Τα σκυλιά μπορούν να εκπαιδευθούν για να κάνουν με τη μύτη τους «διάγνωση» της ελονοσίας, κάτι που μπορεί στο μέλλον να αξιοποιηθεί για να συγκρατηθεί η εξάπλωση της νόσου, σύμφωνα με Βρετανούς επιστήμονες.
Οι ερευνητές, οι οποίοι έδειξαν για πρώτη φορά ότι τα σκυλιά είναι σε θέση να μυρίσουν την ελονοσία σε κάλτσες, τις οποίες φορούσαν παιδιά που είχαν τη νόσο, ευελπιστούν ότι τα ευρήματά τους θα οδηγήσουν σε ένα νέο γρήγορο και μη επεμβατικό τρόπο διάγνωσης.
Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον καθηγητή Στιβ Λίντσεϊ του Τμήματος Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου του Ντάραμ, που έκαναν τη σχετική ανακοίνωση στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Τροπικής Ιατρικής και Υγιεινής στη Νέα Ορλεάνη, δήλωσαν ότι αν και η έρευνα -που χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς- βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο, δίνει ελπίδες ότι οι εκπαιδευμένοι σκύλοι θα αποτελέσουν ένα νέο όπλο στη μάχη κατά της εξάπλωσης της ελονοσίας από χώρα σε χώρα, διευκολύνοντας την έγκαιρη ανίχνευση και, άρα, την ταχύτερη αντιμετώπιση των νέων κρουσμάτων.
«Τα σκυλιά είναι ικανά να εκπαιδευθούν, ώστε να ανιχνεύουν την ελονοσία με αξιόπιστο βαθμό ακριβείας. Θα μπορούσαν έτσι να χρησιμοποιηθούν στις πύλες εισόδου μιας χώρας, με παρόμοιο τρόπο π.χ. που ανιχνεύουν ναρκωτικά στα αεροδρόμια», δήλωσε ο Λίντσεϊ.
Η ελονοσία προκαλείται από ένα παράσιτο (Plasmodium falciparum) στο αίμα, το οποίο μεταδίδεται μέσω του τσιμπήματος μολυσμένων κουνουπιών. Τα πειράματα με δύο σκύλους, έδειξαν ότι τα ζώα ήταν σε θέση να μυρίσουν σωστά το 70% των περιπτώσεων ελονοσίας και το 90% όσων δεν είχαν το παράσιτο.
Παρά τις προόδους, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, υπήρξαν περίπου 216 εκατομμύρια περιστατικά ελονοσίας το 2016, πέντε εκατομμύρια περισσότερα από ό,τι το 2015, ενώ οι θάνατοι έφθασαν τους 445.000. Ο εντοπισμός των ανθρώπων που είναι φορείς του παράσιτου της ελονοσίας, αλλά δεν έχουν ακόμη συμπτώματα, θεωρείται κρίσιμος, ώστε να πάρουν έγκαιρα φαρμακευτική θεραπεία και να αποτραπεί η περαιτέρω εξάπλωση της νόσου.
Στο μέλλον είναι πιθανό ότι θα αναπτυχθούν ηλεκτρονικές μύτες – αισθητήρες που θα μιμούνται τους σκύλους, αλλά έως τότε οι ίδιοι οι σκύλοι αποτελούν μια πολύ ικανοποιητική λύση. Μετά την αρχική ανίχνευση της ελονοσίας από τους σκύλους, μπορεί να ακολουθεί ένα γρήγορο τεστ με λήψη δείγματος αίματος από το δάχτυλο, ώστε να επιβεβαιώνεται αν όντως ένας άνθρωπος έχει τη λοίμωξη.
Οι επιστήμονες αισιοδοξούν μάλιστα ότι οι σκύλοι είναι δυνατό να εκπαιδευθούν να μυρίζουν και άλλες τροπικές νόσους, για τις οποίες η διάγνωση μέχρι σήμερα είναι κακή, όπως η λεϊσμανίαση και η τρυπανοσωμίαση.