Άρθρο του ευρωβουλευτή στην εφημερίδα «Τα Νέα»
Οι φονικές πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2017 ανέδειξαν τις ελλείψεις του υπάρχοντος Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας. Λόγω εκτεταμένων πυρκαγιών σε όλη τη Νότια Ευρώπη, καμία χώρα δεν μπορούσε να στείλει βοήθεια στην Πορτογαλία. Πάνω από 100 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και εκατομμύρια στρέμματα κάηκαν εκείνη την περίοδο. Γι αυτό το λόγο, λίγο καιρό μετά, ξεκινήσαμε το διάλογο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αναβάθμιση και ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας και στις οποίες συμμετείχα ως εισηγητής για την Σοσιαλιστική Ομάδα. Κανείς ωστόσο δεν μπορούσε να φανταστεί ότι πριν ακόμα ξεκινήσουμε τις διαπραγματεύσεις με την Επιτροπή και το Συμβούλιο, μία ανάλογη τραγωδία θα εκτυλισσόταν αυτή τη φορά λίγα χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας.
Τα γεγονότα αυτά, σε συνδυασμό με τις δασικές πυρκαγιές στην Σουηδία, κατέστησαν σαφές ακόμα και στους πιο δύσπιστους ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα ως παράγωγα της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη γεγονός και καμία χώρα δεν βρίσκεται στο απυρόβλητο. Όπως πολύ σωστά είχε αναφέρει και ο Πρόεδρος Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, πρέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση να μπορεί «να κάνει κάτι παραπάνω από το να συλλυπείται τους συγγενείς των θυμάτων».
Στη συμφωνία που καταλήξαμε ως Κοινοβούλιο μαζί με το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ψηφίσαμε πριν από κάποιες ημέρες στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου, διαμορφώνουμε το θεσμικό πλαίσιο για τη δημιουργία ενός πραγματικά Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, ο οποίος θα λειτουργήσει σαν ένα εργαλείο αλληλεγγύης προς τα Κράτη που αντιμετωπίζουν έντονες φυσικές καταστροφές.
Συγκεκριμένα, δημιουργούμε μία δεξαμενή μέσων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που θα ονομάζεται rescEU και θα είναι επιπλέον των μέσων που διαθέτουν τα Κράτη Μέλη. Τα μέσα αυτά, στα οποία κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων σιγουρέψαμε ότι θα περιλαμβάνονται και πυροσβεστικά αεροπλάνα και ελικόπτερα θα αγοράζονται από τα Κράτη Μέλη με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση που θα κυμαίνεται από το 80% έως το 90% των εξόδων αγοράς, συντήρησης, επισκευών και άλλων. Αν και θα ανήκουν στα Κράτη Μέλη και τα οποία θα μπορούν να τα χρησιμοποιούν και για τις εθνικές τους ανάγκες, όταν θα υπάρχει ανάγκη σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα είναι έτοιμα να βοηθήσουν εκεί που χρειάζεται.
Παράλληλα, για να ενισχύσουμε τα εθνικά μέσα, προβλέψαμε τη δυνατότητα χρηματοδότησης έως και 75% από την Ευρωπαϊκή Ένωση, των εξόδων συντήρησης και αναβάθμισης των μέσων που διαθέτουν τα Κράτη Μέλη. Αυτό έχει μία ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας, καθώς ιδιαίτερα λόγω και της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, πολλά από τα εναέρια μέσα που διαθέτουμε βρίσκονται καθηλωμένα λόγω αδυναμίας συντήρησης.
Τέλος, αποκρούσαμε τις προσπάθειες του Συμβουλίου να υπάρχουν χρηματικές ποινές στα Κράτη που ενεργοποιούν συχνά τον Μηχανισμό. Αντιθέτως, διατηρώντας αλώβητα τα χαρακτηριστικά αλληλεγγύης, δώσαμε την δύναμη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ζητάει επιπλέον πληροφορίες για τα εθνικά μέτρα αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών σε περίπτωση ενεργοποίησης του Μηχανισμού τρεις φορές σε τρία χρόνια. Η Επιτροπή, θα μπορεί ακολούθως να προτείνει βελτιώσεις και επιπλέον μέτρα πρόληψης, βοηθώντας τα Κράτη να προστατεύσουν αποτελεσματικά τους πολίτες τους.
Η Ελλάδα μπορεί να έχει πάρα πολλά οφέλη από αυτό το νέο ευρωπαϊκό εργαλείο, αρκεί οι κυβερνώντες να το εκμεταλλευθούν αναλόγως, για να μη χαθεί και αυτή η ευκαιρία.
Όσοι δουλέψαμε για να δημιουργηθεί αυτός ο νέος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας, γνωρίζουμε πως ό,τι και να κάνουμε, ποτέ δεν θα είμαστε πλήρως προστατευμένοι από τις φυσικές καταστροφές. Παρόλα αυτά έγινε ένα σημαντικό βήμα για να προστατευτούμε από τους νέους κινδύνους και να περιορίσουμε τις πιθανότητες νέων ανθρώπινων τραγωδιών.