Την πρώτη Παρασκευή μετά το Πάσχα, γιορτάζει η Εκκλησία μας την Ζωοδόχο Πηγή.
Η εορτή είναι αφιερωμένη ουσιαστικά στην Υπεραγία Θεοτόκο, η οποία, ενώ είναι δημιούργημα του Θεού, όπως όλοι οι άνθρωποι, εντούτοις κυοφόρησε υπερφυσικά και συνέβαλε με την υπακοή της στο θέλημα Του, στην ενανθρώπηση του Υιού του Θεού. Γέννησε τον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό, τη ζωή και την ανάσταση της ανθρωπότητας, τον ελευθερωτή των ανθρώπων από τα πάθη.
Τα ονόματα που γιορτάζουν κάθε χρόνο την Παρασκευή του Πάσχα, δηλαδή φέτος στις 21 Απριλίου, είναι: Ζωή, Ζώης, Ζήσης, Ζήσιμος, Ζησούλα, Ζωΐτσα, Ζωζώ, Πηγή, Κρήνη, Κρηνιώ.
Η Μητέρα Του Χριστού ως Ζωοδόχος Πηγή είναι ένα επίθετο της Θεοτόκου. Ξεκίνησε να χρησιμοποιείται με την αποκάλυψη μιας ιερής πηγής στο Βαλούκλι της Κωνσταντινούπολης από τη Θεοτόκο σε έναν στρατιώτη που ονομαζόταν Λέων Μάρκελς, ο οποίος αργότερα έγινε ο βυζαντινός αυτοκράτορας Λέων Α΄ (457-474).
Ο Λέων έκτισε την ιστορική εκκλησία Ζωοδόχος Πηγή του Μπαλουκλή στο σημείο εκείνο, στην οποία έγιναν πολυάριθμες θαυματουργές θεραπείες κατά τη διάρκεια των αιώνων, με τη μεσολάβηση της, καθιστώντας μία από τις σημαντικότερες τοποθεσίες προσκυνήματος στην Ελληνική Ορθοδοξία. Έτσι, ο όρος “Ζωοδόχος Πηγή” έγινε ένα επίθετο της Αγίας Θεοτόκου και εκπροσωπήθηκε στην τέχνη της εικονογραφίας.
Ζωοδόχος Πηγή: Θρύλοι και παραδόσεις
Ήταν γύρω στα 450μΧ, όταν ένας βυζαντινός στρατιώτης, Λέοντας στο όνομα, έκοβε βόλτες σ’ ένα δασάκι στα μέρη της βασιλεύουσας, όταν ξάφνου βλέπει μπροστά του έναν τυφλό άνθρωπο να του ζητάει λίγο νερό για να σβήσει τη δίψα του.
Ο Λέοντας προθυμοποιήθηκε να του βρει και να του φέρει νερό. Έψαξε λοιπόν, στο δάσος για να βρει νερό αλλά μάταια και έτσι, επέστρεφε λυπημένος.
Τότε όμως, άκουσε μια γυναικεία φωνή να του λέει: “Ου χρεών σε, Λέων, αγωνιάν, το γαρ ύδωρ εγγύς”, δηλαδή, “Δεν χρειάζεται Λέων να αγωνιάς, να άγχεσαι, να στεναχωριέσαι, το νερό είναι δίπλα σου”. Και πάλι ακούει τη φωνή την άγνωστη να τον προστάζει: “Λέων βασιλιά, πάρε απ’ το νερό αυτό και δώσε να πιει να ξεδιψάσει ο τυφλός άνθρωπος και κάτι ακόμα, άλειψε μ’ αυτό τα μάτια του και αμέσως θα καταλάβεις ποια είμαι εγώ που σου μιλώ”.
Έτσι πράγματι έπραξε ο Λέοντας και παρευθύς ο τυφλός ανέβλεψε. Αλλά ταυτόχρονα άνοιξαν και τα μάτια του Λέοντα ο οποίος τώρα, κατάλαβε πως εκείνη η φωνή που του μιλούσε ήταν της Παναγίας που έκανε αυτό το θαύμα και του μίλησε και πως επίσης, σ’ Εκείνην τη Μεγαλόχαρη, οφείλεται και το μεγάλο θαύμα της θεραπείας του τυφλού.
Ακόμη, θαύμα αξιοθαύμαστο ήταν και η εύρεση της πηγής του σωτήριου αυτού νερού. Αλλά θαύμα ήταν και η επαλήθευση της προσφώνησης από την Παναγία, του Λέοντα , ως βασιλιά.