατολόγηση, η βία, η αδικία, η εκμετάλλευση, ο φόβος, το οικονομικό όφελος, η ταλαιπωρία, ο εξαναγκασμός, η χειραγώγηση, η σωματική και σεξουαλική κακοποίηση.
Το ερώτημα είναι: ποιος είναι υποψήφιος για εμπορία ανθρώπων; Στην πραγματικότητα, οποιοσδήποτε θα μπορούσε δυνητικά να είναι θύμα εμπορίας ανθρώπων αλλά ο πιο ευάλωτος πληθυσμός με απουσία νομικής και κοινωνικής προστασίας βρίσκεται σε μεγαλύτερο κίνδυνο. 70% εξ αυτών είναι γυναίκες και το φαινόμενο αυτό είναι κυρίαρχο σε πολλές χώρες. Σύμφωνα με το The Borgen Project που παρακολουθεί το φαινόμενο της φτώχειας παγκοσμίως, η Ταϊλάνδη έχει γίνει δημοφιλής προορισμός για σωματεμπόρους εξαιτίας της γεωγραφικής της τοποθεσίας και των μονοπατιών των προσφύγων. Άλλες χώρες είναι η Λευκορωσία, η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, η Κίνα, η Ερυθραία, το Ιράν, η Βόρεια Κορέα, η Ρωσία, το Σουδάν (Google).
Δυστυχώς η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση στο πρόβλημα αυτό. To 2018, ο οργανισμός Α21 εκτίμησε ότι στην Ελλάδα υπάρχουν 89.000 θύματα εμπορίας και περισσότερα από τα θύματα αυτά υπέστησαν και σεξουαλική εκμετάλλευση.
Μια άλλη θλιβερή στατιστική είναι ότι οι πλειοψηφία των σωματεμπόρων στην Ελλάδα είναι Έλληνες. Μετανάστες και αιτούντες άσυλο είναι τα περισσότερα θύματα.
Η Ελλάδα συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εταίρους της ΕΕ για την εφαρμογή της Στρατηγικής και Οδηγίες της ΕΕ. Η πολιτική περιλαμβάνει πρόληψη, προστασία, καταδίωξη και συνεργασία ως τον μόνο αποτελεσματικό τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος.
Όσοι επιβίωσαν έχουν να μοιραστούν χιλιάδες ιστορίες και εμπειρίες, πολλές από τις οποίες εμείς δεν μπορούμε καν να φανταστούμε. Τα λόγια τους βρίσκονται παντού στο διαδίκτυο.
«Όταν βλέπεις την ανθρωπότητα (humanity) σε κάποιον, είναι δύσκολο να τους καταστήσεις αντικείμενα του σεξ».
«Η ιστορία μου μετράει, αλλά δεν με καθορίζει».
«Μπορεί να χρησιμοποιούν το σώμα μου, αλλά το μυαλό μου είναι ελεύθερο. Με το μυαλό μου δραπετεύω».
«Ο χαρακτήρας σου πάντοτε θα προηγείται και θα μιλάει – θετικά ή αρνητικά – θα λέει λέξεις».
7 χρόνια ήμουν εθελόντρια σ’ αυτόν τον τομέα, αρχικά ως διερμηνέας και στη συνέχεια συμμετείχα περισσότερο σε προσωπικά θέματα με πολλές γυναίκες απ’ όλο τον κόσμο. Δεν θα πω περισσότερα γι’ αυτό πέρα από το γεγονός ότι τρέφω μεγάλο σεβασμό για τις γυναίκες αυτές. Θαυμάζω το θάρρος τους και την αποφασιστικότητά τους να φτάσουν μέχρι το τέλος. Καθώς τις βοηθούσα, έμαθα να εκτιμώ τη δική μου κατάσταση, να είμαι ευγνώμων ακόμη για τα μικρά πράγματα, να προσπαθώ να επιτύχω τους στόχους μου με κάθε κόστος. Το χαμόγελο τους, θλιμμένο ή χαρούμενο, μένει ακόμη ζωντανό στη μνήμη μου.
30 Ιουλίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Εμπορίας Ανθρώπων. Ας μην ξεχνάμε ότι το πολύπλοκο και δύσκολο αυτό θέμα επηρεάζει 25 εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο.
Ας μην ξεχνάμε, επίσης, να είμαστε μέρος μιας πρωτοβουλίας, να προσπαθούμε για την πρόληψη, να βρίσκουμε βιώσιμες λύσεις και να βοηθήσουμε ώστε τα θύματα αυτά να ξαναχτίσουν τη ζωή τους. Σίγουρα οι πόλεις μας θα γίνουν καλύτερες και οι κοινωνίες μας πιο υγιείς.