Σε περισσότερα από 8 δισ. ευρώ υπολογίζονται τα κεφάλαια που επενδύθηκαν το 2022 για την αγορά κατοικίας πανελλαδικά, δείγμα της ανοδικής πορείας της ζήτησης, αλλά και των τιμών. Το ποσό αυτό προκύπτει υπολογίζοντας τόσο το γεγονός ότι οι τράπεζες δεν χρηματοδοτούν πλέον το 100% της αξίας των προς αγορά ακινήτων, όσο και το ότι μόλις το 20% των αγοραπωλησιών πραγματοποιείται μέσω τραπεζικού δανεισμού.

Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία της ΤτΕ, συνολικά το 2022 εκταμιεύθηκαν στεγαστικά δάνεια 1,1 δισ. ευρώ, ποσό που ναι μεν ήταν αυξημένο κατά 42% σε σύγκριση με το 2021, ωστόσο εξακολουθεί να αποτελεί μόλις το 10% των αντίστοιχων κεφαλαίων που χορηγούνταν την περίοδο της «φούσκας» στην αγορά ακινήτων. Οπως σημειώνει η ΤτΕ, την περίοδο 2005-2007 κατά μέσον όρο εκταμιεύονταν ποσά της τάξεως των 12 δισ. ευρώ ετησίως.

Για το 2022, υπολογίζεται ότι οι τράπεζες χρηματοδοτούν περίπου το 65% της αξίας του προς απόκτηση ακινήτου. Αυτό σημαίνει ότι η συνολική αξία των ακινήτων που αποκτήθηκαν με τραπεζικό δανεισμό, ανήλθε σε 1,45 δισ. ευρώ. Αν το ποσό αυτό ήταν το 20% του συνόλου, τότε η συνολική αξία των επενδύσεων που έγιναν στην αγορά ακινήτων ανήλθε σε 8,4 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι μόνο 2 δισ. ευρώ ήταν και τα κεφάλαια που εισέρρευσαν από το εξωτερικό για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα.

Ενα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο έγκειται και στη χαμηλή αξία των ακινήτων που χρηματοδοτούν οι τράπεζες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ για το τέταρτο τρίμηνο, οι συνολικές εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση κατοικίας ανήλθαν σε 337 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 31,4% σε ετήσια βάση. Ειδικότερα, χορηγήθηκαν 4.069 δάνεια, μέσης αξίας 82,7 χιλιάδων ευρώ, με το ποσοστό χρηματοδότησης να διαμορφώνεται στο 61% της αξίας. Αυτό σημαίνει ότι η μέση αξία των ακινήτων που αποκτήθηκαν με δάνειο κατά τους τελευταίους τρεις μήνες του 2022, διαμορφώθηκε σε μόλις 115.000 ευρώ. Πρόκειται για μια σαφή ένδειξη ότι όσοι αναζητούν χρηματοδότηση για αγορά ακινήτου είναι εκείνοι με χαμηλή ρευστότητα. Πάντως, κατά το τέταρτο τρίμηνο του έτους, οι συνολικές επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν εκτιμάται πως ξεπέρασαν τα 2,15 δισ. ευρώ, εάν υπολογιστούν και οι αγορές που χρηματοδοτήθηκαν αποκλειστικά με ίδια κεφάλαια.

Παράλληλα, όπως δείχνει η εξέλιξη των χορηγήσεων κατά τη διάρκεια του 2022, η αύξηση των επιτοκίων που σημειώθηκε είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί η μέση αξία των ακινήτων που χρηματοδοτούνται, παρά το γεγονός μάλιστα ότι οι τιμές εμφανίζουν έντονα ανοδική τάση. Δηλαδή, οι δανειολήπτες αναπροσάρμοσαν τις απαιτήσεις τους και προτίμησαν τελικά να αποκτήσουν κατοικίες χαμηλότερων προδιαγραφών, συγκριτικά με το πρώτο εξάμηνο του 2022, όταν δεν είχε ακόμη ξεκινήσει η προσαρμογή της νομισματικής πολιτικής, που αύξησε σημαντικά και το κόστος δανεισμού.

Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία που αναφέρονταν στην προηγούμενη έκθεση της ΤτΕ για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, υπολογίζεται ότι η μέση αξία των κατοικιών που αποκτήθηκαν με στεγαστικό δάνειο κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, διαμορφώθηκε σε 124.740 ευρώ, δηλαδή σχεδόν 20% ακριβότερα, έναντι του τέταρτου τριμήνου του ίδιου έτους. Το πρώτο εξάμηνο, η μέση εκταμίευση διαμορφώθηκε σε 75,6 χιλιάδες ευρώ, ενώ κατά μέσον όρο οι τράπεζες χρηματοδότησαν το 65% της αξίας των ακινήτων που προορίζονταν για ιδιοκατοίκηση. Συνολικά για το πρώτο εξάμηνο, εκταμιεύθηκαν στεγαστικά δάνεια ύψους 500 εκατ. ευρώ.

Εν τω μεταξύ, ο ρυθμός αύξησης των τιμών πώλησης κατοικιών σημείωσε σημαντική αύξηση στη διάρκεια του 2022. Ειδικότερα, συνολικά για το 2022 η μέση αύξηση άγγιξε το 11,1%, από 7,6% το 2021 και 4,5% το 2020. Σημαντική ήταν και η επιτάχυνση από τρίμηνο σε τρίμηνο, καθώς κατά το πρώτο τρίμηνο οι τιμές ενισχύθηκαν 9,9% ετησίως, αλλά η αύξηση τα επόμενα τρίμηνα διαμορφώθηκε σε 10,4%, 11,7% και 12,2%, αντίστοιχα, έως το τέταρτο τρίμηνο του έτους. Σύμφωνα με την ανάλυση της ΤτΕ, «οι προσδοκίες για την ελληνική αγορά κατοικίας παραμένουν θετικές, αφού βραχυπρόθεσμα το επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό θα παραμείνει έντονο, ιδίως για περιοχές με τουριστικά χαρακτηριστικά ή για συγκεκριμένες προνομιακές θέσεις στο λεκανοπέδιο της Αττικής.

Μεσοπρόθεσμα, η ΤτΕ σημειώνει ότι πρωτοβουλίες σχετικές με τη στήριξη για απόκτηση κατοικίας σε συγκεκριμένες κατηγορίες νοικοκυριών (π.χ. νέοι, ευάλωτες κοινωνικές ομάδες) καθώς και την ανακαίνιση παλαιών κατοικιών (π.χ. προγράμματα «Σπίτι μου» και «Ανακαινίζω – Εξοικονομώ/Ενοικιάζω») αναμένεται να συμβάλουν στη βελτίωση του κτιριακού αποθέματος, αλλά και στην ενίσχυση της χρηματοοικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών αυτών.

Πηγή: kathimerini