Η επιτυχημένη σατιρική ταινία επιστημονικής φαντασίας Don’t look up με τον Leonardo DiCaprio αποτέλεσε ένα ηχηρό μήνυμα για την κλιματική αλλαγή και την συμπεριφορά του ανθρώπου. Ομολογουμένως ο δημοφιλής ηθοποιός κατάφερε με την σατιρική ταινία να αφυπνίσει χιλιάδες πολίτες του κόσμου. Εξάλλου έχει πρωτοστατήσει σε ενέργειες για την κλιματική αλλαγή και την προστασία του περιβάλλοντος, όπως το ίδρυμα Earth Alliance στην ιδρυτική διακήρυξη του οποίου, αναφέρει πως ξεκίνησε ως απάντηση στην αυξανόμενη κλιματική κρίση και στην απειλή απώλειας της βιοποικιλότητας .
Η ταινία κατάφερε να ευαισθητοποιήσει με μεγάλη δόση υπερβολής και σάτιρας, περισσότερο κόσμο ακόμη και από τις δημοσιεύσεις επιστημόνων και τις εκθέσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) . Αποτελεί μια υπενθύμιση σε όσους πολλές φορές είναι αγνώμονες και αχάριστοι στο μεγαλείο του πλανήτη μας.
Συγκαταλέγομαι σε αυτούς που δεν βρίσκουν αρνητικό να χρησιμοποιείται η εικόνα και μάλιστα ο κινηματογράφος για να ευαισθητοποιήσει και να παρακινήσει τον κόσμο για ζητήματα προστασίας περιβάλλοντος. Εκ των ων ουκ άνευ ότι το πρώτο λόγο πρέπει να το έχουν οι επιστήμονες και οι πολιτικοί θα πρέπει να συμβουλεύονται την επιστημονική κοινότητα, αλλά πολλές φορές ακόμη και οι policy makers χρειάζονται μια ώθηση προκειμένου να προτείνουν στο δημόσιο διάλογο ή να εφαρμόσουν πολιτικές περιβάλλοντος που δεν είναι πάντα εύκολες και ανώδυνες για την κοινωνία.
Οφείλουμε να επιδείξουμε την μέγιστη ευγνωμοσύνη στο δώρο της ζωής που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον πλανήτη μας. Η καθημερινότητά , το κυνήγι της επιτυχίας, η άσκοπη και υπέρμετρη κατανάλωση στο δυτικό κόσμο, έχει κάνει τους ανθρώπους αχάριστους και αγνώμονες απέναντι στον πλανήτη και στους φυσικούς πόρους. Στην ταινία του Χόλυγουντ η επικοινωνία δυστυχώς κέρδισε την επιστήμη με ολέθρια αποτελέσματα.
Η ταινία μπορεί να αποτελέσει ένα μικρό μάθημά σε όλους, ότι το κυνήγι των like στα social media και η πολιτική με όρους επικοινωνίας πολλές φορές δεν είναι αποδοτική και σίγουρα δεν είναι χρήσιμη. Περισσότερο σεβασμό στην επιστήμη και ευγνωμοσύνη για το παγκόσμιο σπίτι μας και το περιβάλλον.
Οι Πόντιοι έχουν μια παροιμία «Η κοσσάρα πίν’ νερόν και τερεί ’ς σον ουρανόν.» μτφ (Η κότα πίνει νερό και κοιτάει στον ουρανό), θέλοντας να δείξει ότι η συνήθεια της κότας να ανυψώνει το κεφάλι της κάθε φορά που καταπίνει νερό είναι παράδειγμα ευγνωμοσύνης. Δεν είναι όλα τα πράγματα αυτονόητα και ζωή χωρίς νερό δεν γίνεται. Κάθε φορά που πίνουμε νερό πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας, την προστασία του πολύτιμου φυσικού πόρου, που συνεχώς υποβαθμίζεται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Το Don’t look up και η ποντιακή παροιμία δίνουν ένα μάθημά ευγνωμοσύνης αλλά και αφύπνισης μαζί. Είναι στην διακριτική ευχέρεια μας να πάρουμε το σωστό μήνυμα και παράλληλα να απαιτήσουμε όχι ως επιστήμονες περιβάλλοντος αλλά ως κοινωνία των πολιτών από τους πολιτικούς να πάψουν να παράγουν πολιτική μόνο με όρους επικοινωνίας, πριν να είναι αργά για όλους..
– Ο Δαμιανός Κ. Καλπακίδης είναι Περιβαλλοντολόγος-Μηχανικός Περιβάλλοντος MSc