Οι αγέρωχοι, ευθυτενείς, ανέκφραστοι, με το βλέμμα «καρφωμένο» στον ορίζοντα Εύζωνοι, έχουν καθιερωθεί διεθνώς σαν το σύμβολο των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και της Ελλάδας γενικότερα, προκαλώντας τον θαυμασμό όχι μόνο των τουριστών που τους επισκέπτονται καθημερινά στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη ή στο Προεδρικό Μέγαρο αλλά και όλων των Ελλήνων.
Αποτελούν ένα από τα πιο δημοφιλή «ζωντανά» αξιοθέατα της Αθήνας, με τις φωτογραφικές μηχανές να παίρνουν φωτιά κατά την αλλαγή της φρουράς ή στα σημεία όπου κάνουν σκοπιά, ακίνητοι, αμίλητοι και αγέλαστοι.
Ο τίτλος «Εύζωνος» (στην καθομιλουμένη λέγεται και Εύζωνας), προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «Εύζωνος», εκ των ευ + ζώννυμι ή/και ζωννύω και σημαίνει ο «καλώς ζωσμένος». Απαντάται δε στα έπη του Ομήρου προσδιορίζοντας τους πολύ ψηλούς, εύρωστους και καλά ζωσμένους πολεμιστές.
Οι Εύζωνοι είναι γνωστοί και ως τσολιάδες, μία όχι και τόσο τιμητική ονομασία μια και προέρχεται από την τούρκικη λέξη cul (τσιούλ) και σημαίνει το «κουρέλι».
Κατά το λεξικό του Μπαμπινιώτη «φαίνεται ότι η λέξη είχε αποδοθεί μειωτικά στους κλέφτες και τους αρματολούς (από τους Τούρκους) επειδή η φουστανέλα ήταν ραμμένη από πολλά μικρά κομμάτια υφάσματος». Όσο όμως και να ήθελαν οι Τούρκοι να τους υποβαθμίσουν, αυτή «η λερή φουστανέλα που ελευθέρωσε την Ελλάδα» έγινε σύμβολο της παλικαριάς και της ανδρείας και τη φορούσαν με καμάρι.
Η ιστορία των Ευζώνων ξεκινάει στις 12 Δεκεμβρίου του 1868, όταν ιδρύθηκε η Προεδρική Φρουρά με την ονομασία «Άγημα» και περιλάμβανε το τμήμα Ευζώνων και το τμήμα Κρητών, μαχητές από τον ηπειρωτικό και νησιωτικό χώρο, αντίστοιχα. Πήρε την τελική της μορφή και ονομασία το 1974, μετά από διάφορους μετασχηματισμούς, ανάλογα με τις εκάστοτε αλλαγές του πολιτεύματος.
Ενώ αρχικά η Προεδρική Φρουρά αποτελούσε μάχιμο και συγχρόνως τελετουργικό τμήμα του Πεζικού, σήμερα έχει μόνο τελετουργικό χαρακτήρα, και υπάγεται οργανικά στο στρατιωτικό γραφείο της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Η αποστολή του Εύζωνος είναι να «φυλάττει τιμητικά τον θεσμό της Δημοκρατίας», να αποδίδει τιμές στους νεκρούς ήρωές μας και να συνεχίζει την εθνική ευζωνική παράδοση.
Η Προεδρική Φρουρά φρουρεί τιμητικά όλο το 24ωρο το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, το Προεδρικό Μέγαρο και την Πύλη του Στρατοπέδου Γεωργίου Τζαβέλα, επί της οδού Ηρώδου του Αττικού.
Τις Κυριακές και τις επίσημες αργίες παρίσταται στην έπαρση και υποστολή της σημαίας στον Βράχο της Ακρόπολης καθώς και κάθε Κυριακή στις 11.00 π.μ. στην επίσημη αλλαγή της Φρουράς, στο Μνημείο. Αποδίδει εθιμοτυπικές τιμές στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, καθώς και σε αρχηγούς ή πρεσβευτές ξένων κρατών και συμμετέχει σε εορταστικές και εθνικές εκδηλώσεις του εσωτερικού και εξωτερικού.
Η εκπαίδευση
Οι Εύζωνοι επιλέγονται από στρατιώτες του πεζικού και πρέπει να πληρούν ορισμένα βασικά κριτήρια, όπως το να είναι ικανοί πρώτης κατηγορίας (Ι 1), Έλληνες Χριστιανοί Ορθόδοξοι, άριστης σωματικής διάπλασης και αναστήματος από 1.87 έως 2.10, να μπορούν να υπηρετήσουν πλήρη θητεία, να διαθέτουν ήθος, λευκό ποινικό μητρώο, να μην είναι ΑΧΙΦ (άτομα που χρήζουν ιδιαίτερης φροντίδας) και να το θέλουν. Υπάρχουν πολλοί που το είχαν όνειρο αυτό από μικρά παιδιά. Οι πιο ψηλοί φρουρούν το Μνημείο, οι λιγότερο ψηλοί το Προεδρικό Μέγαρο και την Πύλη του στρατοπέδου.
Διαβάστε την πολύ ενδιαφέρουσα συνέχεια ΕΔΩ